Ke Alaula, Volume VI, Number 4, 1 July 1871 — HE AHI, HE KEIKI, HE KANAKA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HE AHI, HE KEIKI, HE KANAKA.

11,. wniii |ioo poliiliilii iin lieiii ; nkn :nn loi wi'hewelii! iin.i e innopo|i(Mii i Ku poe liooluhe n nooiioo. Il(! olnnm o nolio aua inalien la ! n/i mnl<u ltu mal<iinl<ano, u koo i<n mnkualiine ino kelinhi mnu kcil<il<ano a l<nil<niirihinu hoi. Aolo lnkou i piliKin l<ol«) no l<a mea he loileana l<o lal.oii iloko o l<t'lf/ihi nliahui eli helwiw»*, nolaila mai l<o ola mamua, oiai u ola ana l<a maluialiane, a ua innnao oin o lawa ana l<o ilnla no l«.< ola faia 0 l<a olmnii n no l<a hoonaanao niui hoi i na |<oiUi. Al<a niio, i l<el<ahi la, na lonhin lakou i l(ii pilihia. Ua maloo l<nhi luu keleawo, <ia pau 1 l<a eliia, aolio kelenwe i koe. Nohen ke ola ma ia hopo akn ? Akoakoa na lala o ka ohana ina kekahi nhialii inu ki\ malaina o Keheman, olelo ke keikikane hiapo o Helo kona inon, o hui, e knkn ? nimi pn i na mea o pono rii. Ua pilikia kakou, ua pan ke kumu o ko oln kino. Nolien ke oln rpn keia hopo aku? Owan ka liinahoomalu, he koinilo imi hann knkou, nole nae ho polio ke liui mni iirt wuhine mn keia komile. '• Knhahn ! n nawui

i li.'iua Li li' i' iiii ;i iii(! lui wiiiii laka l,c nl" na W!tlliii' 11 u:ilii ii Li ni;ikiiiihiih'. "A 11"111■;i c lii'ui ni i n;i wiiliiih' K<> liiiiia i Kn I> i 11:i ;i un' K;i W:iiil leilui, Li; n|c l.a |>:il;io;t u ni' < lct liipi, (Mi lioi, lie o|c tia k.'iiie iiaiui e Inlu i l,a liuiia, n wili i lei palaoa, a uwi i l<a wi;iii," wali; a lIH1 1 , "Aole maki' lioo|)aa|iaii 110 ia inea," walii a l<a )iial»iiiiliiiic, " c iiolio a olelo oluolii no. I'i.-liea luil»ou o o!a ai / e ola anei ma lui nolio wale a Iil(i i l(ii lioopaapna wale nliii no V l'ane mai o liel(! " mn l(a liana lima no o pono ai ; eia uae, nawai loikoii e liooliinaliina e liana ? Iu alia lioi liu Inijioiio7 inuliea lioi e loau ai ? AlaKo' inake au c liana ; ina kiiu nianao, e liiki ia'n 1«' lianu i li('l\alii liniia nui e ola pono ai l.akou a pau, a wailio alai i līo'ii inanao o liele i l»o knla iiui, a nolio c!ia makaliiki ho ka iini ana i ka naauao.'' '-O, 0, ()," liealui leelu e 0 nei ? Ijo liule pilia ; aia ke knni wikiwiki la lie Lielu alii palia e lielo kakou e tiana. \ana nkn la lukoii rna ka pnka nniani, aia lioi, lie liale o weln arm i ke alii, Olelo Hele " l*j lielu nna au e naim i keia alii nui." I'aipai kn inakiialiiiie ia ia, e liookomo i ke kuki mo-

liana o :iim, no ka niea, lie po aini loa ia. Ka pnkn aloi la no ia o Helo iwalio a liolo a nann i ii» kipalnpa alii c pii woliweli ana i ka lani. A kii koke i kona inakiialiino, ine ka olelo, " Kn. e liele pu inni oe» y nana i keia alii nui a nani lioi ke iinnu." Ae ka mnkmiliine 'ii liele pn me Hele, aole nae no ka nmV» Wale nku i ke nlii, akn, nn ka n»an;if> menenii'iie. mnlia pnlin o liiki ke kokua i ka lioopnkele non i kn poe e pnu ann i ke alii. I!el(! lakon a pii i kalii ki"kic e kokoke ana i ke alii, a il<e i ka nui loa o kannkn i tiko;t> koa e klnai i ke nlii, a i ole, e lioopakele i ka | |'.oe mnloko nme kn waiwai pu. lue nku la lnI koii i kekalii liaiinnele n j)ilioilioi loa, n ane pti* ! pule kekalii waliine ika nuwi.' mii nna. Ilealia |la keia ? Nnnu'ku la Hele a ike lie walii keiki j uiikii e ku ann ma ka puka nniani o ka pnpn , olunn oka liale e wela ana ike alii. Ua pnii na I kannka, na keiki i kn laweia iwalio o ka Imle, I koe nae keia walii keiki uukn, nonn ka lioolio a | nio ka pihoilioi nui. A, okn ninkualiine, oin ua I e uwe pnpule nna. Noi iknikn oin i k.i | poe kinaialii e kii i un keiki nei, nolie oni ne ke- ; knlii, maknu i ke nlii e lnpnlnpa mii ann, a e

liiinK' iinii i<> i:i ni*i. fo\v<? iiik* la'Uulii i l»c nln])ii ti (<IIUIIIII maliilo ilio o Ku | >11 l<ti (īiiiani, n Uu• lii'ii nni iil<ll Kii tnriKii.iliiii(j i*.|iii Ki-knlii o Uii i UlieiUi. W'ela lou lvc» ulii, o liiiuK; iina nn |>apn, iia lnni», na knu, na |mhi. Nani Uu woliweli ! Kn keknlii kunaka nloha a waiwui hoi, n knhon irit» ka |i.»o nui, " Owai ko na e» pii, e kii S i<c k« iki 7 l'< inakiiiia nu i 12') <lala." Aohe niea i mi, *• 1 f>o (!nl;i." Aoh« moa pano, iiolif mon, oni uo. 4t 1 100 ilaln." *• Mnkeliowa, liiki 010,'' w.ilii a ki. k'.ilii kiin.ika kimiiulii. *• I ''<lai!iri lloole koknlii, •' iN'nniipo. uoIk» iihmi hiki ko lioola i.i ia, iio na il.ila u puu loa uiu ko no noi." I 1)00, • 100, fioo ilnlu. i ko kunukii, i ko koiki puliu, e kii a luwe n linuwi olu i uu keiki )u iloko o kn poli (> koiiu uiukiiuhiriv. .Muhopi,' iki iho, ua ikoa ke alnpii u luliluli ao:i, a hc walii koiki o pii uku min ini' ku hinilulii nao ; pii, u pii, n pii, n pii, n hiki ikn pnka uniaoi, iAaiaia o ka uwalii u mo ka Inpulapu nlii n roo n:i liiau welu o liimlo unn, n o i konn lium, h11;*• i i u.'i keiki lu, npo n pnn, n hoi uknholo mi* ka muooiio u poniiiniii ilalo, n lioihoi i ko koiki ilnUo o Un limu o kouu inukuuhino. iwaona o ku hoolio Viuiioli n mo kn paipai mnhnlo nui unn o ko lohulohu. Owai iiu koiki lu nana i hoopakelo mahunoh ino ou koiki iioi ? () Holo no in, ko koiki inu 0 hanu i kokalii hunu nui. Imi kolu kunnka ulnUa u w.iiwni iu iu, n 01010 uku In, " Min ku palapalu kikoo p<iiliakahuUn, i oliiu ilalu ku'u o liiMiUnnio iii, L'O'), r>oo, oa. 1,(J0 it" 110010 o ilii l>' lo ii"i, " Aolo uii mukoniuko i ku iiiuknnn, uoio aii i huii'wi uUu i kuu o!n no Up ilulu." Iloi pu lao:i mo konu mnknnhino iUn hnlo, u lilo liUou i Uo Uamuilio aoa iio Uo nhi, n no ko koiki i hor>paUoioin, u nuinoo loa, uolo knkn liou lakou 'i i po iki liii ineu o louu'i ko olu kino. I i la (io, mu Uo uhiulii, puku inai ua knonku waiwai la nunn ka pnlnpnlu kikoo n Hilo i hoolo ai; iiliiha oiu in Holo, n mnhulo i konn mononioii" :i 1110 kn wiwo 010, u nimui uku, " lOu, uolo anoi oo o miikoninko o liio i kupukuko iloko o ko*ii hulo kuui '* Ao, ,v wulii n Holo, * l ho niiiUomnko no nu ko mnnuo o»» iin poho." Kn lil'i il:o lu 110 iu o Holo i kupukako, u nui kn uku 1 ukuiu mui, u ma kt?iu uku, olu oia a mo ka oliuna a pnu. A iiuui' oin i kn 01010, "No ko nlii i wola'i Un linlo, no ko koiki i pukolo i l<o uhi, n no iiu kunuku nlohu n wuiwni noi " konu oln n nto ku wniwni o kona ohunn. . N'i ni.anuo pili. I K hooikuiku o hoopnkolo i ku pno pilikiu u uuo mako, mo ku mnuuo 010 i ka uUn, a i haawiiu mai loi uku, o pulo uku no. Iy loiiu uiianoi ku uku oi aku mnhopo, y Nui ua hu.lo i' pilikin unn, o pnu nnn i ko uhi o ku po, v aa o imi, o hoopnkolo, inni maknii, inai wiwo, u piikolo no ko Akuu, o uku inni i ko olu mau loa. llawaii,