Hawaii Holomua, Volume III, Number 9, 25 February 1893 — HE MOOLELO NO ka Welau Hema. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ka Welau Hema.

No ia mea, lalau koke aku la au ma ke apo ili-a-i o ua manu la, a unu mai la i hope a hiki i ka auj ku ana o ka ihu o ua mauu la iluna i ka makani. He oiaio, e like me ka ua kana* ka la i ulelo mai ai, ua houko koko 1 aku la ua kupueu weliweli nei me ke kali ole. Ala mai la kona poo a kkkie kupono iluna. a me na kaina wawae moau o ka mea aihue, hele pololei aku la oia iwaho no ka puka e hamama mai ana. He huakai maopopo ole keia o ka hopena. aka nae o ka paa hou ana mai iua manu la ia manawa, he hana hiki ole ia, nolnila ua hookuu aku la no au iaia e hana e like ine kona maKemake. la makou mawaho o ka pa pohaku, hoomohala ae la ua manu nei i kona mau eheu nunui pono ole ! elua, a ma ka’u koho aku, ua loaa ke kanalima kapuai loa mai kekahi huhui a kekahi huhui ona eheu. Ame hookahi upo’i ino ana me ka ikaika a koua mau eheu ika manawa hookahi, aia hoi lele ana makou i ka lewa nuu, ka lewa lani—lewa popolo.iua a Kane. No maua elua, he mau aekona ia no ka maka’u a he mau minute hoi no ka weliweli, oiai maua elua e pupue ana iluna o ke kua nui palahalaha o ua manu la. Ma ka’u hoomaopopo iho, eia makou i ka hapalua like o ka lewa e hele uei ia manawa, no ka mea ke ike la au i ko’u ano paupauaho mai, me ke aneane pu mai o loko me he houpo lewalewa Ja. E alapine mau ana ka upo’i ana a kona mau eheu ina manawa a pau, a he kohu migini hoowali ma ka’u hoohalike iho. O kona ikaika ma ka lele, aohe he lua a’u e hoohalike ae ai, no ka mea ke hele la a poniu ka ike a na maka, ho ka makaui a haalele wale. Aka nae, be mea ole keia mau mea a pau i ko’u noonoo ia manawa. no ka mea e halihali mau m&i ana ia imoa o’u i na noonoo hopo iaohwalolewialee a ukua u i ka honua paa, a eia au ke hele nei co kekahi hnakai maopopo ole. Me ko’u lima hewa, ke hoomau i nei no ao i ko’u paa ana i kekahi i mau hulu nunui oole’a oka a-i o t ua mano la, a o kekahi lima hoi , o’u e apo ana ma ka puhaka o kuo Alama aloha. E puliki ana no hoi o Alama i ka halu oua manu la e iike me a’o, a no kekahi manawa o ka mai kou lele ana. auhee ako la ko maua mao manao hopohopo a pihoihoi, a koe iho la he hookahi mea imua o maua, oia hoi ka paa 1 ana a paa i ka hulu ooa manu la. nae, mahope iho oa haole 1 hoo iho la ka lele ana aoa ageleba i oei ilalo, oia hoi ka ino* o keia ano i mano Ika poe Koeekioa, a hoomau

aku 1« i kana lele ana ia laina po> lolei. Ua akakuu pu mai la oie ka upoipoi mau ana a na eheu o ua manu la, aole hoi e like me mamua ka hanaio i na manawa a pau. a e ! like me ia hapa mai oka peahi ana a kona mau eheu, pela no i\no emi iki mai ai rae kona mama lele. I keia manawa, akahi no a loaa la maua he manawa e hanu ai, a hoi hou ae la ko maua manao a ka maikai, aohe ano uluku hou, ' la’u i ala ae ai iluna a alawa ae la i hope i kahi a makou i haalele aku ai, be keu ka hiki ole ia'u ke hoomaopopo aku i koaa kaawale mai ia keia wahi aku. Aole no hoi i liuliu loa ko uiakou haalele ana aku i ka hale manu, eia oae, ua ike koliuliu aku la au i ke kulanakauhale a ne koua mau puo’a e wanaao ana iluna. Ua hala hope aku ke kaikuonoa me ke awa ma ke kua o makou, a eia hoi ke waiho nei mamua o makru he moana akea a me ke kai hohonu. O ke kiekie o kahi a makou e ltle nei i keia manawa, aole i oi aku mamun uka baneri kapuai, e paa mau ana nae ia kiekie i nh manawa a pau. Aole he pii hou ae i ka iuiu. aole hoi he emi hou iho, hehookahi kulu ana i ke aheahe. Alawa iho la au ma ka aoao, aia hoi iia ae la ke anu i ko’u io, me he mea la he manawa haule wale uo no makou iloko o ke kai a make aku. Aka nae. he noonoo lapuwale lua keia o’u, aole loa i kanalua iho ua agalepa nui i ka leie ana. oia no kona haku ma na an<* a pau. Maluna ae o ko maua mau poo e pohai ana na ao kaalelewa, no kekahi malama nui mai ka hema mai, ua hoouakea ia ae la na mea a pau me ka nani nui, me he mahina konane la i k& po lailai Ma na aoao a pau o makou a ka maka e ike aku ai oka ili hualala wale no oke kai, ano kuanea hoihoi ole ke nana aku. A pela no hoi me kahi a makou e hele ana. a ka ponaha lani hoi e pulou iho ana maluna, u& iike makou ia wa me na ooe makua ole. Ue mea kupanaha ka oleloia he make ke kanaka ke lele i ka lewa, no’u iho, ua hiki lua ia’u ke hanu me ka maalahi. Ke hoomau nei no makou i ka iele ana imua, a ke auhee aku la na manao makau a pau mai ia u aku. Hoi iho no hoi, u& oi loa a« la ka lele ana o ko mau hiiuna, a be haa heo loa &u ke kilohi ihu ma ka aoao. Aohe mau pukoa e akeakea mai ann mamna o makoa. aohe no hoi he mau p&H, o ka pa olu kohai wale no ana eheu makani ona weleu. OS pehea la ka nui o ka hauoli i loaa ia’u iloko oia manawa, a m« ko’u ake loa e ike i na wihi ka.oahao a pau o ka honua. E alaw.i ae e na mikamika heluhelu ma ka aoao eha o ka makou pepa e puki aku nei i keia 1» f a e ike no oukou i kekahi kauoha i hoouna ia mai Enelani mai maluna o ka mokukana Koval Artbur oo na mea e pili ana ia Hawaii nei. Ehuehu ka Liona. O ka manuwa Naniwa lapana, 1 o® hoouna ia mai oia no ka malak m* ana iko lakou lahui, a me ka > hoopau ana ika hana ana una iii lapaua; oo ka aelike keia’