Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 23, 6 June 1863 — Page 4

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Stephen Trussel
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Palapala no Victoria mai.

E@ nupepa kuoka @

Ina paha he pono i kou manao ahonui ke hoike aka i keia mau manao malalo iho nei. i ike mai ai na makamaka o na kanaka Hawaii e noho lalau wale ana me keia aoao o ka honua nei. i na papa inoa o na poe nei ; ua hihia loa na leta i hiki mai i Victoria nei i na manawa a pau, no ka maopopo ole o na inoa maluna iho o na leta. ua maopopo no kekahi. a o kekahi hoi. ua lauwili loa ; a no keia mea no wau e noi aku ai i na makamaka e noho ana ma kela wahi keia wahi. e hoouna mai ae ke ahonui i ko lakou mau inoa. a ua hoouna mai no lakou i ko lakou mau inoa me ka oluolu. a i ka loaa ana mai o na papa inoa. nolaila. maopopo koke iho la kekahi mau leta, a o ke kuena. ua hoounaia e a’a i Kalaponi.

Ke hooki nei nei au i keia mau olelo ; aka. o na inoa koe, e hoomaka ana ma Oregona mai.

OREGONA CITY, OREGONA. - Kahuelipi, W. Kauloa. Moku. Kainoa. Kaanaana. Mumuku. Aole kanaka o Portland & Fort Vankouver.

NESQUALTY, W.T. - Kanui, Kapahi, Kaliloa, Kahananui, Kapu, Keawehaku, Mauli, Pua (he wahine.)

PORT GAMBLE, W.T. - I. Maika, Kaholokai. Kailiawa, Samuela, Kalaeloa, Kahili, Kaimapana.

On na inoa mua ekolu. he poe kahiko lakou, a o ka lima o ka poe hou, aole i loaa ia’u kona inoa.

PORT MADISON. - Palau, Haipuni, Kahananui, Davida Lehuanui, Kuini, Samula Kamohoula, Nika, Pila, Kaahanui, Naukana, Nekolia, Kale, Keoni Kanakaole, Keoni Kuapuu.

O keia mau papa inoa maluna iho, oia no ka poe e noho ana ma na mokuaina o ko Amerika Huipuia Aupuni. A eia iho no hoi malalo iho nei na inoa o na kanaka maoli e noho ana ma ko Beritania mokuaina a me Vancouver’s Island, a me ka makupuni ku i ka wa, (San Juan Island.)

NEW WESTMINISTER, B. C. - L. Punihaole, Kaihuolua, J. B. Kanehailua, J. W. Kamaoha, Hikapalale, Maihuki, Kane, Kahailiepua, Pita Ohule, Kaneakauhi, Ehu, Malohi, Ki, Waahila, Keonihole, Keokiowalakini, Kaai, J. B. Nahua, Bila Kekoa, Hanale Kea.

NANAIMO, V. I. - Kaheana, Kahue, Keahiaka, H. Nahoolua.

VICTORIA, N. I. - Bila Haumea, Kupa, Kama, Maalo, (Op.,) Kahanu, Kapahunui, Kalua, Mahina, Kealo, G. B. Kahinano, Nahina, Mahuie, H. Keawe, T. Keawe, Olepau, Emene, Mahoe, Kekuae, Mokuau, Haili, Kiona, Paakiki, Maalo, (El.,) Kahawalu J. A. Kahoomana, W. R. Kaulehelehe, Mary Kaai Kaulehelehe.

O na inoa hope elua a me Emene, o lakou wale no na mea noho mau ma Victgoria nei, a o ka nui iho, he poe auwana wale no lakou ; aka, e loaa no ko lakou mau leta ke hiki mai ianei.

ALBERNI, BARDLAY SOUND, V. I. - G. W. Keamohuli, J. P. Kamaikaaloa, James Kini, Bill Pipi, C. Nalehu, C. Keliiaa, J. Kamakahiki.

SAN JUAN ISLAND. - Kamai, L. Naukana, Palau, J. Poli, Palaile, Nuuanu, Kamaka, Ananu, J. Kuike, Kane, Kaioe, Kuula, Kamalae.

Ekolu hapahaole ma Victoria nei, Keoki Trask, James Trask, Wm. D. Burn.

Ia oukou e na makamaka o makou nei, ke ike ae la no oukou i na inoa o na makamaka o oukou, a me ko lakou wahi e noho ai ; mai kakau inoa e ae, o lauwili hou anei, eia hou kekahi, e pau ke kakau ana i kela inoa o Keomolewa, no ka mea, aole e hiki i na Luna Leta ke heluhelu, a nolaila, ua kaheia mai au e hele aku e nana, no ka mea, ua lawe no ke Kapena moku a waiho ma ka Hale Leta, a pau pu no me na leta o kahi a ua moku la e holo aku ai, i ka haalele ia iho, no ka maopopo ole o na inoa i kakauia mawaho o ka leta. Eia kekahi, e kakau pono iho i na inoa o ka mea nona ka leta, a i maopopo ole ke kakau ana. e lawe i ka mea ike i ke kakau, e kokua mai i kou hemahema, ua hiki no pela o loko e kapala haukae ana, ka ike ka i na manao aloha o na makamaka o ke one hanau. he ole loa hoi ka nele.

Owau no ko oukou makamaka aloha.

W. L. KAULEHELEHE.

Victoria V.I. Aperila 22, 1863.

A eia no hoi au. e A. H. A. e!

ANOAI WALE. - Ua halawai hou iho nei au me kau mau olelo hope mai nei, a ke hai akea’ku nei, aohe i moku ka uwea o kuu Kaheaka (Telegarape.) eia mai no, ua hele a kukai ka ila o Puapuakea.

Ma kau mau kukulu manao ana a pau maloko o na Nupepa, a me kau mau olelo pane hoi, ua hoike loa ia mai ia’u ka manoanoa lua ole o ka papaa kaleawe nui e uhi paapu ana i kou mau maka e ke hoa, i nalo ai kou mau hookamani nui e hoole mau nei me ka hilahila ole, aole o Kalu kou inoa, he hoole manao kanaka anei keia oa ? he puni piha hou i ke alakai a Baalazebuba, (Akua o ka nalo.) a e hoolilo ana oe ia oe iho a me he malihini loa’la ? No ke aha la kou mea e hoole kamako okoa mai nei i ke akea ? No ka hilahila anei i ka nui o na hakuepa ? Ua loaa oe, ua imi ia e ka Hawaii imi loa, ua maikai no nae ia hoole ana au aole o Kalu kou inoa ponoi, no ka mea, o ula wale hoi auanei kau mau olelo pai no ka oukou ahaaina, a o ku ole hoi i ka ii kau mau olelo kaena no kau mau milimili i ka like ma Laieikawai ma, he like ia no anei ? ae, over the left ma ka ao ao hema.

E ! e A. H. Anuenue. aole e kaulana ka maikai o ko ahaaina. a me ka hanohano o ko mau milimili nau ponoi no e pai. aole loa. noanoa loa ina pela. e waiho a na hai e pai mai. aole, pahu poko iho nei no oe, kau ana i na Nupepa, no ko aha mai keia? Eia, no ka like ole me Laieikawai ma, ina he like. i na la ua kaa mai na hai e haanou mai iloko o ka Nupepa. aole. na ka oiwi iho no e haanou. u. pela no la hoi ka Kulepe, (Koa o Peleioholani.) aohe e waiho a na hai mai e pai. noho iho no kela " na’u no.l na’u no." Aole pela ka Ahahui Aloha la, i lupealupea wale ia’ku nei no ka ianei noho ana, i nana’ku nei ka hana iloko o no Nupepa Hawaii a elua, e kau mai ana iluna, me he pua mamane la i pala luhiehu i ka la, pa iho i ka puuwai o ka poe hui. wai olu wale kela. no keaha? no ke kaa na hai mai e pai, maikai ai lili hemolele i ka la lena.

Auhea oe e ua hoa nei, i aha hoi oe i hoole makawelawela iho ai i ko hoolaha rula kai no hoi e ike ia ko akamai ma na rula i olelo henehene iho ai oe i ka hapahaole, " kainoa ua ike i na rula, aole ka !" O na rula hea no la ia a’u i ike ole ai ? Ua hai mua’ku wau ia oe ma kou mau olelo pane mua ia oe, ina o na rula au i ao malu ai ma sodoma a me Gomora, aole io au i ike; aka hoi, ina o na rula o keia mau mokupuni, o ka’u hoi ia i hooko ai, a penbei hoi ia hooko ana, ua ike no ou maka, a he mea kaumaha nae ia’u ke olelo ae, uhiuhia nae paha e ka alu o ko waha, no ka mea, o maua loa no ka mua loa e iho laila i ana me ka’u pua o ka Puuwai, (flower of the heart.) ma ua alanui Lahainaluna la, e kuikui pu ana no maua i na kuikui iini o ka manao hauoli, e nanea ana hoi i ke ani huihui mai a ka welelau maaa, a he halulu ka maua i lohe; a i alawa ae o oukou iloko o ka punohu uwahi lepo, me he poe uhane ino la iloko o ka punohu uwahi o ka hoomainoino mau loa ia, no kou komo ana paha ia punohu lepo, kuhi ai oe ke nana mai o maua kai ka punohu, na ka lehulehu no nae ia e nana mai, ia manawa koke no, he leo kau i lohe i ka pane ana mai e hookaawale ae ke alanui nona, a i ko’u alawa ana’e, o Ema Malo ame Hana Hupa, maluna o ke kaa, a o oe mai me ka huakai mahope iho, ua kahiko ia oe i ke kapa ano powa a’u e olelo mau nei, kapa ano keaka no hoi, a lakou la e hooho mai nei, a oia anei ko maua mea e kapae ae ai, no ko manao nae paha o pula ka maka o ko mau hanai i ka lepo ia maua ea ? Aha, makemake ka oe o maua ke kapae ae o na hele wawae, ae kuu ae ke alanui no oukou no ka poe maluna o na lio, i komo ai maua iloko o ka ea o na lio o oukou ea ? You can’t come it. Ua ike no oe he pokole wale aku no koe puka aku i ke alanui nui makai. a ina la ua kapae aku maua makai o ke alanui ma ka aoao makani, e like ai no me ka maua hana ana ia la, a o ko maua malama ole anei ia i ka rula ? o oe no kai malama ole, a pela no ka’u ike, he ike ole no ia mea he rula; ke olelo hou mai nei, no ko maua kapae ole ae ma ke sidewalk o ua alanui la. oleloa iala ilaila, aohe sidewalk oia ala, e ! mai hoopiha wale i na Colamu o ka Nupepa i na olelo hakuepa. he mea ia e holo ai ke kumu hana. ke hoopono mai nei no i kuu kapae ole ana no kuu oo, a eia ka ko’u hewa o kuu hookuke ole aku i kuu wahine opiopio e kapae aku ia, i hele ae ai lakoula, he-he-he akaaka au ia oe ilaila, o kuu malama ka ia i na rula o ke kipaku aku, a kaili mai i kuu lima aloha mai kuu ewa mau mai, ike ole no, no kou hilahila no ka ! i ke kuikui me kau kapahilu luau, manao mai oe e hooko aku makou ia i rula no keia ola ana.

E. A. H. A., ua ike no hoi oe e menemene ana oe i ka malama pono ole ia o na rula. a o oe no hoi ka husai o ko kaikamahine, a heaha la hoi ko mea i kahea ole mai ai ia ia, e kali iki a puka aku maua i Broadway alanui ? No ka mea, he mau mea hele wawae maua, no ko manao kiekie no nae paha ea ? E manao ana i ka poe hele wawae ia la, he mea ole ea, a o maua no kau makemake nui e hookaawale ae, i akea ko wahi e manana hele ai maluna o ko lio, a no kou ike ana, aole maua i ae i kou makemake, wikiwiki e iho la oe e hoolaha iloko o ka nupepa, i mea paha no maua e hoohilahilaia ʻ i ea ? Ae paha, he mau keiki waha ana no ka hoi, i hoomalihini iho hoi oe i ke aha ? I ko manao no nae paha o kahiia ko lae i ke pohue ea ? Ua like loa no kau hana hookiekie ia maua ia la, me ka Hamana ia Malokedai, no kona kukuli ole aku ia ia, i kona wa i puka mai ai maluna o kona lio.

Ke olelo hou mai nei nae oe me ka wahahee maoli, a he mea kaumaha nae ia’u ke kapa ana ia oe ia hua ; aka, no ka huaolelo kupono ole ma ka olelo Hawaii, e ku like ana me kou ano maoli, ma ia olelo ana. nolaila ko’u hookomo ana i ua huaolelo la, no kou olelo kanalua ole ana. iloko ka’u Lady o ka nenelu, o oe a me oukou a pau kai loko o ka nenelu, a o ka e’a hoi o ka lepo ia wa, e ike maopopo aku ana no wau ia oe maluna o ko lio ia la, e manana ana ou mau au, ua hele a ma-lo i kakini keokeo, aohe ou lole wawae a hala ilalo, he mea puha’uha’u mai ka puhaka aku a ua kuli, he kakini aku, pehea ? He ano Gentleman anei ia ? He nu hou nae paha, wahi au ea ? No Kawaapae.

Ke i hou mai nei oe, " Aole au i holo i Arabia, e ike ai i na kapa o oukou. nolaila au i kapa ai ia oe he hupo." No ka mea. ina he naauao. ina ua ike ma ka heluhelu ana i na moolelo a pela no hoi keia, " No ko makou hoopili i na papale Zouaves." ua hoopili aku makou i na mea ku i ka hiehie, aole i ka ke Keko hoopili i kona haku kahi umiwmi. Ua lawe mai makou a kau i na papale Zouaves ia la. i uhiia i na lilina ume naau maikai wale, e lawe ana no ko makou aloha kumakena i ko makou Haku opio i make aku nei, a ua lawe mai makou i kona kahiko kumakena ia la, i mea hoike no ko makou aloha walania nona, a o kau henehene ana no ia mea, aole ia i pili iluna o’u, pili no ia i ka mea nana i kuahaua mai ia makou e aahu i ke kahiko kumakena no ka Haku o Hawaii. A o oukou ea. ua hoopili oukou i ka hoppili Keko. ma ka hoopili ana i ka mea uko ole, no Alahe mai paha ea ?

Ke olelo hou mai nei no oe, ma kuu ano Kaula. a i ole ma ka mana o Apolouona wau i kilokilo aku ai. ina e mau kau kaikamahine ma kau mau olelo ao, holo ia moa, aohe puapua, ke hoole aku nei a’u, aole malaila, aka, ma na ouli, no ka mea, o ko hanai no ka waa, a o oe no ka houluulu nana e Aikumau-ma e hue-e. a o ka huki no ka lehulehu, nolaila, ina io e hoomau aku ko hanai mamuli o kau mau olelo ao, e uhai mau ka "Ahahui Aloha," ma ka malama ahaaina ana i na la nui a pau o keia aupuni ma kana makau iho (her own hook,) ke hai wiwo ole aku nei au me ka hookamaniole hoi, e holo io ana no ia moa aole puapua. You bet, aole no nae paha ia he mea e hakoikoi ai ko ka oiwi puuwai, no ka mea, i ka pa wale no ka ka malau ou, he pono kau i ka uhuki, he kaika no hai.

Malie no nae paha ua hai io aku no o Apolouona ia oe ia mea, i ka wa a olua e paina pu ana i ka aina ahiahi la ea ? ahe, ko mea no ka ia i manaoio ai, o ka olelo no a ia keiki o olua.

Ke ike io nei au i ke ku ana o ka waha o kuu hoa, "Ku i ka lihi la, ka lolou pali e," ma kau mau olelo no kona ike ole i na rula o ka hele ana i kahi Ahaaina, a oia kona mea i kipaku ia ai e ka Ahahui Aloha, aohe wahi mea pane ike noia; i ke komo paha i la iwi hilo, ina o Hanaike ma ke palolo la ua ino oiala, a no kona nele loa i ka mea pane ole, nolaila. pane kua’ka maoli mai ai me ka wahahee daimonio maoli, owau kai hele aku me ka makilo, i ka pane ponoi mai no la a ka waha e hele aku o ka hoopunipuni maoli mai nei no ka nei, hoi iho no aole e ai ana ia po, e hula ana, o ka haku Ahaaina no kai hea mai ia’u e komo, a oia no ka’u lady ia hula ana, a oia anei ka like me kau kamako okoa ana a ku ana i kahi Ahaaina o ka Ahahui Aloha ? e laa ko kipakuia la, a, okiloa no oe i ko hoolaha ana ae, kuhi paha oe he like ka’u e pane ai me ka lakoula no ia mea. E oioi pono iho hakake loa ae E aloha auanei, he haihai lio ka makou o neia ahiahi. HAPA HAOLE.

Makawao, Maui, Aperila 30, 1863.

He aloha wela keia no Kahelemauna

He aloha wela no keia,

Nou e Kahelemauna,

Ua hala e aku oe,

I ke kani ana a ka moa,

I ka wehena o ke alaula,

I ka puka ana o ka la,

Akoakoa makou,

E uwe me ka waimaka,

O ka u me ka minamina,

O ka iini me ke aloha,

O ka naue ana’ku nei,

O kuu lei a-i.

Mrs. KAHAULELIO.

Ke haalipo nei au,

Ke haaloulou nei,

I ka nui o ke aloha,

He aloha honi hoomau,

He aloha kuu wahine,

Kuu hoa pili o ke kino,

Oiai ua hala aku,

Noho au me ke aloha,

Kikooia mai oe,

E ka Mea Kiekie Loa,

E noho me Iesu,

Ma ke aupuni nani,

Uwe helu mai o Kapahukui,

Aloha ino kuu keiki,

Kuu hoa pukui anu,

I ka uka o Kaauea,

Ea ae nei ka manao,

I ke ahi a ka wahine,

I ka luna o Uwekahuna,

I ke one o Kahualoa.

P. ULIWAHINE.

           

Ke uwe kanikau nei,

O Kaikamahineole,

Aloha kuu lei hulu,

I ka hele hoi ole mai,

Kuu keiki liko lauae,

Liko lehua a ke aloha,

E paiauma nei,

E uwe waimaka wau,

He aloha kuu pokii,

O ka ua Kanilehua,

Hehi mai la i Panaewa,

I ka liko o ka ohia,

Ke u nei ka manao,

Moe lolii ke aloha,

Anoai ua hala aku,

I ke ala hoi ole mai.

W. KAIKAMAHINEOLE.

He Kanaka Hoopunipuni

E ka Nupepa Kuokoa @

Ka mea hikiwawe i ka hooloha ana i na mea hou o kela ano keia ano. He wahi ukana ka’u e hooili aku nei ia oe. a nau ia e lawe aku ma na wahi a pau nana oe i hookipa mai.

Penei no ia. o kekahi kanaka i kapaia kona inoa o KEAWEHEANA. no Kahaualea. Puna, Hawaii. he hoahanau hoi no ka ekalesia malaila.

I kona holo ana mai i ka makaikai ma Kauai nei, iloko o ka malama o Ianuari iho nei. loaa au ia ia e noho ana ma kuu one hanau. ma Kolo, Mana. Kauai: malaila kahi hele pinepine ia e na malihini i ka makaikai. aia malaila ke Onekani o Nohili, a me ka Pahapaha o Polihale, na Ohai o Papiohuli, a pela aku.

I kona hiki ana mai ma ko’u wahi, hookipa au ia ia ma ko’u hale, a o ko maua hoaikane iho la no ia, a hale kipa no hoi, o kona i mai la no ia ia’u e kii maua i ka waa i Hawaii, ae aku la au i kona manao me ka olioli, me ko’u manao e loaa ana ia’u ka waa lawa-ia. Hoouna aku la au i kuu mau keiki ia Kiekie a me Kaholoiki, e kii i ua waa nei, me Keaweheana pu, i mai la ua kanaka nei, nana no e uku i ke kapena o ka moku, no ke kino, mai Kauai mai a Oahu ; a mai Oahu aku a Hawaii ; a mai Hawaii mai hoi a hiki hou i Oahu, nana ne e uku ka waa.

I ka hiki ana o lakou ma Hawaii, hoole mai la ua kanaka nei, " Aohe waa, aia a uku mai he uni dala, ($10.00.) alaila loaa aku ka waa." O ko laua hoa-a iho la no ia, a hamohamo iho la i ke kua-la o Pana, loaa iho la ia laua ka mai nui he hilahila.

Olelo mai kekahi poe o ia wahi ia laua, pela wale no ia kanaka, he hoopunipuni, he keu ia o ke kanaka hoopunipuni. Manao iho la ua mau kanaka malihini nei e hoopii i ua kanaka nei no ka hoopunipuni ; aka, ua pau wale iho la no ia manao hoopii iloko o laua.

E na makamaka mai Hawaii, a Kauai, ha hana kupono anei keia i ke ano Karistiano ? Aole loa, mai hana hou pela. Owau no me ka mahalo. E. KAINOAPUKA.

Kolo, Mana, Kauai, Mei 20, 19863.

E Nana ! E Nana !!

OWAU O M. MILLS. UA KUAI AKU

i na dala $220me Pohaku, i ka Apana Aino o Kiao, no Kaaa mai, nona ke Kuleana Helu 1228, Sila Nui hoi, Helu 354. MASIA MILLS.

Moanalua, Oahu, Mei 29, 1863

BUKE HAWAII HOU!

E PULRIBUS UNUM.

LAIEIKAWAI !

KA

Hiwahiwa o Paliuli

KAWAHINEOKALIULA.

UA PAIIA KEIA MOOLELO KAUlana i ka buke, a ua humuhumu ia, a ua makaukau no ke kaua ana, ma ka

Hale Kuai Buke

O KA LUNAPAI, I HONOLULU NEI.

KE KUMUKUAI

$1 o ka Buke hookahi.

E loaa no i na mea a pau e noho ana ma

Maui, Hawaii a me Kawai,

ke hoouna mai i ke kumukuai o keia buke ma ka leta i ka Lunapai, e loaa no ia ia ka buke ma ka moku hoi aku.  H. M. WINU.

Luanpai o ke Kuokoa.

Ke Cathedral Hawaii !

MA KE

Alanui Kukui, Peleula.

O KA MANAWA PULE MA KEIA HALE Pule Kiekie i keia wa. penei no ia: NA LA SABATI - He Ahaaina Hemolele a ka Haku. ma ka hapalua o ka hora 7 o ke kakahiaka : pule ma ke olelo Hawaii, ma ka hora 9 ; pule ma ka olelo Beritania, ma ka hora 11 ; Kula Sabati, ma ka hora 4 o ke ahiahi. Litani ma ka olelo Hawaii a me ka himeni, ma ka hapalua o ka hora 6 o ke ahiahi ; Pule Haole, ma ka hora 7 a me ka hapa o ke ahiahi : mahope iho o ka pau ana o ka Litania ma ka olelo Hawaii, oia ka wa Babetiso.

WA PULE O NA LA E AE.

Ma ka hora 7 o ke kakahiaka. Pule Ahaaina a ka Haku : ma ka hora 9 A. M. Pule Haole, (Mal@s:) pule ma ka olelo Hawaii: ma ka hora 4 o ke ahiahi. Koe nae na P@lu. he pule Haole ko ia la ma ka hapalua o ka hora 7 o ke ahiahi. 75-Im

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI NA KANAKA A pau loa, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, o na mea Lio i nalowale, na Maui Hikina me Maui Komohana nei. Eia ma kela lima kekahi Lio hele hewa, kahi i malama pono ia ai, he Lio Kane Keokeo makole. me kona hao kuni eia (U). he hao hou kela. ke kuni kahiko, eia T.K. ma ka aha hema. keia mau hao kuni i haiia ae ia ma’una oia no kona mau hao. Ina e kii mai ka mea nona keia Lio, me na dala he uni ($10) ke lawe pu mai. no ke komo hewa ana mai ma ko’u aina ho@, a me ko’u malama ana i ka ai nana, me ku’u lilo i ka hoolaha a ia ina kii ole mai a hala na la he 21. mai keia La 18 o Mei a hiki i ka la 7 o Iune. aiaila lilo ku ia’u keia lio. L. Z. E. KALAAUKUMUOLE.

Puahoowali, Lahaina, Mei 18, 1863. 78-3@*

OLELO HOOLAHA

Luna Hoopoinopono Waiwai

NO KA MEA, UA HOONOHOIA KA MEA nona ka inoa ma@ nei: Luna Hooponopono Waiwai no PUUNUI, i make aku nei, ma Honolulu, Oahu. No@lia, ua ka@haia na mea a pau ana i @ aku ai, e h@ mai i ko lakou kuleana @ o ka mahina hookahi mai keia la aku, a o na mea hoi i a@e mai ia ia ke po@ ia nei lakou e hook@ mai.

KAHAE.

Panoa, Oahu, Mei 20, 1863. 75-31*

Olelo Hoolaha

UA HAALELE MAI O KALAHOOUKA ia’u, kou wahine i mareia : nolaila, ke papa aku nei au la oukou e na Haole, Pake, a me na kanaka maoli mai hoole mai ia ia. Ina e h@ oukou ia ia, @ ana ia @.

KAHALEKAUILA.

Papaikou, Hilo, Hawaii, Mei 1, 1863. 76-1m*

J. H. COLE

LUNA KUDALA.

Ma ka Hale Pohaku o Mi. Auinui ma.

Ma ke Alanui Alii Wahine. 33-6m

H. W. SEVARANA.

Luna Kudala a mea Kalepa.

Hale Mahoo.

Alanui Aliiwahine.

59-6m

OIHANA LOIO!

JOHN L. NAILIILI. AIA KONA KEENA

@

O HALEOLA.

ma Honolulu, Oahu. Ua @

Honolulu. Nov. 7, 1862. 50-1y

A. S. Cleghorn,m AKE

MEA KUAI LOLE

A ME NA WAIWAI E AE.

Ma ke Kuai Kukaa a ke Kuai Liilii.

AIA MA KA

Hale Pohaku.

Ma ka Uwapo.

Ma ke kihi o ke Alanui Kaahumanu me Moiwahine.

Ma Alanui Nuuanu,

MAWAENA O

Alanui Alii me Alanui Hokele,

MA KA AOAO HIKINO O

HALEOLA.

Honolulu, Ianuari 16, 1863. 60-6m

KEENA LOIO!

UA HOI AE NEI KA MEA NONA KA inoa malalo nei, o ka hale uai o Kapena Snow (Kano) a ua mai aukau hoi me ka makemake e k@a i ka p@ a pau ma na hihia kanawai imua o na AHA HOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni. A no ka mea hoi, ua makaukau au i ka Unuhiolelo kupono, nolaila, ua hiki ia ia ke kakau i na palapala o na ano a pau, ma ka Olelo Hawaii a me ka Olelo Haole. A no ka mea hoi, owau no kakahi Luna Hooiaio, nolaila, ua hiki ia’u ke hoomakaukau i na palapala a pau, no ke kope ana iloko o ka buke Aupuni. A. B. BATES (Mi Beti.)

Honolulu, Aperila 24, 1863. 74 6m

HALE PAI KII.

MALUNA AE O KA KEENA PAI O KA

"Nupepa Kuokoa,"

Emi ka uku no ke kii, hookahi wale no dala no kii, he elua dala ka uku i ka poe Pai Ku mua. E pa@ia no ke kii iluna o ke

ANIANI a me ka PEPA.

E hele mai e na makamaka e pai i ko oulou mau kii.

H. L. CHASE (Keiki.)

67-6m Mea Pai Kii.

PAPA MAKEPONO!

A IA KA HALE KUAI O LUI (C.H.LEWERS.

ALANUI PAPU, kahi e kuai oluolu ai.

NA PAPA OREGONA 1 a hiki 3 iniha,

LAAU KAOLA, oa a me na pou, a me na opaka e a

LAAU PA a me na PINE PA,

LAAU AHO HALE PILI,

PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAPA KEPA,

PILI ULAULA a me KEOKEO

PENA KEOKEO, OMAOMAO,

ELEELE, ULAULA.

POHO, GALU, HULU PENA.

KUI o na ano a pau. LAKA.

AMI, KILOU, KUI KAKIAMOENA, KUINA

PEPA HOONANI KEENA.

PANI HALE. PANI ANIANI.

ANIANI KAAWALE, PATE.

PANI OLEPELEPE.

Eia ka mea kupanha ma keia wahi, na ka mahu e hana i na pahu apo, he hikiwawe, kupanaha. E hele nui mai e kuai a e ke wale keia i KAMELO.

Hale Hana Piula.

MA KE ALANUI NUUANU, MA KAI IHO o ka Loiala Hotele. Mau mea hana, a kuai Piula, Hao, Keleawe, a me na mea e ae e pili ana i ka hale oihana piula. A e hoomoe hoi i ka Piula Wai, me ka hooponopono kupono a na mea a pau e pili ana ia oihana. Ua lako mau i ka Piula Wai maikai. E hele mai e ike no oukou iho.

59-6m F. H. & G. SEGELKEN.

Ana Aina ! Hana Palapala Kuai !

UA LAWE AE NEI KA MEA NONA KA inoa malalo nei i ke keena o J.W. Aukina Loio, ma ka

Hale Leta,

ma Honolulu, a ua makaukau oia e ana i ka Aina o ka poe e makemake ana e anaia ko lakou mau Aina ; a ua makaukau pu no hoi au e kakau i na Palapala Hoolilo o kela ano keia ano, me ke kumukuai oluolu no. W. H. PEASE, (MIKA PI)

Honolulu, April 4, 1863. 71-3m

Makemake 10,000 Kapiki.

KE MAKEMAKE NEI AU E KUAI AKU I 10,000

Kapiki Maikai,

a e uku na au i ke kumukuai KIEKIE LOA no ia mea. O ka mea Kapiki, e makemake ana i hoa kuai, e pono e hele koke mai ma ko’u Hale Kuai ma Kikihale. ma ke kihi o ke Alanui Maunakea me ke Alanui Hotele. E wiki mai oukou.

67-3m G. WILHEM (Wilihema.)

OLELO HOOLAHA

O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke papa aku nei oia i na kanaka haole, a me ka p@ o kela ano kanaka keia ano kanaka a pau, e nana mai ana. Ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hookuu wale oukou i ko oukou mau holoholona, ma ka Apana kula o

Ukumehame,

mai ka pali o Manowainui, e pili ana me Waikapu, ua kapu ia Apaea kula. Ina i loaa kekahi holoholona e hele ana ma ia Apana kula i oleloia maluna, e uku mai ka mea holoholona $1 00 (hookahi dala.) me ke kao, a me ka hipa, ewalu poo $1 00 (hookahi dala.) Ina aloe e loaa mai ka uku e like me na mea i oleloia maluna, alalia, e hooko@ ana kuu kanaka ma ka Pa Aupuni, no ke kolohe i ka mauu o ua Apana kula la me ke kuleana ole. P. NAHAOLELUA.

Hape Luna Aina o ka Moi.

Lahaina, Maui, Maraki 31, 1862. 19-tf

KAKELA ME KUKE.

MA KA HALE POHAKU HOU, MA POLELEWA kahi kokoke i ka Halepule Betela ma Honolula, Oahu. Na laua no e kaua i na lole o

Kela ano keia ano.

NA MEA AI,

NA BAKEKE,

NA IPU TINI,

NA PA LEPO,

NA KAMAA,

NA PAHI me na O-O,

NA PAPA me na NOHO,

NA IPUHAO,

NA NOHO LIO,

NA MEA E KAKAU,

NA PENA ME NA AILA,

NA MEA MAHIA.

A me kela mea keia mea.

Me na laau a Dr. D. Jayne.

Honolulu, Dekemala, 1861.

OLELO HOOLAHA

I NA KANAKA HAWAII !

Makai iho o AIGUPITA

Ma hope iho o ka Pa

O MAHUKA !

KA

Pa Kuai Papa

O

LEWERS & DICKSON,

MALAILA E LOAA AU NA PAPA O KELA

ano keia ano me ke ka makamaka Hawaii.

NA PAPA OLEGONA,

LAAU HALE A ME NA POU,

LAAU KAOLA A ME NA PINA PA,

LAAU AAHO HALE PILI MAOLI,

PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAPA KEPA A ME KA AAHO,

PILI ULAULA A ME KE KEOKEO.

Eia ka mea

KUPANAHA

Ma keia hale - maanei i wiliia’i ka

PALAOA a ma ka HANA PAHU

e like loa me ko

ULAKOHEO

mamua, i kona wa e kau ana, aole i pau i ke ahi mamua ; nolaila, e naue mai e makaikai.

Na Pena Keokeo a me ka Omaomao,

Na Pena Ulaula a me ka Eleele,

Poho, Kolu, Hulu Pena,

KUI o na ano a pau,

LAKA o na ano a pau,

Ami, Kilou, Kui kakai moena,

Kui Nao,

Pani Hale,

Pani Aniani, Pake,

Aniani kaawale,

Pani Olepelepe.

A PELA WALE AKU.

Aole o maua hoolimalima i poe e koi aku i na kanaka e kuai mai ma ko maua wahi ; aka, he hilinai no mauama ke ano maikai o ka maua mau mea kuai, a me ke kumakuai o ka maua papa, me ka malama pono hoi i ka maua oihana iho, i hoomau ia mai ai ka domaikai, i loaa mau ia maua mamua aku nei.

Honolulu, Okatoba 30, 1862. (75 3m)

E MAKAALA!

OWAU

O KAMUELA,

KA HOA KUAI O NA

KANAKA HAWAII.

NONA KA HALE KUAI PAPA MAuka iho o ka

Hale Hookolokolo ma Honolulu. Ke hai aku nei au ia oukou, he mau la ku wale no keia o kuu moku papa,

"CONSTITUTION!"

a ke ku mai eia, e loaa ana ia’u na

LAKO KAPILI HALE

o kela nao, keia ano,

EIA NO KE WAIHO NEI.

NA :

PAPA O KELA ANO, KEIA ANO.

LAAU HALE, o kela ano, keia ano.

PILI HALE.

PINE,

AAHO,

KEPA,

PANI PUKA,

PUKA ANIANI,

OLEPELEPE,

KUI,

PENA,

AILA PENA.

WAI HOOMALOO PENA.

IA MEA AKU, IA MEA AKU.

Ua makaukau au e kuai aku me ka oluolu i keia mau mea, a no ka maopopo no paha ia oukou he KEIKI KAMAAINA au, he hiki ia oukou e ka Lahui

Mai Hawaii a Niihau,

ke kipa mai i o’u nei. E hiki ana no na moku papa o’u i na manawa a pau, a hoolako mau ia’u. He mea mau i na poe o ka hiki mai ka haanui, a me ke kaena. A he mau Luna kekahi i hoonoho ia e lakou e alako ana i ka poe maikai, me he lawehala la. Aka, he hiki oile ia’u ke hana pele, o ko’u ano no ka oukou e imi mai a loaa, maopopo no na hana a kakou, no ka mea, o ko Hawaii nei kupa iho la no ia o ko oukou makamaka.

KAMUELA, (Kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu, Ian. 8, 1863. 75-8m

AILA KUAI.

A ME NA WAIWAI E AE.

INA KANAKA A ME KA POE E AE A pau ke nana mai i keia. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ua makaukau au e kuai aku ia oukou i ka

Aila Maikai Loa!

A me na lole maikai o kela ano keia ano, na lole wahine a me na lole kane. Na kalakoa nu hou o na ano a pau, na mea ono, ka palawa maikai, ka barena, ke kamaa haahaa, ke kamaa buti, a me na mea e ae he nui wale pau i ka helu ia, kepa, na bola, pana, a me na pahi o na ano a pau. E hele mai oukou e ikemaka no oukou iho, ma ko’u Hale Kuai, ma Kaumakapili, ma ke kihi o ka Alanui Maunakea me ke Alanui Beritania, e pili la me ka hale pule o Kaumakapili.

M. McINERNY (Mikanane.)

Honolulu, Aperila 10. 1863. 72-2m*