Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 501, 18 July 1892 — Page 1
| This text was transcribed by: | Inger Hojfeldt |
| This work is dedicated to: | Daughters of Hawaii |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
Buke II. HONOLULU IULAI 18, 1892. HELU 501.
HE MOOLELO KAILI PUUWAI
-NO-
SENIA LUTERA
Ka Ui Puuwai Mabala
-:O:-
ENELANI KAHIKO.
A I OLE
He Nanea Hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.
(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Avareda, a pela aku.)
MOKUNA II.
Me oe kuu aloha e ka ipo, nolaila mai pawea ia'u i ka la apopo o noonoo ia auanei ka nanehuna a kaua.
Iloko nae o ka manawa a ua mau ipo nei e kuka ana no ko laua awaiaulu ia ma ia po, aia kekahi kino kanaka ke moe palaha la iluna o ka mauu manienie malalo o kekahi kumu loulu nona na lau e luhe ana ma o a maanei.
I kona lohe ana e hele ana o Heneri ma e mare, palulu ae la oia i kona mau maka elua me kona mau lima haalulu, a me ka leo haalulu a me ka leo i hoopihaia me ka huhu maka eleele no Senia, kamailio ae la oia:
E kuu akua, o, e kuu akua! heaha ka'u mea e hana ai i hoopahu'a ia ai keia mare? wahi a ua Enora nei, ke kama'liiwahine o na kuewa, i hawanawana malie ae ai me ke kaumaha welenia o ka naau.
E haulehia ana ko'u mau manaolana a pau, haulehia, haulehia no ka manawa pau ole, ke ole au e hana i kekahi mea e hoopahu'a ia ai ko laua mare ana!
Nolaila, he mea pono ia'u ke pepehi koke ia Senia a make i keia manawa, ae, o ka'u hana pono wale no ia i keia manawa, aohe he hana e ae!
Me keia mau olelo maluna ae, eu ae la ua Enora nei a ku maluna o kona mau kapuai, no ka hooko ana i ka manao eleele e nakule hele ana iloko ona ia manawa, aka nae o ka mea hilu loa, iaia i nana mai ai me na maka ioena i ka oiwi kino nani ana i makemake ai e hooko i kona manao puni koko, aia hoi oia a me kona kokoolua ma kahi ana i ike mua ai ia laua e hamohamo ana i ke kua la o Puna.
Aha, aole; ua hele aku nei! wahi a ua Enora nei me ka nau o na kui. Ae, ua lele aku nei ka manu, ao o ka punana wale no keia, a iloko auaunei o na hora pokole mai keia manawa aku, e lilo ana oia i wahine na Henri aloha ole ia'u, a owau-owau hoi ka'u mea e aloha ae nei, no ka mea ke hooko ia ka laua huakai i hele aku nei, alaila e haalele ia ana au iwaho i ke anu me he puaa la!
Aka nae, aole ona wahi e pakele ai, a aole hoi e loaa iaia ka hauoli o ko laua noho mare ana, no ka mea e kaukolo ana au mahope ona a hiki i kona lua kupapau, a he hala no ka ike a kuu maka ka loihi o kona mau la ma keia ao; oiai o kona alanui e hoi mai ai i keia po, aia mawaena o ka hihipe'a o na laau, a he kaawale loa hoi mai ka ike ana mai a na maka e ae, a o kona rumi no hoi e moe ai ua kamaaina au, oia hookahi wale no ko loko o kona rumi, a he hana maalahi loa ka lawe ana i kona ola.
Aole paha e hiki ia'u ke kahamaha i ko laua mare ia ana, no ka mea na heo mua aku la laua la, aka nae, ua hiki no ia'u ke kaili ia Senia mai ko Heneri puuwai mai no ka manawa pau ole, a oia mea, manao au oia ka'u e hooko koke aku i keia manawa, ae, a eia au ke hele nei.
I kahalia no a pau kela mau olelo a ua Senia nei, huli ae la oia a ukali aku la mahope o Senia ma e kuikuilima pu ala me kana aloha, a no ka manawa pokole wale no, aia hoi ike aku la oia ia laua e hele ana mamua ona, me ka moeuhane ole ae eia ua Enora nei mahope o ko laua mau kapuai kahi i kaukolo ai me he aku la i ka wa o ke awakea.
He mau mile ka mamao mai kahi mai e ku ana ka halepule, kahi hoi a Heneri ma e hele nei o ke aumoe, nolaila he mau hora loihi e lilo ana ia laua ma ka hele ana mamua o ko laua ku ana imua o ke kuahu maemae o ka mare.
He huakai mare kamahao keia o ka waenakonu ho@ i ike mua ole ia kona lua ma ia mokupuni mai mua mai, aka nae, oia po wale pu ka @ mau ino nei i manao ai ua kupono no ka awaiaulu ana ia laua iho i hookahi.
Aole i pau.
HE MOOLELO
-:NO KE KEIKIALII:-
AWAREDA!
a me
KA UI LEILA
o Noremadi.
(Kakauia no Ka Leo.)
MOKUNA XI.
Ua lawa ka makou hoomanawanui ana nou, no ka mea ke makemake nei makou a pau e ike i keia manawa i ka makemake o na lani e pili ana ia Noremadi nei, oia ke ike aku nei makou i keia manawa ia oe, ua kokoke e kaili ia ka noonoo maikai mai a oe aku.
Nolaila e oluolu e kuu keiki, e hoike mai i ka mea oiaio, ina ua hoopaa oe i kou manao i keia manawa ma kou aoao e koho ai. Aole makou e hookikina aku ana ia oe, aole no hoi ma kekahi ano e ae, no ka mea he hoopailua loa o Odina i na hana o ia ano.
He oiaio, ua hoopaa au i ko'u manao, a aole loa he mea hookahi nana au e kaili hoi ae mailaila mai! wahi a Awareda, me ke ku o a akahele malie no hoi:
Alaila, e mare ana anei oe me Elevira ke kaikamahine a Diana? wahi hou a Kaberana i ninau mai ai.
O keia ninau, he ninau keia e hiki ole ai i ua moi opio nei ke alo ae.
No ka mea, ua onou pololei ia mai imua ona.
Nolaila, o kana hana pono wale no, oia ka ae ana aku ke ku i kona makemake, a a o ka hoole no hoi ma kekahi lima.
Aka hoi, ina oia e ae ana, wahi ana iaia iho, alaila o kona kulou haahoa ana no ia imua o kela olelo wanana a ke kanaka ana i kapa ai he hoopunipuni.
A e lilo ana ia hana ana, ana i mea nona e kaumaha ai, i ka wa e hiki mai ai na hoomanao ana no ia mea.
Nolaila, me ka leo kuoo, oiai kona mau maka e nana pono ana i ua Kaberana nei.
Kamailio aku la oia me ka leo nui moakaka, e nele ole ai ka lohe o ka mea nona na eeiao i piha pu me ka pa'u.
O ka'u haina no kela ninau, ua makaukau au no ka hoike ana aku me ka hookamani ole, a mahope hoi au oia naina e paa ai a hiki i ka waiho ana o na iwi, he luahi na ke aloha ipo.
Oia hoi, aole loa au e ae e haawi i ko'u pulima ia Elevira no ka mare ana.
E haule mai ka lani, a e hoopuenuia hoi ka honua nei iloko o na apana liilii, aka nao aole loa au e malamaia ka mare mawaena ona a me a'u, no ka mea aole ko'u puuwai me ia!
Me keia mau olelo, huli a la ua moi opio nei maluna o kona mau kapuai, a hoi pololei aku ia no kona rumi.
Ua maopopo no iaia e lilo ana kela pane ana i mea na kona mau makaainana e kaumaha ai; aka nae no ia manawa, aohe ona manao nui no kona ola, ina no ka make, ua hiki no; alaila ua make oia mamuli o ke kupaa mahope o kana mea i aloha ai.
Wahi ana, he mea ole na waiwai a pau o ke ao nei ke hoopili ae ma ka aoao o kana Leila aloha, he mea ole ka nohoalii o Noremadi, ina no e hao ia aku a koe olohelohe oia i keia ao, aka me ia nae kana aloha aole he kanaka hauoli e ae ma ke ao nei me ia, oiai eia kekahi ninau nui, ina oia e makee ana ia mau mea, pehea hoi ka eha a loko, ka mea a ka manao e hone ana iloko o kona puuwai.
Me keia mau manao e haulani ana iloko o kona umauma, kaohi iho la oia i ka pana a ka puuwai.
MOKUNA XII.
Ka Nohoalii i Hoohakahakaia.
Ma ke kakahiaka nai o kekahi la ae, oia hoi ke kakahiaka mahope iho o na kukaiolelo i haikeia ma ka hapa hope o ka mokuna i hala, aia hoi ike ia aku la ua moi opio nei e holoholo ana iloko o ka rumi nui o ka halealii @ me he mea la he hana nui kana e noonoo ana ia manawa.
Oiai kona poo e kulou ana ilalo, a o kona mau lima hoi e ope'a ana mahope me ka haloiloi ana o kona mau waimaka i kekahi manawa.
I ua moi opio nei e aahu ana i ke kulana i hoike mua ia ae nei, aia hoi hoopuiwa ia ae la oia i ka hele ana mai o kana kauwa hoolohe Ikopa i ona la.
Nolaila, hooki iho la oia i kana holoholo ana a huli pono mai a oia imua o Ikopa.
O na helehelena o Ikopa i kela manawa ana i komo mai ai.
Ua haikea me ke kaumaha, a ua hoolilo ia e ia he manawa loihi no ka hoihoi hou ae iaia iloko o kona ano io maoli mamua o kona kamailio ana mai:
Mai hopohopo oe e Ikopa maikai, wahi a Awareda.
Ina he mea hou kaumaha kau i lawe mai nei e pili ana ia'u, mai hopohopo no ka hoike ana mai, a pela no hoi me kuu Leila, no ka mea ua hiki no iau ke hoomanawanui.
Pehea, he mea hoiu anei kau i lawe mai nei e pili ana i kau Leila aloha e Ikopa?
Aole nona e kuu haku.
Ina pela, e hai mai, mawaho ae ona aohe au mea kaumaha e ae. Nolaila e hoike mai me ka maka'u ole.
Aole i pau.
Ua ku mai ka mokuahi Waialeale ma ke kakahiaka onehinei.
He wahi pauahi uuku ko ka Poaono nei ma ke poo o ke alanui Nuuanu, mamua ae nae o ka hoea ana aku ona kaawai, ua pio mua ke ahi. O kahi i a ai ke ahi, mawaena no ia o ka hale kuai kamaa o L. Adler me ka hale kuai o kekahi Iapana, o ke kumu nae o ke ahi, aole i maopopo.
O kela wahine Hawii i hoounaia ai i molokai o ka imi ana i kona ola i kahi mau pule i hala ae nei ua make oia i ka Poaha i hala ana ma Halawa, malalo o na lapaau ana a kekahi kahuna. O keia wahine i make aku la, he ohana ia no A.P. Paehaole, ke kahi ona Ahaolelo i kela kau aku nei.