Hawaii Holomua, Volume III, Number 23, 3 June 1893 — KOHALA ME KA HAE HAWALL [ARTICLE]

KOHALA ME KA HAE HAWAII.

LANAKILA NUI KE ALOHA AINA! KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII NANAKEE IA NA KUMAKAIA!! HAWAII HOLOMUA KA ANOI. I ka hoomaka ana o na malihini hele a pau e kipa ae ma Kohala, e halawai mua mai no auanei me kona mau kii onohi na umauma o na kane a me na wahine i kilipohe ia e ka hani nani o Hawaii me ke kii o ka Moiwahine Liliuokalani i haiamu ia e ka nani. He lua ole ka holo lanakila nui ana o ke Aloha Aina e holopapa la ia Kohala, aole hoi e like me na mea i haanui wale ia. "Ua huliamahi ko Kohala i ke kakau i na inoa ma ka hoohui aina," he hoopunipuni loa kela. Ke nee like la na Hui Aloha Aina a na Kane a me ka na Wahine me ka holomua loa. A ke nee pu la me na hooponopono aupuni uhane me ka eleu nui. Mai waho o Kohala a hala loa ilko, he hookahi umauma o na kane a me na wahine, he Aloha Aina. wahi a lakou ponoi mai, "aole paha i umikumamalua mau wahi Kuokoa ma ka apana o Kohala nei. Nui launa ole mai ka aaka ke ke o na kamaaina o Kohala ia Kuokoa. Ku okoa no ke ope a hoihoi hou no ka paakai i Honolulu." KA HAWAII HOLOMUA Ua lako loa na home me na HOLOMUA. Ke kiei aku ma na kauhale nui a liilii, e waiho lahalaha mai ana ka HAWAII HOLOMUA, aohe wahi e hoohalahala ai, a o kahi Kuokoa hoi, aohe wahi mea a ike ia aku, me he la ua lawe ia ilo- ko o ka hale waiho ukana. He nui ka hiipoi o na kanaka i ka HOLOMUA me he ipo manuahi la o na po anu. A ua olelo ae no hoi na kamaaina, o ka nupepa HOLOMUA oia kekahi o na pukuniahi nana e hoonaueue i na paia paa o na mea pohihihi a na pakaha a kaulai ia ae i ka la, a ahu wale na noahuna a ka lapuwale nui e hookohukohu mai nei i ka nuku o ka muliwai. NO KA HOOHUI AINA I OLELOIA. O Kohala hea la kai huliamahi i ke kau i na inoa ma ka hoohui aina i lohea ia iho nei ma mau? He mau hana hoopunipuni loa kela i oleloia no ka hoohui aina, a he mau hana hoi na ka poe wahakole. Ina ku ka malihini hele a manao e hele ma Kohala, a manao ae oe e lawe aku oe i kau makana o ka hoohui aina, alaila, e nanake ia mai ana kana maunu ekaeka, e ulupa ia mai ana oia a hiki i ka nele loa ana. Ua naauao loa ko Kohala mau kini. Ina he makana gula kau e hele aku ai me ka lau oliwa o ke Aloha Aina, alaila, e ike ana oe i ka puuwaikamahao o na kini o ua Aina Haaheo la. Aole auanei e hiki pono ia oe ke mahele pono i kou manawa no ka hoolawa ana aku i ka lakou mau kono pakahi ana mai ia oe ma o a maanei. Nui launa ole na leo uwalo - "Hele kakou i mea - hoi kakou i mea," a pela wale aku. No laila, aohe kanalua ana no Kohala, ua makaukau mau lakou e kupaa ma ka aoao a lakou i ike ai he pono a hiki i ka nele a nele ole ana paha. MAKAIKAIKAAHELE