Ke Aloha Aina, Volume II, Number 10, 7 March 1896 — KA AUHAU ANA? [ARTICLE]

KA AUHAU ANA?

Pehea iio l.i hoi ? A no ke ah 4 mai Ia no hni ? Hc haohao ia makou i ka ike ana aku i ko ke Kuhina Waiwai manao e onou ana i kana |.>oē Lunahelu Auhair e lele aku e ohi mai i na auhau nialuna o na hui mahiai ko, e Mke me kana mau olelo hoakaka, no ko lakou uku ole mai I ko lakou mau mahele iloko o ka auhau makahīki aupuni, lle mea pahaohao maoli no hoi, i ka hoomaopopo ana ;iku } l ka nupepa wahaolelo kakahiaka o ka papa hemolele o na herona kopaa, e hoopuka akea ae ana i na olelo Akena: "He ā r »a kaulike r ka auhau aha," l'a manaoiono makou i ka manao maikai o ke Kuhina Waiwai. Aole paha ka Mea Mah'iloia i kuieana kuonoono aku iloko o ka pono o k.e kopaa, a aole loa no paha i lih( wahi pono pili rnai i kona pakeke, ina e hoapono ia ana keia mau hōoholo ana, no ke leoi ana f aku \ na poe mahiai ko e uku mai lakōu, he mahele kuiKHiO-OW aeo, no ko lakon n.akaniki noko o ka Wm- - hona Soaa o ke Aupu.n'. Ua hiki ule ia makou ke hooia aku he wahi rnanaolaru maiun'i o ka Adyerti$cr \ na wa i pau. Ke hooia nei oia i ka manao koho o ke Kuhma Waiwai, ua hookumuia la maluna o ko iakeu manao makau no ka Laikiniia ma ka BiIaOpiuma, a ke hoohana nei i ka Ninau Auhau5 i mea e hoopio ai i ke Kumuhana Opiuma. E manaolana ana ia wa hookahi no, o ka manao kuhikuhi a ke Ku~ hina e pili ana i na auhau np na hui mahiai-ko, he mea ia e hua ole ai, a he mea hoi e ikeia ai he huapvlapala mah', mamuli oka mana hoohana aku maluna o na Lunahelu no na Auhau e * hoohanaia ana e-ua pof. Hui la, O na Ahahui ma Hawaii nei, ke uku nei lakou he . i ka makahiki, a ia wa hookahi no nae, ua waiho aku. !a lakou he hoike i hoohikiia, he $27,000,000 ko lakou helu waiwai io, maluna o na ano waiwai a' pau loa! » Alaila, heaha Ii paam nui launa ole mai a na Kuhina a me na Lunahelu iloko o na makahiki i hala aku nei ? Ua powaia ka Waihona Waiwai o ka lahui, e na hoike apu- ,«

ka a na poe ahahui. a me k|s| mahao hohe wale o na Kuhmai o ke Aupuns,a mc*ko bkou nmi iimahana niaiaio o lakou: He mea oiaio paha ia, o ke oia ma ka oihana no kekani " (aka r,ae. iīaila no oin mai ka a l$9(Va rtiai 1B93 a 1P96) a i keia wa t akafif _jiii_ou_ii_]3i>Qmaapp^a f 'o keia ano auhau, ua pokole mai, mamuli o.na hana pon'o ole m&,luna o-ka lahui 'n m'e S\ T .i\~ kor«a Waiwai, I ka wa t auhap ia ai kekahi mea no kona hale paha no "ka $3,000 no ka makaliiki, e uītu ; ana oia i ka auhaii o"$30 no ia . hak i makahlki, flole oia wale„ aka, ina makahiki rto . a pau !oa e ku ana kela hn!e a i h?ki no i kona hiolo ana, e olelo Jmai ana no ua poe l.unahelu nd, eia no kou inoa ke pda nel f 'ma ka huke ma kē Mu'auhiUi hf $30, E uku no <)e • Aka nae, i ka vva e auhau'in ai na hui, ua ano okt>a loa aku la ko lakou auhau ia ana, I kekahi h t ua hele ka Luna Nui a poe Luna Hooko paha o ka Hui imua o ke Kuhina Kjilaiaina, e hoohiki ai o;ka wniwai to o ka Hui, he $5W,000, Ua hoopukaia na mafcle'e like nie ia huina i hoohikiia. A ma ia mea» ua'HoohoihoHa na kanaka e waiho aku t ha daia maloko o ia'Hui» malalo o na hoi.ke ana, oia ka t huina mi' o ka w»iwai a pau lōa, e Ilke : me ia papa hoike, i, hoohikiia , ma ke Kalaiaina. I ka wa nae o ka Lunah«-1u e Hele hou mai ai, iiā lilo loa ae „ t„L ?. o i— Luna Nui o ka hoohiki aku ia oia, o ka waiwiK io o ua Hui la he $125,000 !VA maiuna iho la o ia huina/jauhau jai ka Luna Helu Mhku, a ohi aku !a i ka Atfhau he 1,2*50 wale no dala, me ke poho niaoli o ke Aupuni he $1,250. lna he $27,000,000 ka hel-i waiwai.io o na poe Hui i hoohikiia ma ke Keena Kalaiaina o ke Aupuni, no i hiWi qlt ai i ke Kuhina \Vav\ai a me knna mau Lunahelu Auhau ke ohiihe $270,000 auhau maluna 0 ia huina i hoikeia ? Aka, i ka ohiia ana o na auhau mai ua poe Ilui he %1%,004.6J wale no mau walu dala 1 ohila! Aia . mahea ke koena aku, he $197,995.39 ? E ponoko aupuni e hoike mai ji kahi i hookuu laelae !ca ia |ai na poe Hui mai'ka uku niai ia mau elala. | £ nana mai ka Iahui i keia mau hoike huahelu. Ka nui.o, na waiwai i hoohiki ia o,na hui ; imi waiwai ma Hiiwāii oei. , ! N T a Hui Kalepa,$ 3,455.000.(40, " Mahiko. 28,147,000.00! •••' " Moku- , ! { ah * 1,185,000.00 Na Hui Tele- j 198 355.00 Na Hui Nupepa 50,000.00 " " o na ano \ , a pau 4,$62,000.0|0 Na Hui Alanui- • | hao... ..... 1^50,000.00 - l:v i" Huina Waiwai...$39,547,355.5

I Oka Auhau Aupuni e pom (keohim mai he $895,478.55. lAka, heaha ka mea i ohila f t-He oki loa ! iit' $72,004.61. Uie $32o,4Gī\v>4" i Uoe aole 1 }ohiia, -