Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 524, 18 August 1892 — Page 1

Page PDF (1019.63 KB)

This text was transcribed by:  Lynn Nakagawa
This work is dedicated to:  For Darren Okimoto, a true believer and supporter of the Ike Kuokoa project, and a good friend.

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

 Buke II.    HONOLULU  AUGATE 18, 1892.      Helu 524

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

 

NO

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

o

ENELANI KAHIKO.

@

He Nanea Hooheno

no kekahi Kauna

Wahine Opio me

kana mau Aloha Ekolu.

 

@ai ka peni mai e ka mea kakau o Ava@eoa, a pela eku.

 

MOKUNA V.

 

Ua make oia ia oe ! Auwe, e kuu

inakuakane, ua paumaele kou

lima me ke koko o kekahi o

kou mau hea kanaka!

 

          I ko aua manawa auanei e hui ai. e pili paa loa ena ia, a o kona aloha iaia i hui puia me ko’u aloha pio ole iaia, uawe, e lilo koke no ka honua nei i puni me kona mau inea o keia ola ana i home lani oluolu nona a me a’u, a o ko maua hauoli. he waiwai pili paa ia no maua a pau na la o ko maua ola ana.

         O ka hiolani ana aku iloko o kona poli puehana, aole ona lua e like ai ke hoomanao ae, o ka hoomaloo ana i kona mau waimaka me na honi liilii he nui, he mea e ka lealea oia hana, ke kaana pu ana o na ao omamalu a hakumakuma o na la o kona ola ana, o ke kapa ana aku l@i iaia he ulua na’u imua o ko ke ao nei a pau. na’u a na’u wa@ no, aole na kekahi mea e ae, ua o aku ia i ko lia honua nei a pau.

         He mau mea lealea hou aku no anei kekahi o Iaua o ka lani mawaho ae o kela mau mea a’u i helupapa ae nei -- he mau mea hoi i loaa aku kekahi hapalua o ka maikai? O, aole loa! o kela wale ae la no na mea a ka ipo i makemake ai. a oia mau mea a pau i huiia. o ka lani iho la no ia e olelo ia nei.

         Ae, oia ka’u koho, a me he mea la o ka oiaio maoli no ia. Aka, o ka ike lihi aku i ke onaona maka o kuu aloha, oia ka’u pule. i loaa ai he manawa no kuu puuwai e hooluolu ai.

         I ka maalo ana aku o keia mau halialia me kela huli o kona ipu noonoo, aia hoi kokolo ae la ke puanuanu iloko o kona aa-koo mailalo mai o kona wawae a komo loa i ke kiko-waena o koua puuwai, kahi a ke aloha e walea ana, iaia i ike iho ai, aole ana hana e ae o ke kakali wale aku no i ka la a me ka hora i ka hoea mai, ka manawa hoi a na Senia nei e ku aku ai he alo a he alo imua o ka mea ana i aloha ai, me ke kilohi pu ana i ka pana ana a ko laua mau uhane pakahi!

         Alaila, haili haupu ae la oia no Heneri i kela manawa ana i ike aku ai iaia e waiho ana me ka oni ole o ka make iluna o ka ilihonua puanuanu, aia hoi hoonaueue ia ae la ka papaku o kona puuwai no kekahi manawa.

         Ae, he mea ku io no i ka weliweli ka hoomanao ana ae ia mea, a o ka oi loa aku nae paha o na mea a pau, oia no ko Heneri make ana ke kane ana i mare ai i ka po mamua iho -- ke kane hoi o hookahi po ma ka lima ponoi o kono luaui makuakane.

         E pono au e hoapoina loa i kela manawa weliweli, wahi a ua Senia nei. Aole au e pono e hoomanao hou ia mea, pela auanei e loaa ai ia’u ka maha ma ka naau! alaila, kulou iho la ke poo o ua Senia nei ilalo, oiai na kukuna malamalama o ka le mauliawa o ke ahiahi e halaoa ana mawaena o kona mau maawe lauoho uliuli a aeae, me he kawelu la no Lanihuli e luhe ana me ka hiehie nui na kela a me keia aoao o kona mau poohiwi.

         Aka, ma ia po iho, oiai ka mahiua palaweka e pailata ana ma kona alahele, a o na hoku maka hia-a hoi e ka po e awihi mai ana mai ka paia lani mai maluna o kona poo, haule iho la ua Senia nei no ka hooluolu ana i kona nui kino mahope iho o ke kuai me ka anai pono ole ana iluna o ka hokua o ka lio mai ke kakahiaka mai. oiai kona maka e nana ilana i ka huina aouli kalae.

        

HE MOOLELO

INO KE KEIKIALII:

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

 

(Kakouia no Ke Leo.)

 

MOKUNA XIV.

 

Kue o Dulifa me Koma.

 

         Oiai. he okoa loa ka’u hana i manao ai nou, oia hoi ke kokua aku ia oe elike me ka hiki ia’u, aole o ka hoouluhua aku oiai oe e waiho ana iloko o ka ehaeha.

        

         Wahi a Dulipa i paku’i hou mai ai, iaia i ike mai ai i ka nanakea auoe o na helehelena o Diana.

        

         Alaila, aole anei oe e hookaawale aku ana ia Leila mai a’u aku?

        

         Aole he maopopo o ka’u haina no ka mea e pili ana i ko Leila laweia; akanae e hoea mai ana no ka manawa e maopopo ai ia kaua kona noho me oe a me ka ole.

        

         Me keia mau olelo, huli ae la ua Dulipa nei a haalele mai laia Diana, no ka hele ana e kokua i kona kokoolua ma ka huku ana i ka waupa i ka maloo.

        

         He kanaka ino a huhu o Goma, a ua oi aku ne hoi kona nui mamua o Dalipa, nolaila o na mea a pau a na Goma nei e kamailio mai ai malila-waleaku no o Dulipa. me ka hoao ole e kue aku i kona makemake. Mahope iho, hoea mai la ka malamalama wahi o Diana i moku. O kekahi o laua ua kokoke loa iluna i ka poohiwi, a o ka lua nia ka umuma.

        

         Oiai o Leila e wahi ana. hele mai la o Dulipa e nana ia laua, a i kona ike ana ia Leila e wahi ana i na palapu o Diana, haawi mai la oia i kona mau lima no ke kokua ana iaia. I ko Goma hoea ana mai hoi mai hoi ma ia wahi mahope iho. a ike mai la i kona kokuolua. nana mai la oia la oia me na maka hookae o ka mea naau hookiekie i piha me ka awahua, no ko Dulipa ae wale iaia iho e lawelawe i na hana oia ano.

 

Ua lilo keia hoea ana aku o Goma malaila e ku nana-ai-ka-le i mea no Dulipa e ano hilahila ai a noholo ae la ka ula ma kona mau pepeiao, aka nae no ka manawa pekole wale no, ua maalo aku la ia helahila mai iaia aku, oiai oia e kulou ana ilalo no ke kokua ana i Leila.

        

         Kona mau pepeiao e inu ana i ka leo nanenahe o Leila, a o kona mau m@ka hoi e kaukolo ana mahope o kona mau manamanalima palupalu, nolaila ua akoako hou ae la ka ikaika iloko oua Dulipa nei, i ka manawa a Leila i haawi mai ai i na hoomaikai ana iaia no ka mea ana i hana ai ma ke kokua ana aku iaia -- ka hoomaikai hoi i puana ia mai me ke akahele i ukaliia e na make nohenohea o ua Leila nei -- me he lima kanaka la e lalawe ana ia loko o kena puuwai, ka mea hoi ana i ike ole ai mamua.

        

         Nolaila, no ka loaa ana ia ka wahine poino he maha ka mea hoi nana i hoopakele kona ola i kekahi mau awa mamua, he mea e ka lana hana ku i ke alhoa ana i mea nana e hapai i kona puuwai a kiekie, e huki ana hoi i kona wahi ano nui loa mailoko aku o kona kulana inoino.

        

         Ua hoomau oia i ke kukui’u ana ma ka aoao o Diana a hiki i kona ike ana ua pau na hemahema a pau, a aole hoi kona kokoolua i make make hou mai i kana mau kokua ana, alaila ku ae la oia iluna no ka haalele ana mai ia laua, aka nae kuohi hou aku la o Diana iaia.

 

E Dulipa maikai, wahi ana i kamailio mai ai, ke hoomaikai aku nei au ia oe me kuu naau a pau no kau mau hana maikai. E Dulipa aole oe he mea i nele me ka hoaloha oiai o Diana e ola ana, o ka’u keia ia oe, nolail mai poino oe ia’u mea!

        

         A pela no hoi me oe e Diana, aole no hoi ae e nele me ka hoaloha oiai o Dulipa e ola ana.

 

a e komo no au iloko o kekani imu.

         Aole i pau.

 

NA MAI O KE POO

         KA MAKA, NA PEPEIAO,

         KA WAHA, KA PUU-AI,

         a ME KA UMAUMA,

--KA--

 

PUUWAI,

         AKEMAMA,

         OPU,

         KE AKEPAA

-- A ME --

PUUPAA:

 

I huipuia me na ma’i o ke koko a me ka ili, ua hiki loa ia

DR. McLennan,

ke hoola ia mau pilikia a pau me ka hikiwawe i ike mua ole ia.

        

         O kona wahi i hoonaanuo ia ai ma ka ike lapaau, maloko no ia o na kela ao Kauka kaulana o Amerika Huipuia, a iloko o na makahiki he 14 i hala hope ae nei, ua ike ia ka holopono o kana mau lawelawe apaau ana ma na mahele mai i hoikeia ae hei maluna ma Kapalakiko, ma ke ola ana o kekahi poe mai i hooiloiloia e kekahi poe Kauka aole e ola. E nana i kekahi mau hoike e pili ana no kona makaukau, iloko o kona mau la pokole o ka hiki ana mai i Honolulu nei, o kekahi mau mai i hahaia e na Kauka no kekahi mau mahina a no ma makahiki kekahi, aole nae he loaa o ka oluolu, elike me. Mr. Geo. Sherwood e noho nei ma Waikiki, i ike ia e na mea a pau nona ka Hale Auau o Waikiki, na

DR. McLENNAN,

i hoopakele ae iaia no kekahi mau pule pokole, mailoko ae o kona mai loihi. O Mr. J. T. Walakahauki, kekahi o na kalepa i kamaaina nui i ko ke kulanakauhale nai, na keia

DR. McLENNAN,

i hoola iaia mai ka Ramakika mai, oiai oia ma Kapalakiko he mau makahiki i hala ae nei, ka ma’i hoi nana i hoopilikia nui iaia ma Honolulu nei a holo ai no Europa, aole nae i ola a e ole o

DR. McLENNAN,

ola ai, no na mea aku i koe, e hele e huipu me Mr. Walakahauki. O Mr. Thos. Newcastle e hana nei ma ka Hui Hana Hao Lokahi, e mau makahiki loihiae nei kona loaa ana i ka mai eha o ka opu, ua i mi i ke olu aole nae he loaa, aka, he mea makehewa ko makou kamailio ana aku no ia mea, e pono no e uiuau iaia, a nana e hoike mai. Na

DR. McLENNAN,

i hoola ia Thomas P. Spencer o ka Elele, W. Heilbren o ka Halekuai Bipi Metapolitana; Mrs. Mary Robinson, he wahine Hawaii mai Paia, Maui mai, mai koaa ma’i Akepau mai, o Geo. Townsend eneginia o ke Kaawai Helu kiua, mai keva mai mai ma ka ili a me ko kuko ino, i hanaia e kekhai poe kauka e ae a loaa ole ke ola, a na

DR. McLENNAN,

i lapaau a ola. He lehulehu wale ka poe Hawaii i hoolaia, e pau ole ai na keia kolamu.

         O ka po mai e makemake ana ia Dr. McLENNAN, e hele ae ma kona Keena Hana ma kona wahi noho, o ka poo o na ano ma’i a pau me ka ma’i hookaawale ohana, ma ko Alanui Alakea, ma ka aoao ma Waikiki o ka Hale Ahahui Opiopio o na haele, kahi hoi i noho kepe loa ia iho nei e Dr. Luka.

Na Telepona

Nolo Helu 197              Matala Helu 682.

@.