Hawaii Holomua, Volume II, Number 9, 27 February 1892 — HE MOOLELO KAAO NO KENETE! [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KENETE!

KK KOA OKWPIO WIWOOLE MOKONA XXV. “l'a jK>no/’ wahi a huiulupa me ku nana ponn aua aku ia Davida, mo he niea la e i aku ana, e akahelo loa lakou ina ka lawelawe ana i ka lakou hana, no ka mea, he mau malihini kekahi na hiki mai ina ka pakaua nei. Nana uku no hoi nana mai o Maotnara uia ia laua iho, me he la e i aku ana kahi i kekahi, o ka palapala hoopaa mai nei kela a k& haku o Aianadela i hoouna mai nei i na keiki o Makalapina. Ku ae la o Indulupa a me Eta a hoi aku la no ko laua rumi no ka heluhelu ana i ka palaj>ala i hiki mai ai. a ua hana like aku la ne hoi o Maomara pela ma o ka hoi ana iloko o ko laua rumi i hookaokoia ai, a i ko laua hiki ana aku, ua jiane aku la kekahi i kekahi me ka leo kaumaha a nahenahe hoi: “Ke uhi palua mai nei na pahele ana i mea e make ai o Kenete.” •Ae.” wahi a Maomara, “heoiaio o kela n» ka jialapaja hoopaa a ka o Alanadela i haawi mai nei. no ka hoolilo ana ia Evalina i haku wahine no keia pakaua pa’upa’u. i wahine hoi na Indulupa.” Paue mai lo o Godfre> me ka leo aheahe pn: “t‘ keia mau mea a pau a kaua e he mau mea ia e hoaiai | inai ana i ko Kenele hewa ole.” “Ua ike kaoa,” wahi hou ana, *‘e like roe ka Kenete mea i olelo ai he puaa ka Taua mea i pepehi ai, ano, ua ike kaua i ka oiaio o keia mea ana i hoike ai, a ke pule mau aku eei au no ka holopono o ka kaua mea e imi nei. “Ina hoi e io&a mai ana keia palap&la hoopaa ia kaua,’’ wahi a Maomara ia Godfrey. “oia aku ka oi o ka maikai.” Alaila, pane aku la o Godfrey; “Ina he mea hiki ia kaua ka lawe ana mai i kela palapala mai na keiki Makalapina mai, alaila, e boike aku no kaua i ka Makuiea i ke ake nui o kona naan e hoooakele ae

iaia mai loko mai o ka haumia a ! me ka hoahewaia ona ma ka haawi . ana i ke kaikamahine a Galenaka- | ;ia. i alana no kona pakele ana.” j u Ua ike au ’’ wahi a Maotuara. “i ka mea nui ina e loaa ana kela ! paiapala ia kaua. “I na makahiki i kaa hope ae. ua nui loa ko’u hookae ana iaia. a ano ; nae e hoike aku au ia oe. owiu ke- ■ kahi o na luea hu>>kani i>ila i kipaku pu ia me kekahi poe hookani j piia e ae e ka MakuUa. i kela po ! Kaiikimaka ai mamua." I mai la hoi o Godfrey ia Maomara: “Ua komo mai no ia mea iloko J o’u i ka wa mua au i komo mai ai ne ka pakaua. Ke hoom&nao ala no anei oe i kela mau mea a kaua i kamailio ai ma kela po?” “Ae, ae,” i pane aku ai o Maomara. a hoomau mai la: ‘ Aia nae. ua uni ia iho la au e j ka maka'u. o ahai ia aku auanei ■ ka'u mea i hana ai e hai, a kipaku ! hou ia mai au e ka Makuika. “Ui ike no hoi au i ke aloha e ! kunewa malie ana mawaena o Evalina a me Kenete. Aka. e |>onopahaha kaua e hooki i ka kaua mau kukahekahe ana. no ka mea, o na minute a kaua i uhauha ai, he mau minute waiwai wale no, a ina pela wale iho no kaua e noho ai. alaila, aole e hookoia ka kaua mea e ma- * , nao nei.” Ninau aku la o Godirey: “E manao ana no anei oe e loaa ana no ia kaua kela palapala hoo- ! paa?” Noonoo iho la o Maomara no kekahi wa loihi loa, a hala he mau minute liuliu wale, alaila pane mai la oia: “Hookahi paha a kaua mea e hoao mua aku ai ” Hopuhopuahulu aku la ka opio me ka awiwi nui e lohe koke i na olelo a Maomara, no ka mea, ua ho-a ia ae la kona naau opio e ke 1 aloha ia Kenete, a me ka inaina nui hoi i ka Makuika. Mahope iho o ia manawa, ua nana ae la kona maka ma o a maanei me ka alaalawa ino ana ina paha i e ike aku ana oia i kekahi mea, u ia wa nae, kulou mai la kona poo imua a ninau mai la: "Heaha i& kumu au i manao ai e hana?” “Ua iko iho nei no paha oe i ka uluhia ana iho nei o loko nei o ka pakaua ia kaua i hookani iho nei i ka pila?" i ninau mai ai o Maomara. “Ua ike no au ia moa, a mai ko’u wa i hoomaku ai e lohe i ka leo o kau pila a hiki i ka pau ana, ua hoooiha ia mai kuu puuwai me ka olioli.” “Ae. aole oe i ike wahi a Maomara, o ka pila nana ehoolalelale ana oia ka mea nana e hooluolu aku i na hora o ka inea e papahi ihoana, a o ka lima nana e hoopa ana i ua pila la, nana no auanei e hoihoi aku i na mea a pau me ka leo nahenahe o ka pila iloko o ka lealea , o ka hiamoe kulipolipo, o na leo e oili mai ana inai loko mai o ka pila hapa, oia ka mea nana e hoihoi aku i kela a me keia uhane iloko o na apona a ka hihio kuhohonu.” Hoolohe mai la hoi kahi keiki i ke kamahao o na olelo a Maeoma me ka manalo nui a pane mai la: “Ina na e loaa ana ia kaua kela palapala, e manao ana anei oee holopono ana ka kaua hana?” “Ano e ke keiki,” wahi a Maomara, “e hoao paha kaua? ’ Ku ae la oia iluna mai kona noha ae, l&lau aku la i ka pila a i hou aku la: “Ano. e hele kaua ma ke alapii pohaku, a malaila au e hookani ai l ka pilb, a malia o lohe mai laua i ka leo o ka pila, puka mai a kono m&i i& kaua e komo iloko, no ka mea, aole e hiki ia kana ke komo wale iloko me ko laua ae ole mai no ia mea." I ka pau ana o ka M&omaia kam&ilio ana, puka like aku 1& laua nei a hele aku 1& no ke alapii pon&ku. a i ko laua nei hiki ana aku m&Iaila, ia wa i hookani ae i a oi&i kana piia, a nei aku la ke k&ni ana a puni ka pakaua, & ua hoeueu ia aku no hoi na manao uluku o InUulupa ma e like me ka laua mea i manao ai. Puka mai la o Indulupa laua me Eta a kono mai la ia laua nei no ke komo ana aku iloko o ka hale e like me ka laua mea i manao ai mamua. Pane aku U o Maomara i na keiki M&kalapina; “Ke hoomaikai aku nei maoa no ka olua kono maikai ana m&i, aka, ina ua hoopilikia ia olua e ka ko o ka’u pila, e kala mai ia maua e na haku. Wahi hou ana i hoomao mai ai i ' kana kamailio ana; “I puka Jmai nei maua maanei

nei e hookani pila ai. no ka hoolealea ana aku i ka olea mau kauwa lawelawe.” "Ua hiki ” wahi a Eta, "a ka la j apopo olua e hookani aku ai ia ia- : kou. a i keia wa, e komo mai oloa . iloko nei oko maua rumi a e inu waina po kakou." Pela iho la ke ano i hookoia ai ka iaua mau kuko. a mahope iho o i& m&na. ua komo aku la laua nei , iioko oka rumi o na keiki M&kalapina e like me ka poloai i loaa j m&i. MOKUNA XXXVII. 0 ka mea mua a ku laua nei mau maka i ike aku ai ia laua i komo aku noloko o ka rumi, oia no ka palapala a laua nei i manao nm ai e waiho ana ma ka papaaina, ua hemo ka uwepa, aua ike pu aku !a no hoi ka opia i ke ?ila i kuni ia 0 ka Makuiaa o Alanadela e kau ■ ana maluna o ua palapala la. a ao he no hoi he wahi manao kanalua 1 komo mai iloko o laua. aole kela palapala mai iaia mai. Ua hele a luluu pono o luna o ka papaaina i ua mea inu o kela a me keia ano a ua hoopiha ia iho hoi na kiaha aniani me ka waina hui- | hui. Hoomaka mai la o Maomarai ka hookani ana i kana pila ma kekahi 0 na mele hooipoipo mawaena o na aliiwahineo ke au kahiko o Homa, a mai ka nanahe mai kana hana mikioi ana a hiki i kona wahi i hooikaika loa ai, a ia wa i ku mai ai o Imiulupa ma a hookikakaha mai la mamua o laua nei, me he mea la he mau ipo pee poli kekahi a laua e hookoheheo ana ma ko laua aoao. 1 ka akakuu ana iho o ka Maoana, ia wa pu no i emi iho ai ke pihoihoi e kaomi ana maluna o na keiki Makalapina, a o ka hehena ano e i uluhia iho maluna o laua, ua mahani ae laa ano haikea pu ae la. He keu ke kupanaha o keia mau nanaīna e ikeia nei. Aole i pau pono ae keia mau hiohiona hookalakupa o ua mau keiki nei, la wa i hookani hou ae ai o Maomara i kana pila ma ke mele e pili ana i kekahi kanaka i make, a he manu pueo ka mea nana i uwe i kona wa i kanu ia ai iloko o ka luakupapau. Ua hookani malie aku la oia i keia leo mele me ka eehia nui, a rae he la, aia he mau tausaui o na tansani leo uwe kanikau, ke lohe ia aku la ko lakou hanehane ana mai, ake lohe pu ia aku ia hoi he mau leo ohe no kekahi bana me he la e hele pu ana iloko o ka huakai, ai ka hiki ana ma kahi oka pueo 1 uwe ai i ke kanu ia ana o ke kino o ua kanaka la, ia wa i hoouwe ae ai oia i ke kani ana o na kaula uwea o kana pila, a he mea e ke anoano ilihia e holapu hele ana ma napaia 0 ua rumi la iloko o ia manawa pokole. Ona helehelena o Indulupa ma, ua puai ae la ka ula ohelohelo me he ano makau ala, a e pana ana hoi ko laua mau puuwai me ka awiwi nui iluna a ilalo. Ika lohe ana o Indulupa ma i keia leo mele, ua kuku ino ae la ko laua mau lihilihi inaka me he mea la o laua kai lawe ia e kanu, a o laua ke kupapau e uwe ia ana e ka pueo. Ua uhi ia iho ko laua mau kino holookoa eka maka’u, aua papa aku la laua nei ia Maomara aole e hookani hou i kana pila, a ua hooki ia iho la no hoi ka hookani ana. I ke akakuu ana iho o ka makau 1 ua mau keiki nei o Makalapina, ua haawi la ae la he mau muki wai olu ana ona olopu waina. a i ke kahio ana iho o ua mau keiki la, ua kono hou mai la laua ia Maomara e hookani ae i kana pila. Hookani hou iho la o Maomara i kana pila me he kani ana aia o na pu puhi a na anela ehiku i ka la o ka hookolokolo hope, a e loh; ia aku ana na leo kupinai o na poe i ala mai mai na ilina mai. me he la, e hoeana ana lakou no ke kamahao o ke Akua ihiihi loa. Aia hoi he mau baneri o na haneri miliona o na uwi hoomau ana o na niho, ke lohe ia aku iloko o ka lua po o Gehcna, a he ku i ka weliweli no kekahi kanaka ka lohe ana o kona mau pepeiao i keia mau hiohiona o ka la hope, ka la hoi e pouli ai ka la ame ka mahina, a aole hoi e hoike hou m&i na hoku i ko lakou mau nani, no ka mea. e ku ana kela a me keia kan&ka imua 0ka nohoalii oke Akua, a e kali *n* lakou i ka uku o ka lakou mea 1 hana ai.

0 kekahi poe e iho ana Ukoo no 1 k& lo& &hi o Geben& me ka naau 1 i eh&eha & luuluu. & o kek&hi poe ' < bot. e pii an& me k& hauoli noki i home latii. me k& hook&ui &n& i n& < I i kenihima * me na serapima. | < 1 k& lohe ana o oa m&u keiki nei : 0 Makalapina i keia mea. aole i | i Loike m&opopo mai ko laoa mau ! helehelena i ka holopono o ka lana j mea i manao ai. oiai. ua hooweli- i weli ia laua ma kekahi mea. a ua ! h*x.hau»»Ii ia ma kekahi mea. Mahope iho o keia leo mele a Maomana i hookani ai, ua hookani ! hou aku la oia he mele hooalohalo- | ha. a ma ia hana ana. u& uwe nui iho la na eeiki Makalapina me ke kulu ana o ko laua mau waimaka me ne mau kilihune ua ia.Ua oieloia ma keia nanea. he mea paakiki ioa ka hiki ana e uwe 0 Indulupa ma i kekahi mea, eiai, ! aole loa laua i ike ia mea he aloha iloko o ko laua mau puuwai. a ua I olelo pu ia no hoi he kakaikahi loa na manawa e Kulu ai ko laua mau waimaka. Aka nae, e na makamaka, ke ike ; nei kakou ma keia wahi, i ke kulu paka ua iiilii ana o na waimaka o ua mau keiki nei i ka wa i kani ai ka piia, a pela i hoomau ia ai a hoea wale l ka wa i koi ia aku ai laua e ka mana a me ka ikaika nui o ka leo nahenahe o ka pila e komo ku- ! hohonu aku iloko o kekahi hiamoe : . 1 nui. I ko laua pauhia ia ana e ka hia moe, ua hoomau aku la no o Mao1 ka hoohaihai malie ana i kana pila a hiki wale i ka haia ana he umi miuute mahope iho, alaila, ua hawanawana aku la ola ma na peI*eiao o kahi Godfrey me ka olelo ana aku: » “E hopu aku oe i ka palapala a hoi aku kaua me ka awiwi, oial, ua hiamoe loa ia laua. aole laua e ala i ana a pau na hora he iwakaluakumamaha, ke ole e hoonioni ia e kekahi mea.” Iloko o ia manawa ua lalau awiaku la kahi GoIfrey i ua palapala nei e kau ana iluna o ke pakaukau poepoe, a i ka loaa ana mai, ua niaku la laua nei me ka hele malie ana a oill mawaho o ka puka, alaila, hoomaka aku la laua e huli hoi no ka pakaua o AIanadela no ka hoao ana e hoopakele ae i ke ola makamao o Kenete ka mea a laua i aloha nui ai, ka mea hookahi hoi nana i kono mai ia laua, e haalele aku i ko laua home nani a auwana hele aku ma na wahi mamao i ke ao a me ka po, e alo ana hoi mailoko mai o na poino he nui a ka ua i loku iho ai maluna o laua. a me na hopena inea o ka wela a ka la e hapapa hele ana ma o a maanei o ka aina. I ko laua oili ana mai mailoko o ka rumi a lakou i nanea ai me na keiki o Makalapina, ua hele mama aku la laua a komo aku la noloko 0 ko laua rumi moe. Me ka hookaulua hou ole iho, ua lalau aku la ko laua mau lima i ko laua mau puolo a kau ae la ma ke kua, a hopu aku la hoi o Godfrey i kekahi ipukukui hele po o na keiki Makalapina a lawe pu mai la me laua. Nihi hele mai la laua maloko o na alahele huna o ka pakaua a hiki 1 ko laua ku ana malalo o kekahi ]>aia pohaku nui keokeo malalo ae o ka pakaua. ilalo hoi o ka honua, % alaila, ku iho la laua me ka hoaa heie ana no ko laua ala e hiki ai ke hele hou aku. He umi mintlte i hala ae o ko laua ku ana malaila me ka noonoo nui ana i ke ala e hiki ai ia laua ke hele, aka nae. aohe wahi mea a loaa iki. Komo mai i& ke anoano o k» | makau iloko o ko laua mau houpo | no ke ala m&i o na keiki M&k&Iaj pina, alaila, puili ae I& laua kekahi a me kek&hi me ka uwe ana, no ka mea, ua minamina loa ia laua i oaminnle i maunaona wale i» e laua. Iloko o keia mau minnle kupilikii o ko laua man noonoo, aia ks ipukukui a kahi Godfrey ke uwinwiki la kona malamalaina ma na paia o na hale !a. He mea nui kana e noke ana i

ka imi ma ka paia o oa hale la. e j kiei a e halo ana oia me ka iini nui j ] e loaa mai he maha no kona mau j j manao kaumaha a pau no ka mea. [ j o ka manawa i koe no Kenete e ola j j ai a hoi aku oia no ka lepo koo-u o ka honua. he eono hon» wale iho no • 1 1 ia. Mahope o kona huli loihi ana no kekahi manawa loihi. oa halawai \ aku la oia me kekahi wahi mea poeooe nuku ma ka paia oua alahuna la. i like kona nui me ko ke kui pine. a i ke kaomi ana aku o kona manamana lima na ia wahi aia hoi. na hemo koke ae la kekahi pani puka nui, a waiho hamama mai la imua o laua kekahi alahele , huna hou, a oia no hoi kahi e hiki ai e hookoia ko l&ua mau iini no Maeoiua ma. Ua hoopiha ia iho 1» ko laua mau puuwai me ka hauoli nui no ka hemo ana oke pani puka, ao i ia ka Maomara i ninau mai ai ia Godfrey: ‘*Pehea oe i ike ai i kahi e hemo ai o keia pani puka hoopohihihi nui wale?” Alaila, jiane aku la ka opio me ka olelo ana aku; “Ua lohe au i kahi e hemo ai o keia alahuna mai ke kuene mai o ka pakaua o Alanadela, mamuli o kona kupa a kamaaina iaia e noho ana mamua iloko nei o kei» pakaua. aka, he mea makehewa wale no ko kaua hoopau manawa wale ana no,ma na kamailk) ana—e hele kaua ano.” Me ka hoololoiahili hou ole iho, iho aku la laua ma ke alapii e hele pololei ana no kahi i hoopaa ia ai o Maeoma a rae kahi wahine kilokilo. I ko laua hiki ana aku ilalo o ke alanui pii, lohe aku la laua i ke pa-e ana mai o kekahi leo uwe popilikia mailoko mai o kekahi rumi pouli, a hoholo ae la ke puanuanu , maeele ma ko laua mau kino holookoa no ka hoomanao ana ae, no i kahi wahine kilokilo paha ia leo hoanoano e lohe ia aku la. Hookolo hele aku la laua me ko laua wahi ipukukui e a hoopipi ana, me kahi aila uuku hoi e na- ; keke ae ana maloko o kahi poki aila keleawe, a i ko laua hoea ana ma ka puka hao o kekahi rumi pouli, aia hoi, halawai aku ka lena ike o ko laua mau maka me kekahi kino kanaka i hele na helehelena a , hakahaka ano e, a he mea maopopo hoi ma ke koho ana aku, e haalele ; Koke mai ana oia i keia ao me ka hala ole o ka hebedoma hookahi. iloko o keia manawa i hooho ae ai kahi Godfrey me ka leo okalaka* ' la o ka hauoli: “O Maeomal O Maeoma kuu ! haku!!” a holo aku la oia a puili aku la ma kona mau kapuui wawae me ka apo ana aku i kona lima a hoopili mai la ma kona um&uma, a auwe iho la laua kekahi a me kekahi me ka ehaeha nui. Ua hoopaa ia ko Maeoma mau | lima me kekahi apo hao i hana ia ■ me kekahi kaulahao a hoopaa ia ! ma ka paia oka rumi, aua ki ia Iho a paa me kekahi laka nui, a malalo hoi oke ami o na opuupuu o kona mau wawae, e kaualako ana kekahi mau poka ko’iko’i no laua ke kanmaha pakahi he 100 paona. I ko lakou hui aloha ana ae a pau, ua hoomaka koke aku la o Maomara ma e wehewehe i na kaulahao i hoopaa ia ai o M&ooma me ka lana mau apuapu kila, a iloko o k& wa pokole, ua hemo ae U na kaolahao a pau, a ua oili mai la o, Maeoma a ku kehakeha iho la me ka haawi ana mai i na hoomaikai imua o kona mau hoopakele. Uwe hou aku la o Godfrey ike aloha la Maooma no ka wiwi launa ole o kona kino. aka. papa mai la o Maooma me ka olelo ana aku ia laoa: ‘Mai hoopau manawa wale kakou ma ka owe ana, o lo&a hou mai auanei kakou, a poho wale hoi ko olua luhi.” No keia mau olelo a Maooma, ua ku ae la lakou a hele akn la no ka mmi o kahi wahiee kilokilo i hoopaa ia ai

Olelo mai lakahi wahine. “E haawi mai ia’a i hookahi. a na'u no e apuapa i ka ulili hao e hoopaa nei ia’u,” a hopu mai la i kekahi apuapu a Maomara i haawi aka ai iaia, hoomaka iho la ua wahi wahine nei e apuapu me he mea la o kona ikaika oia no ka ikaika o ua kauaka eono Apuapu aku la no hoi o Mao mara mawaho, a pela no hoi c Goffrev mawaho o ka ulili o k Maeoma paui puka. Iko laka nei apuapu ana aku i ua ina\ ulili hao la, aole i emo, haki haki mai la ua pani hao, o k< kumu o ia. uo ka paapu loa < na ulili i ke paui hao.

I ke koiuo «na mai o Maooma mi, hahai aku la o Geoffrey ia Maoomara i kana mau mea i lohe ai i ke kuene e hahai aku ana i ka Marquis, aia he puka ma kekahi aoao oka puka a puka loa aku iwaho o ka pa kaua. Uhai aku la lakou uei e like me ka hahai ana aku a Geoffrey; a pela ka lakou uei hookolo ana a ik« iho la lakon ua puka loa lakou nei i waho, no ka hoomalamalama ana mai o na kukuna powehiwehi o ka mahiua. Iho aku la nei alalo ma ke alauui a ke kueue i olelo ai, a aole i emo hiki aku la lakou uei ma ke kiekieua o ka pa e hoopuni ana i ke pa kaua. W'ehe iho la o Maomara i keaula ana i huna ai malalo e kona holoku, a hoopaa iho la i ka piko o ke kaulu maluna loa o ka pa, a hookuukuu pakahi aku la lakou nei. Pela ka lakou uei hana una a pau wale lakou uei i ka haule mawaho. I ko lakou nei haule ana a pau loa i waho, noonoo iho la lakou nei i ku lakou mea e hana ai, a hooholo iho la o ka inea pono wale no oia ka holo ana ma ke alanui kokoke e komo ai iloko o ka ululaau. A, eia ka ninau, ua hooko io ia auanei ka • lakou uei inea i hooholo ai? Ua Ua puka aku auei lakou mawaho 0 ua palena o ka popilikia? E nana kakou! E hoi hou ae kakou i hope ia Imlulupa laua me Eta, ua mea a kakou i haalele aku ai e hualipo la ana e ka hiamoe; no ka Maomara hookani pila ana. Hoo kahi hora o ko laua nei hiamoe ana, komo mai lu o Davida lauu me Ivora, o ka hora 10 paha ia, a hoala aku la ia Indulupa. I ko laua komo aua mai; ua paulehia ko laua mau Haku e ka hiamoe, aole uae laua i kakali iho nu ko laua hiamoe ana, aka, ua hoala aku la no laua, oiai ua kauoha ia laua, e hoala aku i na mea hiamoe ke hiki ae 1 ka hora umi. I ko laua nei ala aua ae, ua uana aku la kahi i kahi a maha lo ae la laua uo ka maikai loa o ka hookani ana a Maomara i ka pila, a ua hoonaukiuki loa ia laua uo ka hoala ia ana o ko laua hiamoe. “Eia maua, wahi a Ivora;” Ua hele mai nei maua e hooko i kau mea i kauoha ae nei, i I ko Davida nei hoi ana mai nei. “He oiaio, he mau mea nui ke hana ia ana i keia po, wahi a Indulupa.” ‘:Ae, he mea la ua maopopo loa ia kaua, wahi a Eta, oiai ua ae mai nei* ka Marqnis e like me ka kaua mea i koi aku ai ia ia; ua hoeuna mai oia i ka pala pala hoopaa, a nolaila, eia na mea a pau loa i ko kaua aiaua. He iwakalua kumamakahi la mai keia manawa aku, alaila e hoouna mai no ka Marquisa ia Evelina iloko o ko kaua pakaua “Aole kakou e hoola i ka paahao e waiho nei iloko o ka rumi ponli, e make ao ia i keia po

maluna o ka ipoka nei o ko kakon pakana.” Pane mai la o Ivora: “A ke noi aku nei an ia olua e knu mau haku, e pono e make pu me kahi wahiue. Ua knhi au he wahi wahine kilokilo ua wahi wahine la, a ano, Jce ike nei au aohe ona maua kilokilo 110 ka mea. aohe hiki iaia ke ho pakele ae iaia mailuko mai o ka rumi pouli. Ake naanao nei au, e make pu laua ine |Macoma inaluua oka amaua hookahi, a i keia po no laua e make pu ai. Ae, ia mai la no hoi ko laua nei mau kukakuka olelo ana, no ko laua make pu i keia po, aua kupono io laua e make like t

ka luakupapau hookahi ” “Pane mai la o Eta,*’ Aole no hoi e hiki ia kakou ke hookuu aku i kahi wahine kilokilo, e noho no ia iloko o ka ruiui po uli, a hiki mai i koua hopeua mau.” “Ano, e Davida ma,” wahi a Inidilupa, “e hele olua e hooko i ka olua hana, e wehe ae olua i kekahi pohaku o ka paepae o ka puka rumi pule, a malaila e kanu ia ai ko laua maii kino." Puka aku la laua e hooko i ua kauoha homnainoiiio a ko laua mau haku; a eha paha mau minute mahope iho o ko laua puka aua aku. naua ae la na keiki o Makalapina i ka palapala iluna 0 ke pakaukaii, aole o laila. “A ! Aole ka palapala hoopaa a ka Makuika o AIanadale!” wahi a Inidulupa; a ninau koke mai la o Eta; “Aole ka oe i huna iho nei iloko o ko uakeke 9 ” “Aolie,” wahi a Inidulupa, “aole no ka hoi ue i lawe aku nei iloko o kou pakeke?" “Aole ia’u,” wahi a Eta, maanei no kahi i waiho ai ia kaua 1 moe iho uei.” . “ Ina pela; ua ailiue ia, ua liiu i na mea hookani pila,” wahi a Inidulupa. Alaila, holo aku la ua keiki o Makalapiini i ka puka a uana ao la ma u a maauei, a holo uku la laua i na runii i hookaokoa iaai nu Maomum nia, aohe • iaiia. Punia mai laua e ka huhu enaena, a holo aku la i ka rumi o na kanwa a uinau aku la laua i na kauwa o Maomara, a hai mai la lakou aohe lakou i ike mai ka wa i paina ai. Ua hoopupule ia ko laua manao a uluku loa no ka naiowole ana o Maotnara. Iwaenakonu o ke kupikipikio o ko laua mau manao, hiki mai la o Davidama laua o Ivora, me ka olelo mai ua hemo na waahao, a ua hoopuni pu ia no hoi laua e ka aneane poliliu o ka hoohuoi. la wa koke no, kahea mai lao Indulupa laua me Eta. me ka leo nui: “Inalio! Ina lio!!” Ua hoolalelaie koke ae la no hoi na poe Makalapina iko lakou mau lio me ka makaukau piha no ka hoohana ana aku. Ua poina ia iho la na ehaeha a pau e kau ana maluua o aa koa o ka pakaua o Makalapina, no ka nui o ko laua huhu ia Maomara raa, ua kau ae la no laua ualuna oko laua mau lio, a ukali ia aku la ka laua huakai hele e ko laua mau koa. I ko lakou nei puka ana aku iwaho oka pakaua, mahele ae la laua nei iko laua mau koa i eha puali, a hoouna aku U Uua nei i kela poe keia poe ma keU wahi keia wahi. Holo pololei aku la lakou nei ma ke ala e holo aua ika ululaau oka pakaua o Alanadela. la lakon uei i kokoke aku ai e komo iloko o ka ululaau, ike aku la Ukou nei i kekahi mau mea eha, e aneaue aku ana U kou e komo iloko o ka uluUou, kahea ae ia o Imlulupa ma i ko laua mau koa, e hooikaikalakou i ka hooholo aua i kolakou mau lio, a aohe no hoi i liuliu, loaa aku U lakou nei ika poe o Makalapina. * “Kahea ae U kahi wahiue kilokilo me ka ieo nui:” “E na kanaka o ke koko, a me ka pepehikanaka, heaha mai nei ka oukou o nei nei? E heie peU, wehe aeUo Ivora i ke kumu o kanakoi, a uhau aku U i ua wahi wahiue nei, me ka olele aku: