Hawaii Holomua, Volume I, Number 4, 27 January 1894 Edition 02 — Moolelo Kaao NO Wile Hamedia KA HAPAKINO KANAKA-ME-DIA [ARTICLE]

Moolelo Kaao NO Wile Hamedia KA HAPAKINO KANAKA-ME-DIA

I Ke Keiki Ilihune o na kakai Mauna Hui o Arabia—Ka Lua Ole o ka Imi Mea Pohihihi—Ka Nohea Kaili Puuwai o na Aupuni Hui he 52—Ke Pahaohio o ke Aupuni i ka Onohi Mamalaniala o ka La—Ka MeaNana i Wawahi na Pani Uwahi o Makewa, ke Aupuni Paha’ohu’o Ike Ole ia. Mahope o na kukai olelo aua a ka moi nie ka hauoli noi, he mea haohao nui l«a keia i na poe o ke aloaiii, niaho[>e o ka laua m«o kukai olelo ana, aa hoo!a«na mai la ka m«i i koryi maa aliikoa me ke kanuka oki wahie. E ko’u mna aliikoa, na hoa j ahaiaholo o na mea kaaa, ke ho- | ike aku nei au ia o-ikou, o kela makana helo ekahi ma ka’u koa- , j hana. oa hlo iai * nei. No ka mea, o koKakoa kau'ana ' a me ka hanohuao e papahi oei malaua o kakoa, me ka nui o na kanak i, ka nai t'na mea kaaa i | ka wa kaua, ke akamai o na hoo- ' kele ana a na alihikaua. me ka | ika ka maoli o ua hoooka ana. A pe!a e loaa ai kakou ka huouhauo mi a me ke kaalana. Aka, oia net, o keia kanaka, 1 0 Kana koiiipi nui kaoa aiea kaua | a o kuna m »u lnna n * ikaika hoo hana, Oa uoke aka oia I ke oki ■: na aiaiaau o na kuah wi, a ua like me he mauna la ka uui hewa , hew* o na paila wihie. m « { A oia kana i kumo mai nei e | ohi i kona maheie iloko o na hoo , hanohauo iloko oa hoo'uaoao aoa ako a ko’u nono nioi, a oia ka’ u e uooui aku nei ia oakoa a i pau e noho mai a ike i na mea e hana u aku an* oo ka hanonaoo i ' o ua kanaka oei. E kao aku ana au mulana ona 1 ke kea haoohaoo o M.kaeia, a i oa kea baooh<*no o ka hoomaua o ke aapooi P.G. 1 keia maoawa a ka moi e ka- 1 i maiiin oei, akahi do a maopopo i , ka poe o ke alo alii ke kom » o Ke j kouio an« o keia kao*ka iw loi- ! bī me k«ni m*u he'ehe.eoa koa- 1 , aioa u k» hīo a me ae iao abm. O kekabt o o« haiawahioe o ka * haiealii* be oegero ooi a

| (cī mumona, a ota Ke I.oohai nei i I 1 kahi kau(ka oki whh;e, me ka peai>eabi ana mai ;i» nei mahope oke pani puka, A oia no hoi ka aa kanaka oki vrahie la e hoo j hai nei. me ka hanoh noi. He auian i alii ko Keia Ka'kam» ; hine, a ola no ke kmkamahioe aj keia nika ekolu mai a Hama mai,! keia man keiki a Noa. A oia no iioi ka ua wuhi kaaka oei » hoeke pue nei o kooa hoau mua i ku i wekiu o ka naai o ua kaikamuhioe Ait opa lu. Mahope o ka pau ana o na hoo ' hanohano ii au » o ua wahi kaiia: ka ue', na kauoha la aku ia ke kueue oui u ka huleaiii e he!e e aua i ke kmo o kahi Kuaaina, a ij ka pau ana o Ka We koene haua. | Ua hoike aku la ke kueue i ku j moi i ua huahelu o kina aua aua. ia wa oia i kauoha iu aku ui e La jle e huli loie no ua kuuaka kua aiua uki wahie nei, aole i loihi la | alu aoa aku a ke kuene. loaa uu paa lole ilalo i kau Pake kanu i awa o KapaMua. Me he Noio la ka hoi ana mai a na kueue la, haiulu aoa me na ai.hu o ke kaoaka oki wahie, na I kauuha la ako la ka haiawuhme oegero e Uwe e h iauau i ke kaoa ka uki wahie, a o Keia ua hura ' uua o ko laua haule aua i ka hoo 1 ipoipo, a aoe e poma loa kaua wah'ue mura. Muhope o ke kahiko aua o ua i kanaka kuuaiua nei iuia iho, n» kono la aku la lakou uei e hele e ai iluua o kekaui pupa aiua, a e j like me ke auo saila (style) o ke ! kaonka oki wahie, i.ela uo ka pa- ! paaioa i hohola ia ruai, e keke : ana uo ua niho ona ilio na nioa, e lewalewa ana ke elelo o ka puaa ; ua uiua, e hamamu una ka waha o na moa me na palahu, e Loike hoike ana keia mau mea pahao hao a meue i.eue, pela kela poe ! holoholonu i paiuoma hope l>>a ai uo ko iakou oia mumua o ka lele I una o ka hann i ka lima k.inuka, e mau aua uo ka haika. A o kia | ke ano papaaina ouo i ua knaaina a pao, a oia ka ka moi i ou >u mai ai i ke kanak» kuaaiua oki wahie. I ku wa o na hoa ai i komo ai e ai, ua komo mai la ko kanaka : oki wahie oa owiii ia ae kekuhi a»ao o koua loie waw e iiona, e hke me ke ano o na kanuka o ka apaua o Hawaii, moknpuni o I Kona, kuLnahale ahi o Hnalalai. Ua noke iho la Ukou i ka hoo nun mio a maa'<ei a haok>e na ! nuku, ha ibn, ua papahna, a oia ke »i o ke koaaina i kapau ua nt a lali ka nukn i kawaiwni. Mahope o ka paina ana ua hua wi he aha hola hapakoe me ke kaiue nuK.ee kapakahi, a o ka m aku o ku hula lea'ea a ua keiki oki wahie la i kuupau mai ai. ota Ka hula ekake koliliilipi, Ke ho aeoei kuhliilipi Me na eke kaio kuli'nhpi O ka uka lue laau kolilulipi O.a ka ka moi i ielele ae ai ilo: ua me ka pupule noi o kona hau: j oh, a po.>ho ae la kona leo nui e! j houho ana, anwe ka naoi e! anwe j ka laaole e. Ka lilo o keu nika> ! kauwa wahine i keia hehena e! No keia ike mai o kahi kuaama i! I ko k% moi haooli akn, ua oi pa: kela aku ka pi oka ihu o ke ka: i naka kuaa’na i ka ooke i k» paj kaawili ika hula aua, oa piha | lealea ke »naisa a ao. Ua noho liio ia ua «rahi kanaka • uei t ke alo alu e nhauha ai i kela pau «iala noi hewahew» ao» i ioaa ai, oa ai oia ua iou, e lika me kana mea e hana ai, a i ka wa ana i ike iko ai ua nummo l i kaua eke n ji. oa hoao e imi i ' aua o>k>u4o leho ehn iloku ana, | e hoi a hoopanipaoi i kau« wahi: ne ru«re me oa olelo maii o ka pakahee on» ano a pan o ka iupuwaie io* i puni m»i ai kao» 1 w«hiue mare.