Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 20, 18 May 1895 — La Hoomanao na Iapana. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

La Hoomanao na Iapana.

O ka Poaono iho nei i haia, Mei 11, oia ka la a na lapana ma Hawaii nei i hoomanao ai i kolakou hehiku ana ia Kina, kekahi 0 na aupuni nui o ke ao nei i pookela ma ka uawallwali a me ke kupaa holomua ole. Ua huliamahi na lapana o Oahu nei e kulaia ma ia la aua hooko ia ko iakou iini i hiipoi ai. Ua liihlpea na alanui o keia kulauakauhale me. ua hae a me na kukui o ke aupuni «<La Puka," (Rising Sun;. Ma ke kakahiaka o ia la, ua hoakoakoa ae na lapana i kahikoia me na aahu o na koa moana, a he hulali a panio maoli ke nana aku i ua poe keiki ia ia iakou e hookallakaha ana uia ko lakou kahua hoomoana makai o ka Makeke. Ua kapiliia uie ka noeau lua ole kekahi mokukaua he 18 kapuai ka loa, i uhiia owaho me ke kapolena, ao <4 SbioodiKau" ka inoa o ua uioku la. He lapana uiuiuuii ioihi me na nanaina piena ko luna o ka moku ma ke kulana Ailiuiamia a me na aliimoku e ae. ile huila kaa ko lalo o ka moku a he Kepaui ka mea nana e huki i ke alauui. Ma kahi hoolulu kaa ahi uia ka uapo o Haaliliauianu i hui ai ka puali o na koa aina. Onakoakaua iio maiuna 0 na lio me na pāhi tini piuia e hiiikau ana ma na aoao, 0 na koa pukaa hoi e kaualako ana i na pukuniahi laau, a me na koa heie wawae, ua maki aku keia puuiu a

hui aku la me na koa manuwa a me ka manuwa ma kahi o ke Kanikela Kenerala lapana Shimizu ma ke alanui Nuuanu. Malaila i pahola mai ai ka Kanikela i kona mau h«cmaikai i kona lahui i ohohia aku iio ka hoomanao ana i kekahi la haaheo kainahao iloko oka inoolelo o lapana. Mahope iho o ka hora 11, ua nee aku keia huakai nui i waho o Kewalo ma aianui Moi, a maiaila i hue pau ai na keiki oka hikina Iko lakou noeau ma na hana hoohiwahiwa hookelak6la. Ua kau ia he pio nui ma ka puka e koiuo aku ai iloko, he nui na wahi a ka manao e ake ai e ike. Mamua nae o fea hiki ana aku o ka huakai iwaho o Kewaio, a mamua pono iho o ka haie noho Sam Nowlein, ua hana apakee a hoonu. nuha ka mokukaua. Ua hoao ka wiliki l kona īke, aka ua hapakue ka huila, a kuu ia ka heleuma o ka maku malaila me ka welo haaheo no nae ona hae. Ua auina la, paa i ka hana hou ia a lawe ia ae ana i kahi oke kahna holkeike. Ua nui ke kahaha ia o keia mau ouli kamahao.

Ma ka lanui hulahula i malama ai o Kanikela Shlmizu i kekahi anaina nui. O Qoro Narito, kakauolelo a ke Kanikela, oia ka Ilamuku nul 0 kala, a ua holopono na hana malalo 0 kana mau hookeie ana. Malaila no hoi o Prof Berger me ka bana Hawaii kahi i hooheno ae me na leo mele o lapana. Eia ke ano nui o ka haiolelo a Goro Nurita ma ia la:

««I ka wa i owaka iuua ai ka wnha o ko kakoa Emt»pera, e kuahauu ana ia kakou e kupaa no ka pono pilipaa oko kakou aina, ua oia m:iu ko oni imua. Mai ka hoomaku mua ana o keia hahana, mai ke kahua kaua moana weliweii o Yalu a i ka lawe pio utiH I ka pnpu o Wei-llai-Wei, he mea ole ka wela o ka ia a me ke anu hui o ka makani akau ia oukou, aole he wu a oukou i kaohi iuni ai i ko oukou mau kapuai no he!e ana imua a loaa ka hanohano. Ua kuilima pu ka wiwo ole o na koa mo ka wiwo ole o na 'liikoa. Ua hookahaha ia ke ao nei i ka wiwo ole kupainaha o na lapana. A iike me ka mukani Kona e !ulu ana i na iauu, peia na mokukaua a me na koa aina i nēe ai imua, hookunahihi la na enemi, a iiiki o!e ke hana mai. Nolaila, na ka noeau i awili ia me ka puuwai koa i konō aku i na anpuni nul e mahaio a e hilpoi mai ia lapana, a pela kakou e ike ia mai ai e na aina mamao ma ke kulana naauao. Nolaiia ke poioai aku nei au ia kakou a pau o komo lokahi iloko o ka hauoli no ka iānakiia hanohano o ko kakou aina."

He poe lapaua o ae uo kekahii haiolelo. A ua nui ka hauoli a me ka hauoli o ua poo keiki nei o ka La Hikimai. I ka pau Hiia o keia, ua nee aku nfT poe makaikai i ike i na lapana hakoakou. He Kepani nui puipui no Honouliuli ma'i nm ka moho heiu ekahi o ka la, ua kohu opala na poe a pau iaia. Ma kekahi wahi i maiama ia ai na lealea heihei kukini a pela uku. . O kekahi mea kamahao nae i hana ia, oia no ke kaka pahi a na lapana me na pahl o i hana ia me na ohe loloa. Ho eleu maoli no keia poe i ka oniu aua i na ohe i o a ia nel, a hē eha maoli no ke loaa mai ka hoa paio. Me ka ikaika a pau o ke kino e uhau ai a e pale ai, a hapa no kou ike, ioaa mai ia i ka inaka ehe a ke akamai. Ua nui na lapana i maamaaiea ma keiaoihana. Ma ka panina o na hana i hoike ai na moho akamai ioa i ko laua ike kaka pahi, a ke

nana aku me be mea la na ka uwila e oniu ana na puna olie, he keu nku o ka piha elou a me ka nlniu lua oie. Ua malaina n» 1.-ipanu i kein la ine mHlu'-iM loh, ii he niea kaiiaha 1 kn ike aua i im lapana a pau e hoolohe ana i ko lakou mau alaki.i. Ua papa ia ka inu ana i na \vafona, a ua hoako na lapana a pau. He hana kamahao keia i ike ole ia oiawaena 0 keia lahui inamua, a pela i hiki ai ia lapana ke heipa ia Kin&, no ka mea, ma keia kau he hookahi manao, hookahi puuwai o ka iahui lapana. Ua malama na Inp ina i ko l*kou la me ka maluhia laahla, aka ua nui ka ehaeha o ka mea kakau, oiai ma ia ahiahi iho 110, ua ike maka oia i kekahi mau wahine o kona lahui ponoi e hikaka ana no ka ona. Ke lohe ia nei, e hoao ana kekahi 1010 i ke ku maiaio o ke kauawai o ka hoopaahao ia ana o na pio kalaiaina i hookolokoio ia ai a uhewa ia oialalo o ke kanawai Koa, ma ka lawe ana i kekahi hihia hookahi imua o ka Aha Kiekie. E heluhelu i keia mahilo iho i iawe ia mailoko mai o ka paiapala a Chas. M. Gulfiel(l » Reedley, Fresne Co. Cal. "Me ka hauoli au e hoike aku nei -nia ko'u inu ana no hookahi la 1 ka CHAMBERLAIN'S L«au Kunu, ua hoola i ke kunu koileoi i loaa ia'u. Ua naluiu ino loa ia ko'u poo a hiki ole ke moe i ka po. Ke hoikeike aku nei au i keia laau laapau ola. O ke anu i kokoke loa e koino iloko o ke poo a mahope hoohele aku i ka puu a ine na ake. Ma o ka iuu ana la i keia laau i ka wa koke e lona ai i ke anu, e hoola koke ia i ka wa pokole a keakea ia ke komoloa ana aku iloko o na ake. E loaa keia iaau ina na Halekuai Laau Lnpaau a pau, a o Benson, Smith & Co. na Ageua ma ko Hawaii Paeaiua. (f * * I ka haulelau o ka 1893, ioaa iho la ke keikikane a Mr. T.,A. MeF«»rland, he haole kalepa ano maka hanoliano o Live Ouk, Sutter C'o. Cal. i ka mai kunu koikoi ioa. Mamuli o ka ikaika loa o ka eha ma ka uinauma ua loohia i ka umii a me he mea la e loaa ana i ka wela ma ; ke akemama. Ud hoohalnu aku kona raakuakane i na olopu nuuui lehulehu 0 ka CIIAMBERLAriS'S Laau Kuiiu, a pela i pau ai a ola lou ke kunu. Ke olelo nei o Mr. McFarland i na wa a pau e loaa ai kana mau keiki 1 ka nae e haawi ana oia ka CiiamBEKLAIN's COUGH lIEMKDY (LaaU Kunu Ola), a he ola io iuaoli no. Ke inanao pta nei oi he iaau kunu oi loa keia uia ka makeke. E loaa no ma na Halekuai Lapau Lapaau a pau, a o Benson, Smith & Co. na Agena ma ko Hawaii Paeaina. tf

G ORO NAKITA.

KE K II O KA MEA HAIOLELO.