Hawaii Holomua, Volume III, Number 260, 12 July 1893 — MAU NO KE OLALAU. [ARTICLE]

MAU NO KE OLALAU.

Pau ole no hoi ke olalau o na lolokaa o ka papm-pai h»x>hui aina * kumnkaia ma. Ke hoomau nei no lakou i ka olelo mai aole mamuli o ka lele ana mai o na koa o ka mokukaua Amenka Bosetona a mamuli hoi o na kauoha a Kivini mahaoi i waiho aku ai ke Aliiaimoku i ka Nohoalii malalo o Kana inau kaupale hoopii imua o ke Aupuni o Amerita Huipuia. Heaha la ke ano o keia poe? Ina paha he kanaka me ka noonoo kauaku. me na maka kanaka a me ua pepeiao kauaka, aluila. e hoomaopopo iho aua, e ikemaka ana a « lohepono ana; aka, me he la he poe holoholoua, a ua ahona no paha lakou. Me ka maopopo no ua hooleie io ia mai na koa o ua mokukaua Amerika nei, a huki ia ka hae Amenka iluua o Aliiolani Hale malalo o na kauoha a Kivini mahaoi ma ke ano kakoo a kokua i na Kipi a kue hoi i ke Aupuni o ke Aliiaimoku. he ole wale no nae ia. Ke olelo mai nei lakou, i hoolele ia uiai ua mau koa nei no ka malama i ka maiuhia o na ola a me na waiwai o na kupa Amerika. Pela iu anei? E ninau ae kakou. He mau waiwai a he mau kupa Amenka auei kekahi maloko o Ariona Hale ma kela la hookahuli Aupuni o lanuari 17? A pehea hoi ka Hale Aupuni a me ka Hale Alii? Haila anei na waiwai a me na ola o, na kupa Amerika ma ua la 17 nei o lanuan? A pehea ma na palena o ka |K»ai o ia mau wahi. mai ke alanm l'uowaina a ke aianui Kikeke, a mai ke alahele mahope o Ka pa Alii a ke aianui Moiwahine —ilaila anei na w&iwai a m« na ola o na kupa Amerika ma ua la hookahuli Aup'uui uei? Ke pa-e mai nei ka leo o ka hanehane a ke wawalo la ma na kuaiono e kalahea ana— aole! aole loa!! A heaha ka hana a na koa Amerika me ka iakou mau lako kaua malokoo Ariona Haie ma ua la nei a me ua la mahope mai? Heaha ko lakou makemake a heaha ke kaona a ka moe o ka hele ana iua ie wahi c hoomoaua a e hoohalua ai ina aole waiwai a aole ola o na Amerika malaiia? No ka tualama io anei ia mau mea? A ioie, no ka hooko ana paka i ka makemake o ke Kuhina Kivini e kokua i na ktpi ma na hana hookahui' Heaha ke kumu o ke

kiai ole ia ana o na kauhale i noho ia e na ola Amerika a me na halekukaa a oihana hoi kahi i muu ai oko lakou mau waiwai. aka. ua hele aku la nae ma kahi noho ole ia e lakou a i hoahu ole ia hoi ko lakou mau waiwai? Aole anei he hoike oiaio kela no ka hoomakaukau a me ka liuhu e kaua a e lawepio i ke Aliiaimoku ame Kona Aupuni? Helepeia ka poe e Kanikani nei na waha me ka hoao e huna iho i ka mea i isekumaka ia e ka malamalama o ka la. Ua hana ia kela mau mea, a aole loa e hiki ke hoihoi hou ia mai—ina no e mihi ana ka poai pakaha a me Kivini a hiki i ko lakou hopena, aole loa e hiki ana ia lakou ke holoi ae i ka moaii eleele • kau ’ia maiuna oko lakou mau lae. Ua kukunipaa ia me ka haowela o ka oiaio, a ua kapaia hoi ia ano holoholona na hipa-eleele o Maliekekua.