Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 52, 26 December 1863 — Page 3

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Harry Hiroshi Teraoka of Aiea & Paahau

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa.

 

wel@ L@haa @ alia kak@ aku i ka ma@ao o W. P. K. i hai mai@ ia kakou.  Eia @k. mea @ a kakoa e @ a@; e nana mua @ ano o ke kanaka, a@ kana mau hana @a@ kona makaukau ma @ hana maikai a @paa, ame ka makaakau @oli ma na kanawai, oia ka kakou e noon@ ai.  Aole o ka @ e @ho pu ana me @a wahine (moe@ kolei oia ka kakou e@oonoo pono ai, a @ ka kakou e liuliu @, me ka iini pu o k@ kakou naau e kaho al@ia ia, ke hiki mai ka Mon@de mua o Ianua@; no ka mea, e li@k@ me kona nana ole @a pomaikai o ka mea hookahi. pela no oi@e nana ole ai i ka @o kaulike o ka lehul@ imua o ka Aha hau Kanawai o keia Au@ni ; no kona lawe ana i ka wahine a ka @ e, i hoa kaunu nona no keia mau la.

  Ke olelo hou mai nei @u hoa, "O ka hewa ana i hana ai, nona @ ia hewa."  Ua poh@ ia. ina nae o ka Aha@elo e hiki mai ana, he Ahaolelo e imi ana i@au wahine manua@ na kela kauaka kei@ kanaka, pono ke koho aku; iua aole, hik@o ia kakou ke kaiaina.  E imi no kako@ ka mea nana ole @ kona pomaikai wale n@ aole hoi no ka pono o ka hapa wale no, @, i ko ka lehulehu @o mai o a o.

  Wahi ana, "Elua w@e no mea kupono e lilo i Lanamakaainana @o J. W. K. ame J. H. K."  Ke olelo aku @ei au malaila, na ko Waialua e nana, e kiei@ halo, i ko laua kupono ame ka ole, aka @ lohe mai nae au o J. W. K. he wahine (no@kolohe) kana, a ina h@ oiaio maoli, e seku @u ia ia.

  Na oukou e nana, a @noonoo i ke kanaka kupono e hele a lawel@we ma ka Oihana Lanamakaainana, no @ mea, ua nui no ka poe naauao e noho nai nei iwaena o kakou i keia manawa; ah@ o na waihooluu a me na Materina iloko o@akou, aole like.

  Ma keia kamailio a@ aole o'u manao e pani ana ka poe Karist@no oiaio, e imi aua no lakou i ka poe kupoio, a malaila ko lakou hilmai ana, ame kola kou hooikaika ana, no ka mea, ua ike lako@ o ka hewa, oia ka mea e ino ai ka noho @aikai ana.  Owau no me ka mahalo.              S. P.

  Kohal@ A., Hawaii, Dec 9, 1868.

 

Aloha i kuu Lahui.

  E oluolu paha oe e le Kilohana Pookela o na kai ewalu ame na maka@i eha ; ke hookomo iho i kela mau hui e kau ae la maluna nei, "Aloha i kuu Lah@ni." O oe no ka eke i piha ole i na kau a p@u, owau pu no kekahi me oe e hii nei i ke@anu ame ke koekoe, i ke kau ame ka hooi@o, na ke aloha i koi mai ia'u, ame kuu pul@ma e kakau iho i mau laina pokole a hooukaaku ia oe.

  Ia'u i lohe pinepine ai i ka emi ana o kuu Lahui, nui mai la k@ aloha ame ka eha o ka manao ; aka, ilol@ o na nupepa elua e puka mai ai, ua nui @o ka manao o ka poe i hoopuka pinepine ik@e kumu e ola hou ai keia Lahui ; aka ao@e hiki, aole no hoi he mea io hookahi i ik@ia'i ke ola ana ae, ame ka ulu ana hoi ? la@  i kaupaona ai i ka emi ame ka ulu, ua kau@aha loa ka emi; ua hele a kupalaka mao@, aloha ino!

  E pono ia'u e wahewehe iki aku i kekahi kumu i emi ai kua@ Lahui, ke kuhihewa ole ao, he mai mau i@'u ka lohe pinepine ana i na wahine e olela ana, "E hoopa ! e hoopi!!"  ia'u hoi i@ohe ai i keia mau hua olelo, loaa ole iho la ia'u ke ano o keia hua olelo, e hoopa ; a i kekahi wa, lohe iho la au ia H@ o ke kumu nae o ka loaa ana o ke ano o kela huaolelo e hoopa, ia'u i halawai ai me @ ke alauui.  Ninau aku la au ia H,

   E hele ana oe i hea?" "E hele ana au i @a huli laau no'u."  Ninau hou aku la au, He laau aha?" Wahi a H, "I laau hoopa keiki, i ke kena i ka hanau a-e no make, i ka hanau a-e no make."

  I aku ia au. "He mea hanau ole ka ia o ke keiki!" I mai la kela, "Ae." 'Ia wa, @inanina@ aku la au ia laau, hai mai la kela @a'@, "He p@la ipuawaawe, he paakai, a he ma@ laau e@he no hoi kekahi he nui wale, aole me i@oaa ia'u ua inoa oia mau laau." Ia'u i lohe@pono loa ai. loki wale iho la no iloko o'u @e aloha, ame ka eha o kou naau; ke manao nei au, ina ua l@aa i na wahine mai Haeh@o a ke komo ana a ka la i Lehua, i kei@ ano laau, ame kekah@ ano laau hoopa eae, alaila, ke manao nei au, o ke kumu mao@ ka keia i emi ai kuu Lahui, aloha ole ua wahi@e.  Nolaila, o kuu leo aloha me na kane e malama i ka lakou mau wahine, mai ae a'u @ keia h@na ino, alo@a ole.

  Ea @o kekahi kumu, o @e umi maoli no i kava @ike ai kekahi maku@hine i ke ano paka@ak@-ku maioio na waiu akana kaikamahin@ ano eleele mai ka roaka @ ka Waiu, ninau a@ la ka makuahine, " ua @apai paha oe ?" @a paha! "wahi a ke kaik@mahine. I aku la@a makuahine, " ua kol@he oe, " "ae paha aole au i ike pono, " ka pane koke aku l@io ia, e moe aku oe ilalo, @ haha aku au i k@Opu, o ka hahu aku la n@a me ka lomilomikaika loa, a ane pilikia @e kaikamahine, i a aole e kahe ka wale, al@la, kii aku la a k pua kukae puaa omilomilo aku la i kahe l@ wale; ina ioko  o keia hana inoino loa @na a ka makuahine i ke kaikamahine e @neane make ana no ma ia hana ana a ka makuahine, ina e paa maike koko ame ka wale, o ka make ka hope.  Aloha ino.

                         S. N LIMAMUI.

  Wailuku, Dekemba, 10, 186@.

 

Kii o Kamehameha IV.

Auhea ke k@i o Kamehameha ? Ua lono mai i o makou nei ka mak@ana o ka makua o ka lehulehu. i ke kakahi@ o ka la 4 o Dekemaba nei. ma ko makou awa kumoku ma Keawaeli nei, aole mako@ ike kino ia ia ; aka, no ka loaa ana o ko @ko mau dala o ka kakou nupepa, a aia n@ ko oukou lima, nolaila ko makou manao e@oaa mai kona kii, i ikea hoi e ke kuaaina @ ke aka o kona helehelena, me ka manao @kaumaha no

                           J. SAMUELA.

  Halaula, Mokuhaaheo, De@ 21, 1863.

  [E like no hoi me ko@oukou ake ana e loaa aku ka oukou mau ki@ pela no hoi ko makou uluhua nui e no@o nei, e oluolu oukou e hoomanawanui i@o a loaa mai na lii ia makou, mai Amerika Huipuia mai, alaila, e hooili koke aku ana @.  o  LUNA HOOP.]

 

Ke Kula Kahunap@le ma Wailuku,

NA REV. W. P. ALEKANEDERO.

  E KE KILOHANA PO@KELA O KA LAHUI HAWAII; Aloha no:--M@he wai mapuna la ia e puapuai mai nei n@ na wai eha nei, ka olelo no ko ke Akua @no, ma ka waha mai o Rev. W. P. Alekanedero, iwaena o kana mau haumana, me he kuh@o niu la ka ono, ka ua mea he kahe o ka @i o ka olelo no ko ke Akua ano.

  Auhea la ia poe a@kulolo, a makemake hoi e hoao ia mea ? l@ eia ke noho mai nei, e ku ae no a hele ma@ e ai kulolo niu i Wailuku nei, (oia hoi @ ao ana i ka olelo no ko ke Akua ano.) H@ umi ka nui o na haumana o ua kula nei. a eia na moa o lakou; John Naloloa, Z. Poliala, E. Kekoalaulii, S. Kanahele, S. @. Naimu, S.N. Kaholokahiki, J. Waimau@P. W. Kaawa, P. Kupahu, Pali, Nawahinena.  Elua o lakou he mau kanaka makua, @he poe opio ka nui; ehiku o lakou i palua @a kino e noho nei, ekolu hoi e noho kok@olua ole ana.  Ke lapalapa nei no ua ahi k@i Maui o Kama, a o ka hoolele aku paha loe ma na kih@ o ka Pae Ama o kakou, a i oe ia, i ka m@ana lipolipo aku paha o na ain@ pegana e r@ho mai la.

  Auhea la o na hoa, a @ne ua makamaka i loaa ka iiui a me ka malemake e hapai ae i keia hana.  o ka haiolel@? E nana mai ana anei oukou a ku ae ka p@u a keia poe, alaia, hele mai oukou e hapai? Ina pela ka manao aoa, ke hai @ua ak@ei au, aole keia he oihana imi waiwai ma keia noho ana, he ilihune no, he paia lew@ hoi; aole no hoi i like me kekahi o na oiha@a aupuni a kekahi poe o kakou e noho mainei, ke kali aku a hala ka malama, a o kahapaha makahiki paha, alaila, pii mai ka poepoe.  Aole pela keia oihana, he oihana keia i ka iuiu, he oihana i ke aheahe mali@ Nolaila, e noonoo mua iho mo mamua @ka hele ana mai.  E o'u mau hoa kulolia@ ka iu o Lahainaluna, kehi a kakou i ho@manawanui ai no ka ike, a me na hoa e a@no hoi o ka pae aina hanau, pehea oukou @keia hana? E hapai anei, aolea paha? @oa no ia oukou.

        Owa@no me ka mahalo,

                          E. W. KAHOINO.

  Wailuku, Maui, Dec. 14, 1863.

 

Wi o Kohala.

  E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe:--Ke ninau m@ nei paha oukou me ka olelo mai, "Heaha@ka mea i wi ai o Kohala ? no ke mahiai@ole anei, a no ka palaualele paha ea?"  Haina: Aole! aole loa no pela.

  Elu@ no Kuwu o ka Wi ma Kohala nei.

  Wi@ Ahahi.  O ka la o ka makalii, aole okan*mai ua mea he ikaika o ka la ia wa, a he h*pa na wahi kulu hau nana e hooma-u ka l@nua, i na la i hala ae nei.  Iloko o ia wa. @a maloo na mea kanu, ka uala, kalo a pel@aku.  A maloo pu no hoi me ka wai o ke*hi mau kahawai, oia iho la ka wi mua o @ aina.

  Wi Alua@  O ka wai, aole okanamai, ua homaka ka ua ana ma ka la mua o keia n@alama (Dek. 1,) aka, aole nae i mahuahua la ka wai i ua la la; no ka mea, moni ka @onua i na kuluwai a ka lani i hoohanini nai ai.  A ma ka Poakolu ae, la elua o keia malama, ua nui mai ka pouli o ka lewa mai o a o, no ka nui o ka ua.  A ma ke ahiahi o ua la la, ua haalele ka honua i kona hoonuu ana i na kulu a ko ka lani i hoolei mai ai, a me he mea la e i ae ana. "Ua ana au." A mai ia po a ao, aole na loi, na mala uala, a peia wale aku ; na uwapo pohaku, a me na uvapo laau, aia lakou ma ke kai.

  Ua unupau aku la ka wai i na koena a ka la i noke ai a pikao, koe iho o ka papaku o lalo.  Ua opilopilo ka uala i ua mea he wai, a ma kahakai e ohiia'i ka ai o kela ano keia ano, a kupaila ka kela mea keia mea.

  Eia keia; ma kahi i kapaia o Nailimawaiole, ua kahe nui ka wai malaila. aka, aole nae i hoomau aku ua wai la no ke kumu ole a i ka wai i malie ae ai o ka ua, o ka wa iho la no ia i pio ai o ko laila wai; a o ka olelo mai a ka poe kahiko, ua like keia wai me ka wai ia Kekuokalani i make ai; eia ka o ka makua o ka lehulehu.  Oia iho la no kahi mea hou o ka aina nei.  Me ke aloha no.

                        J. S. KAUKEANO.

  Halaula, Kohala @., Dec. 21, 1863.

 

  Ina he wahine nuku kau, alaila, e pono oe ke hilinai i ka manawa; malia e hoopomaikaiia mai oe e ka nui o ua la, a loaa ia oe ka pepeiao kuli.

 

Makani ame ka Ua

Eka Nupepa Kuokoa @; Aloha oe:

  I ka la 13 o Dek. a ia po iho. hiki mai la ka makani nui ikeika. a me ka ua pa, ma ke kulanakauhale o Lahaina nei.  Ia hiki a@a mai. aia makou e moe ana ma ko makou wahi moe. hoohikilele ia mai la au e ka halulu ikaika o ka makani; e hoonaueue ana i ke kino holookoa o ka hale.  A lohe a-e la au i ka leo o ko'u mau kaikuahine e olelo ana. "He makani ikaika!  He makani ikaika!!" A hala na kikiao makani, hiki mai la na kuaua nui ma ia hope iho, me ka Uila e anapu ana mai ke komohana.

  No ka ikaika o ka makani i hiki mai i Lahaina nei, a pa mai i na hale. aole nae he mau hale i hina.  Ekolu nae moku e ku ana ma ke awa o Lahaina nei ia po, o ka moku kialua Emma Rooke, a o Molokai moku kialua o Kamaipelekane, a o Luiki he moku kiakahi ia.  O Molokai moku kialua, oia ka moku i hukiia a pae ae i uka o Puupiha, a nahaha liilii.  Aole i loihi loa  ka pa ana ia po, kualilii mai la ka makani a ao ia po.  Ia ao ana ae; holo aku la au iluna o ka moku kiakahi e kuai awa ai.hiki hou mai la no ua makani ikaika nei, huki pu ia mai ia ka heleuma o ua wahi moku kiakahi nei.  Wikiwiki ae la ke kapena e holo,  O ka moku kialua "Emma Rooke" ku iho la noia, a no ka ikaika loa o ka makani, huki pu ia mai la kona heleuma, wikiwiki aku la oia e kalewa iwaho.  E aloha auanei.

                                     D. W. KALAELOA.

  Lahaina, Decemaba, 17, 1863,

 

Make emoole, Kupanaha.

E ka Nupepa Kuokoa @; Aloha oe:

  Akahi no wau a hookohu aku e launa me oe. oiai, aole a e nei kou kaikuaana o ka Hoku Pakipika, ka mea nona keia ma@ iwi e noho ia'ku nei.  A, ua lilo ae nei oe i hoa no ko kaua mau makamaka mai Hawaii a Kauai, a nau e hai aku ia lakou i ka make kupanaha o keia kanaka.

  Penei noia:  Ma ka kakahiaka o ka la 16 Oct., ma Kaalaiki-uka Kau, pakele mahune. hune o J, Naipu (kane,) i ua manawa nei. e noho ana oia ma ka puka o ka hale a ike i hola ia i ka malu ana, me he aka kanaka la. o kona pouli koke maila noia, a puliki oia ma kona puupuu waewae akau, alaila, uwe ae la oia.  Auwe kuu make!  Auwe kuu make! Auwe ka ike ole o kuu wahine ia'u!

  Ala@la, holo koke mai la o Kane a ike iho la i ke kumu o kona auwe ana, eia ka ua wela, ma ka puupuu waewae akau, ekolu iniha ke apo puni, a mai ka puupuu a hiki i ka uha; elua kapuai me ka hapa, (2 1/2 kap) o ke kumu nae o kona pau ana, nona mai keia pilikia, oia no kona ike ana i kela mea me he aka kanaka la ka malu ana iho.

  Lehulehu ka poe hele e ike i ua o J. Naipu nei, ua loaa i hola i ka pilikia.  Eia hoi kekahi, o ka leo auwe i ka wahiine, no ka ike ole o kana wahine i kona pilikia, no ke mea, ua hukiku ae ka manao uilani o ka wahine i ka makani kukalahale o Honolulu o ka pa wah makani ana iho paha, aole ike wale iho ia malio.

  A ma keia pilikia i loaa i kona kino, make iho la oia ma ka la 28.  Nui no ka poe i hele mai e ike ia ia, pela i olelo ia'i, "O ka la o ka Hku, me he aihue la i ka po. Me ke Aloha no.                 SAMUEL. B. K.

  K@u, Hawaii, Oct. 31, 1863

 

Manao Paipai.

E ka Nupepa Kukoa e; Aloha oe;

  I na he mea pono i kou Luna Hooponopono e hookomo iho i keia wahi manao maluna ae, ma na kowa kaawale o kou kino holookoa.

  Auhea oukou e na hoa paaua o ka naauao mai ka ua kanilehua, a ke one kani o Nonohili, ka poe hoi e iini  nui ana i ka naauao.

  Ke paipai aku nei au ia kakou a pau, e noho kakou me ka makaukau i na Dala elua, no ka Buke III o ka kakou Kilohana ka Nupepa Kuokoa, mea nana e lawe aku i na manao o kakou a nana hoi e hai mai i na Nuhou, a me ka pilikia o na makamaka a pua loa, a me ko lakou pomaikai. &. c.

  Oiai ke kokoke mai nei, ka hopena o ka Buke II, oia no ka malama o Dekemaba ae hoomaka ka Buke III @ ka malama o Ianuari, nolaila, e makaala loa kakou, i noho me ka makaukau, mamua o kona hiki ana mai,  o nele auanei kakou.

Auhea oukou e na hoa paaua o ka naauao, ka poe e hoomanawanui ana i ka la wela o Kaukaweli, ka poe hoi e alo ana i ka ua Ianipolua a ke Kiow@o, a me na hoa o ka aina ua nui o Hilo Hanakahi. e luhi ana i ke one o Waiolama, e lele ana hoi i ke kawa leleopu a ka Nukuokamanu, a me na hoa o ka one kani o Nonohili, e lei ana  i ka pahapaha o Polihale, a me na hoa  o ka makani apaapaa o Kohala, ka poe e noho ana i ka olu o Edena, malalo iho hoi o na laau uliuli, i huina ha ia na Kihapai, a me na mea e ae no a pau e noho ana mai Waiolimu, a Waioli.  E noho makaukau kakou a pau, mai hoopoina, i ka hoomakaukau e mamu ka pono, i na dala elua no ka pepa, o nale auanei i ka pepa ole.

  Me ke Aloha.                       J. H. KAHEA.

  Punaheal@na, Nov, 26, 1863.

 

  Ua like pu ke kii o ka inoa maikai i haulehia a inoia no hoi, me he hale nui la i pau ia i ka nahaha.

 

Ka La Hanau.

  Ma nehinei ka la i han@a ai o ko kakou Haku IESU KAEISTO, a ua hoomanao hoanoia no hoi ia la e na Karisitiano oiaio a pau. Ma ka hale Kauda@eia Katolika Roma nae ka makou wahi i ike maka ai i ka nani ihiihi o ka malama ia ana o ka la o ko ke ao nei Kalanaia i hanau ai.

KE KAHIKOLA'NA O MA HALE.

  Ua hoomakaukau mua ia ka halepule. owalio o na puka aniani me na huaolelo hoomaikai i ka Haku; a o loko no hoi, me na kukui ihoiho he nui wale.

KE AHIAHI POAHA.

  Ma ke ahiahi Poaha. haiamu nui aela na poe o ka Hoomana Katolika Oiaio, mai ka poe papalua ke oho, a hiki i na keiki i akahiakahi a hoopuka ae i ka huaolelo "Papa, papa."  A mea e hoi ka hana hoalohaloha, i ka ike aku i ka poe oo, a me ka poe opiopio, e uhai aholo ana e ike i ko lakou haku Makua ka Bihopa@ ka riaka Aposetelika o kona Pae Aina Hawaii, a i ka lohe ana aku i ko lakou mau leo hoohaahaa e hoaiai ae ana i ka huaolelo "Aloha maikai! aloha maikai."  Ua koiia mai ka papaku o ko makou mau puuwai. e naue aku i ka hale noho o ka huaolelo aloha oiaio,  Aole keia mau huaolelo aloha i puka mai, noloko o ke koiia aku; aka, ua puka mai no ke konoia ana e na manao aloha Karisitiano oiaio.

  [No ka piha loa o ka pepa. nolaila, aole i pau ka manao.]

 

HANAU.

  Nov 28, ma Ka@ikink@ Hilo, Hawaii. hanao o B. H. K. P@lia oha k, ua Kaluahine Na@le. keki kainehai.

  Nov. 21, ma W@pa Kauai, ha@u o Kalaniwa@ a kamuku k. na Hariata Kini me A. S. Nuuanu.

  Dek. 3, ma Hanalei, Kauai, hanau o Ma@nela opio k, na Mahoe me Ma@u@la.

  OK@. 21, ma Milolii, Kona IH. Hawaii, hanau o Mose k, na Kealoha me Kah@kahiki.

  Nov 17, ma li@loaloa. Kona A. Hawaii, han@u o Miss P@iwai Pilipo w. na G. W. Pilipo mo Mrs. E. N. Pilipo.

  Nov. 1, ma K@o. Waikapu, Maui, hanau o K@nuenuekuho@a k. na Kaaiha@, he keiki kameh@

 

MAKE.

  Dek. 13, ma Kaul@akipi@, Honolulu, make o Nuku w.

  Nov. 25, ma Keahua. Hopokoha, M, make o H. K. Pihi K.

  Nov 29. ma Paako. Honok@hau, Maui, make o Kauanahua.

  Nov. 26, ma Waipa, Kauai, make o I@oaole k.

  Dek. 3, ma H@al@i, Kauai, make o Manuela opio k.

  Oka. 18, ma Wailua, Kauai, make o Loisa Puai w.

  Nov. 27, ma Kapu@kolo, Honolulu, make o Solomona k.

  Nov. 27, ma Lepekahelo. Honolulu, make o Haaloku k.

  Dek. 14, ma K@kihale, Honolulu, make o Kanuka w.

  Dek. 23. ma Waikahalulu, Honolulu, make o Makena w.

  Dek 18. ma Pelekane, Honolulu, Oahu, make o Leleiwi k.

 

OLELO HOOLAHA

      E KUAI KUDALAIA'NA NA LIO 2, a me 1 HOKI, ma ka Pa Aupuni ma

         Waoawa. Ewa.

ke kiki aku i ka la 1 o Ianua@ hora 10 kakahiaka, oia ka Poalima.  Ke ano me ka hao malalo nei.

     1 Lio wahine ulaula, hao hema JB, akau uha mua JB.

     1       "     kane ahinahina, l@ hema ano e.

     1 Hoki wahine haulaula, hao pow@hiwehi.

                 J. KAHAUOLONO, Luna Pa Aupuni.

  Waiawa, Ewa, Dek. 25, 1862.      109-1@

 

PUBLIC NOTICE!

     THE ESTRAY ANIMALS CONFINED in the Government Pound.

        At Waiawa.

Will be sold at public auction. on Friday, January 1, at 10 o'clock, A. M., 2 horses and 1 mule.  All person interested are hereby notified to attend.  The following are the description and brands:

     1 Bay mare, brand left JB, right JB.

     1 Gray horse, brand left 3.

     1 Mule, brand not describable.

                 J. KAHAUOLONO, Luna Pa Aupuni.

  Waiawa, Ewa, Dek. 25, 1863.      109-1t*

 

OLELO HOOLAHA

     E KUAI KUDALAIAINA 4 LIO, I ka Poakolu, la 30 o Dekemaba, hora 12 o ke awakea. He mau Lio hou mai kekahi S.  Ke auo me ka hao malalo nei:  ma ka Pa Aupuni.

Ma Pauoa,

Na Lio Kudala.

  1 Lio kane, elua hao manamana ano e.

  1     "       ulaula, hao akau AA. hema ano e.

  1 Lio wahine ulaula, no Kaululaau.

  1      "       lepo malo, hao powehiwehi.

Na Lio hou mai.

  1 Lio wahine eleele ua ikeia no.

  1       "        eleele wiwi me ke keiki.

  1       "       ahinahina wiwi, hao ano e.

  1       "       keokeo me ke keiki, hao manamana e.

  1 Lio kane eleele wiwi, hao manamana e.

  1       "       hulupala wiwi, hao akau BII, hema A.

  1       "       keokeo, hao ano e.

  1       "       ulaula, hao akau GPK, hema ano e.

  1 Bipi kane ulaula, hao P uha hope, P uha mua.

  1 Bipi wahine moo, hao hema LK.

                                  NAPUNAKO, Luna Pa Aupuni.

  Pauoa, Dek. 28, 1863.                           109-1t*

 

OLELO HOOLAHA.

    E KUAI KUDALAIA'NA NA LIO ma ka Pa Aupuni,

        Ma Waiawa, Ewa, Oahu.

ke hiki aku i ka la 28 o Dekemaba, i ka hora 10 o kakahiaka. oia ka Poak@hi @ hiki mai a@a.  Ke ano me ka hao mala@o nei:

     1 Lio kane ulaula, hao eia SN.

     1      "       eleele, hapala ka hao.

     1      "       eleele, hao eia DK.

     1      "       ahinaahina iepo nalo, hao @@.

     1 Lio wahine puakea, hao SN.

   @  E hele mai oukou e koho i loaa na @io maikai @o oukou.

He mau Lio hoa mai kekahi.

     1 Lio kane lokia, hao manamaoa e.

     2       "      puakea, hao ma@mana e

     1       "      ulaula. hao J

     1 Lio wahine keokeo, hao IP.

     1        "      lokia. hao mauamana e.

     1        "      ulaula, hao manamana e.

     1        "      eleele, hao SN.

     1        "      eleele. aole maopopo ka hao.

     1        "      ulaula, hao S@

     1        "      poakea, hao ano e.

     1 Hoki wahine, aole maopopo ka hao.

     2 Piul@ kane, hapaia ka hao.

  I@ E kii koke mai oukou o hala na la he 15, nele ouko@ i ka Lio ole.  E kudala ia ana i ka la 5 o Ianuari, oia ka Poalua e hiki mai ana.

                           J. KAHAUOLONO, Luna Pa Aupuni.

  Waiawa, Ewa, Dek. 2@ 1863.                       109-1t*

 

PUBLIC NOTICE

     THE ESTRAY ANIMALS CONFINED in the Government Pound,

         At Waiawa, Ewa, Oahu.

Will be sold at public auction. on Monday. Dec. 28, at 10 o'clock, A. M.  All person interested are herby notified to attend.  The following are the description and brands:

     1 Bay horse, brand SN.

     1 Black horse, brand not describable.

     1 Black horse, brand DK.

     1 Gray horse, brand @@

     1 Cream colored mare, brand SN.

Last Horse@.

     1 Iron-gray horse, brand not describable.

     2 Cream colored horse, brand not describable.

     1 Bay horse, brand J.

     1 White mare, brand IP.

     1 Iron-gray mare, brand not describable.

     1 Bay mare, brand not describable.

     1 Black mare, brand SN.

     1 Balck mare, brand not describable.

     1 Bay mare, brand S@.

     1 Cream colored mare, brand not describable.

     1 Mule, brand not describable.

     2 Donkeys, brand not describable.

                                J. KAHAUOLONO, Pound Master.

  Waiawa, Ewa. Dek. 2@, 1863.              1@9-1@

 

OLELO HOOLAHA.

     E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU @

Wawae, Heeia, Koolaupoko,  Oahu.

A @

                    W. B. @EWAH@WA

  H@ K@, Oahu. @

 

OLELO HOOLAHA.

     E IKE AU ANEI NA KANAKA A PAU. @

Ia Kapihenui

kaoa @ mil@na @ kau si@ e wa@ wa @ KAPAKAPA: @

                         MRS. MALIA KAMANU

  Honolulu, Dek @                     1@

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOHA MAI KA MEA Ha@ Ioane I@. @ L@awa @ KAHOOPEE. @

                      G  W BROWN.

       Ka@ Ka Aha Kiek@

  Honolulu, Dek. 2@, 186@      10@

 

OLELO HOOLAHA.

OW AU O KA MEA NONA KA INOA MAlalo nei nKAALA.a koh@a mai @ i Lana H@op@p@ a he @ Palil@, kuu kane @are i ma@ aku nei Nela@la, @ hoike imua o'u i ke kumu i aie ai ma AALA. @ Honolulu nei, mai heia la ahu @ka ha laha ai a a haia na malama @ make mea @a               PAE

  Honolulu Dek. 2@, 1@          10@

 

OLELO HOOLAHA.

     E IKE AU ANEI NA KANAKA A PAU i h@limai ma i ko lik@ u mau @ AU WA@LIMI ame KEWALO. @   O ka @ku no ke p@ h@ kahi o na h@ like e@ $1.50 dala. @ like okolu (he 25 keneia)  No ka mea, ke n@ hope mai nei ka pa@ keia maia@, an l@, e naue a@ oukou ma ka P@ ma K@walo e naua ai i ko oukou mau holoholona. a me ko oukou hai mai ia'@ i ka n@i o ko @u mau h@lena.  E ho@hui; ana ka holoholona o keia mau ku'@ i ka la 6 o Ianuari, a e h@le mai @ukou i@ la lak@; e ho@ma no ka @awa@a ana o ke dala mai ka l@ @ua o Ianuari a hiki i ka la pau, mai hoopano oukou o h@ia na holoholona o oukou ma ka Pa Aupuni. Eia k@kahi, e kapu no na mea nio oluna o keia mau aina, a me ka lepo, a me keon@. a me na kanaka helewale maluna o ka aina, a @e na mea like e @.  Ina o @a p@ makemake i ka l@po a me ke@ a me na mea like e a@. @ nau@ mai ma ku'u wahi e k@nai@o ai no ka uku kup@o.            J. K. MALL.

                   Luna Kula

  Ma@nal@el@, Honolulu, Dek., 22, 186@.     109-2t*

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE AU ANEI NA KANAKA A PAU, NA mea waiwai maloko o ka waiwai o Nawahalaau, no Puun@, Oahu, i make aku nei o ka p@ i aeia, o ka poe pili kino a pili paha ma kahi ano e ae, na lakou e hele @ai a e hoike mai ia lakou iho, imua o ka mea hanohano o IOANE H ke@ahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie. ma ka Hale Hookolokolo i ke kulanakauhale o Honolulu, i ka Poakolu. oia ka la 27 o Ianuari, e hiki mai ana, i ka hora 10 o ke kakahiaka.  Ia manawa e hou ponopono ia ka moo waiwai a HIPUU, ka luna ho@ponopono waiwai a ka mea i make, a e hoike mai i kau wahi kumu, ina paha he kumu oiaio kona i ole e hoo@oia ua mo@ waiwai la, a e hoopauia ka oihana a ua m@a hoopo@opono waiwai la.

                           G. W. BROWN,

                Kakauolelo kokua o ka Aha Kiekie.

  Honolulu, Oahu, Dec. 23, 1863.     109 2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOHA MAI KA MEA Hanohano G. M. Rober@son, kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Nawela k, e hookohu ia ia i Luna Hoop@pono Waiwai no KEA@ K. no Laie, Koolauloa, Oahu, I make aku nei:  Nolaila, ua hoik@ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 2 o Ianuari, 1864, i ka hora 9 o kakahiaka. oia ka la a me ka hora i ol@l@i@ no ka hoolohe i ka oiaio o k@ia noi ana mai, a me na mea hoolo i hoikeia, aia nia ka Haie Hookolukolu ma Honolulu, Oahu.

                              G. W. BROWN,

                 Kakauolelo kokua o ka Aha Kiekie.

  Honolulu, Oahu, Dek. 12, 1863.                108-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOHA MAI KA MEA Hanohano G. M. Robertson, kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Maria ame Kaulal@wa, e hookohu ia laua i Luna Hooponopono Waiwai no K@mau @ia k, ma Waialua, Oahu, i make aku nei:  Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalua, oia ka la 12 o Ianuari, 1864, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i ol@loia, no ka ho@loh@ i ka oiaio, @ia ma ka Hale Hookolokolo  ma Honolulu, Oahu.

                                G. W. BROWN,

                   Kakauolelo kokua o ka Aha Kiekie.

  Honolulu, Oahu, Dek. 12, 1863.                 108 2t

 

OLELO HOOLAHA.

KE KAUOHA IA AKU NEI KA POE A pau i aie mai ia'u, e hookaa kok@ mai i @o lakou aie; no ka mea. e holo ana au i ka nina e.                 @. W. LOBE.

  Honolulu, Dek. 1@, 1863                  108-1t

 

Olelo Hoolaha.

     INA ONA, NA HOPE. AME NA KApena moku.  O na Palapala A@ e h@lopili aina i na moku @hope n@i: @a pau, a e pono e@ i mai i mau Palapala Ae hou.

Keaupuni.                    Niniau.

Dar@,                         M@iaka,

Enma,                          Annie Laurie,

Manuokawai,

  Ke koi nei ka Auhau Halmai mai na Kapena mai, no na Luina, o na moku holopili aina, n@na na @ mahope nei.

Keaupuni.                    Niniau.

Dar@,                         M@iaka,

Enma,                          Annie Laurie,

Kekauluohi,                 Emma Rooke,

M@i Wahine,              Alexander,

Nell e.                          Nettie Merrill,

Kalama.                       Louisa.

Odd Fe@l@,              Li@e Yank@e,

Emily.                          Mark Paka@.

Go Ahead,                  Hannah,

Kin@u.                       Warwick,

K@lau@a.

                                WARREN GOODALE,

                                     Luna @u@ Nui.

  Honolulu, Dek 1@, 1@.           10@-2t

 

OLELO HOOLAHA

E IKE AUANEI OUKOU A PAU, O KA mea n@ ka @a malalo. ke hoike @i. O kuu hop@ mua o KERALA, he (S@ania.) nana i noho ma kuu apana aioa kula, ma Makiki, no ka mo@, ua hoi aku nei @ i kona one hanau, ma ka @ hoomalolo iho @i; a no @a mea, o@ ho@ooh@a ma kona hope ma na apana ai@a la o Maso@ia S@lve@, he Pak@ki, nana ka mana a me ka h@p@po@ a@a ma@ia, oia@ ko makemake @a @.                 IOANK I@.

  Honolulu. Dek. 2, 1863.                    106-1m

 

AINA KUAI

A ME

KA HALEPU.

     UA MAKEMAKE KA MEA @a ka inoa mal@l@, e k@ai a@ i kona Pa@ a me ka Hale p@ e @ nei mal@ i e@a l@i o @a hale @ lako no hou ka pa i ka waip@a, 2elua ohe wai malok@ Ua kao@ i na @au manako a me na laa@ waiwai e ne @o @oi.  Aia ia Pahale ma ke A@aui Ah@wahine, e piia k@e ka me ke A@acai Pu@wain@ ma Ap@a, Hoo@lala ; ma ka @o@o komohana o kahi @o@o o ka Mea Hanohano D. Kal@ua.

               @ioi@ @o ke kumakuai @           AKONI.

   Ma Kolop@, Honolulu, Dek 10, 1863         107-3@*

 

OLELO HOOLAHA!

ka poe ku i ka Auhau ma ka Apana

O KONA, OAHU.

O KA MEA NONA KAINOA MALALO nei @a @oh@ oia ma kona K@na O@no ma @a @ LUNA AUHAU, no ka ap@a i @oia maiuna, ma ka ha@ e @a @ ke ki@i akau o ke A@ Nu@ a me ke Al@ai Moiwahine. O ma Poak@ a @e ma Poaono a pau iwa@oa o ka hora 9 o ke kakahiaka a hiki i ka hora @ o ke ahiahi. o@a ka ma@wa ha@

                       ABR  FORNANDER, (Abe@hami)

  10@m                        Luna A@hau.

 

KA MOKU AHI

NI@A

"ANNIE LAURIE,"

E HAALELE ANA IA HONOLULU

I KELA POAONO KEIA POAONO.

A@ N@

IKA HIPALI @OK@ HORA I @HIAHI

NO

LAHAINA,

              @L@PALAK@A.

                            KAWAIHAE,

                                         a @ae KONA.

            Ki@u @ P@

                            JAN@N. GREEN & CO

                               @ L R A @

 H. @ A@ 18@    9@

IT H@

OLELO HOOLAHA

 

I NA KANAKA HAWAII!

 

Makai iho o AIGUPITA

 

Ma hope iho o ka Pa

O MAHUKA!

 

KA

Pa Kuai Papa

O

LEWERS & DICKSON,

MALAILA E LOAA @ NA PAPA O KKLA mao k@a ao@, ni@ k@ ku@ ma@ p@o @, Noialia, @ na@ mai @kou e iae i @ makamaka Hawaii

NA PAPA OLEGONA,

LAAU HALE A ME NA POU,

LAAU KAOLA A ME NA PINE PA,

LAAU AAHO HALE PILI MAOLI

PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAPA KEPA A ME KA AAHO,

PILI ULAULA A ME KE KEOKEO.

Eia ka mea

KUPANAHA

Ma keia hale--maanei i wiliia'i ka

PALAOA a ma ka HANA PAHU

e like loa me ko

ULAKOHEO

mamua, i kona wa e kau ana, aole i pau i ke

ahi mamua; nolaila, e naue mai o makaikai

  Na Pena Keokeo a me ka Omaomao,

  Na Pena Ulaula a me ka Ele@le,

  Poho, Kolu, Hulu Pena,

  KUI o na ano a pau,

  LAKA o na ano a pau,

  Ami, Kilou, Kai kakai moena,

  Kui Nao,

          Pani Hale,

                     Pani Aniani, Pake,

                                Aniani kaawale,

                                           Pani Olepelepe.

A PELA WALE AKU.

  Aole o maua hoolimalima i poe e koi aku i na kanai@ kuai mai ma ko mau @ wahi ; aka, he hilinai no mauama ke ano maikai o ka maua mau m@a kuai. a me ke kumu@uai @ ka maua ia mai ai ka@lo@aikai. oloaa iuau ia maua mamua aku nei.

  Honolulu, Ok@lia 15, 1863.          99 @m

 

E Kuaiia ana!

Ka M@ku @ Hawa@,

Go Ahead,

h@ 22 iona ai kup@ aina an@ m@anei, ua makaukau no@ ka@ K@ nei @a m@ k@ awa @ HANALEI. KAUAI  E@dala kuike.  No ke an @ i@ @nai a@

                                   A. WHITE.

  105-3m               Ha@l@, K@u@

 

AINA KUAI!

     AINA MAHI KO A AINA LOI KKKAIII. ma Wailuku, Ma@. He @ apana Aina La@ p@ ma na @a @ Wailu@u : @ kup@ ke kana@ kekahi.  K@ku@ia a@ ana @ apana nui a he apana u@.

He Aina Kula kekahi,

ma Kula, Maui, kup@ i @ kanu @el@ a i ka @ai wahi@

  101-1m*                           W. HOAPILI KAA@WAI

 

OLELO HOOLAH

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU ma @ala p@. owau o ia mea @a ka @n@ ma ka hoo@ a@a Aha, owa@ kahu mal@

Ia Francisco P. Manini,

oo ia po@o @ie i k@a @ ia, a hiki @ie ia @ ke hooponopono nona iho.  Ke papa ak@ nei @i, mai hoa@ a ka, a @uai meia i kekahi Lo, Bipi, a m@ h@ pa@, mai ka mala@ mai o Aperia i hala ia h@aha la ana ; a me @ wahine mare, o KALAI MANINI kona inoa, mai @a'e ia ia. @a h@ie mai i ko @i pi@ a ua hele aku ou ma k@ ano k@ok@ iho ma oua la.          PAUL @ MANINI (Lapaoia.)

  107-2@        Ka@u Maiama Waiwai o @. P. Mani@

 

Olelo Hoolaha.

KA POE JUREKANAKA MAOLI NO KA Aha Ho@k@lo Kiekie ma Honolulu, Oahu. @ hoomak@ ana i ka Po@kahi, oia ka la 4 o Ianuari, M. H. 14c-6.

     Keaoeleeie,             S. D. Keolanu@,

     Kaana@o,              Keaw@hao@,

     H. Naone.               Ma@ha.

     D. P@koi,              Kaaihelemoku,

     W. B@ekla,           Maa@ia,

     W. Hoonauio,         Kaunama@o,

     J@e Ai@on,          Kap@ra,

     Kaula,                     Keawekal@h@

     K. H. Boyd,           K. P. Kamaipel@,

     Elemakule,             Kahanu,

     P. Naooe,               J. Papa,

     K@okai@i,            Kei@i.

                                      JNO. E. BARNARD.

                      Kaka@olelo o ka Aha K@kie.

  Honolulu, Dek. 1@, 1864.                104-3t

 

OLELO HOOLAHA.

KE KAUOHA IA AKI' NEI NA KANAKA a pau, ma k@

APANA O KOOLAUPOKO,

e akoako@ ka la 25 o Dekemaba, @ ka Poalima, ma ka Haie Pule, ma Kaneohe. Ma ke kau@

   108 1t*                    NA KOMITA@