Ka Makaainana, Volume VII, Number 1, 4 January 1897 — Page 3

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IANUARI 4, 1897            3

 

NA PALAPALA.

            (Aole maluna iho o makou ke koikoi o na hala a me na hewa no na manao i hoopukaia malalo o ke a poe, aka, aia no maluna o na poe na lakou i kakau mai.)

 

Ka Hui Hawaii Kuai Aina.

E KA LUNAHOOPONOPONO:

            I ka nana ana ma o a maanei o ka aina, ke ikeia nei o ka lahui Hawaii, aia lakou ma ka hope lea o ka noho kuonoono ana iloko o ko lakou aina ponoi; a ua akaka loa hoi me ke kanalea ole, aole no e hiki ana i ka lahui Hawaii ke ku pakahi a holo mama imua ma ka imi waiwai, no ka mea, aole nui o ko lakou kuono ono; aka, ia manawa hookahi, ke ike nei kekahi poe naauao iwaena o ka lahui Hawaii, aia no he mau ala e loaa ai ka holomua o ka hana hoonui a imi waiwai iwaena o ko kakou lahui; nolaila, ke lawe nei ka mea haku manao i keia wa maikai, i wa e hoakaka aku ai i kekahi mau ala a alakai ana e hiki ai e alakoia ka lahui Hawaii ma ka hoonui a imi waiwai ana iluna o ko lakou aina ponoi.

            I keia la ke ku nei ka hui nona ka inoa ma ke poo o keia kukulumanao iloko o ka aina; ua loaa ka palapala hoohui mai ke Aupuni mai i ku malalo o na kanawai o ka aina, a ua makaukau na palapala mahele; ua makaukau na buke kanawai o ka hui; a ma ke ano nui, ua makaukau ka hui me na mea a pau no ka hele ana imua ma ka hana, o ka mea wale no i koe o ke komo mai o na Hawaii me ka lokahi e lawe i na mahele, a ua loaa i ka hui he mau luna makaukau e hookele i na hana e pono ai.

            O na hana a keia hui i manaoia, o ia no ke kuai mai i na aina ma na wahi a pau o ka aina nei, a oi loa aku nae ma ke Kulanakauhale o Honolulu; e kukulu hoi i na hale maluna o na aina o ka hui a hoolimalima aku, a i kekahi wa e kuai lilo aku i na aina, ina e ikeia ana e na Luna Nui he nui ka pomaikai o ka hui ma ia ano; e hoao ana hoi na Luna Nui o ka hui e hookele i na hana ma ke ano i loaa i na poe paa mahele he ukupanee aole a emi mai malalo o eiwa pa keneta i ka makahiki hookahi, me ka malamaia hoi o kekahi hapa o na loaa i mea e hoomahuahua ai i ka waiwai io o na mahele, a mamuli o ka maa o na Luna Nui o ka hui i keia hana, ua manaoia aohe mea e kaualua ai i ka holomua o ka hui; a ke ole o nei ka mea kakau, ina e lokahi ana ka lahui Hawaii e lawe i na mahele e lilo ana keia hui i kokua nui no ka lahui Hawaii ma keia hope aku.

            O ke kumuwaiwai o ka hui i ka hoomaka ana, he Umi Tausani Dala ($1,000) ma ka Umi Dala (10.00) o ka mahele, me ka mana i ka hui e hoomahuahua i ke kumuwaiwai a hiki i ka Hapaha Miliona.

            Nolaila, ua akea ka puka i na mea a pau mai na poe waiwai a hiki i na poe ilihune loa, mai na’lii a na lopa, e komo iloko o keia hui.

            A ke noiia nei ka lahui Hawaii a pau ma na wahi a pau o keia Paeaina e komo mai; e na alii o ka aina, e kokua i keia hui no ka holomua o ko oukou lahui i alohaia.

            O ke kumu nui nana i kauo i hope i ke kulana o na kanaka Hawaii ma ke kulana kuonoono, o ia no ka lokahi ole o ke kakou lahui; aka, i keia la, ke olelo nei ka mea kakau, e pau kela a@@  iwaena o ka lahui Hawaii; e hui lokahi pu kakou ma na hana a pau, a o ka hopena e loaa ana, o ia no ke kuonoono a me ka holomua.

            No na mea a pau e pili anai ka hui, e loaa no na hoakaka piha ana ke ninau ae ia Jas H. Boyd, Esq, ka Peresidena, a i ole, ia W. C. Achi, ka Luna Hoohana Nui.

Owau no me ka haahaa,

WILLIAM C. ACHI,

Luna Hoohana Nui o ka Hui Hawaii Kuai Aina.

Honolulu, Dekemaba 29, 1896.

 

E Hoomau ma ke Kupaa.

E KA LUNAHOOPONOPONO:

            O na lono ano nui e hune nei iwaena o kakou i keia mau la, o ia no ka hoohuiaina me Amerika Huipuia.

            Ina kakou e huli a nana i hope i na mahina mua o ka M. H. 1893, i ka manawai i hookahuliia ai ke Aupuni Moi e ka limaikaika o Amerika ma o kona mokukaua e ko ana ma ko kakou nei awa ia manawa, me ke kakooia aku e ka Elele o ia Aupuni e noho ana i ke alo o ke Aupuni oiwi, mamuli no hoi o na hoouluulu opukeemoa a na mamo a na misioneri a ko ka kou mau kupuna, ko kakou @@@ makua a me kakou pu no hoi i hanaiahuhu ai a olo na eke, a me na haole puuwai haakei e noho ana ma ko kakou kapakai nei ia manawa, aole e nele ko kakou hoomanao ana iho i na hana kumakaia a me na huaolelo awahua i puka mai ia manawa e hoonaaikola ana i na oiwi o ka aina, a me ko lakou mau makamaka ili-kea puuwai aloha i na oiwi e pili ana i ka hoohuiaina.

            Ua puka oe na huaolelo h@akei a lakou, “E loaa ana no ka hoohuiaina ia makou, ina no e kue ana na oiwi, no ka mea, no makou ke Aupuni i keia manawa, a o na oiwi, heaha ka lakou, oiai, aia lakou mawaho o ka @ina poepoe pili aupuni a aohe o lakou leo i koe, aia wale no a lawe i ka hoohiki elau-pu a makou, alaila, loaa kekahi kuleana ihilihi uuku ia lakou e ka hookele ana i keia Aupuni.”

            Eia nae ka mea kupaianaha, aole i loaa ka mea a lakou i olelo kaena a haakei ai. A heaha ke kumu o keia palahemo ana? Eia wale iho no---Aole i ae a apono na oiwi. Nolaila, ke hele nui mai nei me na olelo hoopalaimaka i na oiwi, ke ake mai nei e lululima pu, i manaoia aku ai paha he aloha ko lakou i na oiwi. Aole, aole loa iloko o ko lakou mau puuwai no manao makee i kou pono, e na oiwi; o ko lakou akenui wale no o ke kau aku o kou pulima maluna o na apana pepa a lakou e lawe aku ana i o oukou la me ka olelo ana he hoohuiaina oe. A ko keia manao a lakou, a heaha kau e ka oiwi? He neo. Alaila, pau kou ikeia ana mai, ka lululima pu ana, a he ino oe ia lakou. O keia ka hopena oiaio.

            Nolaila, e na oiwi, heaha ka kakou hana pono e lanakila ai ko kakou kulana? O ka hoohuiaina anei me ke Aupuni nana i kakoo me ka limaikaika i ke kaili ana o kou Aupuni oiwi a me kona kuokoa? E kakoo anei kakou i na auna misionari hanaiahuhu a kakou a me na auna manu e kakoo nei ia lakou, e lawe a kaili loa i kou ola, i kou kuokoa a me kou mau pono? Aole, aole loa! E kupaa na oiwi ma ke kulana hanohano a kakou e ku nei i keia manawa, oia hoi, ke aloha aina, aloha i ka hoa oiwi,---a e pale aku me ko kakou ikaika a pau loa i na hana kumakaia e hanaia mai nei ia kakou, na oiwi o ka aina. Mai @@uhee hololua e like me lakou, aka, e kupaa mau me ka manao kanaloa ole. Ina ma ka p@hu balota e hookoia ai keia hana, alaila, ia manawa kakou, e na oiwi, e hoike maopopo aku ai i ko kakou kupaa ma ke kulana ihiihi a hanohano a kakou e ku nei, o ia no ke Aloha Aina.

            He au ko ka manawa, a ke wanana nei au, o ko kakou au e hiki koke mai ana no ia e hoi hou mai ai o ko kakou mau pono kivila piha a he Aupuni nou, e ka oiwi o Hawaii aina a me lahui.

            Nolaila, ke kalokaloia aku nei na oiwi mai Hawaii-a-Keawe a Kauai-o-Mano, e hoomau i ke kupaaani, oiai,---o Hawaii no ka oi!

                                                                        OIWI.

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

            Mamuli o ka mana i loaa ia’u ma ke kanawai, e like me ia i hookohuia ai e ka Aha Hooponopono Waiwai, o ka Aha Hookolokolo Kaapuni, Apana 1, imua o Lunakanawai Carter, nolaila, ke hoikeia aku nei ka lohe i na kanaka a pau he mau koi ka lakou i ka waiwai o KALAHIKU (k) o Honouliuli, Ewa, Mokupuni o Oahu, e waiho mai i ka lakou mau bila koi ia’u i hooiaio pono ia ma ko’u wahi noho ma Puuloa, Ewa i oleloia, a i ole, ma ke Keena Loio of J. K. Kahookano, ma alanui Kaahumanu, Helu 115, Honolulu iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole pela, o hoole mau loa ia aku no. A o na poe hoi a pau i aio ia Kalahiku (k), i make, i oleloia, e uku koke mai i ka Lunahooponopono i oleloia, a i ole ia, e hookaa ma ka lima o J. K. Kahookano, ka lo@@, o ka waiwai o ka mea i make i oleloia.

AKENEKI KEKUA (w),

Lunahooponopono Waiwai o Kalahiku (k), i make.

Honolulu, Dekemaba 12, 1896.

dek 14---@mnw.

 

Olelo Hoolaha.

            E ike auan@@ ena mea a pau loa, o ke Ka Lawaia o Kahala me ka pa-hale, ua lilo mai ia’u ma ka hoolimalima, a ua hookohu aku au ia Akana Kalauki oia ka mana ma na ano a pau, a hoopii paha ma ke kanawai.

J. AEA.

Honolulu, Dekemaba 7, ’96,   dek14---4mnw.

 

Olelo Hoolaha.

            E oluolu na poe noho hoolimalima a me na poe e ae i aie ia Liliuokalani e hoomaopopo ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho i agena no kona waiwai malalo o kekahi palapala hookohu hope piha. Ua makemakeia ka hookaa koke ia ae o na aio.

J. O. CARTER

Helu 208, Alanui Kalepa     dek 7---4mnw.

 

HALEKUAI LAHUI KALAHIKI.

Helu 405, Alanui Moi, ma Waikiki aku o Alanui Nuuanu, ma ka aoao mauka, ke keena mua o ka “Hawaii Holomua.”

            Ma ia halekuai o na oiwi e loaa ai na anei a me na paihi o na ano hou loa, e laa

                        Na Kalakoa,                Na Keokeo,

                        Na Makalena,              Na Kinamu,

                        Na Huluhulu,              Na Lihilihi,

            Na Kamaa o na Kane, Wahine me Keiki a pela aku.

            Oluolu no ke kuai ana. Aohe hewa ke kipa mai e ikemaka, a aohe no hoi he kunukunuia no ka hoikeike ana i na mea kuai.

M. PALAU, L            una Nui.

@@@@@ok 14—tf

 

S K PUA,

He Agena no na Waiwai Paa

He Mea huli i na Kuleana Aina i mea e maopopo ai;

He Mea Ohi i na Aie i hiki ole ke Ohiia e na Poe no lakou na Aie, a

He Mea Hana i na Ano Palapala Pili Kanawai a pau.

KEENA HANA:---Ma ke keena o R. W. Wilikoki, Alanui Konia.               aug. 31---1mk.

 

D.R. SLOGGETT

(KAUKA SOLOGETE).

Kauka Lapaau me Oki

Kokoke ma kahi noho o H. W. Schmidt, Esq.,

Alanui Beritania, Manamana.

 O kona makaukau loa, aia i na Mai o ka Maka, Pepeiao, Ihu a me ka Puu

MANAWA NOHO KEENA: Hora 8 a 10 a.m.; I a 2 p.m.; 7 a 8 p.m.

Telepone Helu 701,

nov 16—2m

 

Hui Papa a Kukulu-Hale Oahu.

(OAHU LUMBER & BUILDING CO.)

Leleo, Alanui Moi, kokoke i ko Kahua o ka Hui Alahao & Aina Oahu.

 

 

Poe Kalepa Laau, Hana Aelike a me Kukulu Hale.

Poe Hookomo Mai a Hoolilo

aku i ua

Puka, Olepelepe, Kui, Pepa, Pena, Aila, Na Pono Kamaua, A pela aku; a pela aku

Telephone 53,              Pahu Leta

@@@80—tf

 

 

HELE HOOLUOLU

O. R. L. CO.

MA NA POAONOIA ME NA LA PULE

E haalele mai no na Kaamahu i na hora 9:15 A.M. a me 1:45 P.M., a hoea hou mai i Honolulu nei ma na hora 8:11 a m 5:35 p.m.

Na Palapala Uku Puni

            Papa 1             Papa 2

            Manana                                       $   .75           $    .50

            Mahiko o Ewa                                1.00                .75

            Waianae                                         1.50               1.25

F. C. Smith,

Agena O@@a a Palapala Nui

Feb10-tf