Hawaii Holomua, Volume III, Number 7, 11 February 1893 — KO AMEKIKA KULANA HOOPONOPONO AUPUNI ME KO NA AINA E. [ARTICLE]

KO AMEKIKA KULANA HOOPONOPONO AUPUNI ME KO NA AINA E.

He aupuni nui o Amerika Huipuia, aole ma kona loa a rae kona laulawale iho no; aole no hoinoka nui o kona lahuikanaka a me kona waiwai; aka, no ka nui o ka mana i loaa iaia ma kona ikaika ma kekahi mau mea. He aupuni keia i kaena ia e kona mau kupa malalo 0 keia mau hupunaolelo—"ka home o ka wiwo ole, a o ka aina o ka lamkila.” O ke ano nui o keia mau hopunaolelo, ma ka wehewehe ana a ko makou lunaikehala, oia i no keia: 1 — “Ka homeo ka wiwoole” —wiwooie i ka paioakui ka hoa paio i I like ka ikaika me kona, a i ole, wiwo o!e i ka paio aku i ka mea i I ui ae ka ikaika i kona. 2— ‘ ; Ka aina o ka lanakila”—la- ' nakila ma na mea a pau: ekamai. lio oe a e hoolaha oe a e hele oe, a e j nana oe a e hana oe i na mea a pau, i roe kou punuku a umii olp ia, koe | wale no kou kue maoli aua i na | kanawai o ka aina i hanaia no kā m&luhia o ke ola a rae ka waiwai. He aina no hoi keia i kaulana no I ka piha o kona mau kupa i na haawina o ka lokomaikai, a ua ike kumaka no hoi kakou i kekahi mau hana lokomaikai a ia lahui, aole ia I j kakou nei wale no, aka, i kekahi | mau lahui nawaliwaii e ae o ko kakou moana Pakipika nei. Aka, he mea ku nae i ke kahaha ka hoomaopopo ana iho, oiai kakou e hiolani ana maluna o ka bela j moe a kaaou i manao ai ua nolunolu me na pua roee, i ka hoike ana mai o kekahi mea okoa aku, (i 01 aku paha ka makaukau a me ka ikekumaka mamua o kakou,) i keia mau olelo malalo iho nei. a makou hoi e unuhi nei mailoko mai o ka aupepa Buletina o ko kakou nei kuimnakauhale, e like me kana i kene mai ai mailoko mai o ka nupepa “New Nation” o Amerika Uuipuip, a penei ka makou hoakaka ana no ka hapamua o ua manao nes: Aole i ala mai na hauoli o aeia ano mai Amenka Hema mai mamuli o ko lakou makee wale iko no i ka aoao Demoaarat&; aka, aia aa kela aoao mai, us kopaa ka poai Amerika Sepania no na kao «lo» i hala ae nai. Ilnko

0 na makahiki lehulehu i nohoma- j □a ai ka aoao Demokarata, oa komo pu oia ma ka poai hookaowakuapaa, a oa hoomakaukau tnau i* ka nioao hoohoi aioa, a i ole, o ka j hao a pakaha wale ako, a i ole, o i ke kaili maoli ana ae paha, i koma ■ e iaoIa ai a e hooi ia ako ai ka ma* na kaowa kuapaa, a na ia man mea | i hoomakaokau ako me ka oiaio i na hoomaopopo ana o Amerika He- ; ma. 0 ka aoao Hepuhalika ka mea nana i haawi akn ia lakou ka manaolana iloko oke an kaua kuloko a hiki i 1881, aka, aia ia manawa i poni ia ai ke kahua kaniuhana o ka poai Kepuhalika. oia hoi ke komohewa wale akn a me ka j hoomaka'uka'u wale aku, ka mea hoi i kinai ia a i kaohi ia mahope * koke iho oka pau ana oka mana hookele aupuni o ia manawa. Aka, he mau makahiki eha wale no i hala ae nei. ua hoomaka hou mai la ua ano hana nei ma kona ano ino a lapuwale ma na hiohiona a pau. £ na makamaka o ke koko Hawaii hookahi, ma keia wahi ke unuhi poiolei aku nei makou i na olelo a ua nupepa nei, aoie no ka hoopihoihoi a me ka hoouluku aku ia kakou, no ka mea, ua ike ia uo aia ! iloko o kakou ka malama maluhia; aka, i hiki ai ia kakou ke heluhelu iho, a lawe ae i ke kaona, a noonoo kanakamakua iho; a penei makoue unuhi nei; “Mai ia manawa mai, ua lawe ae kakou [oia hoi o Araerika, L. H.] 1 ke kulana ouou wale aku i ka kakou mau olelo a’o a me ko kakou malauaa aku, ma kahi i noi ole ia mai ai a i makemake ole ia hoi, ma ke ano e kuni anai na ohumu o ke kulana oi o ka lapuwale pilikino a me na hana kuko pomaikai pihkino maoli malalo o na koloka hoopunipuni u na kumuhanaaloha j no ka hoopau ana i ke kaoa maluna o keia hapa oka honua; aia I manawa hookahi no nae. e hoomakaukau a e hoouluku aku ana e hoouka kaua aku maluna o Kekahi aupuni nawaliwali a hana hewa j oie mai, i kumu e hoopaa ia mai ai kekahi poai mamuli ōka haawi ana aku i kekahi kulaha kaulana huopunipuni uo kona aloha. “He mea i manaoio ia e hiki mai I ana ka hopena o keia mau ano hana apuka a kolohe oke ano hookaumaha wale meka hailona mao’qpooka powa maka’u wale a wiwo wale. a oia no na hikimua o kela mau hauoli o na manao lokahi maloko ona nupepa a pau o Amenka Hema no ka lanakila ana oka aoao Demokarata. O kekahi mau aupuni Araerika-Sepania, ua loaa ia lakou kekahi mau kumu ano e, e hauoli ai no lakou iho. Aole kumu kaumaha o Chili i kona ike ana aku ia Mr. Ha~rrison [Pereaidena o Amerika i keia manawa, L. II.] no kona hookuu ia aku e ha’uha’u a e hoomaka’uka’u mai oiai oia iloko o kona keena loio. Aole hoi e kula ana na waimaka aloha o Oolomehia a me Venezuela maluna iho oka hopena o ke kanaka nana i hoao e hoohui ia laua malalo o kekahi kuikahi panailika mamuli o ka mana o kekahi pauku laau hookikina Aole no hoieluuluu ibo ana o Hayti mamuli o ka mihi a me ke kaniuhu o ka mana aupuni i hoao aku ai.e kau ia haawina maluna ona. a e aihue aku hoi i kona kuleana panalaau mamuli o kekahi ano hana i hoike kaokoa la ae eke Kuhma o Amerika ma Hayti, Frederick Daug!asā. Aka, maiuna ae, a mawaho ioa aku hoi o keia mau kumu pakahi ka manao laulaha i hookahua ia, o ke kahua kailiku limanui, ka mea hoi i maopopo he kumu hookupilikii a hooweliweli i ka nohona maluhia o ke kmana kuokoa a holomua o ni aupuni Kepuhalika o Amerika Heraa, na pau kona kakoo a hiliuai ia ahe mea hoi e hoea hou ole mai ana iloko o Amerika Huipuia.” E Hawaiil E heluhelu a e m&naoUnall