Hawaii Holomua, Volume III, Number 220, 11 May 1893 — E AKAHELE KA MAKAPENI A KA MEA HOOKAHA. [ARTICLE]

E AKAHELE KA MAKAPENI A KA MEA HOOKAHA.

“Ua nawaliw-ili o Hawaii P>>n«)i. Mai noho a hoohana.” Wahi a Kuakeeo Pahemo La o ka Pualua iho nei. He ekolu mahele ano nui maloko o ia kukulu manao, a j«- ; uei paha e aka&a pu ae ai īa Ka- ! kou ia: 1 — Ke Aliiaimoko Liliu. kalani a me k«»na lahui Hawaii punoi, he j auua kaka ia e leie aua i ka iewa. | 2— O na kanaka Hawaii, aole o lakou laina mokuahi. mahiKo. ha- | iekuai, hanako a j>ela aku. 3— E hoohakaka ia makou me ka moho oi ae o ka ikaika. Nuwai Keia makaaniaoi i kakaa j i ke aianui. a loaa aku la keia mau I apana oi ekolu e moku ai ka wa- j wae o ka mea nona ia? E nana ! pono iho a e alo mai i kahi e pa- . Keie ai e jH‘iii ia aKii nei: 1—Ka Moiwahine kaka a me na t makaainana kaka o Hawaii. E j aha ana la ka j.eni a ka mea nana I i kahakaha kei mau mamala o'eio kohu ole. No ka lewa mai anei ko I makou Moi i aioha uui ia e le!e ana me he kaka la, a peia j»u anei kona mau makaaiuana (he kaka) i lele wale mai mal ka lewa mai a kipa hewa i Hawaii nei? E aa ‘ a aku ana oe e j>aio i ka paio maikai 0 ka naauao. ke paue mai oe i k& ae a me ka hoole. 1 iono oe, no ka aina paa no o Uawaii na Hawaii, a no Kahiki mai Ke kolea a ike i ka Pamiaiao o ka Pakipika, hana na punana, hanau na hua, a kiko ae la, he kolea ka. Nolaila, nane ia ai e kamalii, “‘kuu wahi manu, he ai ana kai Kahiki, a he kiola ana kai //awaii nei.’’ Ua nanea loa pahk oe i ke kakau, aoie paha ou ike i ka jmka o ko j>akaukau a poholo ana ko peni—a haki la. Mai kinohi mai o »o makou ae ia ana mai e .na mana nui o ke ao nei e noho aupuni kuokoa o Hawaii nona iho, a hiki wule i keia kakaolelo e j>ahauliili inai nei, akahi no a oleloia he iahui kaka keia —O na u anei o ke kaka kaii e Bihopa Opakehelu i omo ai a i ae oe nau kau? 1—Aohe mau laina mokuahi o na KanaKa Hawaii. aoiie hoi he mau haneko a pela aku, e like la paha la me Ojiakehelu Uihopa? E, aohe oo makou i ae ia mai e noho kuokoa no ka lako ia mau mea, aoie no o na kanaka //awaii bmako, ole kai ake-ke aku a na aina e, alaila, hoaoaku e kumakaia i ko laila lahui; aka, e hke no 'me ka noonoo akaheie ana mamuli o ka noeau i haawi ia mai ia lakou mai ke Akua mai, pela wale iho la no 1 ae ia mai ai makou e noho kuokoa. Ina he kumu ia e neie ai makou i ke Aliiaimoku Moi Hawaii oie, alaila. akahi no ka ike ia, aohe mau laina mokuahi. hanako, a mau halekuai o knuaka //awaii. e pono ole ai la hoi o Hawaii ke noho Aupuni Aliiaimoku e like me kona mau mai na K.»mehameha mai a V«oea wale no i ke au o ke Aiiiaimoku Liliuokalani? 3—lua aole e ae mai o Amerika e hoohui aku ia Hawaii nei. alaila. e hoohakaka ia makou me ko ke ao nei. I lono hou oe. e sala »ahiko no o Hawaii nei he ikaikaoie. he paluj*aiu ma na oihana kaua. a me i» ano no o keia lahui, ua waiho mai ia na mana nui me ka mana piha i loaa ia iakou, e kuokoa o Hawaii. Pela no hoi, o Amerika Huipuia no hoi kekahi i ae mai i keia kuokoa ana; aka, aole loa o Amerika i kauoha malu mai e olokaa ae i ka nohemlii a e aka-ke aku ilaila na Komieina lima nui e onou ai ia i/awaii me k« kuhihewa nui ana, aole e hoihoi hou ia mai ana ka paakai i hoj>e nei, a manao ae ai

e huli bou ae makoa no hope i o !*kou !a. Makehewa aela —“he hale kii>* :a sho no ka hoi ko Pumaiki. hakihaki eia iho na iwi.‘ Nolaila. pehea iho la « kohu f*>no ai kela nialamaiama me ka ponli. 1 ka makahiki oiai ka mea nona keia pulima nia na pasa anoano > Kaukaweii bome, ka Ipukukui Pio ole i ka Makani Kauaula, ao'.e anei o E. Kihopa Kumakaia kekahi e alakai ana i na opio Hawai» au e hoino nei e noho ana ilaila, a i ao ikaika mai ai i na lala o kahi ike i loaa ia ue. me keia mau huaolek»: “Mai hilinai maluna o ka ikaika, aole hoi i sa hanohano e loa.i ai ka nohona kuonoono a j>ela aku. Nolaila, e akahele ka mak.ipeni aka mea hookaha. O ike auanei i ka he uwe Kikuni aloha iu oe. My Nativk La.no. —