Ka Makaainana, Volume III, Number 9, 6 May 1895 — Page 6

Page PDF (825.38 KB)

6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 6, 1895.

LAUOMI DIHAE
---KA---
UI I MOHAIIA I KE KOKO
---KA----
NANI I ALANA IA I KA OI O KA PAHIKAUA.
Ka Mea Huna Iloko o ke Kiaha Waina,
Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke Kuikele.
---A O KE---
KEIKI NUMAREDINA
KE
Komo Lima Maka Popoki.
MOKUNA XVII.

Ke alahele no ke Kihapai-pua o Numere----Ke aloha welawela, aole i nalohia aku----Owai ke kupua, o oe? Hehihehi kulana i ka nani o ke Ao Olino----Huhuhui na opua i Awalau.

[Mamuli o ka haki pu ana o ka peni a ka mea kakau o ka moolelo o Lauomidihae, aole oia i oili aku ma ka helu i hala. Aka, eia mai oia ke nee malie aku la imua o kona mau kini makamaka helu helu. M.K.]
                I ka pau ana ae o na olelo a ua kupua la, koulono pono aku la kona mau maka maluna o kana hanai a i ka hope loa o kana nana pono ana aku i pane hou aku ai oia:
                "Heaha kau e pane mai ai no keia hana, e kuu keiki ? E ae ana anei oe, e hele me kela keiki, a e haalele iho i ka nani a kou makua i hana ai?"
                "Aole anei i like kona nani me kau keiki nei ?" i ninau mai ai ua kaikamahine la me na helehelena kuio.
                "Aole, aole loa. O kou nani e kuu keiki, ua like ia me ka la alohi o Murisedela. O kona nani hoi, aole ia i lihi launa aku i kou mau kapuai wawae."
                Mamuli o keia mau olelo a ua kupua la, ua pii ae la na manao uilani iloko o ua kaikamahine la a hoopuka ae la i na manao e hiki ole ai iaia ke hoopoina ke hoea mai kona mau hora hope, e pepe ai oia malalo o Numaredina, penei:

                "Aole loa au e haalele i ka nani au i imi ai no'u, e kuu makua Aole loa."
                Me keia mau olelo i hapai ae ai ua kupua la i kona kookoo mana, a iloko o ka manawa pokole ku ana imua ona kana kauwa hooko pololei, ke Kiai o ka Po, a pane mai la.
                "Heaha ka makemake o kuu haku i kahea aenei i kana kauwa iloko o keia la hooili kaua weliweli ?"
                "Pehea na kiai o ka aina i keia manawa ?" wahi a ke kupua i ninau aku ai.
                "Ua auhee na kiai i ka nani o kela keiki, ua hooliloia ka mana o na upa makani i mea ole imua ona a me kona mau kokua. Ua auhee, ua auhee lakou i kona nani!"
                Hoomaha iki iho la kana kamailio ana ma keia wahi a nana hoomau aku la maluna o kona haku, oiai kona mau helehelena e hoike mai ana i ke kuluna maikai ole, aka, no kekahi pokole wale no nae ia a pane hou aku la,-----
                "E lilo ana ka aina i mea ole imua ona, a heaha la ka mea hiki i kuu haku e hana aku ai ia lakou ?"
                Luliluli ae la ke poo o ua kanaka la me ka nana hoomau ana mai maluna o kana wahi kauwa hooko pololei, alaila, pane mai la ua kupua la,----
                "E hooko aku i kau hana me ka ewaewa ole no ke kipaku ana aku i ka enemi (o kahi poe) mai luna aku o ka aina. E haawi aku i ke kauoha i na kiai e komo mai iloko o ke apo o ke kauoha, a mai laila aku e nee ai no kahi o ka hana."
                Kunou mai la ua kanaka kino wiwi loihi la (ke Kiai o ka Po), a lele ae la me ka mama nui no ka puka komo akau, a ilaila i ku iho ai ua klai la me kona kulana o ke ake hanohano, a hoomaka ae la e kahea me ka leo nui i na kiai o kela ipuka komo keia puka komo, me ka leo nui maopopo e lohe pono ia ai ma kahi he eono mile ka mamao. A ikeia aku la na kiai o kela a me keia puka komo ma ka umi tausani o ka laina hookahi me ka lakou mau mea make, e nee ae ana iwaena o ke apo o ke kauoha.
                Iloko o ia manawa i lele hou ae ai ua kiai la a ku ana iwaena o ke apo o ke kauoha a me ka leo nui i pane ai,----
                "E nee awiwi aku no ka puka komo ma ke komohana malalo o ke kauoha a ka haku o na haku, ko kakou Moi."
                Ia manawa no i nee aku ai ua poe kupueu la no kahi o ke kauoha i kaawiia ia lakou. O na poe me na kapuahi keleawe, ke konini la ka "uwahi hoe a o Kilauea" i ka lakou mau mea paahahana. O na poe hoi me na ihe maka keleawe, aia lakou ke "hao mai la i na ala a ke Kipuupuu" me ka lakou mau mea make. Pela wale aku no hoi me na kiai like ole o ua wahi aupuni la, a nona paha hoi ka olelo ana, "Hookahi no hawae, lauhuo Kona."
                Aia hoi mahope koke iho o ia manawa i hoounaia ai na kiai, i loheia aku ai ka halulu o na mea kaua, ka hoonaueueia o ka aina holookoa, a pela aku.
[Aole i pau.]

Lio Holo Puiwa Paukiki.

Kakahiaka Poalua, Aperila 23, i holo paukiki mai ai kekahi lio mai uka mai o Kapalama, me ka paa no o na ili i ke kolo o kekahi kaa huila-lua, me ka pahu no o hope, ua neo na huila a me ka nohoia. Ua hooi loa ia paha hoi ka puiwa o keia lio i ka hookui mai o ka pahu i na kuekue o na wawae hope. Na kekahi kanaka maluna o ka lio i alualu mai a paa ma ka huina o na alanui Liliha me Moi nei, aohe no hoi a he wa i koe, hookui ae me ke kaa panee hapaumi e holo mai ana ia wa, aneane i ka hora 9. Oiai hoi keia lio e holo mai ana, e holo pu ana no hoi me kahi makai kaa, Samu Mese, maluna o kona lio ahinahina paioa mamua, e uwa nui ana kona waha, a o ka kekahi wahine ia i hoomaoe ae ai ma ia hope iho,----"He kohu alihikaua a kenerala ka hoi o Kamu." I ka paa ana o ua lio la, ua eha a o'i na wawae hope, a e paki mai ana ke koko. No Aina (Pake) ka ua lio la, mai ka halewili laiki mai ka holo puiwa ana, a ua uku ae ka oia i kela kanaka he $3 no kona luhi. Ua ola ulia no ka hoi oia ia kakahiaka.

Ua pau ke komo palule ulaula ana o na poe o ka Oihana Kinaiahi i nei wa, a he polu uliuli hoi o luna a hookahi ka like mai ke poo a lalo.
                Auwina la Poalima, Aperila 26, imua o Lunakanawai Kaapuni Waitina ma ke keena, i aponoia ai kela kuai aina a ke Komisina i hoikeia ai ma kela helu i hala. O ka mahele aku koe i na kuleana a pau. Aia ka hapanui loa ia Lunakanawai Kaapuni Kupa a me ka Hui Waiu Wudelona o Dilinahama
                O kekahi o na moku kalepa kiapa nani loa e paa nei malalo o ka hae Hawaii, oia no ka moku Paeaina Hawaii, i ku mua loa mai ai ianei i Iune 17, 1893. He kokoolua oia no ke kiapa Keoni Ina. Ua oi aku ka nui o ka inoa hope i ka inoa mua. He 4400 tona lanahu ka nui loa i laweia e ka inoa hope a he 3300 hoi e ka inoa mua.

                Aia ma kekahi o na pukaaniani o ka halekuai laau lapaau ma ke kihi hikina o na alanui Moi a me Papu he kii palapala aina o Hawaii nei i kahaia a like loa me kekahi o na kii i hoopukaia e ia halekuai. Na Seta Laiki i kaha, keiki a W. B. Laiki e noho hana nei me Palanike Balaunu, nona na makahiki he 12, a he haumana hele kula hoi no ke kula o Kauluwela.

Eia No ua Loio Hou.

I ka Poalima, Aperila 26, i noi aku ai o Lawrence Kipp [Lolena Kipi] i laikini loio nona, a ua aeia mai e ka Aha Kiekie. He moopuna keia loio hou na ka Bihopa Episecopala o Kaleponi, i make, a mamuli hoi o kekahi wahi ano e me ka ohana, ua haalele aku oia i ka Ekalesia o ke kupuna a huli oia a lilo i lala no ka hoomana Katolika Roma a hiki i keia wa. Ilalo oia o Ewa i hana iho nei, he mea haawi palapala a malama i ke kulana kaamahu o ka Hui Alahao me Aina Oahu ma Manana. He kanaka opio no oia a he loihi hoi kona pauku kino, aka, he oluolu nae hoi ma ka nanaina aku.
                No Kaleponi aenei no kona hanauia ana, a ua lawelawe mua no ka oia i keia oihana malaila, a ua lohe mai hoi makou nana i lawelawe kekahi mau hihia malaila mamua no ko laila Aupuni me ka makaukau a me ka eleu. Ho hou ia mai no ua loio haole hou, aohe kakou i lawa ae, a aohe no hoi e hewa ke nui mai.

Imua o ka Aha Apana i ka Poaha, Aperila 25, i hookauluaia ai ka hoopai ana ia S. Ahia no ka haalele kula.
                Ahiahi La Pule, Aperila 21, ua loohiaia iho la o Keoki Harisi, amara, kana wahine a me kekahi wahine malihini e noho nei me laua ma Peleula i ka mai ma ka opu, mamuli o ka ai ana i na kuekue wawae puaa i kuaiia ma kekahi halekuai puaa o kakou. E ole e kauoha koke ia ke kauka, nana hoi i haawi ae i ka laau a loaa koke no ka maha ia lakou a pau.
                Ma kela huakai aku nei a Mikahala i Aperila 16 nei no Kauai, ua lawe pu aku oia he eiwa manu okalika i lilo ai ia C. M. Kuke a me kekahi poe e ae o ka waiwai o ke Kauka Palani i lilo i ke kuai, no ka hookuu ana iluna o ka aina o Wili Laiki I ka hooleleia ana i Nawiliwili ua hemo aku kekahi manu a au aku la, aka nae, ua loaa hou a kau i ka waapa. Ia la no i pae aku ai i ka aina, ua hemo hou mai la ia manu mailoko mai o ka pu-a a lele aku la iloko o ke kai a ikeia aku la oia e au ana iwaena moana iluna o na ale ahiu a aohe i loaa hou.

E M. NAKUINA.

KOMI SINA O NA ALA LIILII A ME
NA PONO WAI.

No tari Lehulehu, a he Agena Haawi

Palapala Ae Mare no Honolulu nei.
                KEENA HANA: Helu 308, Alanui
Kalepa. dk 31mk.

J. K. KAHOOKANO.

LOIO a he Kokua ma ke Kanawai.
                KEENA HANA: Alanui Kaahumanu,
Honolulu. jan 8, '94-1mk

OLELO HOOLAHA

O ka pono lawaia i hawaiia i na kanaka e ka mea nona ka inoa malalo iho a e kona hope paha, no ka lawaia ana ma ke kai no Honouliuli, Apana o Ewa, mokupuni o Oahu, ma keia ua hoopauia.
apl 15-4mnw C L HOPKINS.

OLELO HOOLAHA.

E hooneeia aku ana ke KAA LIO LAAU PONIUNIU ma ka aoao ma Ewa ho o ka Uwapo o Haaliliamanu, ma ka a 30 o Iune, 1895.
apl 15 4mnw JA VICTOR