Hawaii Holomua, Volume I, Number 5, 7 February 1894 — Akepoka ma Kapalakiko. [ARTICLE]

Akepoka ma Kapalakiko.

0 keia kekahi uianao a ! uiakou i ike iho ai e kamailio ana no ko C. M . Akepoka hiki ana aku nei i Kapalakiko, a i hookaulana ia ae hoi | e ka poai o na poe kakau nupepa o ka aoao misionari, ua holoaku oia i Araerika uialalo 0 kekahi hana malu. Xa keia i mau kukai olelo malalo iho e i hoike maopopo mai i kona ano a me kana hana. he kanaka ! hiki ole oia ke fulu wale ia a i alakai 5a ma kona ihu. e hooko 1 ka makomake o ka poai pakaha a me ka powa i ka pono pili I jxia o kekahi lahui malalo o ka manao kuko a me ka lili o ka manao. O keia na olelo i hoo1 puka ia maloko o na nupepa o i Amerika. C. W. Akepoka, ke kaikaina o kela kanaka a kakou i lohe pinepine ai i kona moolelo e pili ana i ka oihana koa malalo o ka hoohana ana a kekahi jx>ai j?akaha o ka hookahuli auj>uni, iloko o ke au uluku e nohoalii ana o ka Moi Kalakaua " maluna o ko Hawaii Paeaina, ua hiki mai nei oia i keia kulanakauhale ma ka mokuahi Monowai mai Honolulu mai. Ua ulono ia ae ke ano nui o kana huakai awiwi i holo mai nei, eia oia ma ke alahele pololei malalo o kekahi hana no ko kulanakauhale o Wasinetona. He loio ko C. W. Akepoka kulana pili oihana o ka Porofesa, a he lehulehu wale o na hana kaulana ana i komo poo ai a ikemaka i ke au nui a me ke au iki o na hana hookahuli aupuni o ka ohumu i ko ka Moi Kalakaua au o ka nohoI alii, a ua hooko ia kekahi hookahuli auj>uni me ke kulu ole o ka hunahuna kc>ko hookahi malnna o ke kahua kaua, a ua palua hou ia iho |kona kaulana maluna o na haawina wiwo ole j i makaikai ae maloko o na [>aia o ka Hale Ahaolelo Kaukanawai, i ka wa hoi i mokuahana ai ka Aha Kuhina o ka Aoao Hoomaemae o na Misionari, e poholo pu inai na hilinai ole ana a na wahaolelo t) ka lehu- ; lehu i koho ia a puni ka paeaina. He oiaio, he kanaka I makaukau oia a me ka loea i raa kana oihana pili i ke kanawai, a e hoike no oia i kona | manao kuokoa i ka wa e hele | loa aku ai o na hana pilikino a ' kona pwii mawaho o ka moalilainaj>> ka hanohano, ma ke ano o ka hookauwa kuapaa i kekahi mau poe a me kokahi lahui e noho ana rae ka maluhia o kona noho Aupuni Kumuk; nawai pili lahui ana. f a klpa aku ko makuu mea kakau nupepa iloko o ke keena

hookipa nui o ka mokuahi Momu'ai, oiai oia e hookomo mai ana i ka nuku awa mawaho ae o ka Lae Line, a ua halawai like aku laua he alo a he alo me na helehelena oluolu o ke ano hoa’loha kahiko, a oia ka Mr. Kakau Nupepa i pane aku ai me na huaolelo mua oka wehe manao i ka laua mea e knnailio ai. penei; “Aloha oe e Mr. Akepoka. Hauoli nui au i ka halawai ana me oe i keia kakahiaka, eia ka o oe kekahi ohua kaulana a ka mokuahi e lawe mai nei no ke awa o Kapalakiko nei. He manao k<>ho ko’u eia oe malalo 0 kekahi hana nui ma kau huakai no keia aina, e pili ana i ke kulana hooponopono ninau lahui o Hawaii.” “Aole, —a he ole k>a no mai j kona hookumu ia ana mai,” i wahi a Mr. Akepoka iloko o na huaolelo pokole wale no. “E oluolu mai anei oe, e : haawi ia aku kekahi mau ninau 1 na kumu nui o kou hoio ana n»hi i Amenka nei, ina paha aia oe malalo o ka hooko kauha no ia keena ?” wahi hou a | ka mea kakau nupepa. “l T a ae au i na ninau ona ano a pau e pane aku.. O ka’u huakai mama no Amerika nei, ; no ka hooluolu no ia i ko’u ola kino, a me ka hoomaha hoi i ka manao mai na hoohana huiknu ana o keia au o ka maopopo ole e kali nui ia nei o kona hopena mai ka olelo hooholo a keia Hepuhalika e hoopuka mai ai.” “He manao anei kou e holo loa aku i ke kulanakauhale o \Vasinetona ? “Ina au i makemake e holo i \Vasinetona, e holo ana au. Ina au i makemake -e noho i Kapalakiko nei, e noho ana au. Xo’u ia kuleana. a o ko u makemake wale no ke hooko ia.” “He mau manao oluoluanei kekahi ou no ke Aupuni P. G. hou o Hawaii?” wahi a ka mea kakau nupepa. “Ae, —me ka manao oluolu no,” wahi a Akepoka. “A he mau manao oluolu hke no anei i na luna oihana a pau o ke Aupuni P. G. e ku nei iloko o keia la?" “Ae, —me ka oluolu mau no lakou a hiki i na kupuna o ka ohana misionari, kin* ko makou hele like ole e akoakoa iloko o ko anaina haipule hookahi, me lux>kahi puuwai o ka manaoio mo na pana[>auau eueu o na lehelehe." “Ua kamaaina nui paha oe ia Lolena Kakina o Honolulu? “Ae. ua kamaaina piha au iaia, me kona mau kino-aka lehulehu m,« ka huina o na tausani e like me ke kh.. *kupapau o ke akua «ieholo o Hanihala me Hahakihala.”

"Aia no anei oe malalo o ka | manao oluolu i ko Mr. Kakina ! I kulana pili oihana Kanikela. he , Kuhina Xoho no ke Aupuni Hawaii ma ke kulanakauhale o Wasinetona ■ * “Ae, —me ka manao oluolu ) mau no au no Mr. Kakina. a na’u oia i peku aku maloko o ka rumi Ahaolelo iloko o ke kau o 1890, ma ka huai pau ana i na hana hilahila ole o ka poholalo e umiapuaa loa i kela lahuikanaka makee a pulama mau i ke kuokoa oko lakou ' aina hanau malalo o ka hcK>malu a ka nohoalii.”