Hawaii Holomua, Volume III, Number 287, 18 August 1893 — EIA HOU NO UA MAKAWELA. [ARTICLE]

EIA HOU NO UA MAKAWELA.

Ua nui a lehulehu wale na manawa a ka lahui Hawaii i hoohuoi ai no na mea e pili ana i ko lakou mau hoaloha mawaena o na haole. Ua nui a manuuu wale na manawa a kekahi poe haole i kapa iho ia lakou me na huaolelo wale waha o ka mali leo, me ka i mai—he hoaloha lakou nou e Hawaii. Aka, oua mau hoohuoi ana nei nae, ua maopopo loa ka mea oiaio mamuli o ka hoike maopopo le’a ana ae nei o kekahi o keia poe makawela i ko lakou mau manao kawa-u puuwai eleele o ka hookamani, e like ia me “Porofesa” (?) W. T. Brigham O ka wehe hou aua ae i ka maawe punawelewele e hihipea nei maluna o kakou i keia mau la. a hoomaka aku e f«aio hopo ole no na koi a keia poe no ka haawi ana aku i keia mau Paemoku ia Beritania Nui, ua ulupuni ae la na manao o ke diaboto a kikeke mai la ma ko W. T. Brigham ipuka, a owa ae la kona waha me ka luai ana mai i na momoku ahi konouli hilahila ole, na ka eleele* o ka inika o ka nupepa B<jpton Commonwealth e hoike aleu i kona poe heluhelu. a penei ua mau mamala olelo hilahila o!e la a ua “Porofesa” (?) la i haakei ae ai ma ua nupepa la ;

“He mau makemako no ko makou, e like la no hoi paha tue kekahi lahui e. Ua makeinake makou i uweaolelo uuje j moana. na Enelani anei. a i ole na Amenka paha ? l a mah’make inakou i aupuni ikaika, i hiki ai ke lan'z ia ka mana koho mai na lapana a me na ( kanaka Haieaii. 1 a make- ■ make makou i mau wahi hoolulu moku a me na hana hou ana i ke awakumoku. I ke aupuni ht*a la makou e nana aku ai e U>aa mai ai ka hooko | ia o keia mau iini ?” 0 na huaolelo iho la ia o ka ! haakei a keia “Porofesa” (?) Brigham. 0na huaolelo iho la ia a ke kanaka i haawi ia aku me na waiwai a pau o keia ao mai ka lepo alolia aku ou e Hawaii. Ona huaolelo iho la ia a ka hookano e ai haaheo mai la i keia la i ka jialena a me ka palaoa mai loko aku o ke dala a na Hawaii—o ke ewe a me ka mamo a Kamehameha I. Aka, oia nae, keia aea kauahua. me ka inoa e hiki ole ai ke hoike ia maloko o na kolamu o kekahi nupej>a i hilinai ia —ke makemake nei. ke haakei nei, a ke umiapuaa nei e loaa ona aupuni ikaika, i hiki ai ke hoopau i ka mana koho o ke kanaka Hawaii. Aole no makou iloko o na hoohialaai ana i keia manao puuwai eleele a keia makawela. Aole no hoi he mea nui a hoouluhua i ko makou noonoo maikai ka i’o maoli o kana inau kamailio ana oke ano olalau, koe wale no paha ina makou e lawe ana i ko koikoi o ke kaao ana nona. Aka. o ke kumu nui o ko makou kamailio nona, oiai oia ka waha kamailio no kekahi poe kakaikahi e noho nei ma Hawaii nei. 0 ka makemake o keia “Porofesa” (?) Brigham, o ka makemake no ia o ka poe Mikanele o Hawaii nei. O ka hooia loa ana mai keia i ka oiaio o ka makou mea • i kamailio ai e pili ana i kela kuikahi hilahila ole a “Alexander” i lawe aku nei iloko o kona pakeke. a kahi ‘La Kuakea’ e hoole waha nui mai nei. O ka lakou mea ia e ake nui nei 1 O ka lakou ia e makemake nei i ka lahui Ameiika e ka- ! koo mai i keia poe kipi. 0ka lakou ia e ake nei e hoonele ia ka poe no lakou ka aina a me ‘ ke onehanau i ka mana koho ; mamuli o ke koi a 640 wale j iho no wahi Amenika. Uhu ! • Ula-la-he-ho ! 1