Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 665, 20 March 1893 — Page 3

Page PDF (982.48 KB)

This text was transcribed by:  Naomi Ajello
This work is dedicated to:  t

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

KA HUI KAWAII ALOHA AINA.

------------

   E MALAMA ANA Ka Hui Hawaii Aloha Aina, MA KA Ariona Hale [makai iho o ka Hale Mele Hou] i ka lakou Halawai ma keia ahiahi Poakahi hora 7½ p.m.

   Ke kono ia au nei na kanaka Aloha Aina apau e hele mai i keia Halawai, i maopopo pon o ai ia lakou ke kahua i kukuluia ai keia Hui, o ka Hon. J. Nawahi ka Peresedena o keia Hi Aloha Aina.

-------…--------

HE LEI NO KAWANANAKOA.

----------

He lei nou e Kawananakoa

Ka Hoku hele o ka Pakipika

O oe ka Elele ola Hawaii

Ola ai o Liliuokalani i ke kapu

O ka opuu liko o ke Kalaunu

I ka puuwai hoi o ka Lahui

Ua hui lokahi na Mana Nui

Haawi ke aloha nou e Kalani

He hiapo mua oe na Kekaulike

He lei momi hoi no Hawaii

Ke iini pauole ko Kawika

O Kawananakoa i ka wekiu

He Kiu ka makani kau aheahe

He hoailona ia nou e Kalani

Aia i Maleka i ka uluwehi

I ke Aloalii Wakinekona

Ilaila o Kalani ike iho ai

I ka paikiini hou o Amerika

Ua like ka manao o na hoa

O ka Aha Senate a o Nu Ioka

Hoomau ia ka Leialii

O ka noho Kalaunu a o Hawaii

Huli hoi o Kalani me ka hanohano

Me ka lanakila nui oi kelakela

Ua kela Kawika i ka’u ike

Ua haule hope hoi o Kahiki

Nana i pakeha ka Leialii

I manao ai hoi a e hoonele

Ia Liliuokalani i ke kapu

Ua kapu Hawaii a mau loa

Ua kaohi ia e ka Lahui

Ke aloha aina oi kelakela

Makia paa ia ke Kalaunu

Kuapau ka hana ia Kawika

O Kawananakoa i ka uluwehi

He wehi mau ia nou e Kalani

He kahiko hoi no ka Lahui

Ka Hoku Daimana e anapu ana

Alohi i ke alo a o Europa

Hea mai ke Kuini Vitoria

Ua oki Hawaii no Liliuokalani

Ke Kuini hoi o ka Pakipika

Kaulana Hawaii oia ka oi

Haina ka puana a o ko wehi

O Kawananakoa i ka wekiu

Hea aku makou o mai oe

Ka Hoakuhale o ka Pakipika.

    Haku ia e

                           MRS.KALA.

    Honuakaha, Mar. 17 1893

-----…-----

HE LEI NO NAWAHI.

---------

He lei keia no Nawahi

N@lekona oe o ka Pakipika

Ka uila anapa ma ka Hikina

Malamalama ai Hawaii Loa

Hoikeana hoi me ka noeau

I ka lama ku no Hawaii nei

Huai pauke aloha Aina

E imi ana hoi me ka noeau

@ @ @ @ ka @ ole

Na hana uahoa a ka lokoino

Pahola ke alooha o Nawahi

Kaukau mai ana i ka Lahui

Enoho kakou me ka hoomalu

Malama kakou i ka maluhia

Hiki mai ka Elele a Ailuene

O ka lau Oliva a ke aloha

Papahi Rose ia no Nawahi

He waha olelo no ka lehulehu

Hoike e KA LEO o ka LHUI

Na hana lima nui a ka lokoino

A i Amerika na Komite

Me ke kuikahi hoohui aina

Hea ka leo o Nawahi

E pule kakou me ka lokahi

Ua ae mai hoi na Mana Lani

Ka uwalo a ka leo o ka Lahui

Puuwai hamama oi kelakela

Hawaii Ponoi ooia ka oi

Hea aku makou o mai oe

Nawahi o Kalaaaaniopuu

                          MRS. KALA.

     Honuakaha, March 17, 1893.

------…----------

E Akahele e na Makamaka.

----------

   E na hoa makaainana aloha aina o Honolulu nei, he leo uwalo keia ia oukou mai kakauinoa oukou me ka puppuahulu maluna o kekahi pepa a buke paha me ka maopopo pono ole ia oukou oia kanaka nana e noi aku ana ia oukou i ko oukou mau inoa, a ma ouokou e ike i ekia poe Komite o ka Hui Aloha Aina i koho pono ia, oia keia:

F. S. Keiki, Apana 1

Chas. Keawe, Apana 2.

J. K. Prendergast, Apana. 3.

     (Kapamawaho)

A.K. Palekaluhi, Apana 4.

Wm. Mokimana, Apana 5.

   O keia pope ae la a pau @e poe aloha io ia Hawaii a me kona kuokoa A e kakau i ko oukou mau inoa ma ka lakou buke, no ka pono o kou aina makuahine.

---------…---------

NA LETA.

   Aole o makou makemake e lawe i ke kaikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe kakau manao.

---------------

E HOOLOHE MAI.

---------------

   E ka leo o ka lahui, e oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau kolamu, i ike mai ai na makamaka, na hoaloha, ka ohana a me na pilikana o ka poe i loohia i ka Ma’i hookaawale ohana, i ka rula o ka Papa Ola, i hoolahaia e ka Luna nui o ka Panalaau nei, ma ke kauoha a ka Papa Ola, e like me keia malalo iho nei:

Hoolaha!    Hoolaha!!

   Mamuli o ke kauoha i loaa mai ia’u, mai ka Papa Ola mai, ke  hoike ia aku nei ka lohe i na mea a pau, e noho ana ma ke kahua Ma’i Lepera, e hoike aku lakou i ka lohe i ko lakou mau makamaka e  noho ana mawaho, aole i ae ia ka hoolele ia ana mai o kekahi ukana, a mau ukana paha i uka nei o ka Aina, me ka loaa mua ole i ka Luna nui ka hoike o na palapala ae [Rikiki] mai ka Papa Ola mai, e hoouna pololei ia na ukana ma Honolulu, me ke kakau pu ana i ka inoa, o ka mea nona ka ukana mawaho, e like paha @ e keia kuhikuhi—

                     Mr. Wm.Notley

                        Kalaupapa, or Kalawao

                            Molokai.

   Ma ka malama ana a ka Papa Ola o na ukana wale no i loaa ka Palapala ae mai ka Papa Ola mai, oia na ukana i ae ia e hoolele ia mai, oia na ukana i ae ia e hoolele ia mai koe na ukana aole he palapala ae ma ka Papa Ola mai, e hoihoi hou ia iluna o ka moku.

   E hooloha na mea a pau i keia kauooha.

   Kalaupapa, March 15, 1893.

 

   Ambrode Hutcheson,

   Luna Nui Ma’u Lepera.

 

   Nolaila, e na makamaka a me na ohana, e hoomaopopo i keia Rula, a mai poina, o hiki ole na wahi opeope a me na wahi puolo ke hoili mau na kau ma’i.

   O kela kope maluna ae nei, he kope oiaio ia, mailoko mai o na Hoolaha e kau nei, ma na alanui, a ho kuu ike, ua nele ka ike ana o ko waho i keia Rula, pela au e hoolaha aku nei ma ke akea, a nau hoi ia e ahai aku ma na kihi eha o ke Aupuni Hawaii.

   Nolaila, ke hooki nei au maanei, ma na keiki oniu hua metala ke Adieu—

                                   Jno. Like.

   Kalaupapa, Molokai.

----------------

Ka manao o kekahi kanaka Haiaii.

-----------------

Na kalaiaina a kekahi mau Loea ike

   Kanawai he mau kanaka Ha-

   waii oiaio nae laua, noke ku-

   lana o ko kakou aupuni e ku

   nei i keia mau la.

------------------

   Akolu, Ma ko laua manao, wahi a laua, aole e hoihoi ho ia mai ke Ea o ko kakou aupuni, ka Nohoalii a me Kona Hae Hawaii, no ka mea na ka Moiwahine Lilioukalani i haawi aku no i ke aupuni i ka poe kue mai, nolaila, aole kuleana, aole nohoi alanui e ae e hoihoi hou@ia mai ai ke aupuni iaia no ka mea nana no i hoohemhema i ke aupuni a lilo, pela io paha, aole pela ko’u manao aole na ka Moiwahine i haawi aku ma ke ano maikai oia ko olua kuhihewa aole pela, i haawi aku ka Moiwahine no ka hiki ole ke pale aku, no ka mea, ua ka koo mai ke aupuni o Amerika ma kona hoolele ana mai i kona mau koa, e kakoo aku i ka poe e hookahuli aupuni ana, nolaila, he mea makehewa ka hoopaa ana aku e ka ua a poion kekahi mau ola o kona lahui, ua manao au o kekahi hana naauao loa kela a ka Moiwahine no ka minamina i ke ola o kona lahui, aole e hookaheia kekahi kulu koko hookahi o kona lahui Hawaii ma ka lepo o ka aina maluhia, ua manao au o keia ke kumui e haule pahu ai olua ilalo, o keia ke kumu e ike ai olua a hoihoi koke ia mai ai ke aupuni o Hawaii i keia mau la no ka mea, ua kue o Amerika i na kuikahi noho Aloha a noho makamaka hoi iwaena o keia mau aupuni ekolu Bertania, Farani a me Amerika, nolaila, e na Loea kanawai o Hawaii, e noho mai olua a e nana mai a i haule ka olua mau kumu i manao ai, alaila e hele mai olua a pepelu ko olua mau kuli imua o’u, no ka lalau o ka olua mau kumu i hookahua ai—

                              Me ka mahalo.

                                  J./ ALAPAI.

     Kapalama, Mrch 9, 1891.

---------…--------

NUHOU KULOKO.

--------

   He mau Kahili ka ilaweia mai ka Halealii mai ma ke ahiahi Poaha o ka pule i hala.

----------…----------

   E hoolohe ia ana ke hihia o ko makou hoa alo ehuehu o ka makapeni inua o ka Aha Kiekie i kekahi mau la okeia pule.

----------…---------

   Ma ka po Poaha o ka pule i hala ua powa ia kekahi kela Manuwa, i hele a ona loa i ka Rama ma ke Alanui alakea e kekahi mea i ike oleia, a lilo he $20.00.

----------…------------

   He mau haiolelo hoohui aina ka kekahi poe ma Ulakoheo i ka Pocono nei, a ua nui ka huhu o ka poe aloha aina oiaio; i keia mau hana kumakaia o keia ano.

---------…-----------

   Ua nahu ae kekahi kaikamahine kanaka i ka ihiu o kona hoa pa@o he kaikamahine kakana no a moku maluna ae o ka pou o ka ihu.  He huapala ke kumu o keia hakaka ana, Moku ka inu ia Hio, o kana wahi ono ia.

---------…-------

   Mamauli o ka nui o na kauoha nupepa i loaa mai ia makou, mai na wahi like ole mai a puni ka Paeaina, ua nui ko makou hauoli, a oia ka makou e hooko aku nei me ka hikiwawe, i na mai kau ipo lauae, e ua hoa nei.

-------…------

   Ke hoike pu ia aku nei ka lohe i na pe lawe pepa a pau, o KA LEO, a me ka OIAIO, i ka wa e nele ai ka loaa ana aku o ka pepa ia oukou, e hoike koke mai i ka lohe i keia Keena, me ka hakalia ole, hiki ke hoolawa hou ia aku kou imi.

                    Ma ke Kauoha.

--------…--------

   O ka hora 8:15-p.m. o ke ahihai Poakolu, e pahola mai ai na keiki o ka Bana Hawaii i mua o kalehulehu, i ka lakou mau ipu makani hou o Kaamaiomao, ma ka Hotele Hawaii, e naue nui ae e ike kumaka i ka leo hoene ou e Hawaii Ponoi.

--------…---------

   O na manu hjulu like a pau, lele no lakouo ma ka auna hookahi, pela na keiki o ka Puali Puhi Ohe Hawaii, eia ke lele like nei ma ka auna hookahi, oia hoi ua hui ae nei no o Kavid K. Naone me robert Kapua iloko oia poai, a lele-go-ia aku la ka auna hulu o Magera; nani kela, panio keia, o Hawaii noka oi.

--------…----------

   Me ke kakahiaka nui o ka Poalima nei, Maraki 17, ua hoau mua ae na keiki Puhi Ohe Hawaii i ka lakou mau mele kaili puuwai hou, imua o ka Moiwahine Liliuokalani, ma Kona Home ma Wesinetona,  no ka hoomanao ana i ka la hanau o ka Moi Kamehameha III a ua nui ke aloha o na mea a pau, i ka lohe hou ia ana o ka leo mele kaulana o Hawaii Ponoi.

--------------------------------------------------------------------

PAPA INOA

O NA MEA

ULU HAWAII.

----------

[ Kakauia no A LEO o ka LAHUI.]

Ahewa                                     Kumauna

Aawa                                       -----

Auhahu                                   Laukahi

Aheahea                                  Lilikoi

Akaakai                                   Lililehua

Akokoko                                 Lumahai

Alaalawainui                           -----

Alaea                                       Mao

Awa                                        -----

Ilioha                                       Ma-kou

Iniko                                        Mauulaili

Iwa                                          -----

Ohawai                                    Manena

Ohe                                         Milo

Okupukupu                            Momona

Olena                                       -----

Ulamau                                    Naupaka

Uwiuwi                                   -----

Hao                                         Nahenahe

Hawane                                   Nena

Holei                                       Nene

Howai                                     -----

Kauwila                                   Niki

Kakonakona                            -----

Kamanomano              Paha

Koli                                         Pakai

Kukaepuaa                              Pala-a

Kuawa                                     Palahe-i

Pamekani                                 Paamoho

Pilikai                                      Pilipiliula

Pipiwai                                    Popolo

Puukoa                                    Pualele

Puaakuhinia                             ------

Wahinenohokula         ------

                          Mrs.Rebeka Kahanu.

       Kalaupapa, Maraki 16, 1893.

-------

Auhuhu                                                           Kauila

Awa                                                                Kahelelewa

Aulu                                                                Kukaeuwau

Alaalawainuipehu                                           Kaluha

Alaalaawainuipohina                                       Kukanaloa

Alaea                                                               -------

Aume                                                              Laulele

A-e                                                                  Laukahi

Alaa                                                                 -------

-----                                                                  Makou

Iwa                                                                  Maukukaepuaa

-----                                                                  Mauulaili

Ohiaha                                                             Mahikihiki

Ohialehua                                                        Manono

Ohiapuakea                                                     Mau-a

Ohiaai                                                              Ma-o

Ohelopapa                                                       Makolokolo

Oheloku                                                          Manualoa

Ohelopili                                                         Mahihi

Ohelokaulaau                                                  Makanikeo

Oloa                                                                Maolioli

O-a                                                                  -----

Ohe                                                                 Naupaka

Olena                                                               Namakaokahai

Omeo                                                              Nena

-----                                                                  Nioikuahiwi

Haloa                                                               Naio

Hapue                                                              Makolokolo

Hao                                                                 Naunau

Hoawa                                                             -----

Hoana                                                              Pua

Howai                                                             Papalakumaikuahivi

He-ae                                                               Popolokula

Heihiawa                                                         Poala

Heihimakole                                                    Palua

Hahakepaupiliakamanu                       Filikai

-----                                                                  Pamakaoi

Kamanomano                                                  Pakapuhi

Kaapeha                                                          Pakaulu

Kaunaoakulahihi                                             Pakapii

Kaunaokahakai                                               Pukalaki

Kupakalii                                                         Puhalalei

Kaa                                                                  Pamoho

Kawahinenohekula                                         Pua@kuhinia

Kaanohiokua                                                   Pipiwai

Kohekohe

                      J. S. Keawe

    Kalihiuka, March 4, 1893.