Hawaii Holomua, Volume III, Number 243, 15 June 1893 — LOAA OE IA'U MA KA HIHIO. [ARTICLE]

LOAA OE IA'U MA KA HIHIO.

Ma ka po i o Hoku, i ka malama o Nana. oia hni ka la 11 olune iho nei, oiai makou e walea ana i ka olu kohai o ka ulu Kiawe o Kapiolani Paka. o ka haupa ana i na kuhmia momona o na mea ai i hoomakaukaa ia ma kekahi papaaina no ka h>x>manao ana i ka la hanau o ka Na’i Aupuni. Ua hele aku la au a noho iho la malalo o kekahi kumu wilou nui nona oa lala e lolou iho ana i piha me ka nani, e walea ana hoi au i ka hooheno mai a ka leo hone o na mea kani i ko’u mau pepeiao a me ka pa konai mai a ka makaui Puulena. aia hoi, ua haulehia iho la au iloko o kekahi hiamoe kulipolipo loa a o ko'u mau uoonoo a pau no keia ao ua nalowale loa &e la, ua lilo aku la na hoomanao ana no ka aina moeuhane o Niolopua. la'u i moe ai. ua halaw&i koke aku la au m<* kekahi hihio kamahao uana i hoohikilele ae ia'u me ka puiwa nui. Ike aku la au i kekahi keonimana aoo e ku ana nona □a oho i hele a kuakea, a he mau umiumi loloa ke luhe ana ma kona mau papalina me he Kawelu la no

Lanihali. a e ku ana hoi ms kona aoao kekahi kauaka loihi. la wa ua hoolono aku ia au a Iob« pono aku la i na oielo a u» aanaka la e kamailio ana i ke kanaka aoo nona na oho i heie a kuakea, a penei ke ano nui ona olelo a'u i luhe aku ai: ■‘He elele au i h'X»uua ia mai nei eke Aupuni hou uo iawe ana mai i k* kahi oielo ia oe.” “Heaha ia mau oleio?" wahi a ke kanakn aoo i ninau mai ai. “Eia; a nau hoi ia e haiaku i na makaainana oke Aiii, penei: Ua noh»> iho nei ka Aha Kuhinaoma1 kou a ua hooholo lakou e haalele i ke Aupuni no KaiuUni, a oia ka Moiwaoine e ae mai na makaI ainana, a nau h<>i ia e ho:ke aku | i na kanaka Hawaii. “O ka lua o na mea a’u i hoouna ia mai n**i, he keonimana haole ia ahe mea i noho Kuhina W aiwai he kanaka aoao hoi i ano like me j ka l’eresidena o ka Ahaoleio i mai ke. A e heie asu ana au ilaila a hai aku i ua k.maka la, ua kauoha mai ka Aha Kuhina e hoike aku iaia oia ka Elele i kohoia no ka hele ana aku imu.i oke Aliiaimoku, a e koi aki e ae mai Oia e haalele iho i ka N< hoalii no Kaiulani." I ka pau ana o keia mau olelo a ua kanaka loihi nei o kona wa no ia i nalowale aku ai. a pau ae la ko'u ike ana. I Lohe aku la nae au i ka pane ana aku oua keonimana aoo la: , “Aole! Aolel! E hai akuoeaole , au i ike ia lakou a me ko lakou Aupuni, iua oka lakou noi no ka hoihoi hou ae i ke Aliiaimoku maluna oka Nohoalii, ina ua ae aku au. Heaha n-> la ko oukou mea i pakaha ai i ko makou ama a me ko makou Alii? Hele pela! He halulu nui o kekahi mau kapuai wawae e hehi ana i ka honua kn’u i lohe hou aku ai. a hoomaoi popo iho la au no ke kanaka ioihi i paha ia mau a-u i nakeke ae ai ua inaina loa ia no na olelo a ke kanaka aoo, a i ole, ua peku ia aku paha kona kikala me kekahi mau kamaa buti nunui a mamu koke aku la oia i ka hoio. I!oko o ko’u pihoihoi nui no keia mau mea a’u i ike ai, ua halawai iho la au me kekahi mea kamahao hou. Ike aku la au ma ka papaie Mahiole o ua keonimana aoo la, ua kau ia he mau hua palapala Aloha Aina, a e pii ae ana kekahi Hae Hawaii ma kekahi pauu-hae e ku ana mamua pono o ua kanaka la i kuhakaha ia me keia mau hnaolelo, “E hoi e uoi o iko Kapu Heiau. - ’ I ka weio pono ana ae o ua Hae la ma ka luiu o ka pahu-hae. a kau kilakila m&i ia hoi me ka hiehie nui, oia no ka wa i olowalu ae ai ka leo o na manu liwi Makapolena e meie aua me ka nani loa, a penei na ialani o ua mele ia; 1—Ka MaKua Mana Loa, Maliu mai ia makou, E halm aku nei. Me ka uaau haahaa. Soi E mau ka maiuhia. O ueia Tae Aina. Mai Hawaii a Niihau, Maiaio o Kuu malu. Uui —E mau ka Ea o ka Aina, Ma kou pouo mau, A ma Kou maua uui, £ t Ha, e Ola ka Moi. A no ko'u iini makahehi ioa 1 keia hooheuo ana manu, ua puiwa ae la au a aia ae ia mai ka hiamoe ae, a ike iho la, eia ka he akaku. Kuailo ia mai. Ka Iplalabata o Kupeliua.