Hawaii Holomua, Volume III, Number 183, 21 March 1893 — HE PANE IA HOOMANA AKUA OIAIO, A I OLE. KA EKALESIA O IESU KARISTO NO NA POE HOANO O NA LA HOPE I HOONOHONOHO HOU IA. [ARTICLE]

HE PANE IA HOOMANA AKUA OIAIO, A I OLE. KA EKALESIA O IESU KARISTO NO NA POE HOANO O NA LA HOPE I HOONOHONOHO HOU IA.

E ka Hawaii Hoi.omoa; Aloha oe:— Ma kou helu o Dekemaba la 31 r i ike ai au i ka oane a Mr. J. M. Poepoe e hoopahaohao ana no ka’u pane ana iaia. Ua hoike oia me ka hookoikoi ana no kela mau wahi inamala manao a’u i hoopuka aku ai, oia hoi he nele i na buke. a he oki loa hoi ma ka olelo Bentauia. E ka hoaloha, he kakaolelo n»eau oe, a e hiki ana no ia oe ke hoomao{x>po. o Ka heluna iehulehu. na buse, oia ka’u f olelo ai he ne!e, i ua buke pih hooniana. Aole au e olelo, o ka buke hooKahi e loaa ana ia'u, he kohu ia’u ke i iho, he iako i na buke. A pela no ina no hai kekahi buke, a nonoi aku paha au i kona oluolu e nana, aole no e kohu au ke olelo, ua iako au i na buke, koe na buke piii hoomana ole, noiaiia, ua ho:ke au i ko'u rnanao oiaio. He oki loa hol rna ka olelo Berilania. H»* olelo k-ia e holo laulaha nei iwaena o keia lahui me he olelo makuahme ia no ka aina, a ua manao au, aole paha i eini malaio o eha hapalima, eia ke uakake nei ma keia oieio. He kakaikahi loa uae iwaena o keia lehulehu i hiki ke heluhelu uie ks ike piuo i ka manao a e namu hoi me ka pololei. O oe o kaua kai lawa me ia ike. owau hoi ne kupihiplhi loa ma ia haawina, nolaila, ua pono ia’u Ke olelo ae, he oki loa ma ka olelo Beritauia. Aka nae, ua hooikaika nui su me ia nele a me ia oki iua e hoike i ko’u manao kuok<*a iho t kaualua ana i kau luau wehewehe ma kau pane ia Keohokalole. A no ka pane ana aku i kekahi o kau mau manao ma kahi a’u i iKe ai ua koe ia i ko’u manaoio pili hoomana. He wahi kuhihewa kou e ka hoalona i ke koho aua mai, na kuu makua uhane oia hoi ke kahuna KatoIita maauei i kokua mai

ia’u, no kela manao a’u i hoopnka ai ma na helu i hala. No’u maoli iho no ia mau manao. Ka Pope me ke kai wanana. Ke j lawe nei au i kau wehewehe e pili aua ike kai. Ke ulelo nei oe ua | puka mai ka Esale=ia Pope a La- ; tina hoi. aole mailoko mai o ke kai maoli, aka. mailoko mai o ka huina holookua u ua Kanaka a pau i huli ma ka hoomaka am> o ke keneturia 6" e neenee liilii mai ana mai ke keneturia 5 mai e kapa ana i ka Bihopa o Koma he Po^>e. Eia na manao nui o keia mau olelo au; 1 Na ka huina hoiookoa 0 na kanaka i huli i kapa aku i ka Bihopa o Homa he Pope. 2. Aole he Poj>e mamua aku o ke keneiuria 5a 6. O keia mau mahele a'u 1 hoike ae la uia ke kai wanana wahi au. No ka mahele manao mua, aole au i manao na kela huiua holookoa ona kanaka i huli e kapa i ka Bihoj>a o Koma he Pope. Ke manao uo nei au he inoa kahiko no keia, ua loaa no ma ka Iesu kauoha ia Petero ma loane 21:15, 1ō, 17, maopojx> no ka hooliloia ana 0 Petero i kahu hanai uo na hipa a me ua keiki hipa. O keia kahu hanai o na hipa a me na keiki hij>a oia kai kaj>aia he Makua, oia hoi fae i’ope; a no ko Petero hele ana i Koma, noho malaiia, jn?la i hoolahaia ai ka Ekaletia o le=u Karislo ma Koina. Ua noiio Poj>e no o Petero malaila ina makahiki he 25; a, o ua oihana Pojx la ua ili aku no ia i kona mau hope, aole na ka huiua holookoa o na kanaka i huii e kaj>a ana i ka Bihoj>a o Koma he Pope. Nulaila, ua manao au, aole keia o ke kai wanana. No ka mahele manao 2. oia hoi, Aole he Pop>e mamua aku o ke kenetuna 5a 6. Ke olelo nei au he Poj>e no. ke hoike nei no na niakua kahiko oka Ekalesia o lesu K«risto, oia hoi ka Ekalesia Katolika Koma, i ka mookuauhau o ua Pope ma Koma, aole ma lerusalema, oiai, he kulanakauhale ia e luku ia ana. Ke hoike uei o lereneo, hauiuana a PoIikaj>a, haumana a loane Aposotolo, i ka mookuauhau ona Eihopa i noho Pope. e hoomaka ana mai ia Petero a Liki ia Eleuterio kai make i ka A. I). 192. lie 14 ka nui o lakou. O keia lereo he Bihopa no ia. o Liona ma Farani kuna kihapai, aole ia i kue 1 ke kau ana o ka inoa Pope ma na Bihopa o Koma, aole hoi i ke keneturia 5 u (J. e Lke me ka nianao o na poo!ej>oi)e. Aia no ko lereneo manao 'iia kana mau palapala (Buke 3, mok. 3. Hoopukaia ma Koluna. aoao 232) >\ahi a ka Haimanawa, pepa 5. aoao 37. Pela no o Teretilriano, hoike mai no ia i ka lalani o na Bihopa o Petero no ka mua, i ke kemtuna 3 keīa a Tereturiano e olelo nei. (Tertul. huke no ka malama. m- k. 32.) Hanau o Tereturiano i ka A. D. D. 160. O Epipauio no ke keneturia 4, hoike mai no ia i ka l&lani o ua Poj>e ma Koma, o Petero no ka niua. (Epij>h. Her.) 0 Eusebio kekalu ma ke keneiuria 4, hoike mai la ia o Petero uo ka mua o na Pojh* o Koma, a25 makahikio ko Pelero noho ana ma Koma, o ka mua la ona kahuna nui •> ua karistiauo (Chroo. An. 44). aole hoi ma k« keneluna 5 a 6, e like me ka ua hoo!epoj)e. Aole i j-.au.