Hawaii Holomua, Volume II, Number 14, 2 April 1892 — HE PANE HAMAMA. [ARTICLE]

HE PANE HAMAMA.

Mr. Lunahooponopono, Aluhu ue; — l'a lohe mai nei au ua kakau aku uei kekahi poe makainaka o’u o keia aina makamaka ole a makou e noho pu nei, he mau palapala hoohalahala no'u nei i ka nupepa Kmkoo me Hawaii Paeaina i huiia, a pela no paha me kau nupepa. Ua hai ia mai ia’u, oka mea auo nui a keia mau palapala i Inweaku nei. oia ka mea e pili ana i ko'u hopu ana i kekahi puhi waiona maanei. Nolaila. eae mai ia’u e hoike aku ika mea oiaio. i ole e alakai hewa ia ka noonoo oka le* hulehu. Ua mauao au oke puhi waiona ke kumu mai o ka haunaele ma ke ia panalaau. n oiai au e paa aua he comission mai ka Luna Makai Kiekie mai o ke Aupuni Hon. Charle6. \ViIson, ma ke ano he Luua Makai no ka panalaau nei. ua Kauoha aku la au i ka lunakanawai apana D. Kalauokalani. e hoouua mai oia ; ia'u ma ka la S o ktia mahina i mau palapala huli i hoopiha pono ia e like rae ka ke kanawai i kauoba ai. - Ua hiki mai la na palapala ma ia ahiahi no i Kalaupapa nei, a ma ia po. ua hooko au i kekahi o | ia mau palapala, aua hopu ia he pake ma’i lepeni uo ka "malama opiuma," a ua hoopaiia ma ka la 12oMaraKi imua o ka iunakana- J wai D. Kaiauokalani. he 3 la boo I paahao. he $50.00 hoopai. ame j $3.00 koina. I . Nolaila. ma ke ahiahi »» ka la 3 . I I hiki mai ai na palapala. ama ke- i kahi ia ae hooko aku la au i ka ha□a me ko’u mau makai e hele e hopu i kekahi kanaka kokua. o Kalu- ' na kona inoa e noho ana maluna o kahi <> na kamaaina. no ka hen a | puhi waiona a me ke kuai pu. malalo o kela paiapala huii i loaa mai 1 ai ia o. I ka hiki aua imua o ke kuhua o ' 'ka hana. ua hemo mua mai elua : kanaka o loaue a me Kaaihue mai | | kalii maio Kaluna me 2 mau umole hao. a e hoomaaao ia hoi o ka'u ha t na ia oka ka Luna Makai. oka ■ imi i kahi e paa ai ka hihia ma ko fce ’lii aoao. Ua loaa mai U ia’o 1

na i>raole a ua hiki aku la iraua o Kaluna. a uinau iaia no Kela da!a a na kauaka i haawi ai iaia no kela iuuu oinoie. ua loaa mai keia dala ia'u niai na liiua haaluiu mat 0 Kaluna i nao iho ai a haawi mai ai ia'u. o ua dala la, ua maka hoailona i;rt a'u. a ua iko maopopo ia hoi e na hoike oke aupuni. ma o koua helo ;>ua imua a hoi hou iloko o ko’u lima a ku ana imua o ka Aha ma ka la 19. Nolaila. mamūa oka huli aua i ka hale o Kaluna. ua hoike muaau iaia. aia iloko o ko'u lima he palapala huli. a ua kauoha ia au malalo o ko kanawai e huli i ka mea i makemake ia. Nolaila, ia’u i huli ai, ua loaa aku la hookahi pahu bia ua piha, aua awaawa kU(x>uo no ke puhi ana i ka wai-hao. a ua loaa pu aku la ■) omole ua piha 1ka \rai hao a me hookahi omole ie, no ia mea i ka maopopo ana o ka hihia, un lawo au inia amo na pono puhi me na omole i ka hale hoopan. Ma ka la 12 ae. ua noho ka Aha. a mamuli oke noi a Kaluna ka mea i hoopiia. ua hoopanee ka Aha no ke kii ana oka im a hoopiiia i mau loio nona. Ma ka la 19 o Maraki. ua noho hou ka Aha no ka lua oka manawa no ka htx>lohe ana i kola hihia. Ka Lunakanawai O. Kalauokalani ma ka noho, Hon. A. l’. i'aehaole, G. Xatareta a me Kukamana na loio o ka aoao pale. o ka Hope Makai Kd. Lililehua a me a’u no hoi ma ka aoao >> ke alii. A i ka hoolohe aua i ka hihia, ua noke na loio i ka hookui a nie na hoao aua e . hoohiolo i ka aoao alii, aka, ua likc mc kela olelo kaulana a kela Kenelala oia o Stouewall .laokeon ma kela kaua kivila o Amerika ma ka makahiki 1861, oia lioi kona ho ohalike ana i kona mau koa rae he pa pohaku la. a j>ela na hoike o ka aoao alii ma keia hihia. A o ka mea i ike ia ma ke ahiahi o kela la 0 ka olelo hoohoio n ka iunakanawai ;fcf»ana. oia hoi. ua ahewaia o Kalunahe puhi waiona. lueka uku 1ka uku hoopai hc 1300.00 dala. A nolaiL. oia hookahi ka laau ikaika i hahau ia ma ke poo oka uoe hana waiona ma keia paualoau, a he laau hoi i hahau ole iu mamuai' na lunakanawai mua. a ika noho lona nui ana hoi o kekahi {>oe e ae maanei. O keia ae ia ua hoike pololei uo ka mea e pili ana i kela puhi waiooa. Kou oiaiu. \VlLLIAM A. Teu.. Luna Nui oka Paualaau o Kalaupapa me Kalawao. Molokai. Maraki 22. 1892