Hawaii Holomua, Volume I, Number 3, 20 January 1894 Edition 02 — NINAU LAHUI O HAWAII. [ARTICLE]

NINAU LAHUI O HAWAII.

| jloihoi £upuni ]Vīoi — Kumuhana Hope imua o ka Ahaolelo. | l'lolohi Hooko Kauoha i • ia\Vilisi. I — [MAIKA ‘f.XAM!N£R,” JAX. 13, ’94] Wasinetona, lan. 12. O ka lono hope loa i loaa mai ke ku- i lanakauhale mai o Wasinetona e pili aua i ka ninau lahui o Hawaii, oia no ke kumuhana i kamailio ia iloko o ka halawai o ka Ahakuka Kuhina a ka Peresidena i keia la, e hoike piha ana i ka manao o ka Mana Hooko no ka waiho aku imua o ka Ahaolelo, e kukulu ia he , kulana hoopakele maluna o Hawaii. Aka, i ka la nae inehinei, ua hooholo pono ia e ka Ahakuka o ka Peresidena he kumuhaua hou e waiho aku . | ai, penei: “He mea ku i ka pono a me ke kaulike uo ke Aupuni Ame- ; rika ka hooko jx»Iolei a>ia i na kumuhana a pau i waiho ia \ aku na kona mana aupuni e haawi mai i kekahi olelo hooholo kaulike no ka aoao o ka hapanui o ka lahui Hawaii, e hoihoi hou ia kona kulana hoo- ; pouopono aupuni malalo o ka hoomalu a ka Moiwahine, a oia wale no ke alahele e hiki ai ia Amenka ke alo ae mawaho o ka ninau hoopouopono e pili ! ana i keia lahui, ke hooko aku oia i ke kaulike a me ka malu-1 hia maluna o kela lahui makamaka a hoaloha pili kokokeloa o ka moana Pakipika. 1 Aole i maopopo na kauoha a ke Aupuni raa Wasinetona i hoouna aku no Kapalakiko na Kuhina WilisU nia ka mokuahi Mariposa, e like me ke kauoha a ka Percsidena; aka, ina aole he kauoha o ia auo, alaila, e hoouna hou ia aku ana ka moku “Cowina” e lawe i ua kauoha a i pau e hooholo ia ai uo ka hopoua o Hawaii, ia Kuhina Wilisi ma Honolulu, a oia auanei kana kumuhaua e hooko ai ma ko Amerika aoao. O na hoolala a ka Peresidena Kalivilana a me Kuhiua - Nui Geresehama i hoomakau-, kau mua ai uo ka ninau o Ha- ; waii, ua hoowahawaha loa ia j j ua hana houlolohi ma ka aoao . o Kuhina Wilisi i ka hooko i pololei ole aua i na haua pili oi- j | l.ana o koua keena i kauoha ia j e ke Aupuni o Amerika nana e hoeko aku. Ina i hooko hikij wawe o Kuhina Wilisi i kela kauohu i kinohi, ina i keia la. ua hoopakeleia ka Maua Hooko o Amerika mai ke koino kino aua aku iloko o na uluaoa o ka n-nau. ma ke koi aiaoli ana aku i ke Aupuni P. G. o Ha- j waii e hoihoi hou ia ka Moi- I wahine maluna o ka nohoalii.” O kekahi o na olelo ikaika )oa e pili aua no keia hooko ole ana o Kuhina Wilisi i kela kauoha a ka Mana Hooko, me ka hikiwawe, ua hoopukaia ae ia ma ka nupepa HtralJ o Nu loka, peuei: ‘ * “loa aole he kauoha i hoo- ; unaia aku nei ia.Kiihioa Wilisi ’ ma Hawaii, mai kona komo ( peo ana aku e hoohuikau i ka j ; hanouauo o koaa keeoa oihaaa | | iloko o oa haoa i kauoha ole ia I

1 ai oia e hana, alaila, he mea pooo e haawi hoa ia aku kekahi kauoha oolea no kona hana a hooko aku i na kaaoha | i haawi mua ia aka iaia na kona keeua oihana e hooko e like me ia i haawi mua ia aku ' ai i kinohL”