Ke Aloha Aina, Volume I, Number 19, 28 September 1895 — Ka Makai Kiu O KE Keena Waihona Buke o Nu Yoka. SALIUKA OPIO A O KE KAPENA MAKAI HAWADA. KE PIHI I NA-HA-HA. MOKUNA XVI. LOAA KE PIHI I NA-HA HA—IMUA O KA AHA HOOKOLOKOLO—HUIPU I KAHI HOOKAHI—KA AHAAINA MARE HANOHANO. [ARTICLE]

Ka Makai Kiu O KE Keena Waihona Buke o Nu Yoka.

SALIUKA OPIO A O KE KAPENA MAKAI HAWADA.

KE PIHI I NA-HA-HA. MOKUNA XVI.

LOAA KE PIHI I NA-HA HA—IMUA O KA AHA HOOKOLOKOLO—HUIPU I KAHI HOOKAHI—KA AHAAINA MARE HANOHANO.

Ma ka mokuna i hala aku nei, ua ike kakou ika mooleio a Magarata i hoike ai imua o Kaliuka no na mea e i ana i ka pepehiia ana o Keoki Kji mara. Nolaiia, e makamaka heluhelu o ka moolelo oka kakou hiwahiwa o Saiiuka Opio» ke kaeaea o na h'aha l_āraTraa } a o ka hoopakele ona poe i komo iloko ona hoehaeha ana a na hana puuwai eleele oka pakaha e like Mauda ke kaikamahine a Kiiimana ' i komo iloko ona piiikia he nui wale aku. Aka, mamuii o Saliuka Opio 5 he inea hiki wale no ia Ke hooponopono ia me ka noeau o ka hana Makai Kiu o ke kulanakauhalr-o Nu Ioka», kah' hoi a kakou e lohe nei i na 'nana karaiUi& weliweii. Ika haia ana aku o Magarita ne k'-ia aoao ruau o na mea a pau o keiā L, a nuho iho la ka Kia a rut uiasj hi./u"n!a;oko oui keena kjpiltiLOtx iii, No k-ekahi map mmuie keia nohe aua a lakou. Ua ku ae !a o Saliuka Opio a hek aku ia ma o a maanei, a ikeaku |U </!a i kekahi koloka, a haupu ae la oij no.kela koloka i na-ha-ha ai rna keia po a ka Makai Kiu i ai me Mado. ""I"" I kela wa i kii aku ai ka Makai K.ii iuakolokalaa lawe mai la inaua.e kona mau hoa. I ka huli ia ana iho keia, ua lo&a aku la. i ua koioka Ja a Mado i aahe aj ua na~ha-ha kekahi pihi o inuae ke alo, I keia manawa i akoakoa mai ai tu mea a pau. Iwaena hoi o na uuakai e kuku ana, oke kanaka pu kekahi i hana ai i ks aelike no $s,ooodaia a me ka Malp Kiu Saliuka ma na paii kahakai u ua wahi nei. Me ka ieo olu waipahe ka Makai Kiu i kamaiiio aku ai ia Mauda lc< kaikamahme. £ kuu o)ta i huli hoomanawanui ai nokekahi mau noahina i hala wai e iku nei. , O keia keoniniana eku nei, he i»ea *a kaua e hooponopono aku ana meia ma keia mua ibo, ūa pono, wahi a ke

I ka pau ana oka !akou mau kukā oleloana. | Ua liuliu ae la lak'ou a hele aku la no . kahi kauhaie inlii e kuku mai ana ma ! kahi mamao. ! Iko lakou hiki ana aku ma'nak'auhale liilii, ua kipa aku la ]akou no keKahi o ia māu hale. Kahea mai la na kamaaina, a kipai aku la no hoi lakou. Hoomakaukau 'maī la na kamaaina i wahi no lakou e tioo!uolu al "no ia koena ia pa, a haufe aku la lakou e hooipo me Niolopua i ka ainapahaohao 1 o ka moeuhane. ' Ika wehewehe ana mai o kaiao, ua ala ae la ka Makai Riu, a o ka hora 5 ia 0 ke k'akahiaka. ' Hele aku la oia ma ia mau wahi aku. ; O ke ano mau no o na Makai Kiu o ka noii ma na ano a pau, ina paha he mau hewa kekahi i hana ia ma ia mau wahi aku. - ! 0 kekahi no hoi, ua komo iho la no ka manao hoohuoi 0 SaHuka, ela no paha kekahi 0 'na ohana o Mado ke nobo kokoke mai'nei ma kekahi o keia mau wahi. 1 kā biki ana aku ō Saliuka"i kauhale e noho mai ana ke kaikamahine, a haawi aku !a oia i kona aloha kakahi ā pēla no_liaLke^kaikamahi i panai mai. I ke ala ana mai 0 kona mau hoa 0 ka alo ana mai ika ehuehu ona me heu o Mado. Ua hoomakaukau mai la na kamaaina i mau wahi mei paina m£ma na na kamabele. . Mahope oka pau ana oka lakou paina ana. Ua hoomakaukau iho lakou i ko iakou mau wahi puplo no ka huli hoi ana j ka home. Haawi na aloha mawaena o lakou a me na kamaaina, a iho aku la lakou no kahi hoolulu ona kaaahi,, , Aole i Huliu ka Ipkoiu kah 1 ana, ua boea mai la ke kaaai)i. Kau «.ku Ja k;. Makai Kiu, ,ke kai j kamaWne a me Hopa mau hoa, a no| Nu loka ka pahuhopu 0 ka lakou hua kai | I

I ka hiki ana oka Makai Kiu a me | ' konamau hoa loka, ua nohoi ' ifao la laua ma kekahi hale hotelt c' kaiiai no ka manawa. Hele ioa aku !a oia a halawai nue kT Kapena o na Makai. I ka ike ana mai o ke Kapena iaia ua puiwa ae la oia | olelo mai ia Sa~ iiuka. " ; Nani ka nui o kuu hauoli i ! kou hoi hou ana mai 3a. Nolaila, e hoike ,mai oe ia'u i na mea a pau loa tna kau huakai t hkna ai i keia mau mahioa loihi, e kuu Saliuka Opio. i E kall oe a pau ka hihia o Kale Haiinetona, wahi a Saliuka Opio i pane aku ai. Pela ea? r Ina pela ea. E hele aku kaua imua o ka Loio Kuhina Kaauko t hai aku iaia no keia mau mea, Ua makaukau ka hihia x> K?Se HaHneiona, i ka la apopo no ka hoolohe, I Uapono. K-u ae la laua a heie aku ia iniua o ka Loio Kuhina.

■, 'I ko laua hiki ana aku i kahi noho 0 ka Loio Kuhina, 1 Ua-hoopuiwa lo.i ia oia mamulio kona ike ana mai i ke Kapēna Qna 1 makai a me Saliuka Opio ka ilio hanu meheu. " v ftomo aku la laaa maloko o ka mmi hookipa a hooluana iho la no kekahi _ —— Hoike aku la ke Kapena o na makai 1 ke ano 0 ka la'ua huakai i hiki aku ai unua ona. Haawi aku ia ka I.oic> Kūhini* - ! kona ae no ka nuho ana oka hihia o Kaie Halineiona. I,ka pau ana oka lakoo mau olelo aua. "Ua huli hot aku la 0 Saliuka no ki hoieleana i'hoonono ai i ke kaikamahine Mauda. . X kona hoea ana aku i ka hote!e e iioho mai ana no keia, a hooluana pu ibo ia iaua. Xa laua no e nanea ana, kani ana ka be!e aina, a n&ie aku la laua no ka papaaina i heie a luīua ! na mea ai i hoomakaukauia. i ka pau ana oka iaua ai apa, ua hoi aku la laua no ko iaya rumi i hoomakaukau mua ia a he hiolani wale aku no. Ma ka hora u o ke .kAkahiaka_a Jceiahi ia ae, halihali sa mai 1a 0 Kale Haiinekona imua 0 ka aha hookolokolo ua piha a hookeke 0 loko 0 ua rufn' la f na poe makaikai, e ahewa ana noi kekahi e apono ana hoi kekahi. Kii aku la ka makai kiu ia Maud a hookomo ae ia maloko 0 kekahi keena okoa. I ka hiki ana 1 ka hora 10, aole he wahi i koe ua hele mai 1a 0 loko oua rumi la a le-i Kohala i ka nuku na kanaka. ■ I ka wa i kini mai ai 0 ka hou 1} aia hoi, ua komo mai !a ka lunakananai kiekie a hookuene pono iho )a malun* 0 konh nohoKihia ia aku la na jur>% me ka eino o!e ua hoea mai la iakou. Hoomaka mai la ka Loio Kuhina e< heluhelu i ke kumu hoopii no ka 'hew,*! pepkhi kanaka 0 Kale Halinekpna. I ka pau ana 0 kana heluhelu ana, ua hoomaka mai la oia e hoakaka i ka pili o ka hewa 1 manaoia nona. Kahea ia aka ia ka makaikiu Saliuka rOpto e hoike mai imua 0 ka 'āha. ' I kela manawa e hekau ana ka pihuihoi ilok > o ke anaina makaikai e ake ana e lohe i ka moolelo e pili ana i u hihia pepehi kanaka pohihihi la. Me ka leo moakaka ka Makai Kiu 1 ho,ks P»ha aku ai i ka mooleio 0 kela pepehi kanaka. I ka pau ana 0 kana mau olelo hoike imua o ka aha. . La kiiia ,?kij I4 o Mauda a kukulu iia imua 0 ka aha. Hoike aku aku !a oia i kana taau oleio ike, mai kona wa i hoopaUu aj ;«e Kajle Ha!inttQna, kQna la*e uuluu «na e maluaa qka aioku a mc kona qobo ans maluna 0 kekahi mokupuni i maopopo ole iaia 0 ka inoa 0 ia mokbpuftf Oiai;tjo hoi .ka'u hoepaiau hewa qle Haimetona <; noho ana iioko 0 ka hilepaahao, Mamuli hoi o na i\ana a na poe puu |rai 0 ka iapuwaie a mc ka pq>ehi.kaaaka.

1 kai i pepehi i kuu makuakanē hala ok. " Ke hooie loa nei au, aole! aole loa kuu Halinetona maikai t paiimaele iloko 0 kela mau hana ma kēlā paina ole. Aka, e like me ka Makai Kiu i hoīke iho nei imua 0 kei". aha hanohano, oiano ka mea poloi;tI ka pau ana o kana hoike ana imui 0 ka ah^ lo^ Utlcahea*ta"lkn la 0 Halīnetona e ku ae iluna-, a rka rarhoi trfe~e ~ kaika mahine i ike aku ai ia Halinetonā , kona pfli aoao o keia mvia aku, nona *ahi hooheno: ~ - % ? Aloha ka uluna me "ka moena J 13 Kahi hoi a maua e hiolani aku ai, 1 ka moena Pawehe la t A o Mokuieia. Ua holo aku la'oia a hopu ia Kate Hatinetona, a pela no hoi 0 Haīlnetona i hopu iho ai fke po6 0 Maudaa HoohaM ae la, a muki iho la oia 1 t\s papalina o ke kaikamahine, me ka hele o na helehelena o ua kaikamahine ta a Lamalam* 1 ke ahi a ka w^hine. - Ina ui no e luiumi ana, ua hoopuka mai la ka aha i kana olelo hooholo, e. hookuu ana ia Kaie Halinetona t inamuli ona olelo hoike, -ac4e hoi wahl e afm t - ka~Taweha!a ma keia hihia, . ~ - Noiasla, ua noonoo īho nei a ke 1-wopuka aku nei.au t ka'u elelo hoohoio e hookuu ana ia _ Kale tona7 oiai, aole i pili iaia ka hewa pepehi kanaka, e hke rae kumu hoopii i hanaia ma ko ke Aupuni 0 Acger3ui. aoao. Ika pau ana oka aha t ua kuikul lima pu. aku !a o Halinetona a me ke kaikimahine, me ka ukali pu aku q_ ka. .Makai Kiu SdHuka Opio a me kona niau hoa ame kā. lehulehu nu ka home 0 Keoki Kilamana, ka home ]vj! o ke" kaikamahine e lualai ,aku ai me kaik eha ma keia moa ak'u, lwaena hoi o keia mau hoa q kg Makai Kiū, o Maseia kekahi, ksia kanaka nana ka aelike naeu ole ma aa ,pali kahakai 0 kela mokupuai 0 Mau^ 1 hopupioia ai e oa mana kaua hao wak oka alapaaaa Madu ke kaeaea nCjju hana karaima. I ka hiki ana i ke kakela nanl 0 KiJiaur»9 r - a -htlt ia-> wrpau i hiki aku e lulu iima pu me laua be alo a he aio. Ao ka hoj)e loa i hoolauna aku ine iaua, oia no ka Makai Ki u Saliuka Opio, ka ilio hookolo meheu e iuiu Hma pu me laua. I ka ike ana mai o Halinetona 1 ka Makai Kiu, ua hooho ae !a ui» m e ka ieo aioha: Okaiaokamake. ua monii» iae kou ahonui a paupauaho oie 0 ka hoomanawanui. j 0 na la iloko o ka noho'na kupilikia, me be ūka } a ta t eaaalo aku aku hou NMI. , Ona haawina kiekie a ka Mea Mana Lo * W ,„«„0 14 ' 0,1 k «hi momon» ut, iepo. 1 «le «uu ke aianai o k» oaio » «k lu poioiu, »ia,|», be lunaka m*ke k«i» hoī», »ole hoi k»u» e b»l»w»i «e aio a be ak>. a « lsku „ e , , ui ko . u P®kna o!e ta oe e kuu hoopakele o m

I ka pau aaa o, ki oMo aelike na, ; . UiC ■; h .Ckte«Mi a ;i¥u !abe elm.a • %ff;j§ftK)aa i k £ 4aW watī g-ut? t. w .ā'' 590 dala. f •'- Mthope iho cU a 2, ° :akvl 4Blej 1 ftfc"|>itU]>ilii, "Ut marcia ū. u hano'nui, i iict u.eu® 1 TG*2« j -«KAb«II holohuli, hm, _ 1 1T( ty i ua MMAS3 a nik,i i <4, 4«fcU Mao. , 'j }|IOQX.UUIi li&iiiHauoii o aa he», ;,ū iai , lealea, feau >li iloko pn* i ho'oa oluolu a b: fci: U £ r * ,- ! __J g£oa» Nolaiia, e »a,boa 'B|§tii ; i ka i«H>^^>naueueu :**<& kakou o£« hke u *$ oei NqUsa, ,ya psU <;«* ism. ko oukou n:ai § r A boi k )' oekou 1 kana o**ll hana, : .'RK«£ikft. "•; ~^te 1 "t?'bOao i 3 "MiH ato i V-. '-1 1 -f of afc'Vr • M wrnmm<J -* ■* - -1 ' . , mau enemj n j - f 'karim>a OWa '• .''i' aupun»*f n0h».,.: 'welm-eli ino ' •:» - '-• o kakou nei . 1 kA«