Hawaii Holomua, Volume I, Number 7, 4 November 1893 Edition 02 — Ka Palapala Noi A KA Hui Kalaiaina i ka Moiwahine [ARTICLE]

Ka Palapala Noi A KA Hui Kalaiaina i ka Moiwahine

No ke Kumukanawai hon Mamoli o ka olelo hakoepa a na nupepa wahakole o ka hoopu- ! niponi nni wale, no ka Moiwahioe ka hewa, a oia ka o>oa i kahuli po i ai ke aupuni no kona makera «ke ' > e kukala i Kumukanawai hou, a e loaa ka mana piha ilokoo kona lima e like me ke Kumnkioawai k ih koo na Kainehamehu. noiaiia ke lawe nei makou i ke kuh.ua k nnailio maiuna o ia iiamahana « hoike aku imua o ka lnhui Uaj W:, *> i ka oiaio ole o ia mau ka- 1 mailio, no ka mea, o ke Kumuka- ) nawai.oiaka ninau n«na i hooului aoa i ka lahui Hawaii mai ka makahiki poina ole o!887. a mailai ( la inai i knkuluia ai na hana o ke ! kipi, ka powa. ka aihne. k« alu nu. a hiki wale i ka puka a maka ana i keia makahiki inalalo o na hana poholalo a keln ahahui mua o 1887 o ka poai misionari. No- ! lail». o ka uinau Kumukanawai | e loaa ka pono ka ilike me na i Hawaii oiaio o ka aina, oia ka j lakou i makemake nui ai i ke au ; 0 Kalakaua me ka hooko ole ia; waihoia aku imua o ka Ahaolelo, aole no i hooko ia; nolaila, ua waiho ia aku imua o ka Moiwahine Liliuokalani e kona j mau makaainaoa ponoi hoi, a oia ka wa a na ahahui kipi i hookahuli ai i ka uoho Aujinni Moi ana o Hawaii nei, malalo hoi o ke kokua ana a Kuhina Kivini nie na koa o ka mokukaua Bosetona, a oia ka lakon e hanoli uei 1 ka waiwai aihue me k.i ae ole ia e keia lahuikanaka ma kekahi koho balota ukea a me kekahi anoe ae. I mea e hoopauia ai ka makole o na Lunahoponoj>ouo Oojmhue ! o ke “Kuokoa,” ai inea hoi e ' hoomimino ia mai ai ka aluhee ’ aua o ko lakon mau piha opala lio, a me k«> lukou mau j>aalalo, j ko hoopuka aku uei luakou ma ka inoa o ka Hui Kalaiaina Hawaii, oiu k » makuakane o ke Kumukauawai hou i koi ikaika noelima makahiki i hala aenei, a me ka lakou palapala hoopii i kakan inoa ia c na lala o ke Komite 13 imua o ka Moiwahine, ma ka la 14 0 lanuari, a me na kukai olelo ana me k« Elele Komiaina Ba!a- ! unu i ke kulana pili hooponopouo Aupuui o Hawaii nei. Aa Palapala Xoi a ua Komite Umikumamakolu i lea Moiwahine Lilinokalani i Kumukanawai Hou. [ ke Alii ka Moiwahine Lilinokalani—e Ola mau loa Oe : Maiuuli o na olelo o ke Kumukanawai o Kou Aupuni, ua ae ia makou Kou mau makaainana, e hele mai imua Ou, e hoakaka i ko makou mau pilikia, a e uoi aku hoi ia Oe e wehe ae ia mau pilikia o m.ikou. Ma ko makou hoomaopopo ana 1 ko makou kulaua Kou mau raakaainaua i keia manawa mamuli o keia Kumukanawai e ku nei, ke ike nei makou ua aue hoopiii pu j ia ke kuluua o na kauaka ponoi o ka aiua, mamuli o ka haawi ia ana o ka Mana Koho Balota i na malihini rae ka hoolilo ole ia i muu knpa no ka aiua; a ma ka i haawi ia ana hoi o ka Mana Koho ■ ' o na'Lii i na poe *aiwai a mahuahua o na loaa, oiai uae o ka hapa- | nni o kon Lahui. he poe ilihuue a uuku kahi loaa; uolaila, ke ma- | nao nei makou, ua oi loa aku ku ) pono i loaa i na malihini mamua o ka pono i loaa ia makou na ma- i kainana Ou e ka Moiwahine. Nolaila. mamuli o ia kumu, ke ike uei makou, o emi mau aka aua ia y»ono mai Kou mau makaaiuaua ponoi aku, oiai hoi e pii mau mai ana k* heiuna ma- } huahua o na kanaka o ua aina e. : I _ • • • • . . 1 e komo mai nei, a oiai ma ka 1 nana pono ana i ka mauau o ke Kumukauawai e kn nei i keia manawa aia no i ka Ahaolelo ka mana i ka hoop«u aku i kou mao Kuhiua e ka Moiwahiuo, uolaila, o keia haiwi ia ana o keia mana . koho Uula loa i na kauaka o na j aiua e, ua like no iu me ke kaiii i > ka maua hoonoho i Koa mau Ln > na Aupuuī Kiek>e mai a Oe akn, • a mai a makou aku hoi Kou mau pouoi. - — *

| Koteiltt. ke manao nei makou, 1 , ' n * e han» ia i Kumukan*w»i hon, ae hiki ai e haawi ia ka ma.na koho baloto i na makaainana j w ale no oka aina ame na poe i hookupaia, aole i ka poe malihini o na aina e i loaa ka mana koho i keia wa. I mea e k&kooai i ka hanohaI no o ka nohoalii, be mea pooo e haawi ia kekahi mana malalo o j ke Kumokanawai hou o ke koho j ana i ka hapalna o na'Lii o ka Ahaolelo i mea e loaa ai kekahi poe e kakoo ana i ka noho’lii. A oiai hoi, ma ka nana ana i ke ano i hanaia ai ke Kumukanawai e ku nei, na hana ia mamnli o ka manao lili o kokahipoe kakaikahi wale no, a makon hoi e aa nei e hai aku imua Ou e ke’Lii, aohe makaainana ponoi i konoia e noonoo i na Kumukanawai nei, nolaiia he mea ku i ka pono a me ka pohilei, e hooholoia kekahi kauawai Aha Elale e hana i Knmakauawni hou. i hiki ai e koho ia kekuhi poe kupouo e na mea a pan e hana i knmukanawai hou, .ne ka uana ia o ka pono o na mea a pan. niai ke kanaka waiwai loa a hiki i ke kanaka iiihune. Ke mauao nei makon, ina Ua ■ j hiki ika Moi Kamehameha I., ke kukala i Knmukauaw«i no kona Aupnni: ‘Mamalahoa Kanawai,” £ hele ka elemakule a me ka luahine a moe i ke ala, ua hiki no ia Kamehameha 111., ke hana i Kumukanawai no kona Aupuni, oia hoi ka haawi ana i ka pono kaulike muluna o na kauaka a pau; pela no hoi o Kamehameha V., i ; kona Kumukanuwai; u ina hoi ; ua apono Kou kaikunane Alii ka Moi Kalaknua i kukala mai ai a I hoolaha i keia Kuuukauawai e kn nei, aluila. ke mauuo nei makou me ke kanaluu ole, uu loua no ia oe ia mana e huna e like rae Kou muu mua i hala aku i ka inake, a ina pela, alaila, aole he mea nana e hoemi i ka holomna o Kou Aupnni a e hooni ai hoi i kona kuokoa man. a me ka hanohauo o ku noho’ulii o Hawaii, ke lawe ae oe i ke kaumuhu o ke kukalu ana mai i Kumukunawui hou no Kon Anpuni. A o ka leo o ku makou mau pn I le, e holomnu Kon Aina, e mau kona kuokoa, u e mau Kou noho ana ma ka noho’lii j Huwaii. O Mukou iho no me ka hnahau, ke Komite l'mikumamakolu o ku Lahui, J. Alapai,--Luuahoomalu. J. Kanui, J. A. Kahoonei, J. Keau. T. C. Polikapa, Panl Moe, F. Manuhii, C. K. Haole, J. Kekipi, J. Kailimai, A. 8. Kuoha, F. Keiki.