Hawaii Holomua, Volume I, Number 14, 23 December 1893 Edition 02 — LONO HAUOLI Haulepahu Hoohui Aina a ka Poai Pakaha. [ARTICLE]

LONO HAUOLI Haulepahu Hoohui Aina a ka Poai Pakaha.

Iloka Loa na Poe Ancc Aupuni P. G. KUMUHANA Nane Ole a Peresidena KALIVILANA. () ka n'mau h«x>liui aiua o Hawaii i waihoia aku iiuua o Amenka no ka waiho mai i kana hooholo, mai ka lawe kaili lima nui ia ana c ke Aupuni P. (i. e ku nei i keia inanawa, inai Ianuari 17 inai a hiki i keia inalama hope o ka i makahiki 1893, oia ka ninau ano nui o keia inau hora e pili t ana i ko Hawaii kulana lanakila o ka hiki iaia ke hookele Aupuni iaia iho mai ke kuai maoli ana a ka |K*e ohana hoo-' * I hui aina o na Misionari i keia lahui, e ano hoohalike aku ana ia kakou e lilo i mau niga ma keia mua aku, ua loaa mai na lono hoolana inanao no ko kakou [«ikele. ma ka mokuahi Alameila inai o ke kakahiaka o nehinei. Aole he mau hoololi a me na unuhi hou ana aku a ka Peresi»lena i kona manao mua, e hoihoi hou ia ke Aupuni kumu o Hawaii malalo o ka hoomalu ana a ka Nohoalii, a oia no ke kauoha like i loaa mai i ke Komisina Wilisi, no kona hooko aku i ka ho[iena kela manao o Kalivilana, a e Iiooko io ia aku ana ma na ano u pau e like ine ke kaulike a ke Aupuni Ameiika i makemake ai. Ke [«uikiki nei kekahi jx>e iloko o ka j*oai o ka jhh.‘ hapuku aina, no ka waiho ia aku imua 0 ka Aha Senate, ua lakou e hoopuka mai ka olelo hooholo no ka ninau o Hawaii, alaila, e lilo ana ka manao mua o Peresidena Kalivilana i hooholo ai ine ke akahele kaulike ine kona Aha Kuhina, e helelei liilii ia inea me ka hiki ole ke hooko ia. a me ke kuleana ole i ka Peresklena ke liaawi kauoha inalalo o ka mana ikaika kaua UK*ana e heniko ia. Hc kuhihewa K*a ia manao o lakou i ke ano kalai aupuni o kela kanaka • kaulana e noho jx>o nei ma ka hoeuli o kela lahui nui c ikaika. Ina ua lawe o Kalivilana 1 k* koikoi O ka hc*ike kalai- i * aina a Komisina Elele Balaunu, e hoike akea ana i ke kohu ole o na hana hapuku a kekahi jn*ai kakaikahi i ’aahu i ke koloka o ka hoomana e lilo i inau Misionari, alaila, ua j*au mua loa keia mau hoike i ka waiho ia aku e Halaunu, he hana kuleana ole na ka poe Misionari, ka hoohaukae ana i ka manaoio Karistiano iloko o na hana kalai pili aupuni, kc oie lakou e kupaa maluna o ko lakoa kaliua jxmoi ejiai i ka maiainalama o ka Euanelio. Aole he mau kauoha hou i lo&a mai i* WilL$i uo ka hoihoi

I ... * 1 ana o KaliviHna i kana kumuhana o Hawaii. koe wale no kona hooko aku i kana olelo hcK.*holo e hoihoi ia ke aupuni kumu maialo o ka hoomalu o ka Moiwahine. a e hoohaiia ia ka ikaika o ia aupuni ina e makemake ia no ka hooko ana e ' !<*aa kela kumuhana. a ua lohe a ua ike kakou i ka Poakolu nei, na 1i«kAo aku o Wilisi ma ke n<»i ana aku i ke Aupuni P. G. e hoihoi hou ia ka Moiwahine Liliuokalani maluna o kona Nohoalii, a o ka lakou j>ane i mai koe aole i makaukau a hiki iloko o keia la, a heaha aku ana la ka ke Koiuisina Araerika e hana aku ai ia lakou. ina no ke kukala ia he poe k jv a me ka hoohaunaele, a i ole, he aihue aina j*aha i na jx*no a me na kuleana o kekahi lahuikunaka i noho hoaloha ine ka Repuhalika Nui no na makahiki lehulehu i liala, a i ae ia mai hoi k<> Hawaii kuokoa e noho hookele auj*uni nona [nmoi iho, e kekahi mau niana nui o Eun»j*a e ku nei, a e makaalainau nei ia kakou iloko o keia mau la. 11« *ko o ka Aha Senate, aia no he mau lioa i like ole ko lakou manao inaluna o keia ninau hoohui aina o Hawaii. a ua waiho ia ae e Senetoa Hoa he -c*lelo hooholo i ka la 9 nei, e waiho ia aku na hoakaka j*iha a j*au c j*ili ana i ka ninau o Hawaii, i kumu alakai na lakou e hoomaopopo ai no na mea a ka Peresidena i hana ai malalo o kana kauoha, a e hana aku ana j»aha no ka hooko ana ia mau kauoha. Na Senetoa Geresehama i pane ae ma ka aoao e kokua piha ana i ke kumuhana a Kalivilana, me kona hai aim inai me na huaolelo moakaka imua i o ka Hale, ua hoiuo mau o Se- ■ neioa Hoa i ko Kalivilana mau Aha Kuhina mua i hala, a eia no ke hoomau nei i kana hana mua e hoino hou i keia Aha Kuhina o Kalivilana. Ua manaoio oia, o keia kumuhana a ' ka Peresidena i waiho aku nei imua o ka Hale, aole ia no ke kaulike wale i ke kuleana jnli j>aa o kekahi lahui nawaliwali, aka, he kuleana ole loa ko Amerika hoao ana elawe mai a hoo-, hui ia Hawaii ma na ano a j>au o ka hoohui aina me ka lohe mua olo ia o ka leo o kela lahui kanaka o Hawaii. Ua kamailio aku o Kakina 0 ke Aupuni P. G. i ka mea i kakau nujx'j>a Koronikela, me keia mau olelo kohu ole o ke kaj>akahi penei: “Ua hai mao- j jx>po ia mai ia’u i keia mauawa, ua kupaa loa ka manao o na kanaka o Hawaii no ke kakoo aua i ke kumuhana hoohuiaina me Amenka. Na P. C. Jones keia i hoike mai, a ua konio pu j mai nie na wahine iloko o keia hana e kokua i ke kumuhana me ka manao lokahi.” Ua hiki j 1 ka lahui ke hakaka, ina kana hoike ae, ina e makemake ia lakou e hoopakele i ke ku mau i aku o ke Aupuni P. G. oia ke aupuni mana o ko Hawaii Paeaina. Ua boi mni oei k» j*oe o IhKoo o \V»iraea. Lak Ahi : — Hora 5 a. m. Kaalo ae ka inokuahi Alemeda mamua nei. Pili ka waaj>a Auwaalalua o Kuhina Nui o Ohikimakaloa ma Kaalawai, — Pupuhikai o Ukoa ke j>au nui l la i ka holo uo Hawaii na waha lepo. Hanu ua makai kiu Amerika mahope o na poe ole- 1 lo ino ia Kalivalana me Geresema. Miuo aka iki o Wilisi i ka nui o ka aila. Holina! Hoioli | He niu Kalaj>ana ka Kakela ina i hoj mai la. Hoi j mai o Kakina uw ka nele, no ka mea, auhe puni ia mai o ka- * na mau apu. Ka nonoi kuika- I hi hoopakele maanei, huikau ka lahui iloko o ka hauoll, — mai poiua i ka Moonihoawa.