Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 52, 30 December 1893 — Page 3

Page PDF (1.88 MB)

This text was transcribed by:  Shari Fukuyama
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

Mai a Mahope aku o lune, 1983.

 

NA KAA AHI

NO HONOULIULI

B         B         A         D

A.M.    P.M.    P.M.    P.M.

HAALELE IA HONOLULU            3:45     1:45     4:35     5:10

HAALELE IA MANANA    9:23     2:36     5:10     5:54

HIKI IA HONOULIULI       9:57     2:57     5:36     6:22

NO HONOLULU.

C         B         B         A

A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

HAALELE IA HONO@LI   6:21     10:43   3:42     5:42

HAALELE IA MANANA    6:55     11:15   4:15     6:10

HIKI I HONOLULU 7:30     11:55   4:56     6:@

No na Popopo wale no.

No kela ame keia ie.

Koe na la Sabati.

Koe na Po@ono.

 

NU HOU HAWAII.

 

Ua lohe mai makou, e hele kino ae ana ka Elele Kuhina Amerika e nana i na hana hoike Kula Sabati noa ka luakini o Kawaiahao I keia la pule iho.

Ua hookohu ia o Dr. C.B. Cooper Kauka no ka Puali Koa o ke Aupuni Kuikawa, me ka ino Kapena, ma kahi o Kauka Rogers i waiho mai.

Makemake ke @eikialii Kunuiakea e kakoo i ke Aupuni Kuikawa, a e paa i ka pu ma ke kaua ana e pale no ia aupuni. Ka mamo a Kamehameha.

Ua hoi mai o Kapena Stott o ka "Miowera" i ili ai maluna o ka mokuahi "Arawa" mai Vanekouwa mai, a i ukali pu ia e kona puali. E lawe aku ana ola i ka moku poino i Kapalakiko.

E lawe aku ke Hui Alahao a me Aina o Oahu i ko makou mahalo nui no ka lokomaikai a lakou i panee mai nei ia makou, e holoholo maluna o ko lakou alahao no ka makahiki holookoa o 1894.

E ku mai a@a ka mokuahi Australia nua Honolulu nei i keia Poaono mai Kapalakiko mai. A ma ka la 6 o I@ aku, e huli hoi aku ai oia no ke awa kahi ona i puka mai ai.

Ua hoomaka na nau o ka hale wiliko o ka mahiko mui o Honouliuli i ka nome i na ko i ka Poakolu aku nei o kepa pule, a e hoomau aku ana pela a paa ke oo ko i makaukau.

E mumulu mau ia ana e na kanaka kekahi puka aniani o ka Halekuai Buke ma Alanui Kalepa, no ke kilohi ana e ike i na kii nupepa hoo henehene o Kalivalana a me Liliu, i hoolelele la mai na noonoo aku i ulu ae no ka nin@ o Hawaii.

Ua kii mai ka make a lawe aku la i ka hanu o Mrs. Atkinson ma Ladana, Enelani. He lede keia i kamaaina ma kela kulanakauhale, a oia kekahi o na lede i kaahele ma kekahi mau wahi o ke ao nei, oiai oia i kona mau ia opiopio o ka noho ma@ ana.

Ua haawi ae na kumu a me na haumana o ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao he papaaina hoomauao no ka ia Karisimaka, a ua kono ia kekahi mau hoaloha o ke kula a me kekahi mau keiki o ke Kula Kamehameha, ilaila iakou kahi i nuu ai a hinu na waha.

Ua kono mai ke kapena a me na aliimoku o ka mokukaua "Philadelphia" i na kumu me na haumana o ke Kula Kamehameha i ka hora 2 o ka la Karisimaka nei, a ua hele aku lakou a pau iluna o ka moku e hoohala ai no kekahi manawa o makaikai ai i keia moku nani e ku nei ma ko kakou awa.

Mai poino nui loa ka mokuahi Lehua i ka Poakolu nei, i ka wa a ka mokuahi "Arawa" e hoemi ana i hope i kona huila, i pili ae aia i ka awapo, aia hoi ua komo mai ia na oioi o ka huila iloko o ka aoao o ka Lehua. A ina i iakika ia hele ana mai, ina la ua opa pu ia ka Lehua, aka aole pela, eia nae ua auai ia mai a poholehole na aoao.

I ka la 17 o Dekemaba nei, ua hoohikihiki aku na mokupea malaio iho no ke awa o Kapalakiko i na waiwai Hawaii, penei ka nui: Maka Irmgard, he 1@,168 mau eke kopaa, no lakou ke kumukuai i koho is ho $57,409.3y; a ma ke J.C. ke Pfluger, he 12,825 mau eke kopaa a me 404 mau bena huluhipa, no lakou ke kumuai i kohoia he $99,464.25.

E malama ia ana ka hoike hapa. ha o na Kula Sabati o Kawaiahao i keia Sabati hope o 1898 maloko o ka luakini o Kawaiahao, e hoomaka ana na hana mai ka hora 10 kakahiaka aku. Noiaila, e liuli e ae ka poe a pau i kuieana i keia hana i ola honua. Ke kono ia nei no hoi ka lehulehu, e naue ae e hoopiha i ka luakini, a e hooiohe i na hana heihei lani a na kamalii.

I ka ia 26 o Dekemaba nei, ma ka hale noho o Mary Luahiwa ma Makiki, ua awaiauluia ae o W. Sches@ tay, ka wiliki o ka hale wiliko o Puunene, me Mary Moe o ke Kula Hanai o Kawaiahao; na D.K. Kaumiumi laua i mare. Mahope iho o ka mare ia ana, ua panee ia mai la he papaaina i luluu me na mea ai Hawaii. Ma ia ahiahi no, ua kau aku na mea mare maluna o ka mokuahi Waila no Puunene ka pohu hopu, a o ka home noho hoi o ka akau ikaika.

Ua hookohu ia aku nei o Mr. E. H. Bailey w Wailuku i Luna Date no Kahuiui, ma kahi o E. Hoffmann,

Ua haawi ae na kamaaina o Waialua he mau heihei lio ma ke kahua heihei o Waialua ka ia Karisimaka.

I ka ia 19 o Dekemaba nei, ma Ulupalakua, Maui, ua haia aku i ka make o Iosepa M. Kealoha, kekahi o na loio o na aha inika ole, a mahop o ke kaa mai loihi ana.

E malama ana na Kuia Sabati o Kawaiahao a me Kaumakapili i ko laua mau hoike hapaha i keia Sabati iho, maloko no o ko iaua mau iuakini pakahi iho, e like me ka hana mau.

Ma Waimea, Kauai, i ka ia 16 o Dekemaba nei, ua kii ia mai ka hanu ola o ke keikikani muli loa a Mr. a me Mrs. J.A. Apukai a lawe ia aku la i ke aupuni uhane.

            Ua hoi mai maiuua o ka mokuahi Alameda i ka ia 22 o Dekemaba ihala, keia mau kamaaiua malalo iho: Hon. L. A. Kakin, Hon J M Kamika, wahine a me ke kaikamahine, W N Limaikaika, H P Baldwin, H W Severeance, H N Kakela, R R Hind, Robt Lewers, Mrs. J B Atherton, J Hyman, M Green, Dr Henri McGrew, wahine a me ke keiki, Lieut, R W Rush o ka Bosetona, S G Wilder, H A Widemann, E H Paris a me kekahi poe e ae.

Ua mihi walania loa ke Kauka Farani no kana mau olelo hoopunipuni a pau i mua o Mr. Blount e hapala ana i ka inoa maikai o Mr. Sanford B. Dole, a noiaila ua noi mai e huikaia ia aku oia. O ka nui aku ana paha keia o na oleloike a na anee alii ia Mr. Blount, aka i na peia e hoi mai ana no ua akua la e ai i ke kahu.

Ua makaoa ia aku ka Ilamuku o ke Aupuni Kuikawa, Hithcock i kekahi kookoa kauwaila i ka ia Karisimaka nei e ka Hope Ilamuku Brown a me ka Makai Kiu Larsen. Na ka mea hana kula H. F. Wiehman i kinohino@ iho i ke poo o ua kookoo nei me ke poi kula. He hoike ana mai keia i ko lakou mahalo piha i ko lakou poo ma ka oihana.

Ua loaa mai nei i ka Hui Hawaiian Gazette, he pahu hao hou loa mai Kapalakiko mai maluna mai o ka moku pea, a eia ke ku nei ma kona wahi i hookaawale ia ai. O kona kaamaha, he 4,300 mau paona, a pakui ia ka hiehie a me ka wikani ma o ke akamai hanalima ike la o ka hui nana i kukulu i keia pahu hao pau ole i ke ahi, a e pakele ai mai ka aihua.

He $212.342.67 ke koena ma ka waihona aupuni o na daia hiki ke noohana ia ma ka ia 27 o Dekemaba nei. Aole i hui ia mai me keia huina maluna ae, na daia e waiho nei ma ka Banako Hale Leta, Waihona Papa Alanui a me Papa Hoonaa uao, oia hoi he $91,320.02. No laila ina e hui ia, alaila e pehu ana ka huina a hiki i ka $303,662.69. Kaha mau no ka waiphon aupuni iloko o keia au e hele nei.

I ka hora 11 awakea o ka Poakolu iho nei, ua ku mai ka mokuahi nui Arawa ma keia awa iloko o na la holo he 8 a me na hora he 13 mai Vanekouva a me Victoria mai. Ua ahai mai oia no keia awa, ia 16 ohua kapena, 8 ohua oneki a me 500 mau tona ukana, a ua hiu loa aku no Kikane ma ka hora 8:30 o ia po no ia 24 mau ohua a me 1200 mau tona ukana. O ka mokuahi mui keia o na moku halihali leta i kipa mai ma ke awa o Honolulu nei, no ka mea he 5000 na tona kona nui.

I ka hora 4:30 ahiahi o Dekemaba 15, haalele aku ia ka mokuahi Alameda ia Kapalakiko, holo mai la a ku ma Honolulu nei i ka hora 6 kakahiaka o ka la 22 mai. Ua halihali mai oia no Honolulu nei, ia 36 mau ohua kapena a me 51 mau ohua oneki. A no na panalaau o ka hama, he i ohua kapena no Samoa a me 33 ohua kapena a me 32 ohua oneki no Aukalana a me Kikani. Ma ka hora 6 o ia ahiahi ne, ua holo loa aku oia no kona mau awa ma ka hema. Ua halawai mai ka Alameda me ka Australia i ka hora 10:30 o ka po o ka ia 15, e pii aku ana, a ua hui pu mai me ka Mariposa i ka hora 10 kakahiaka o ka ia 18 e pii aku ana.

I ka hora 6:30 o ke kakahiaka o ka Poaono i hala, ua puka uka ka mokuahi "Moiwera" i waho o ke awa maialo o ka lawe ana a ke pailata Lorenzen, a o ka maiamamoku ke aliimoku kiekie, oiai aohe ke kapena maanei. He holo hoo'oa'o ana keia no ka hoomaopopo i ka paa a me ka holopono o kahi i poino e ka pou e pili ai o ka hoe a me na poino e ae i loaa ai iaia ma ka ili ana ma Puuiki a homo mai ai. Ua hoohoio ia iluna mawaho ae o Laeahi no ewalu mile, alaila, ua hoohuli ia a holo i ka hema-komohana no elima mile. Ua pau ma keia holo ana he iwakalua mile, aole nae he wahi mea kuia o kona enegini a me kona hoe. Ua paa a holopono na mea a pau. E holo aku ana oia no Kapalakiko i ka la apopo paha.

 

NO KA NUPEPA PUKA LA KOUKOA

Mamuli o ka pau ana o ka aelike no ke pai ana i ka nupepa "Puka La Kuokoa" ma ka la mehinei, nolaila, aole e hoopukaia aku ana ka Puka La i keia mua iho.

J. Emaluka,

Luna Nui,

Kuokoa Puka La.

 

Ka Kaina Palapala Keakea ia Gresham!

Ma ka la 5 o Dekemaba, ua hoouna aku ka Elele Kuhino o Hawaii, Hon. L.A. Kakina, i kekahi palapala keakea i ke Kuhina Nui Grehsam o Amerika Kuipuia. He palapala loihi keia, aole hiki ke unuhi a pai ma ke "Kuokoa." Ua pau i ke pai ia maloko o ka Awalakaisa o Dekemaba 28. Ke hoike nei makou i kona ano nui ma ka hoopokole ana.

            Ma keia palala. Aole a Mr. Kakina kamailio iki no ka oiaio a omaio ole paha o na mea a Blount i hoike ai. Aia wale no ma ka mana o Amerika Huipuia ma ka kanawai kana i wehewehe ai. Ua kuhikuni aku oia penei:

            Akahi--O ke Aupuni Kuikawa he aupuni kuokoa ia i ike ia mai kona ku ana he aupuni e na lahui i kokoke e pau loa.

            Alua--Aoke i loaa ia Amerika Huipuia kekahi mana make kanawai maluna o ke aupuni kuokoa o Hawaii. Ekolu wale no alanui e loaa ai ia Amerika Huipuia kekahi mana, 1. Ma ke kauau a pio; 2. Ma ke kuikahi; 3. Ma ka haawiia ana o kekahi kumuhana na Amerika Huipuia e noho aha uwao a hooholol.

            Aole i lilo ka mana ma ke kaua, aole hoi ma ke kuikahi. Aole no hoi lakou i haawi i ka mana aha uwao.

            (1.) Aole na aoao elua i hoolala i ke kumuhana me ke kakauinoa malalo o ia aelike.

            (2.) Aole i hooko ia kekahi hana aha uwao mamuli o na rula, me ke kahea ia i halawai akea o na aoao elua me na hoike a lakou i manao ai, a me ka hoohuahualau i na hoike kue. Ua hana malu wale ia no.

            Ua hookele mau ke Aupuni Kuikawa i na hana aupuni me ka lohe ole no ka ninaninau ia ana a me ka noho ana o ka aha uwao.

            O kela olelo "a hiki i ha manawa e hiki ai e hooponpon ia a e a aelike ia na kumu e hoohuiia ai me Amerika Huipuia," aole loa e hoopau ia malaila kela aupuni ke hoole mai ka Peresidena aole makemake e hoohui. Aole ma ka hoole ana i ka hoohuiaina e pau ai kela aupuni.

            Aole no hoi he mana o ke aupuni o Amerika Huipuia e hoakaka i ke ano o kela olelo maluna. No Hawaii wale no kela mana, he hana kuloko ia nona iho.

            Akolu--Ina paha he oiaio ka Blount hoike, a na Stevens i kokua e hoopahu i ka Moiwahine, aole e loaa malaila ia Amerika Huipuia ka mana e hokai mai ia Hawaii kuokoa. Aole kuleana o Hawaii ma na hana o na luna aupun Amerika. Ina ua hewa lakou, aole no ke aupuni Hawaii ko lakou hewa.

            Pela no hoi ina ua hooholopu o Liliuokalani a me ke Aupuni Kuikawa e haawi na Amerika Huipuia e noho aha uwao, aohe loa he mana ia Amerika Huipuia e hapai i kela aha uwao ke ole na aoao a elua i nonoi maopopo aku iaie. A aole hoi ona mana e hooholo ma ia mea.

            Aha--Iha paha he kupono ko Amerika Huipuia noho aha uwao ana a me ka hooholo ana, aole loa i loaa iaia ka mana e hooko i kana mea e hooholo ai. Ma ka uwao ana, ua hiki no i kekahi aoao ke hoole aku, aohe mana o ka luna uwao e hooko me ka ikaika ke ole e aelike mua na aoao elua i kela hooko ikaika ana.

            Ua hoike lea aku o Kakina, ina e hoihoi ia ka Moiwahine i pau, e hoopau hou ia ana, ke ole e kokua ia mai e ka poe mawaho. A e nui ana ka hookahe ia ana o na koko a me ka poino o na waiwai.

            O na olelo ma keia palapala aole ma ka manao keu ia Ameriak Huipuia. He nui ka manao maikai o ka poe kokua i ke Aupuni Kuikawa ia Amerika Huipuia, a ua makemake hoi lakou e noho malalo ona.

 

Ekemu na Luna Senate Demokarata laeoo.

            Ua hoike ae o Luna Senate Morgan. ka lunahoomalu o ke Komite o ko na aina e o ka Aha Senate, i kona manao penei: ina ua hoonaauao ia aku ke Kuhina Amerika Willis e Kalivalana e hoihoi ia Liliuokalani me ka ikaika o na mea kaua, alaila ua uhaki oia i ke Kumukanawai ma o kona kukala ana i ke kaua me ka ae ole o na Ahaolelo Lahui.

            Eia hoi ka Luna Senate Faulkner o Vireninia Komohana mai, ke Demokarata o na Demokarata olelo i lohi ia: aole he alahele e hiki ai i ka moiwahine ke hoihoi pololei ia, ke noonoo akahele ia ko ke Aupuni Kuikawa o Hawaii ike ia ana aku ma ke ano aupuni kuokoa e ke aupuni o Amerika Huipuia.

            Eia hoi ka na loea kau kanawai e like me ka Lunakanawai Holman olelo, ua paa o Amerika Huipuia ma na koi pono a pau e pololei a e pono ai e hele ma ke kahua aole e komo aku e hokae.

            O keia mau mamala olelo pokole a koikoi o ka naauao, ua kahakaha ia maloko o ka nupepa "Sun" o Nu Iola

 

He Makana Nui.

            I ka la 26 Dekemaba, 1892, ua haawi makan mai ka Me Hanohano Henry Waterhouse ia 36 lala o ka Ahahui Paio o Emma Hale i na dala h3 $36 pakahi dala a ka mea hookahi. O ka manao nui, e hookomo ia ma ka baneko Hale Leta ma ko lakou maui inoa pakahi, a e lilo ia i kahua no ka hookuonoono ana ia lakou iho. Me ka haawi hou mai i kekahi mau kala makana e ae penei:

            1--I ka mea mua loa i piha ka $100 a hiki i Dekemaba 25, 1893, he $25 makana.

            2--I ka mea hope iho oia ano hookahi, he $15.

            3--I ke kolu, he $10.

            4--Ika eha, he $5.

            I ka po Poalua iho nei, imua o ka Ahahui, ua hoike mai ka Peresidena William Higgins, mailoko ae o na lala he 36, he eha wale no poe i hiki aku i kahi i makemake ia, a ua loaa ia lakou na dala he $55.

            Aia ka makou aloha aina la, aohe ma k'a lehelehe e like me ma na anee alii e liki mai nei aohe nae i lewalewa iho.

 

1894

HE MAKANA HOU!

HE WATI KOLUMEBIA!!

            E makaua ia i ka mea e hoouna mai ana i Umi Dala ($10) no ka Nupepa Kuokoa a ka M.H. 1894.

            E heluhelu i ka hoolaha hou ma ka Pepa Manawalea.

Eninau i ka

HAWAIIAN GAZETTE CO.,

HONOLULU.

 

            I loko O KA Aha Kaapuni, Apana Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hana o ka waiwai o HANA HAELO KAPALI, o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole. Ma ka heluheiu a me ka waiho ia ana mai o ka peai pala moi a Rev. D. Kapali, kane a ka mea i make, e hoike ana na make kauoha ole o Hana Haelo Kapali i ka la 19 o Novemaba, 1893, a e noi ana e hoopukaia ka palpala hookohu luea hoeponopono laia, ka mea noi.

            Nolaila ke kanoha ia nei o ka POALIMA, la 12 o IANUARI, 19@, ma ka rumi hookolokolo o ua Aha ia ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i wa palapala noi ia, a o na poe a pau i kuleana e hele mai lakou a e hoike mai i ua kumu no keaha le e ae ole ia ai ua noi ia.

Honolulu, Dekemaba 11, 1@.

            Na ka Aha: HENRY SMITH,

@        Kakauolelo.

 

Hoolaha Hou.

Hoolaha Hooko e ka Moraki a me ke Kuai.

            KE HOOLAHALA ak'a nei ka lohe i ua mea a pe@, i kalike ai me ka mana o ke kuai @ @oo@ ia @ oko o kekahi moraki i hana ia i k ala @ A@, A.D. @ e A. @ KAUANUI  a me KELA KAUANUI @@@@ wahine o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Alexander J. Cartwright i make i kula @a, @@@@ ia iloko o ke Kaena Kakau Kope o ke Aupuni, @@@@ @@ a ma ua aono @, @, @ a me @ ke makemake nei o Bruce Cartwright a me A.J. Cartwright o Honolulu na hoo@li@@ malalo o ka pelapela ka@no@a @ ua Alexander J. Cartwright la i make, e hooko aku i ua @@@@@ @@, no ka @@@kila o ka aelike, oia ka hookua oie @a o ke kupup@@ a me ka uku@@@@ i ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolaha @@@ is aku nei ka lo@@. o keia mau aina a au, na pono @@@@@@ a me na pikik@@@ iloko o ua moraki ia a i kuhikuhi ia, e kuai ia aku no ma ke ku#ala akea ma ka hale ku@ala o James F. Morgan, alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka POAKOLE, la 26 o Ianuari, A.D. @@@@, @@@ 12 awake@ ia la.

            E ia ka waiwai i kuhikuhi ia maloko o ua moraki ia penei:

            E hookamaka ana ma ku kihi komohana a e holo ana akua @@@ @@@ @@@ @@ pen@ oia he @ me Puhi a me Lapakaihee, akau @@ @@@ @@@ @ pan@ oia he @@@ @@@ @@@ me Puhi a me Lapakai @@@. @@@ @@ deg @ik 170 pe@@ oia he 112 #### ### me Puhi a me Lapakaihee, @@@ 513/4 @@@ @@@ @@@@ eia he 8-12 kap me W. L. Lee, akau #### deg kom 15@ @@@ oia he @@@ 7-12 kap me Ant. Sam, akau @@@deg kom 106 pauk oia he @@ 11-12 ka Ant. Sam a hiki i ka hoomaka ana, ka ili $$-100 eka, a oia ka hapa mauka o ka Palapala Siloa Nui Helu @@@@ Kuleana Helu 101 ia Antonoio Sam, a oia aina hookahi no kai hoolilo ia aku i ua A.K. Kauanui la e James Keliiopunui a me @akaikuaana ma ka palapala kuai i kakau ia ma ka la--o Moraki, 1877, a kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope, Buke 45 a ma na aoao 379 a me 350 a i na Kela Kauanui la mai a Napoi a me Pono ma ka palpala i kakau ia i ka la 8 o Dekemaba, 1@@@, kope ia ma ke Keena Kakau Kope 9@ a ma na aoao 12 a me 13.

            A me kela apana apau e waiho ia ma ua alanui Liliha la, a i kuhikuhi ia na palena e like me keia malalo iho nei: E hoomaka ana ma kahi kiko ma ka aoaoa komako ke alanui Liliha he 10 kapuai makai iho o ke kihi hii o ka aina@ kuai ia e C.E. Williams mai ka Papa Hoonaauao mai ma kekahi palapala i koope ia ma ka Buke Aupuni Helu 8@ aoao 423, a e hoio ana i hope ma na huina kupono i ke alanui i olelo ia he 45 kapuai a oi aku a emi mai paha a i ko Kauanui, alaila @@ hi@ 101/4 kapuai ma ko Kauanui, alaila e holo ana ma ka laiua kaulike me ka aoao mua e kihi i ke alanui, alaila hema kom he 10 kap e pili ana i ke alanui, a i kahi i hoomaka ai, he 450 kap ili a oi aku i ua Kauanui ia e Charles E. Williams ma ka palpala i hana ia i Feberuari

20, 1@84, a i kope ia ma ke Keena Kakau Koope o ke Aupuni, Buke 85 a ma ka aoao 361.

BRUCE CARTWRIGHT,

A. J. CARTWRIGHT,

            Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e liho ai.

            No na mea i koe e ninau ia J M. MONSARRAT, Loio no Bruce Cartwright a me A.M. Cartwright.

Honolulu, Dec. 30, 1986.        2474-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ka Kuai.

            KE HOOLAHAIA aku nei ka lohe i na mea a pau, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia i ka ia 5 o Feberuari, A.D. 1892. e LUKA (w) a me PAOO kana kane o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Robert McKibbin o Honolulu no, kope ia maloko o ke Keena Kakau Kope, Buke 131 a ma na aoao 435, 436 a me 437, ke makemake nei o Robert McKibbin ka mea e paa nei i ka moraki, e hooko aku i ua moraki la no ka uhakiia o ka aeliko, oia ka hookaa ole ia o ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

            Nolaila, ke hoolaha, hou ia aku nei ka lohe, o kela mau aina a pau, na pono hoaaina a me pilikana iloko o ua moraki la. O kuai ia aku ana ma ke kukala akea ma ka hale kudala o James F. Morgan, alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka POAKOLU, la 24 o Ianuari, A.D. 1894, ma ka hora 12 awakea o ia la.

            Penei ke kuhikuhi ia ana o ka aina i paa ma ua moraki la:

            O kel apana aina a pau e waiho la ma Kahawale, Honolulu, nona na loi kalo elua a me ka apana kula, a oia kekahi hapa o ka Apana loka Palapal Sila Nui Helu 5553 a Kuleana Helu 1405 ia Pihiliiilii, a penei na palena:

            E hoomaka ma ke kihi hema makai pili i ka Apaua o Puuheana a me ke ala ololi Koiuiu a holo ak 44 deg hik 187 pauk ala ololii Koiuiu me Keonekapii, alaila ak 40 deg kom 172 pauk mo Kahina, hem 56 deg kom 37 pauk ak 40 deg kom 162 pauk me Konohiki a hiki iwaenakonu o ka auwai, alaila hem 47 deg 30 min kom 249 pauk ma ka auwai pili i Keoneula, alaila hem 31 deg 30 min hik 114 pauk ak 52 deg 30 min hik 112 pauk hem 45 deg 30 min hik 228 pauk e hookaawale ana i ka palena o ko ka hooilina apaua a hiki i kahi i hoomaka ai, malaila 7-10 eka  A oia no ka aiua i ili mai i ua Luka (w) nei mai a Kaeha opio mai kona kaikuana, oiai iaia i hoolilo ia aku ai ua aina la e Kaeha nui (w) ma ka palapala i kakau ia ma Maraki 30, 1874, kope ia ma ke Keena Kakau Kope, Buke 39 a ma na aoao 175-6.

            ROBERT MCKIBBIN,

            Mea e paa nei ika moraki.

            Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

            No na mea i koe e ninau ia J.M. MONSARRAT, Loio no ka mea e paa nei i ka moraki.

            Honolulu, Dec. 30, 1989.        2474-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

            I KULIKE ai me na hooko ana o kekahi moraki i hana ia e KEPA KANEHAKU a me @ KANEHAKU, kana kane, a me K. PAI a me PUA PAI, kana wahine, i kaauia ma Aperila 11, 1890, ia a no ka pono o C. Afong, hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, Oahu, Buke 126 a ma na aoao 62, 63 a me 64, ke hoolaha ia aku nei ka lohe ke makemake nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolaha hou ia aku nei, mahope iho o ekolu mau hebedoma mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila e hoolaha ia aku no ka waiwai i paa ma ua moraki la no ke, kuai kudala amea ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan, Honolulu, ke hiki aku i @a POALUA, la 2 o Ianuari, 1894, ma ka hora 12 awakea o ia la.

            No na mea i koe, e ninau ia

S.M. DAMON,

Hope o C. Afong.

Hanaia Oct. 26, 1893, Honolulu.

            O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, oia kela apana aiua e waiho la ma Kawaiahe, Kohala Hema, oia ka aina i kuhikuhi ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 5233, Kuleaua Hoona Aina 4094 ia Kepaimaka.      2471 4

 

Hoolaha Hooko Moraki.

MAMULI o kekahi @@ana kuai i hoike ia maloko o kekahi @apal moraki i hana ia mawaena o DAVID LOKANA, o Molokai, o ka aoao mua, a me James B. Castle, o Honolulu, o ka aoao elua, ma ka la 1 o Okatoba, 1889, i kakau kope ia ma ka buke 120, aoao 137, a mamuli o ka uhai ia aua o na kumu aelike o keia moraki, oia hoi ka hookaa ole ia aua o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana ma ke keena kudala o Jas.F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 6 o Ianuari, 1894, hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W.R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i kei a la 7 o Dekemaba, 1893.

W.R. CASTLE,

Hope o ka mea moraki mai

Penei ua aina i moraki ia ma Molokai:

            1--Sila Nui 7072 ia Liipale, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.

            2--Sila Nui 6526 ia Hihia, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.

            3--Sila Nui 6985 ia Kanoho, 2/3 eka, ma Kapualei.

            4--Sila Nui 6977 ia Kukaekupaoa, 3 eka, ma Kapualei.

            5--Sila Nui 7069 ia Makapo, 3 ka, emi iki, ma Kapualei.

6--Sila Nui 7070 ia Hapuku, 3 eka, emi iki, ma Kapualei.

7--Sila Nui 3779 ia Kaimiki, 3 eka a me 1/4 @ ma Wawaia.

8--2 apana aina ko, h3 2/3 eka, ma Kaweia.

9--@/4 o ka Ahupuaa nui o Manawai me kona mau loko kai lawaia, a pela aku.

10--Sila Nui 6173 la Napahi, 12/3 eka, ma Keawanui.

11--Sila Nui 5231 ia Kekowai, 23/4 eka a oi, ma Keawanui. 2471.4

 

            EGAN ME GUN

ALANUI PAPU,        HONOLULU.

E HOOMAKA ANA KE KUAI NUI HOOPAKIKA MAI KA POAKHI AKU IUNE 26, 1893.

Na KALAMOA maikai loa no ka 20 iwilei @1 @@. Na KEOKEO uahenahe he @0 a 7@ keneta o ka apa. KUKAENALO, 16 iwilei no ka $1.00. KUKAENALO 15 iwilei no ka $1.00. HULUHULU nahenahe ma ka 10 a 121/2 keneta o ka iwilei.

Na LIHILIHI Pale Puka Aniani he $1.25 $1.50 a $2.00 o ka paa hookahi.

Na KAKINI wahine eleele paa ma ka 25 keneta o ka paa hookahi.

Na KAKINI kamalii eleele paa ma ka 25 keneta o ka paa.

Na PALEMAI kane ma ka 25 keneta pakahi.

Na KAMAA paa maikai ma ka $2.50 a $3.00 o ka paa.

Na PALULE KEOKEO maikai ma ke 75 a 100 keneta pakahi.

24@@-@@

 

KA AYER SASEPARILA

Oia ka LAAU oi loa o ka maikai no na mai i hookumu ia mai ke koko ino mai. Ua oi @@ ae hoi, no ka mea, o kona kahua i hookumu@@ a lo ka

Honodorusa Saseparila Olaio.

            No ka mea, o ka LAU NA HELEHELE a me na mea a pau i maa i ka hoohuihui la, oia na laau oi lao o ka maikai, a no ka mea hoi ua ike ia ka waiwai io ma ka lap@au ana i na MA'I o ke KOKO-ua oi ka

Ayer Saseparila

ma ua mea a pau e hooikaika a e kukulu hou ai i ke kino i hoonawaliwali ia e ka ma'i a me ka cha.

            Ua hoonoono ia ka ai, ua hopau ia ka ma'i o ka waihona hooa@ ai, ua hooikaika ia ko Ake a me k@ Pua Hoowali ai, a hoohana maikai ia na lala a pau o ke kino. Ua hookuke ia mai ke kino ao, ka laau make o ka ALAALA, ua hooia ia na EHA, na PUHA, na RUMATIKA, na MAIKHEHE, na HUEHUE a me na ma'i ma ke poo kahe wale o ka hupe, a ma ua wahi a pau he hooia mai nei na Kauka alakai ka maikai o keai laau.

            Ke hoola nei ia hai, a e hooia no hoi ia oe.

No ke KUNU a me ke ANU o ka

Ayer Cherry Pectoral

ka iaau iapaau alakai o na ohana.

Io ka NALULU, ka LEPOAA

ka LENA a me kekahi mau mea ino no e ae o ka opu, e lawe i ka

Ayer Huaale Cathartic

            E makemakenui ia nei e ko ke ao puni.

            Hoomakaukauia e Kauka J. Ayer & Co., Lowell, Masekuseta

 

            HOLLISTER & CO.

Na A@@@@ @@ @@ @ Hawaii.

 

KAKELA ME KUKE

 

kA-HALEKUAI-NUI

 

o na

 

WAIWAI LIKE OLE

 

NA MEA

HANA KAMANA APAU

Na lako pili hao kukuin halo,

Na kepa,

Na lei ilio,

Na kaulahao ilio,

Na l'ahi,

Na Upa,

Na kope huiu,

Na Pulupulu.

 

PALAU LIO

Na mea mahiai,

Na au ho,

Na au koi,

An kua bipi,

Na lei bipi,

Na kaulahao bipi.

Na uwea pa,

Na kaa palala,

Na mea piula.

Na ipuhao.

 

Makau me Aho Lawaia

Na Iliwai

Na kauia,

Na hulu pena,

Na pulumi,

Na pena, me ka aila,

Na Kopa,

Na aila mahu'

Na pakeke

Na pakeke hao,

Na kapu hao,

Na paudo,

Na kukaepele,

Na uwiki, a me

Na ipukukui.

 

Mikini Humuhumu Kauiana

 

Wilcox, & Gibbs Hookahi Lopi.

ka Remington, Elua Lopi.

 

            A me na okana he nui loa, o kela ano a me keia ano.

 

Kakela me Kuke

2896-@