Hawaii Holomua, Volume III, Number 24, 10 June 1893 — NA ANOAI O KONA AKAU. [ARTICLE]

NA ANOAI O KONA AKAU.

I ka Hawaii Holomi'a, Aloha i>e: — Ma ka la 25 aku nei o Mei. 1593. i malamaia ai he halawai hoohui aina e na j.-oai oia aoao ma ka Hale Huokolokolo ma Kailua, malalo o ka noho Lunahoomalu ana o ka Hope Makai Nui o ka apana, J. K. Nahale. aole no i m<huahua loa na kanaka i he!e ae ma ua halawai la e like me ka halawai a ka IIui Aloha Aina. Mamua ae o ka la i noho ai ka halawai, ua hai ia mai ke kumuhana no ua la ’la, oia hoi keia, “He oi aku anei ka }K>no e hoohui ia o Hawaii uei me Ameiika liuipuia, aole paha.“ a he nui na keoniniana o ka Aoao Aloha Aiaa i hoomakaukau i ka lakou mau kumuhana no ke kue ana i ka hoohui I ama, no lakou keia mau inoa, J. W. Keliikoa, Hon. J. N. Kipahu. i Jon. R. Kahulamu, Henry L. Kawew.ehi a me J. G. Hoapili, a me 1 kekahi mau keonimana e ae. Aka nae, ma ka la i halawai ai ua loli ae la ke kumuhaua. a oia 'ho keia, “Ua hiki anei i ke Aupuni Kuikawa a i ole Aupuni Moi paha, ke Kuokoa nona iho me ka hooholo- | mua i koua mau hana kuioko a e uku hoi i na Aie Lahui me ka hoo- i 1 hui ole aku me Amenika.” A mamiiii o ka loli ano e ana ae 0 keia kumuhana, ua hoole ae kekahi o Da keonimana i hoike ia maluna no ka hoakaka ana i ko lakou mau manao, oiai o ka ninau nui i keia wa oia hoi ka hoohui aina, a ua huike inai na kanaka e ak'oakoa ana maloko y ia halawai i ko lakou manao hoōwahawaha, a j ua hoomaka aKu la lakou e puka ! iwaho uiailoko aku o kahi halawai me ka ukiuki nui a hoopuka maoli ae la no i ke poho o ka heie ana i ua halawai nei. No ka ike o Nahale o pao pono ia aku ka lae ona e na Loio J. W. Keliikoa a me J. N. Kapahu no kela kumuhana mua ana, nolaila, hoololi hou ae la i kumuhana hou. ! 0 J. H. Waipuilani ka haioleio j mua, ma ka hapanui o kana mau ! haiolelo e hooikaika ana e hoohui ! ia Hawaii nei me Amerika i kakoo : ia mai hoi e S M. Kekoa lili i ka hoopau ia ana o ka oihana Luna- ' kunawai Apana o Kona Ilema. pau laua, ua hoakaka mai o Na- j hale a me W. J. Wright i ko laua manao i kakau a hoopaanaau mua ia ma,oko o kekahi pepa, a ma ka I ' laua heluhelu ana mai ua halahu ' loa aku mawaho o ke kumuhana. Ua hai moakaka ae (ieia Nahale a me Waiuuilani ma ia la penei, “ua hooie mai ka Peresidenao Amerika Huipuia i ka ike ana mai i ka Moiwahine me ka olelo ana ua make ke Aupuui Moi.” Nui no hoi ka lili makawelawela 1 se Alii, aka. i ka hiki ana mai ! uei o ka mokuahi Maiulani. aohe l wahi iono o ia ano a he mea loha ia o na pepeiao ke nana aku, me he mea la he wahi maunu hoow»I lewaie ia i na kanaka i puni aku a kakau i ko lakou mau inoa no ka hoohui aina, eia nae, no ka ekaeka no o ka maunu oia ke kumu o ke aki ule ia ae e ka hauliuu. hilahila I ole keia mau hana puuwai eieele o ke kumak&ia. 1 ka wa i pau ai ka halawai, ua j noi mai o N*ha!e 'a me Wright i ka oluolu o na kanaka e noho mai e kakau i ko lakou mau inoa, i ka lohe ana mai o na kanaka, ua ku ae la lakou a maloeloe a paka aku | iwaho kau maluna o na lio a hoi i aku la no ko lakou maa home. a o j na wahi ai waio a me na wahi j mea ake oihana ka i kakau aku no i i lakou ka huina 06. L*a likeloaoNabdle me Kaahupahan. a o na wahi < ukali hoi oia o Mikokoloo ka mano Iupepe hiu wiwi a me Kahaika. I keia mao U ke hele mau nei o ua o Nahaie e koi aku i ka poe Aloha Aina e kakau mai i ko lakou mau inoa ma ka hoohoi aioa, a ke nana aku be ohi hapuka maoli ke

T ano, a nona paha keia wahi mele. “Ohi hapuko ka wahie o Kapaau." Eia uae ka mea apiki. me ka ; lohe no a ike no hoi o na maka o na Uope Makai Nui la o makou i ka hoole ana mai nei o ke Auponi o Amerika i kd huohui akn ia Hawaii nei. eia nae, he mea aiwa loa aku la iao ka hoomano i ke koi i na kan&ka me ka hoowehweii a ; hoomaka'uka'u pu aku e kakau mai iko lakou mau inoa; maiīa I paha, he ma%emak« oia e . me ka aina F gi. Oka hapanui o na kauaka i akeak >a ae ma ua halawai 'ia oia na n ilo, be hewa ka sa halawai Aloha Aina i ka heie o na kanaka a Le i K iwla i sa nuku na kanaka i ka u,i mea oka piha a hookeke. Ma ka U 23 aku o Mei i noho ai ka Aha Hookolokolo o ka/Apana o Kona Akau nei ma ka hihia a Ddwida Kimona kue ia Frank Go»eia. 0ka Loio kaulana a Aloha Aina oka Apana, J, W. Keliikoa ka loio o ka mea hoopii; i ka ’ noho ana o ka Aha, ua kue mai ka Hope Makai Nui J. K. Nahale a hoike mai la, ua palapala ia mai oia e kona mau poo ma ka oihana aole e ae ia na loio e lawelawe i ka I uihana koe wale no a hoohiki aku, ua ku mai ua ioio kaulana ’la & i Aloha Aina Oiaio hoi a olelo mai j la, aia mahea ke kanawai e olelo ana no kena mau olelo au i hoike ih> nei, oiai aole he kanawai i hanaii eke Aupuni Kuikawa e pili ana ika oihaua loio, no keia mau hua nioi i kapili ia aku ma na lehelehe o ua Hope Makai Nui nei, ua pipika iho la me he mea la he ia ua make i kahula, a ua noi ae o Nahale i ka Aha e hoopanee no ka ninau ana i na poo ma ka oihana, I ma ka nana aku he liii nunalua ! maoli ke ano, a ke hoomaopopo j ! aku ua kailiku maoli’no oia i ka mana //ookolokolo oka Aha, eia ' no kekahi mau mea ap ki, ina e lawelawe ia kekahi lawehala imua o ka Aha no kona hookolokoloia a 1 ae aku i kona hewa, ua noi ae la ua Makai Nui la i ka Aha e hooKuu i ka lawehaia a o ka hookuuia iho la no U, he nui a lehulehu na lawehala oia aiio i hanaia. He kupanaha keia mau hanao ba Aha Hookolokolo ma Kona Akau nei, ‘ me he mea la o ka ae he hoole ia,o j ka htx)le he hoopai ia, hupo no hoi, j oiai o ka ae, he koi arta mai ia i ka | Aha e hoopai aku, a o ka hoole, he I koi ana mai ia e hookolokolo ia ka , hewa a hewa ole paha. Ke hooki nei au i ka nimu ana o Ka’u peni ma keia wahi, a no Kekahi wa aku e olali hou aku no j . ka’u peni maluna o ke kanana a na kau pukuniahi ia e wawalo aku ma na paia o ka Paeaina nei, e 1 hai aku aua i ku leo o ke Aloha Aina Oiaio imua oko kaua mau makamuka o keia noho hoomanawanui ana i na hana kumakaia a ka pakaha lapuwale loa, a ke haawi aku nei au i ko’u aloha i na keiki ouiu hua kepau o ka Hawaii Holomia. Me ka mahaio, Aloha Aixa. i ' i