Hawaii Holomua, Volume III, Number 8, 18 February 1893 — Nuhou Ano Nui! [ARTICLE]

Nuhou Ano Nui!

(‘ ! I Lohea ka Lono Kipi ma I Kaleponi. ! ( Ulukn na Nnpepa. j; * i Ma manio Hooboi Aina. I 1 ‘l j 1 Na Hiohiona o ka Liooa. 1 i I i i A paba na maka o Farani. | 1 i |l Aebe Hopohopo no Haiaii. 1 — ; i Mai ka Puka La mai. Ma ka hora 2 o awakea Poa- ] ono okala 28 o lanuan, ua ku aku ] la ke Kalaudine maloko oke awa o , Kapalakiko, a iloko o ka manawa j j«ikole loa. ua lawe ia aku la ka ] l«no ma na wahi a nau oke tula- , nakauhale no ka hookahuli Aupu- ' ] ni a me kela kipi kuloko ma Ha- ] waii nei. a ua lilo ia i kumu pihoi- , hoi nui no ka lehulehu. Ua puka , mai la na nupepa lehulehu rae na j inanao like ole, e apono ana kekahi i neia mau hāna a e kue ana kahi. : i Hookahi no Aoau. , i Oka mea mao|K)po nae oia no | keia : Oka aoao wale nooke Aupuni Kuikawa kai lohe a mai ko ] iakou mau Komiaina mai, ahe , niea maopopo no paha e hoike ana | lakou a keokeo a maikai ko lakou \ aoao. Ao ka aoao hoi oka ha}m- ] nui o ekolu-hapaha aoi aku o ka j lahui, e kaomi la ana kahi oka nani ao ae ino ke hoaiai ia. No ka , mea, ma ka heluhelu ana i na nupepa ua hiki ke hoomaupopo ia aia 1 iakou nialalo o ke kuhihewa nui, me he la mimuli o na mea i hoike ia aku ia lakou —ua olelo lakou o ' ka lahui holoukoa kaf ala mai a; 1 houkahuli iho la i ke Aupuni, aole nae oia ka oiaio, oka hapa-uuku 1 loa kai ula mai, he hapa-uuku hoi 1 i hui pu me kekahi poe i maopopo ' ole ko lakou kulana a me ko 'iakou 1 ano, koe wale no he poe i makaukau e hana i kekahi mea i loaa ai ke ola. E l'au ana Kuhihewa. Aka. e pau ana nae ke kuhihewa o lakou ke hiki aku na lono hojH‘ mai ko ke Aliiaimoku mau i; Komiamn aku, a e akakuu iho ana lakou. Na Manao Kalaiaina. He nui na lono no ka manao i hoike ia ena kanaka kalaiaina o Amerika. O kekahi lono, ua hoike ae o Pereaidena Harisona o | Amerika i keia manawa, aole oia e ' lawelawe ana i kekahi mea no Hawaii nei. no ka mea iloko ae nei no | o Maraki e pau ai knna noho Peresidena ana. Ua olelo ia ae, ua ] hilinai oia i ka noho inalama a hoomalu wale aua oo o Amerika 1 maluna o Hawaii nei, aka. ua nui ka ikaika o kekahi poe koikoi i ka hoohui aiua. Ua uiahae nae ka , Aha Kuhina tna keia ninau, he elua ma ka aoao hoomalu, ao ke koena aku mu ka aoao hoohin. Ke Koho BaIota Kuikawa no ka Hoohui Aiua. Ua ike iho makou maloko o ke- ' kahi o na uupepa i hoopuka la ma Kapalakiko, nia ka Poakolu, la 1 o ; keia mahina, i kekahi mau olelo ! hoolana mauao, No ka mea, ua olelo ae ua nuj>epa nei, i ka maua- 1 wa a na Komiaina oke Aupuni ; Kuikawa o ko Hawaii Pae Aina. e ! waiho aku ai i ka lakou koi e pih \ ana no ka hoohui ana aku ia Ha-1 waii nei me Amerika. e waiho pn ia i aku ana la mea imua o ka Ahaolelo i o Amenka, me kekahi leu mai ka Pcresideua aku, e pili ana i ke koho akea ana o ka Lahui Hawaii maluna o ke knmuhana, ka ninau hoohui aina, ma ke ano aoho batota kuikawa, a aia a nui ka poe e kakoo ana ma ka aoao hoohui aina,

Ka Pere*idena Hoa. O kekahi lono, na oielo ae o Ka- i liwilana. ka Pere« dena hon. aole ona manao oo keia mea, oiai. ao>e oia i nobo Peres:dena, aia a hiki mat ia manawa. alaila oia kamailio. O kekahi lono boi. aia oia ma ka aoao hoohui aiua. He Maoao Kamahao. Ua hoike ae o Onthwaite, ka | Lunahoomaln o ke Kumileo ka Oihana Koa peoei: “Ke manao nei ao oa hana hewa nui ko kakon Aupuni i ke Aupuni o Hawaii. Aole i hoike ia mai kekahi mea no ka hoopoino ia o kekahi o na kupa Amerika. a ina no ua kupilikii na kupa o Amerika, be mea kanalua ka pono o ka hoolele ia ana o na koa Ameiik*a iuka o aa aina. “Aole poe e p&a ana ia manawa i ka mana koho malalo o ke aupu- : ni ia manawa he j>oe kupa Ameri- ! ka; ua pau ko lakou kupa ana no Amenka ma ka mea hiki ia lakou , mamuli o ko lakou lawe ana i ka hoohiki kupa malalo o kekahi au- i puni. E like me ka lono i loaa mai ia’u, he helehelena pakaha nui ko keia hana e ka poe i komo iloko o ; ka oihin« mahiko, a i ole, ma kekahi ano e ae. He mea maopopo , he wahi ano hana keia no ka hao i ana ae a lilo ka Paeaina Hawaii malalo o ka uhi koloka o ka hoohui aina, a e okomo aku ai i ke Aupuni o Amerika iloko o kekahi kulana maikai ole. He mea maikai ioa do paha ka luaa ana i ka oihana mahiko ka elua keneta makana no ka paona kopaa i hana ia malaila mai a Amerika aku. ) ‘ Ke makemake nei au e olelo I aku, o ka hoolele ia ana o kela mau koa mai ka Busetona aku, be ; hana kaua ia. Pehea la ea loihi a kakou e ae wale aku ai i ka hoolele ia o na koa o kekahi aupuni okoa iloko o kekahi kulanakauha- ; le o kakou? Aka, he wahi aupuni ! uuku wale iho neuo Hawaii, malalo ilio o 100,000 ka heluna Hhui, a aole e hiki iaia ke kue maL’’ Ka Liuna Beritani<i. Ua hoike ae ka nupepa Chroni- ; ele o ka la 30 i kona manao e pili ana no ko Enelani kulana, a penei ke ano nui: Ma kela aoao ; aku o Hawaii ke hoohalua mai la na helehelena o Keoni Buiu, a i J keia la, me ka hiki ole ke hoakaka : ia, ua lokahi na Seueti, na Kuhina a me na Lunamakāaiuana, ina e hooholo ana o Amerika Huipuia e ae i ka hoohui aina, alaila, e ulu mai ana kekahi kumu kuia nui ; me Enelani.” Kelemania a me Farani. Eia hou kekalu mau olelo a ua nuj)epa nei: “Ua maopopo loa, o Enelani, Kelemania a me Furani, kehoomakakiu nei me na maka lili i na oni ana a pau a Amerika i Huipuia no ka hookahua iho i kona mana maluna o ke alawai o NiCuragua, a aole no i manao ia e ka mea i kamaaina i na ano hooponopono Aupuni aua a Eneluni me Farani, e ae ia ana keia Aupuni e hele mamao loa no ka hookahua ana i koua mana maiuna o kela aiawai a ma Hawaii paha me ka loua ole mai o na kue ikaika mai keia mau Aupuni nui mai o Europa. Na Nupepa Alakai o Ladana. Ua hoike ae ka nupepa Daily News o Liduna i kona manao e olelo ana he hana hmanui na ka poe Amerika keia hookahuli i ke Aapuni o ke Aliiaimoku. Wahi hoi a k« nupepa Daily Telegraph: “Ue hana o ke ano poholalo a kekahi poe Amerika e lawe i ks mana no lakou, a o ka lua, oia hoi ka mea hiki oie, e hoohui aina Aole loa e hiki ia kakou ke ae aku ia Amerika Huipuia e hoohui i kela Paemoku, «ua no e ae ana ka mana aupuni tna Waaiuetoua ia moa. He mea maopopo e hoihoi hou ia ke Aupuni Uawaii, no ka mea, o kela kipi he hana ia u& ka poe haole poo eha, 4iaakei, a he poe Amerika ka hapanoi o lakou.” O ka nupepa Times, e hoole ana i ka hiki ke ae ia % kooko ia ke noi a Mr. Dole (oia hoikm hoob«i M«a) maluna o ke kulana h*W>|wnft|rotiO aupooi u Aiuenka e ku ner. » ■ A ua “Malia paha «a jfaookde hemaheaeal ia ke aupuni o Uawaii, eka.maataH ho ae o na kaao ouWI \ £39

e noi e hoohoi aina, he helehelena • hanmia loa kona." | He mau nupepa Beritania keia. i a he mea maopopo ke hoike nei • lakou i ka manao o ia lahui aia ma ka aoao koe i keia mau hana. Ko B*-ritaaia Manao. Ma ka la 30 o ka mahina i haia, oa hoike ako la o Hnkn Koeehele. . ke Kuhina o ko ua Aina E o BenLinia, i kona manao imua o ko Ameiika Kohina Noho ma Lsda- ) na, no na mea e pili ana i na mea . i hanaia iho nei, aia ke auponi Liona, Farani a me Geremania, ma ka aoao e kue ana i ka hoohui ana aku ia Uawaii nei me Amerika Huipuia, a ua manao wale ia be mau olelo oiaio keia i kukuloia ; maiuna o kekahi mau kumu knpo□o. A hiki mai i ka ia 31 o ka mahina i hala, aole loa be kanoha i loaa aku i ke Kuhina Noho o BcriUnia ma Amerika Huipuia mai kona.aupuni aku. e kue ana ia ! Araerika no kana mau hana ma Hawaii nei, no ka mea. he manaolaiu ko BeriUnia Nui. aole loa o Amerika e hoao ana e lawelawe i ! kekahi keehina wawae e moku ai ka piko o ka noho hoaloha aua mawaena o laua. Ka Manao o kekahi Haole Kamaaina. O T. E. Evans. i noho Luna nui iho nei no Kalawao, ala oia ma Wasinetona, a i kona lohe ana aku nei i keia nuhou. a me ka heluhelu ana i na manao o na nupepa, ua pane koke ae la ia maloko o ka nupepa Chronicle o ka la 1 o Feberuari nei. e olelo ana, ina e imi ia ka mea oiaio, e ike ia ana. ua hoala ia keia mau haua e kekahi poe kakaikahi, a ke ninau ia ka manao o ka lahui a me na haole inanao maikai, e ike ia ana aia lakou ma ka aoao kue. Ka Manao o na Kuhina. Ua hoikeia ae, ua hooholo na Kuhina o ke aupuni o Amerika, he mea pouo ole ka awiwi lapuwale aku i keia hana. Ua hooia ia ae no hoi ka makemake o ka Peresidena e kali no ke ku aku o ka ' mokuahi Auseteralia mai Honolulu aku uei, a o ka loaa ana ia o ua | lono houe loa, mamua o ka hooko ia ana o kekahi hana. . Ke Kuhina Hawaii ma Wasiuetona. Ma kekahi kukakuka pu ana o ke Kuhina Hawaii ma Wasinetona, oia hoi o Kamika, ua hoike ae la ia i kona manao penei: Eia no me ke Aliiaimoku kona kuleana a me kona mau pono, oiai, ua hookahuli iaoia mamuli o ka limaikaika. E akoakoa koke aku ana he aumokn kaua maloko o ke awa o Honolulu, a e loli ae ana ke kulana mai ko keia manawa, oiai, o ke aupuni wale no o Amerika kai ike ia. E hoomanaoia nae, o na pono kalepa a pono waiwai o Hawaii ua apo pu ia iloko o Amerika a he mea kuia uo hoi ia i ka manao o ko laila poe, aka, aole nae ia mau mea e kaupale aku i na mana aupuni e ae. Ka Lono ma Ladana. Ua loaa aku ka lono i ke Komisina Hawaii e noho ana ma ke Aloalii o Ladana no na mea pili i ka hoohuli Aununi ma ka la 30 o Ianuasi, ua hele aku kek&hi Luna Aupuni Hawaii e hui a e nin&u ia Haku Roseberey, ke Kuhina o ko na Aina E o Aupnni. Ua hoike mai la ua Haku nei, aole e kue koke mai ana o Enelani, aka, ua olelo pu mai la oia, aole loa e ae aua o Euelani, Farani me Kelemania i ka hoohui ia o na Paemoku Hawaii ja Amenka. Ke Kue a Enelani. Ua hoike ia oa ka nnpepa Examiuer o KAnalakiko, o ka la 3, aia ma ke ahiab%o la la i loaa aku ai i ke Kuhina Kei o Amerika i ka Enelanl koe I ka huohni ia aku o Hawaii nel meia aupuni. Moka Kaua Liooa. Ua Wake ak« la ka muka kaua Beritaoia QsroCl, 18 pw. ia Aeapuleo, Mekiko, i ka la 7 o laauaii. no Hooolula nei, me ke kaooha e nohopaa maoMt a pau na koee. Noūaaake a lewpelula mai. n. Wmal ka Adio»arala Skerkaaloiu mai o

— ■■■■■«». , | Aeto me ki Lioaa ao na ai aka ■ ui. Make o Blain«. 0 kekahi oua kaiai aopuni naaoao a kaoiaoa o Amenka Huipuia. oia no o James G. Blaine, ua make mai nei ma ka la 27 o ka mahina i hala i ke 63 o kooa mao makahiki. O keia ke kanakm a na Amerika i kapa aku ai oka waihona o ka luea a me ka naauao lua ole. • Ke H>.>oaxakaukau ela. 1 ka haalele aua aku oka mokuahi Maripoea ia Kapal&kiko. ua hoea ae ua kauoha ake Kuhina Kaua o Amerika e hoomakaakau koke ia na muku kaua ma Kaleponi no ka holo &ua mai i Honololu ; nei.