Hawaii Holomua, Volume II, Number 51, 17 December 1892 — KA BILA KANAWAI A HONA. [ARTICLE]

KA BILA KANAWAI A HONA.

E Ka Holomua, Aloha oe:—Ma ka la inehinei. ua . hoakaka ae ke Kuhma Waiwai iloko o ka Ahaolelo, i ka wa e iiooi holo ia ai kela Biia Kanawai o Ho- > na. aole e halā na bora he 24 a pau ■ loa ke gula i ka lawe la mai ka Waihona Aupuni akn; I ka nana i aku. ua hoonnka mai ke Kuhina i Waiwai i kela mau manao, me ka - manaoio ole ia mea; ina he waio s kana e olelo uei, e pau loa io ana » ke gula i ka lawe ia mai ka aina aku, alaila. ha mea maopopo loa, , aohe kumu e emi ai ka waiwai o i ka dala pepa iloko oJka aina, e like

1 | i hoi me kekahi kumu kue a lakou e olelo nei, e emi ana ka waiwai ioo ke dala pepa i 50 kenela wale no 0 ke dala. Ke kue pu nei ua Kuhina ’la. no ke iumn, e kaki nui ma aua na mahiko o lakou i 20 keneta ka uku 1 kaulele maiuna o ke dala no ua dala a ka poe hoouna i uku iko lakou mau aie ina aina e. Ina pela ka manao o ke Kuhina Waiwai; a oiai hoi oia ni kekuhi ona mahiko nui iloko o ka aina, alaila, e hoike mai ana ia, aole ia he kanaka e ola ai ka aina. l Ke olelo hou nei ua Kohina ’la, ; o ka hapanui o na dala i manao ia, ioa e hooaiana la ma keia kanawai 1 11.000,000 e hoopuka ai. alaila, j no ka uku ana i na aie ma na aina . e; he mea maopopo loa he manao I alakai hewa maoli kela o ke Kuhi- j na; oiai, ina e hooholo ia keia kanawai, alaila. e hiki ana no e uku ia na pnahann me keia dala. a e ■ hiki ana no ia lukou ke kuai i ka ! lakou mau mea ai me ka lole me jua dala ’la; alaila, ona mea hua ; mai mamuli o ko lakou hana ana i e like me ke ko, kope. maia a pela aku, e hoouna ia ana i na aina e; a o ka mea loaa mai he gula, a ua j oi loa aku hoi ia mamua o na dala pepa e uku ia ana i na paahaua, j alaila, aole anei e hiki i ua Kuhina ona mahiko nei ke kuai i kana mau mekini, eke lanahu, ai a ka lio a pela aku me ua gula ’la e loua mai ana iaia no kana ko; ina e ho- ) i ole mai oia, alaila, he hoole manao ino wale no i Hoakakn hou mai hui oia, o kekahi ino o keia dala he palahe wa.lei ka wai. Ina pela, alaila, pehea keia mau dala pepa e laha nei iloko o ka ama i keia wa; he poe anei kekahi e kue nei no ka palahe wale a pulu i ka wai; a ina i ike ua Kuhina nei be poino ka Lahui i ua ano dala pepa ’la, pehea la oia i hoao ole ai e lawe mai i kanawai e hoopau loa ana i ka hoolaha ana i | na dala pepa iloko o ka aina. | Me he ’la. o ka mea oiaio. ke hooikaika nei ke Kuhina no kona pono ponoi a me kona mau hoaloha dala nui, aole no ka pono o ke Aupuni, ka mea nana e uku nei ! iaia i na dala he 1400 o ka mala- : ma. Ina pela, he kauwa keia na na haku elua. J na hoa Hawaii alohao ka Ahaolelo, ina aia iloko o oukuu na maMao e hooholo mua ina hana oke Aupuni; a e loau hoi ia kakou Hawaii kekahi ola e hooholo mua ai j ia kakou iho maluna o ko kakou aina aloha ma keia hope aku; a i loaa hoi he ala no ka oukou mau | mamo mahope aku o oukou e hiki ai e paio aku me na kanuka o na aina e ma na hana ano nui iloko o ka aina; ke hai nei a ke uwalo aku nei ka leo o keia makapeni ia ou- : kou e ku a n6onoo, a hooholo me | ka l ikahi i keia Bila Kanawai, a e ike ano no oukou e hiki mai ana > ka manawa e lehulehu ai na poe hana no lakou iho ma ka aina, a oia auanei ka mea e holomua ai ' kakou. I holomua ke Aupuni o Farani mamuli oia kumu hookahi. A hoolohe oukou i keia leo, ola kakou, a hookuli oukou papapau | kakou he aa ko ka Hale Hawaii Ponoi. (Aole : pau.)