Hawaii Holomua, Volume III, Number 207, 24 April 1893 — HE PANE IA HOAHANAU O KA EKALESIA ROMA. [ARTICLE]

HE PANE IA HOAHANAU O KA EKALESIA ROMA.

E ka Hawaii Holomi'a, ka UwiI& malamalama i na Paemoku o Hawaii; Aloha oe: — Aia ma kou mau helu o Maraki 25 a me Aperila 8 me 15, i ike ai au i na manao p&ne a kuu makamaka maikai a hoainha Mr. R P. Honolii. no ka'u mau manao pane iaia i puka «i ma kou mau helu o I>ek. 31. 1892, lan. 7. 14. 21: Feb. 4. 11, me 18 o keia makahiki e nee nei. Ma kOa pane «na. e »eia mai au e hoakaka aku i kekahi mau mahele manao a’u i ike ai maloko o na pane a Mr. Honolii i puka mai ai, ma ke ano he mau manao i» no ka pono o ko’u aoao, ma keia paio ana. Ka Ninau Kino I’a. j Ma ka Hawaii Holomua <» Dek. 17. 1892. ninau o Mr. Honolii. i>e- ! nei: ‘‘.Ma ke kino i’a (fi>h) anei ia (oia hoi o Kkalesia Pope) i noho ! ai a hoea ai mai ke kai mai?’’ Ma fca Hawaii Holumua o lan. 7, 1893, ua hoakaka au i ko’u manao no keia ninau a ua makamaka nei. me ko'u hoike pu aku i ka manao o Epikono Walmesley o ka Ekalesia Roma. no keia kai i hoikeia ma ka , mokuna lt o Hoikeana. oia hoi, ' “na hiohiona kupikipikio a uluaoa 0 ke kaua a rae na oni ana o ke ao nei,” a o ke Aupuni IVgana Koma oia kai hoea mai loko mai o keia kai. Kauoha au i ua makamaka nei e hoopili i ka ninau kino i’a (fish) ana i uinau mai ai ia’u, i kela manao o ia Epikouo o lakou e pili ana i ke Aupuni P«gana Ro ma. ina paha ma ke ano kiuo i’a ua aupuni la i noho ai a hoea mai ai mailoko mai o ke kai a ua £pikopo Kalolika Roma nei. ua pane mai nei ua makamaka la ma kona manao i puka ai ma ka Hawaii Holomua o Mar. 25, 1893, penei: “0 ka ninau kino i’a a u i ninau ai, aole no i pololei.” Kuikahi ko’u manao me ko ua makamaka la, ma ka olelo ana, “aole * * i pau loa na olelo o Hoikeana he oleio wanana wale no. aka. he olelo maoli no kekahi.” Polulei Keia manao. Aka, aole ia he mea e hiki *i ke oleloia o ke kai 1 huikeia ma ka mokuna 13 o Hoikeana 1 ikeia ai ka holoholona e . hoea mai ana mai laila mai me na ! poo ehiku a me ua pepeiahhao he 10 e loane, oiai oia ma ka mokupuni o Palemoea, he kai maoli ia. e manao ai oe, e ka makamaka, ua aponoia kou ninau i ka ninau kino . i’a. O ka mea maopopo, he kai i wanana ka me& i oleloia ma ia mokuna a he holohoiona wanana no hoi ka mea i oleloia malaila. A heaha la ia kai wanana; a owai la kela holoholona wauana, noua na poo 7«me 10 i>ejieiaohao, ua hoike mua au i ko’u manao ma ia mau mahele ma ka'u pane ia Mr. Keohokalole. A oia no h<*i kau ala- j aele i hoakaka mai nei e Mr. Honolii. ma kau pane o Aperila 8nei. Ma ia wehewehe a hoakaka au. aole loa i ikeia kou hoa>* ana • hooia he kai maoli ua kai la i hoikeia ma ka panku 1 o ua mokuna 13 la o Hoikeana i kulike ai me kou ole- j lo an«, “ina uo e manaoia he kai maoli, aole no i paewa loa mawaho ae u ka mea i mauauia o«u ka polol«i,” Nolaila, ua akaka loa ka ku ana o ka ninau kiuo i’e a me na hoao ana e kakoo ae i kela manao kuho kanaiua ou, “ina no « uanao ia he kai maoli” ua kai la. maluna o ke one. 2—Ka Inoa Papai Ekklesia. Ko keia inoa Papai Kkkleaia?. “Na Pope o ka Ekaleeia” ke ano, na hooia mai oe, e kuu makamaka, . ma kau pane o ka la 8 o Aperila ; nei, “he olelo Helene io no” ia. Ma j keia pane au, oa kolike ole k »«

kou' manao i puka ai ma ka Holomua o Dek. 14. 1892. kahi au i olelo ai o Pappas Ekkleaia “ka olelo Helene pololei • • *” me he mea la e hoole ana oe ia Papai Ekklesias a'u i hoike ai ma kuu pane ia Mr. Keohokaloie. aole ia he olelo Helene pololei, aka, he olelo Helene ia “i hoakamai ia, huna iho, a hooKui” ia mai hoi e like me ka Faber. E:a nne, ma keia pane hou mai nei au, e like me ia a’u i kuhikuhi ae nei. olelo moaknka mai nei <>e penei: “O Papai Ekkle«i:«s au i wehewehe moakaka mai nei, ua {>ulolei io no, he olelo Helene io no." Nulaiia, i kou hooia ana mai. ua hooia pu mai oe i.a pololei ka’u he1u n a J 6oo i hoonohonnho ai ma Papai j E>iklesias. a oia no hoi ka'u i hoa- ; kaka po(plei ai rua ka'u pane ia Mr. Keohokalole. ka mea au i olelo mai ai ma kou manao pane ma ka Holomua. Dek. 24. 1892, mahope iho o kau hoakaka ana mai i kau ulelo Heiene, oia o Pappas Ekklesta i piha i na huahelu he 773, ma ke auo kue i ka'u olelo Helene nona r,a huahelu 666. ua lilo ia i mea nou e kanalea ai, a nolaila, hoole loa oe aole i pili kela holoholona wanana, nona 4 .ka inoa wanaua i piha ina huahelu666 ma k& hoonohonoho huahelu ma ka olelo Helene a’u i hoike ai ma ka’u pane ia Mr. Keohokalole, i ka Ekaleeia Kalolika Roma. In& oe i hoole loa mai nei, aole o Papai Ekklesias he olelo Helene pololei, me kou kuhikulū a hoakaka mai i n& kumu o ka lilo ana o ua mau huaolelo la i olelo Heleue j>ololei ole, ina paha ua loaa he mea e kaualua ai; aka, ua ae mai nei o«, he olelo Helene pololei no ia, e like me ko’u aua i ka pololei o kau olelo Helene i hoike mai ai, nolaila. k« ku nei ka’u hooia ana nia ka’u pane ia Mr. Keohokalole no ka pono ke uanaia kela holoholona wanana o ka mok. 13 o Hoikeana (oia hoi ka holoholona mua) iloko o Papai Ekklesias (Na Poj>e o ka Ekalesia) me ka hoopili pu ana i na mea i ikeia ma ua Ekalesia la me na mea i hoikeia mai ma ke ano olelo wanana, mai ka pauku 1 a10 oua mok. 13 la o Uoikeana. K hapai hou ana au i ke kamailio ana malalo o keia mahele manao ma ko’u mau manau hoakaka, no na manao e ae o kuu makamaka. Aole i pau.