Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 27, 8 July 1871 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

kaunei au i ko ʻ u inoa ponoi; ma lalo iho.  A no na keiki o ka hale Pai Nupepa Kuokoa.  Ko ʻ u Aloha, a me ka Luna nui L.M. P.W. WAHA.  Honomaele-uka, Hana, Maui H., June 5 1871.

             [Auhea oe e P.W. Waha, ua minamina makou i ka hoopuka ana i kau palapala no ka haukae o na koma.  He mea paha oe i ao ole ia i ke ao kiko.  He kanalima aenei na makahiki o ka naauao ma Hawaii nei, eia no ka oe ke haukae mai nei i ka hapala.  Mai hoouna hou mai ina penei ka nui o ka hemahema L.H.]

Pouli hou o Hawaii nei i na Moremona

E KA LUNA HOOPONOPONO; Aloha oe: 

            Ke ike nei au, ua nui loa ka hana hoopunipuni a na Moremona ma Hawaii nei, a nolaila au i manao ai, ua "Pouli hou o Hawaii nei i na Moremona."  A no ka mea hoi, ke ike nei kakou i na wahi a pau loa a na Moremona e noho nei, ua pouli wale no.  Ke manao nei nae makou ina e nui loa mai ana na hoomana lapuwale a na Moremona, alaila, he pouli no ka hope o ka lahui Hawaii, no ka mea, ua lohe mai nei makou i ka hana a na Moremona, e noho nei ma ka Apana o Makawao nei, nolaila, e hai no au malalo nei: 

            Ina ka lakou e ike i kekahi lio e kuehu lepo mai ana mawaho o ka hale pule, e haumia ana ka lakou; e laa ka me ka lio make e waiho ana ma ke alanui.

            I kekahi lohe mai oʻu, ua kena ia ka kekahi kahuna Moremona, e hele e kauo i kekahi lio make e waiho ana ma ke alanui.  Aka, i ka hele ana o ua kahuna Moremona nei, a ku iho la ma kahi he kanalima kapuni ke kaawale, mai kahi e waiho ana ka lio make a hiki i kaha ana e ku ana.  Hele aku la ua kahuna nei a kokoe, kena aku la oia i kona kokoolua e he e kauo i ua lio make nei me na paa bipi elua.

            Ia hoi ana mai ka a ua kahuna nei mai ka lio make mai, me kona kokoolua, a hoea i ka hale, ia manawa no i hoomakaukau ai ua kahuna Moremona nei i wai paakai, i wai no laua e auau ai, i pau ai ka haumia wahi a laua.  Ua hoauauia ka lei bipi a me ka @i i ka wai paakai, a pela no hoi i ke pine, ka lio a me kona ma@ lako a pau, a pela no hoi i na bipi kauo.  Ua hoauauoia no hoi ko laua  @ au kino a me ko laua mau lole i ka wai paakai. 

            E na hoa, e nana pu mai kakou i ka naaupo o ka hana a na kahuna Moremona, ua auau ia ke kai bipi.  No ka io bipi hoi ke kopiia i ka paakai, eia no ka hoi no ke kanaka no kekahi.  Aole anei keia o ka naaupo maoli o na Moremona?  Oia no!  A nolaila no hoi au i olelo ae nei, "Pouli hou o Hawaii nei i na Moremona."  Lapuwale o na lapuwale, hoopunipuni o na hoopunipuni.

            Eia hoi kekahi; ina e mai wahine ka wahine, alaila, hele ka wahine ma ka aoao hema o ka hale e aku e noho ai, a pau kona mai ana. 

            Eia no kekahi olelo naaupo a ua poe Moremona nei; ina ka e hoohui pu ia ke kapa o ke kane me ko ka wahine, e hau@@a ana ka!  Nolaila au i manao ai, ua nui loa ka pouli o ka hoomana Moremona.  Aloha ino ka poe e hele nei mamuli o ia kuhihewa. 

            E ka lehulehu, e huli mai kakou a e hoomanao iho i keia hana lapuwale a na Moremona.  O ka lapuwale hea keia?  E na hoa, e nana aku kakou ma ka Baibala, mai Kinohi a hiki i Hoikeana, aia la mahea kahi o ka Baibala e olelo ana, he hoomana Moremona kekahi?  Nolaila ea, e na hoa, mai noho a puni aku i ka olelo lapuwale a na Moremona.  Nolaila, e na hoa, e huli mai oukou i poe Karistiano a i poe koa hoi no Iesu Kristo. 

            Eia hoi; he poe hoowalewale ka poe Moremona, e like me ke diabolo; aole lakou i pule i ke Akua, aka, i ke diabolo no a pela aku.  Aka, ua kapa aku lakou ia diabolo, he Akua, i wahi no oukou e puni aku ai ia lakou.  Nolaila, e hoomalamalama kakou i keia pouli nui a na Moremona e hoopouli mai nei i ko kakou lahui.

            Eia kekahi; ma ko makou hale pule ma Makawao nei, aohe nui o na wahi kanaka e hele mai nei i ka pule.  Ua lohe mai nae makou, no ka pau loa ka i ka huli ma ka aoao Moremona.  Ke manao nei au, ina he mea pono, e hoopau loa ia ka noho ana o ka hoomana Moremona maloko o na palena o keia aupuni, o lilo auanei ia i kipi kuloko ma keia hope aku.

            He mea hiki paha ia kakou ke ninau, "Heaha ka hoomana oiaio ma ke ao nei a pau?"  O ka hoomana Karistiano, oia wale no ka hoomana oiaio o ke ao nei.  A pehea hoi ka hoomana Moremona?  O kekahi ia o na hoomana lapuwale o ke ao nei, no ka mea, ke alakai hou nei oia i keia lahui iloko o ka pouli.  Ina he makemake ko kekahi e komo iloko o ka hoomana MOremona, e aho no ka hoi hou ana a hoomana aku i na wahi akua unihipili ou wahi kupuna.  "E nihi ka hele i ka uka o Puna."  me ke aloha.  R.W. WILCOX.  Makawao, Maui, Iune 15, 1871.

 

Hoike Kula ma Lahaina.

E ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe:

            E oluolu oe e hoopulelo ae ineia mau hua olelo e kau aheahe aela maluna iike mai o kaua poe kuini o ko naauao e noho hoonanea mai la i kou mau keloumu nona na hua helu 3,000 ilike ai kou ola makahiki ($6,000)

            I ka la 5 a me 6 o Iune nei ua hoike ia na Kula Aupuni ma keia Apana mai Ukumehame a Kaanapali la 5 ma Kaanapali la 6 ma Lahaina hola 8 kani kapele o Wainee hele na haumana ma Papalaua e hoi ai a hele huakai mai a komo i Wainee halepule ma ka hoene ana mai o kona leo kahea ia ka hora 9.  Hele huakai mai.

            Ka Hale Kula a Aupuni Makekau ka mua o J.W. Kalaeloa aku D. Noa Kahaulelio aku D.H.L. Hakuole aku G.P. Kapule mai Alima hale kula ia koe 1 a nana no i komo malihini ae aia ka Halekula ma Halepiula aole Kumukula o ke Kula pope.

            Elua puhi ohe ma mua o ke kula a A. Makekau he mau haumana no ka Hale kula o Kauaula o Ioela Hakuole me loagua kua o laua na puhi ohe ma na leo himeni o Kealaala a ma na leo hoene no ka makani Kauaula mai pela laua i hoonanea hauoli ai ina puuwai o na kaikamahine maka onaona o ka malu Ulu o Lele a me na keiki kane puuwai o papalaua ihele wale a nohea ka la.

            Ia na e hele huakai ana aia ma ka Hale Kula D.H.L. Hakuole ka Palapala Aina nui o na Mokupuni o Hawaii nei, a me ka hae Hawaii helu e welo ana i paa ia e ke kahi haumana me kona hapai ana i ka poepoe nui o ka poepoe Honua.

            Hiki ka huakai he himeni ka mua ma ke alakai ana a Moku Kuaana pau ia pule o A. Makekau hoomaka hana noho na Komite Keawehawaii L.K. Kapona laua na Komite heluhelu mua mai na kula a pau himeni kumuaano hou himeni Palapala Aina himeni palapala lima himeni helunaau himeni alemakika himeni a me na puke eae himeni oia na mea i hui ia ma ke alakai a na kumukula me na Komite he mau himeni pakahi ia A. Makekau a ia Noa Kahaulelio a ia D. H. L. Hakuole a ia G. W. Kalaeloa a ia kula hele malihini o ka une nae ma ka himeni kupakahi ana o na kula o D.H.L. Hakuole no ke puhi ohe ana o na haumana e lua i puana pu ia mai e ka haumana a pau oia kula mai ke nui a ka uku lii ua hauoli a keekeehi wawae ma ka papa eha a elima hana ana pela ua uleu io no na wahi uku lii la Ioela Hakuole me kua he keiki nui nae ia.

            Ua makaukau no na kula o keia Apana ua ao pono ia e na kumu kula me ko lakou malama ina rula ma na mea helu a me ke kakau lima palapala aina o Naomi Hakuole ka oi ma ka palapala aina ma ka poepoe nui mai ka hikin@ a ke komohana o na

Aupuni pela no ma Hawaii nei a puni ua uleu no na haumana.

            No ka aahu kapa like oi ak@ o A Makekau me G.W. Kalaeloa ua kahiko kau like ia na haumana me ka nani loa a ma ka halekula a A. Makekau.  Elua kaikamahine nunui aohe o laua papale i ko laua papale i ka wa hoike mai mua a ka pau ana he hoopili paha ia Haliaka Makekau oiai oia ke kahi e ku wale ana aohe papale i ka wa himeni hilahila ia hana oiai ua ao ia oia ma Puaena Waialua. 

            Ua paipai na Komite me ke ku wale na i ka mahalo ua like na puana hauoli no ka ike o na kula o Mr. Ihihi kekahi lala o na Komike ua mahalo lou oia ia Ioela Hakuole ipili kana puana ana mai pela i mua o keana ina holo okoa.

            Ku mai o D. Kahaulelio ka hope Luna kula wehewehe lua ole i kona mahalo no keia koike ana no ka piha pona ona noho i na haumana mai ka mua a i ka noho hope mawaena piha u ina pua makaonaona o keia kaona.

            Me ka ike maoli o ka lehulehu e nui ana no na Kumulau hoolaha lahui ma Hawaii nei aole emi ana kakou pela io no o ka nui o na haumana ihele mai ineia la hoike 300, a oi aku no.  Elua mea kaumaha a ka hope Luna kula o ka noho o na makua a ike ole i ke akamai o ka lakou mau keiki aole i pau loa mai lakou a o ka lua o ka pau ole mai o na haumana no ke kapa ole ka hemahema io no na makua mai hana oukou e na makua penei a noho kahi poe keiki no ka kapa ole oiai hookahi no wahi keiki o ka nele no ia he aloha keiki ole i ka Ilio lilo ina apo piula me na laikini keleawe e hele hoonani ai ka ilio o ke keiki noho i ka hoike no ke kapa ole. 

            Elima keiki a Hakuole aole lakou i haule i ka ia hoike hele no pela oukou e na makua e hoomakaukau no keia hoike nui aku i ka hapaha hope o neia A. D. 1871.

 

Hoike Kula o Hamakua

 

E KA NUPEPA KUOKOA E:  Aloha oe:

            Ua hoomaka ka Hoike o na Kula o Hamakua nei ma ka la 1, a me 2, o keia malama; oia hoi ka Poaha, a me ka Poalima.  Penei ke ano; ua maheleia na kula a pau i elua mahele, na Kula o Hamakua H, A, a me Hamakua Komohana.  Hoomaka mua na Kula o Hamakua Hikina, ma ka Poaha, ma ka Luakini o Maunahoano, A kokua mai na Kula i Hoolaia; oia hoi, Kaala Maunahoano, Paauhau, a me Honokaa, uleu like mai no hoi na Kumu, a me na Makua, a me ka poe makaikai.

            Ka mua, kahea ia ka nui o na Haumana o kela Kula, a me keia kula, Kaala 14, H; Maunahoana 23, H; Paauhau 9, H; Honokaa 22, H; oia iho la ka  nui o na Haumana o kela kula keia kula i hiki mai; huiia 68 Haumana.  Noho na hoa o ka Papa; oia o G.W.D Halemanu, a me P. Kaaekuahiwi, a me S. Kamelamela, Komite Hoike P. Kaaekuahiwi.

            Hoomaka na hana o ka la ma ka Himeni ana a ke Kula o Paahau; "Naue i ka lai."  Ke kumu, I.B. Noa; a pau ia, Pule o P.K.A i ke kuu ana iho o ka Pule.  Hoomaka ka Heluhelu Buke o na kula a pau; A i ka hoomaopopo aku, ua koe-e no i ka heluhelu, koe nae ka hoomaopopo loa ana i ke ano o ka lehulehu ana, a me na Kiki.  (Aka, nae, he wa e hiki mai ana, ua ninau ia i waena o na Hamana na mea e pili ana ia Iesu a me Ioane, a i ka nana aku ua makaukau na keiki.  "olioli no ka naau o na makua."  A pua ia, Himeni ke Kula o Maunahoana, Leo; --"Kuu Home."  Ke kumu I Waiohinu, a pau ia, Hoomaka ma ke Kumu Mua a ma ke Pele ana ua hoomaopopo iho au, ua uleu na opio i ka apo ana mai ina e Pela ia aku ana, kapae ia ʻla keia.  Himeni na ke Kula o Honokaa; Leo; --"Koa liilii o Iesu."  Ke Kumu, S. Kamelamela.  A i ka nana aku ina keiki, puukani maoli, me he io ʻla no.  "Ke koa no o Iesu."  A i ke kuu ana iho o keia leo mele.  Ia wa i komo hou ia mai ai ke Kula o Maunahoa no e Himeni ia.  "E i nei e!  E i nei hoi."  A pau ia.  Hoomaka ka Helukamalii, a i kaana ana iho me koʻu mau hoa, ua holo pono no ka ike o na keiki ma kahi i ao ia e ke kumu, a pela pu me ka Lehulehu, pau keia; Himeni na ke Kula o Kaala, Leo: --"Nani o Hawaii."  Ke kumu, P.W. Evaliko, pau keia; Himeni hou ke Kula o Paauhau.  Leo; -- "Lei momi Daimana."  Pau keia; Hoomaka ma ka Helunaau, a i ka makaikai ana i ka makaukau o na keiki, ua maikai no, aohe hoopaapaa nui mawaena o na keiki o na kula, (a elua nae mau wahi koa opio o ke kula o Honokaa i uleu iho ma kekahi ninau,) penei; Lawe 3 no loko o ke 6; koe ehia?" Ka kekahi hoi koe 3.  A o ka kekahi hoi koe no 6; no laila:  ua nui ko laua hoouka hahana ana, a ua pau nae ko laua kipikipi ana ma ka hoopau ana mai a ke Komite, a hai mai ke Komite i kana olelo Hooholo no keia; "He olelo oiaio ka keia mau keiki, me kona wehewahe mai, penei; Ina 6 alani, lawe 3 alani no loko a 6 alani koe 3 alani o ia kekahi.  A o ka kekahi hoi.  Ina 6 alani ma kekahi wahi, a e 3 alani ma kekahi wahi mai, nolaila; lawe 3 no loko mai o ke 6 koe no 6; pela iho la ka wehewehe a ke Komite, a pela iho la no hoi ke ano o ka hoopaapaa ana a ua mau wahi Ukulii nei."  Ia wa, ua piha koke ka Hale i ka haukamumu no ke koa o keia mau wahi keiki.  Iloko nae o ka Hoike ana o ka Helunaau, aole i huli ka Buke, ua pau ka Hoike ana i keia Buke ma ka mokuna 13.  Kapaeia keia Buke ma kulakula."  He Himeni hou na ke Kula o Honokaa.  Leo; --Kapapa kou Kula Sabati, pau keia, Hoomaha ke Anaina i waho e paina, hapalua hora.

            A pau ka paina ana o na keiki, a me ka lehulehu i na mea ai i hoomakaukauia e na makua, ia wa kani hou ka Bele, komo mai na mea a pau iloko o ka Hale.  Hoomaka hou na hana o ke koena o ka la ma kekahi hana.  "Hooikaika Kino," na ke Kula o Maunahoano, ke Kumu, I. Waiohinu.  A i ka hoomaopopo aku ua ane like me ka poe "Ku@i" a me ka poe Pale Ihe o ka wa kahiko, a i ka nana aku i ke Anaina aohe waha koe i ka eke-ekemu ole, (pau keia me ka olioli nui.)  Himeni hou na ke Kula o Honokaa, Elua Himeni, ka mua, Leo; --Mele oli ae" a o ka loa o ka Leo; --Cristmas Song."   "A i ke kuu ana iho e na leo nahenahe o na keiki, aohe mea koe o ka hale i hoonele i kona hoolale ana i kona mau wawae e heihei iluna o ka papahele, no ka piha i ka olioli,ʻ pau keia; Hoomaka ma ka Huina Hule hou"  A i ka pau ana o keia, ua hooholo iho au, ua oi ka makaukau o ke Kula o Honokaa ma keia Palapala mamua o keahi mau Hale Kula e ae, koe nae o Maunahoano, aole nae i hiki aku i ka palena hopu o aoiaʻi e ke kumu, ua hoopau e ke Komite no ka pau o ka manawa.  Opeope ia ʻla keia Buke; Himeni na ke Kula o Maunahoano, Leo; --"I mua ke alo e na hoa,ʻ a pau ia.  Himeni na ke Kula o Kaala, Leo; -- "Einei e!  Einei lohe ole e" a pau ia, Himeni na ke Kula o Honokaa.  Leo; "Aole oʻu makau," ua mahalo ke Anaina no ka ikaika o na Kumu o ke ao ana i na keiki, pau keia.  Hoomaka ma ka Palapala Aina, ua makaukau no na keiki ma keia palapala, ua mahalo ko ka Hale i ka mikimiki ona keiki.  Homaluia keia palapala.  Hoolale koke ia mai la ke Kokaulima.  A i ka hoomaopopo aku, ua pakika, a pahee kekahi mau keiki ma ke kakau ana a o kekahi poe hoi ua holo pekipe ki; aka i mea e uleu loaʻi na keiki i ke ka kaulima.  "E pono e hoolako na makua i mau Pupa Pohaku, a i ole i Buke kakaulima, i mea e hiki ai i ke kumu ke ao pono aku i ka Haumana i ke kakaulima.  "Kapaeia keia; Ku mai elua mau keiki Puhi Ohe no ke Kula o Maunahoano.  I. Waiohinu Kumu.  A i ka makaikai anaina helehelena o keia mau keiki, ua hiki mai laua i ko laua koa me ka wiwo ole iloko o ke Anaina nui, a i ka pau ana o ka laua hookapalili ana, ua hehihehi nui ko ka Hale, a o ka pau no ia o na hana, ku mai nae ke Komite a hai mai i kona maholo i ka makaukau o na keiki, a pela pu no hoi me ka L.K. (G.W. D.H;) me kona paipai mai i na makua e hoolako ina keiki i ka Palapala a pela aku, a me kona hai pu mai ina keiki i ike ia ka makaukau, a o lakou ka poe e hoounaia ʻna i Hilo i ke Kula a D. B. Laimana, no lakou ka heluna i hiki aku i ka 5, a pau ia; He hooponopono ana no kahi e Hoike hou ai mawaena o ka L. K; a me na Makua iloko o ka la 31 o Augate, a me ka la 1 o Sepatemaba, a pau ia; Himeni hui na na Kula, Leo; "Marching on marching on."  A o ka pau no ia o na hana o ka la Hoike mua me ka Pule a S. Kamelamela. 

            Ka mua, kahea ia ka nui o na Haumana o kela Kula keia Kula, no Waimanu 12, H; Maalapa 34 H; Koauka 26 H; Napoopoo 21 H; Eleio a me Kapuulena 20 H; Kawela 19 H; A o ia iho la ka nui o na H; o kela Kula keia Kula i hiki mai, a koe aku no kahi i na Home no ka hiki ole ke hele i kahi loihi, huiia 126 Haumana.  (A ina ua hu hewa loa aku keia heluna mawaho o ka nui kupono; alaila, e kala mai iaʻu; No ka hauwalaau loa oloko o ka Hale i ka wa e ninau ia ʻna na Kumu i ka nui o ka lakou mau H.)

            Noho na hoa o ka Papa G. W. D Halemanu a me P. Kaaekuahiwi a me S. Kamelamela.  Komite Hoike P. Kaaekuahiwi.    Hoomaka ka wehe ana i ka Hoike ma ka Himeni ana o na Kula hui o Waipio, malalo o ke alakai ana a I. W. Kahananui, a i ke kuu ana iho o ka leo.  Pule o P. Kaaekuahiwi, pau keia; Heluhelu buke, ua pakika a pahee i kaliae, aka koe ka alawa ana iho i na kiko, a me ke ano o ka Heluhelu ana.  Eia ka ka Palapala Hemolele.  "E hoomakaukau i ke Alanui i pololei."  Pela na Kumu e ao pono ai i na keiki ma ke ano o ka Heluhelu ana, pau keia, Himeni na ke Kula o Waimanu, Leo; "Hosana Kamalii."  Ke kumu Kuholowaanui, pau ia.  Helukamalii, a i ka hoomaopopo aku ua alamiki na keiki i ka ninau.  Hoomaha ia keia, Himeni na ke Kula o Eleio a me Kapulena, Leo; "Eleu eleu."  (Hehihehiia)  T. Kanamu ke Kumu.  A i ke kuu ana iho o kana.  He Himeni na ke Kula o Kawela.  "A i ke kuu ana iho, he Seku ana iho ka ke Anaina i ka papa hele (hehihehi.)  Aole i pau.

 

OLELO HOOLAHA

Ke kauoha aku nei au, ka mea nona ka inoa malalo nei, I na kanaka a pau loa, ma ka Apana o Hilo, Mokupuni o Hawaiʻi i ka auhauia, a nona paha kekahi waiwai maloko o ia apana, i ku i ke Auhauia; e hoike pau loa ia mai me ka oiaio, i ka nui o ka waiwai; a ia oukou iho paha, @@na oʻu ma koʻu Keena hana ma Hilo, I ka la 19 o Augate e hiki mai ana, a mamua iho paha o ia la.  F.S. LYMAN, Luna Helu, Hilo, Hawaii.  Ianuari 28, 1871. 

 

OLELO HOOLAHA

OWAU no o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa aku nei au i na ano kanaka a pau loa, ua kapu loa k@a aina i kapala o KAPAKA, e waiho la ma Koolauloa, Oahu, aole komo kekahi holoholona aole okiia ka hau, aole e komoia e kekahi kanaka kuleana ole maluna o ka aina.  Ina komo ka lio, bipi, hoki,  miula, puaa paha, e uku no ia $1.00 no ke poo ina e hoopoino i na mea kanu e uku no $5.00 no ke poo.  Ina komo ka palahu, moa kaka a me na ano manu e ae, e ki no au i ka pu ke hana ino ia na mea kanu.  Ina e oki i ka hau, e uku no $5.00.  Ina e komo kekahi kanaka kuleana ole, e hopuia no me he komo hewa la.  IOANE KAVARES.  501 2@

 

E NA KANAKA A PAU

            E maliu mai, ke poloai aku nei au ia oukou a pau e na kanaka e lawe mai i ko oukou mau kaama buti nʻau e hana hou a aulii a oki paha i na he loihi, no ka hana hou ana i na kamaa i ano kahiko e hana no wau me na @@@ pipi Palani pua maikai, eia kekahi aole i maopoopo iaʻu ka manawa e hemo hou ia mai aole wau e hana ana ia kamaa.  Eia kekahi naʻu e hana i puu aulii maikai i 75ct ka uku ina hala na malama elua a ekolu paha a ano kahuli iki e hoihoi hou aku i ka 75ct oia a me aʻu hele pu maua  ma ka hale Hotele aina naʻu e uku .50ct.  Eia kekahi e malama oukou ina papa e haawiia aku ana ia oukou.  Eia kekahi ina he mau uoho paniolo kahiko ko oukou e lawe mai naʻu e hana me ka uku oluolu.  Eia kekahi he nui na @ala noho @o maanei mau kaula keehi--a pela aku.

            Eia kekahi ina wau e kali a hala na mala@na ekolu, alaila e lawe no wau i ke kamaa, o oukou i ka hale kudala no ka mea he haiki koʻu hale humu kamaa. O wau no me ke aloha.  AGIU (Pake).  July 1st A.D. 1871

 

HALE KUAI

-0-

UILAMA

MA

ALANUI NUUANU,

Ma laila no na lole maikai a me na

mea a pau e kuaiia ai.

501 tf

 

 

OLELO HOOLAHA

O ka MALOLO ka hoomalu ma ke Ahupuaa o Kakanoni, ma Kipahulu, Maui, a o na I-a a pau malalo o ka I-a hoomalu, hookahi hapakolu i ke konohiki--a o ka I-a kanawai hoi, he mahele hapalua.  Pela ka mahele ana.  E hiki no ia Wahineaea kuu Hope i hookohu pono ia, ke hana pono i na hana i haawiia iaia--o ka poe komo hewa, e hopuia lakou a hoopiliia me ke Kanawai.  K.PT.  Honolulu, Iune 10, 1871.  4984t

 

OLELO HOOLAHA

KE PAPA aku nei au i na mea a pau, mai hoale mai i kuu wahine, no ka mea, aole loa au e uku i kekahi ale I ale ia eia ma koʻu inoa.  L. FARDEN.  Haiku, Mei 22, 1871.  49@-3ts

 

OLELO HOOLAHA

EIA ma ka Pa Aupuni o Pauoa Apana o Honolulu, 5 mau lio hou i nei mau la--Lio k ulaula hao B akau--Lio kane lokia laekea ho @@@H Hema--Lio k ulaula keokeo ma ka a-I ekolu wawae keokeo @ ak @@ hema--Lio eleele kua keokeo hookah, wawae keokeo AKIT okau--Lio w lokia lae kea 2 kapuai hao @@ akau.  P. KAAIAHUA, Luna Pa Aupuni,.  Pauoa, Iune 23, 1871.  499 1t

 

Pane aku ia W. P. Boyd.

UA ikeia ma ke Kuokoa o ka la 3 o Iune nei, ka hoolaha a kuu kane mare, oia o W.P. BOYD, e papa ana i ua mea a pau, aole e hoaie, aole hoi e hookipa mai iaʻu ma kekahi ano e ae.  Ke hai aku nei au imua o ke akea, Aole naʻu iho koʻu hele ana e noho kuewa, aka, na kuu kane no i pepehi mainoino a kipaku mai iaʻu e hele.  He nui no hoike i ike i keia hana ino a kuu kane, a nolaila, ke manao nei au, ua hiki no iaʻu ke hele e aie a nui ma kona inoa a nana no e hookaa, oiai aole i weheia ko maua berita mare.  ANA F. BOYD.  Honolulu, Iune 19, 1871.  499 4t

 

OLELO HOOLAHA

            OWAU o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hoolaha aku nei au i na kanaka a pau, mai kela la aku, ua kapu ka ho-a a me ke kuni ana o na Bipi a me na Lio me koʻu ae ole aku, maluna o ka aina o Kamolamola, Keaha, Kapau, Olohena a me Wailua mauka.  O ka mea e hooko ole ana i keia Hoolaha, e hoopii no au iaia e like me ke Kanawai.  Kealia, Kaua, Iune 1, 1871.  (498 3ts).  E. KRULL.

 

HALE PAI KII!

            E WEHE ana ka mea nona ka inoa malalo iho nei, i kekahi Hale Pai Kii, ma ka Apana o LAHAINA a me WAILUKU, Maui, ma ka la mua o Iune ae nei, nolaila, ke kahea aku nei au ia oukou e na Iwa o ia mau wai, i hele wale a hehelo i ka pua o ka Akolea, eia ka manawa e loaa ai na Kii Maikai Loa, no oukou, I haua mikioi ia e ke keiki o ka Aina Pua.  E wiki oukou, no ka mea, aole au e loihi loa ana malaila, e lele aku ma Hanalei, i ka mokupuni o Kauai.  495 2@@.  YATSING, (Pake) Pai Kii.

 

OLELO HOOLAHA!

HOOPAHEEHEE KAMAA HUILA

WAHI

HOOPAHEEHEE KAMAA

O HONOLULU,

MA KA BUFFUMʻS HALL

 

E WEHEIA ANA NO KA HOOMAAMAA ANA O KA lehulehu mai keia la aku, penei:

            I na po Poakahi, mai ka hora 8 a i ka 11.

            "   "      Poalua    "      "    "    "       "

            "   "      Poaono    "      "    "    "       "

PELA HOI---

            I na auina la Poalua, mai ka hora 4 a i ka 7.

               "       "       Poakolu     "         "         "

               "       "       Poalima     "         "         "

 

 E HOOMAUIA NO ka hooponopono ana me keia a hiki i ka loaa hou ana mai o na kamaa hoopaheehee hou mai Kapalakiko mai, alaila, e hoolahaia aku no ka papa hoonohonoho mau maloko o na nupepa a me ka poe i waeia no ka Hui.  E hanaia no na Kanawai paa, aole hoi e nui wale ka lilo no ka poe e makemake mai ana.  E loaa no na Palapala Ae Komo ma ka Halekuai Buke a Mr. TUBUM, ma Alanui Kalepa, a i ole ma ka puka o ke Keena Hoopaheehee Kamaa.

            @  Uku komo, 25 keneta--no ka hoopaheehee kamaa hulia ana he 25 keneta no ka hora hokahi.

            ---O ka Palapala komo hoopaheehee hookahi, he 25 keneta, oia hoi no ke komo ana iloko o ka hale a me ka hoopaheehee ana ma na mea hoopaheehee i hookahi hora.

WILLIAMS & WALLACE, 498 tf NA ONA.

 

HALE PUHI PALAOA.

 

CROWELL MA,

 

No ka mea, no Hoolimalima Makou

I KEKAHI HAOLE AKAMAI LOA I KA

HANA PALAOA!

Nolaila, ua hoomaka hou ia ka Hana.

E LOAA NO MA KO MAKOU HALE, I

KELA ME KEIA LA NA MEA HOU

PALAOA, PAI, MEA ONO, a pela aku.

E hanaia oa no na ano a pau o na Mea Ono,

MA MULI O KE KAUOHAIA.

E KIPA MAI I O MAKOUʻLA.

ANO, ke hoike nei makou i ke Aloha a me ka Mahalo i na makamaka I kuai pu me makou iloko o ka wa i hala, a ke lana nei ka manao, e mau ana no ko oukou kuai mai, ke ike ia ko makou mikiala ma ka oihana.

            EIA KEKAHI--Na makou no e lawe aku ka PALAOA ma kauhale, iloko o ka mile hookahi mai ka Hale Puhi Palaoa aku.  CROWELL, MA.

Iune 15, 1871. (498 1m) Helu 76 Alanui Papu, Honolulu

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

-O KA-

MOKUAHI HAWAII

"KILAUEA."

 

HAALELE ia Honolulu i na Poakahi a pau--Hora 5 P.M.

       "           Lahaina i na Poalua a pau--hora 7 kakahiaka

"           Maalaea      "             "               10    "

       "           Makena      "             "                12 awakea

 

KA HUAKAI HOLO I HILO

 

HAALELE ia Honolulu i na Poakahi aha o ka malama.

      "            ia Kawaihae i ka Poalua ae hora 9 P.M., a me

Mahukona i ka hora 11 o na po.

 

HULI HOI ANA MAI HILO MAI.

 

HAALELE i Hilo, Poakolu       -          Hora 5 P.M.

       "           Mahukona, Poalua                "    4 A.M.

 

KA HUAKAI HOLO I KONA

 

HAALELE ia Kawaihae i na Poalua    Hora 9 P.M.

 

HULI HOI MAI KONA MAI

 

HAALELE ia Kealakekua i na Poakolu    Hora 12 awakea

      "               Kailua i na Poakolu               "      6 P.M.

 

HULI HOI LOA ANA I HONOLULU.

 

        "      Kawaihae i na Poaha a pau         12 awakea

            "      Makena i na Poalima a pau         Hora 6 A.M.

        "      Maalaea          "                              "    9    "

            "      Lahaina i na Poalima a pau             "    6 P.M.

 

SAMULE G. WILDER (WAILA),

494 tf                                    AGENA

 

 

 

HALE KUAI WAIPUOLO!

 

NA KAMAKA O WAIALUA a me KOOlauloa, Aloha oukou--Ua ku hou mai ka Hale kuai e lako ai oukou i na

MEA HAO,

Na Laka Puka, Ami Puka o kela ano keia ano;

Kui-wai Helu 3,4,5,6,8,10,12,20

Kui i kuiia, Helu 4, 6, 8

Kui-nao mai ka liilii a ke nui

Koi-lipi, Koi liilii, Koi kakia aho,

Hamare maikai, Pahiole, Makau lawaia

 

NA LOLE,

Ahina-nao, ekolu ano,

Leponalo o kela ano keia ano,

keokeo eha ano,

Lole Uwewahine,

Lole Kaleko Nu Hou.

 

NA MEA AI,

Palena paa, Mea Ono,

Ko Helu 1 & 2, Ko keokeo,

Kafe no Kona, Ti-lau,

Paakai hoohu palaoa.

 

NA LAAU O KAUKA JAYNES.

Haale, Laau kunu, Laau hoomaemae koko,

Laau hamo, Carminative Balsam (laau hooapaa hi)

a me kekahi mau laau e ae he nui wale.

E hooikaika ana ko oukou makamaka, e lako kakou i na MEA HANA MAIKAI, ma ke kumukai emi!

S.N. EMERSON.  Waialua, Iune 27, 1871.  500 t@

 

W.H. Davis (Uilama.)

Mea Unuhi a me ka Mahele Olelo.

E hana no au I na Palapala Hooilina, Palapala Kuai Hoolimalima.  Aelike, a pela aku.

KEENA HANA--mauka iho o ka Hale H@@k@l@k@lo ma Alanui Moiwahine, Honolulu  490-3ms

 

JUDD A ME LAYTON.

[ALANA KAUKA A ME LEITONA:]

NA MEA KUAI MEA AI O NA LAKO AIA a pau, na mea ulu a me na mea hoomomona lio.  Halekua malalo o ka Hale Mu, Alanui Papu, Honolulu 475 ly

 

KAUKA C.F. NICHOLS.

HE LAPAAU HOMEOPATHICA.

O KE ANO o ka haawi ana i ka laau kupono no na mai

HUI, RUMATIKA, MAI PIVA, a me na mai i kaa a lohi. 

KEENA OIHANA, --Ma ke kihi Komohana o Alanui Papu a me Kalepa.  E loaa no oia ma ka Hale Hana i ke kakahiaka, mahope o ka hora 8 i ka auina la.  mai ka hora 3 a ka hora 6.  Hale noho, Helu 98, Alanui Beritania.  Honolulu, Dec 24, 1870.  274 6m

 

HALE PAI KII.

UA MAKAUKAU KA MEA NONA KA inoa malalo nei no ke pai ana i na KII PEPA me ka maikai loa.  Aia kona Hale Pai Kii ma kahi o KINI Pai Kii mamua, maluna ae o ka Hale Pai Nupepa "Kuokoa."  YATSING (Pake.)  470 6m  Mea Pai Kii

 

E. O. HALL & SON.

 

[E. O. HALL A ME KE KEIKI]

 

NA MEA KUAI LAKO HAO, LOLE. 

NA PENA, AILA & NA LAKO KALEPA.

Halekuai ma na huina o Alanui Moi a me Papu.  475 1y

 

J.HITCHINGS,

MEA AKO LAUOHO A UMIUMI

Hale Haua, malalo o ka Hale o ka "Ahahui Hoole Waiona o ka Moiwahine Emma, ma Alanui Alii, Honolulu.  He 15 keneta no ka ako umiumi a lauoho ana.  E naue mai i ike maka.  480 3m

 

PAI KII ANO HOU!

OIAIA, UA HANA HOU AE NEI AU i na aniani malamalama o koʻu HALE PAI KII a maikai, ma

MONIKAHAAE, Honolulu,

Nolaila, ke lana nei koʻu manao, ua ku ia i ka hanohano o ke PAI ANA I NA KII O NA ANO A PAU, mai ke kii liilii loa e kupono ai i na kaula wa@@ a me na lei a-i, a hiki i na kii nunui ku hale ma ke ano haahaa loa o ke kumukuai.  E kuai pu ia aku no hoi na Kii Pepa o na wahi kaulana o Hawaii nei, na kii o na Moi kane, na Moiwahine a me ka poe hanohano e ae.  H.L. CHASE (Keki)

 

OLELO HOOLAHA

Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke kauoha aku nei au i na kanaka maoli, e hele nui mai ma koʻu Hale Humu Kamaa, ma MA ALANUI NUUANU, HELU 70, HONOLULU.

E lawe mai no hoi i na kamaa kahiko o oukou, a naʻu no e hana @ku i na ano hila hou.  He $.75 o ka hana ana, a i paa ole kaʻu hana ana, e hoihoi aku no wau i ka oukou dala, me kuu makana aku i hapaha, ke paa ole kuu hana ana.  Eia no hoi, ina e makemake oukou e oki i ko oukou mau kamaa, e lawe mai no naʻu e oki aku me ka uku haahaa loa, a i hemo, e lawe mai no naʻu e hana hou aku me ka uku ole.  Ke kauoha aku nei no hoi au i ka poe nona na kamaa e waiho ae nei, e kii koke mai, aka, ina e kali aku au a hala na mahina eha, e lawe ana au ma ka Hale Kudala, i hoi mai ai no poho o kuu hana ana i ko oukou mau kamaa.

            A ke kauoha aku nei no hoi au ia oukou, e hele mai ma koʻu Hale Humu Kamaa, e kuai ai i na NOHO-LIO hou maikai, NA KAULA KEEHI, NA PALE KEEHI, KAULA OPU @@O.  A e loaa no au ia oukou ma ke Alanui Nuuanu.  Helu   A@@@ (Pake).  Honolulu, Ianuari 7, 1871.  475-6m

 

OLELO HOOLAHA

KE kahea aku nei au ia oukou, e hele mai ma koʻu hale hana Kula Pepeiao, Komo Lima, Pine, Komo Lima Gula, Komo Dala o na ano a pau--Eia hoi, ina paha he mau dala keokeo a ulaula ka kekahi, e makemake ana e hana i komo, e lawe mai a naʻu e hana aku, ma ke noho pu mai no hoi o ka mea nona ia komo, e nana i kaʻu hana, aia a pau kaʻu hana ana, alaila, hoi ka mea komo.  Ina he mau komo kahiko ko oukou, e lawe mai no, a naʻu e hana aku.  Ina e apiki ka mea komo ma ka lawe ana aku i kekahi mea ike, e hoihoi mai i ke komo naʻu a e lawe aku i kaʻu dala ulaula a keokeo paha.  Ina hoi he mau komo dala ko oukou, e makemake ana nae e hana i ka wai gula, e lawe mai naʻu e hana, a ina e hemo ka wai gula aʻu i hana ai iloko o na mahina he 11, e lawe mai no a naʻu e hana hou aku me ka uku ole, a ina e pau na mahina he 12, aole au e hana ia komo.  Aia koʻu hale hana ma Alanui Nuuanu.  Honolulu, Mei 12, 1871 (493 6m)  AKI (Pake)

 

HALE KUAI NU HOU!

E KUAI MAKEPONO LOA IA ANA

Na IPUKUKUI o na ano a pau,

Na MEA KAMANA o na ano a pau

Na MEA PAAHANA o na ano a pau

Na LAKO PAHU me na PUKA.

Na KOILIPI na Koi Liilii.

Na KOPALA MAHIAI nui a liilii.

Na PAHI-LOLE-BIPI na Kaulawaha

Na KAULA Kaohi a me na Kepu.

Na AILA-MABU a Aila maoli.

 

Na LAAU Noho-lio Paniolo.

Na PAKAUKAU na Moe laau a me na bela.

Na KAULA Opu-hulu lio a me na Keehi laau.

Na MEA hoohiehie Noho Lio.

Na PENA a me na Aila makepono loa o na ano a pau

Na IPUHAO, na Ipuki a me na Pa-palai.

Na IPUHAO liilii, na Ipuhao nunui hoomoa kalo

Na AHI-KOE.

NA KUAINA hilo o na ano a pau.

 

            O keia mau mea a pau e kuaiia aku ana no ke kumukuai emi loa ma ke Dala k@ike, e  GOOKIM (Kukima Pake)  Ma ka Hale o Paiko, ma Alanui Nuuanu, Helu  490 3m

 

HALE KUAI BUKE HOU!

MA KA HALE LETA MUA,

A MA HONOLULU,

MEA HOU A HALE KUAI MANUAHI.

Ua lawe ae nei o H.M. Wini, i ke Keena

Nui i haaleleia iho nei e ka OIHANA LETA,

a ua hanaia iho nei a paa i

HALE KUAI BUKE,

e like me ka hana ana ma na aina e,

kahi e loaa ai i ke kua, na

BUKE HAWAII ME KA NA HAOLE.

NA BUKE KULA HAWAII A HAOLE,

Na KII NUI a liilii,

Na ano PEPA kakau a pau,

Na PENI me na INIKA,

Na POO LETA

a me na mea heluhelu a kakau maikai.

NO IA MEA, E HELE MAI A IKEMAKA I kuu Hale Kuai Buke Hou, a kuai iho i na Buke maloko olaila, E LOAA NO NA POO LETA HAWAII MAloko o keia Hale Kuai.  Me ke aloha.

HENERE M. WINI.