Ke Aloha Aina, Volume II, Number 16, 18 April 1896 — Na Palapala [ARTICLE]

Na Palapala

| * Aole c ifi maluna o nwkou ke koikt/j o n» ihewa uta no i«*u ma;i mana<. i hoopukaia i keta ptxj, aka, c ,'.i no ia m*lcn« 6 >n* poe M lakon i kakau mai i k tnoikaau [ luu no N»aul*n».

HE MOOLELO NO CHEISS INA NIAULANI

I ka I ,'juahr><i;j >rv■;>( r» > o Kl Aj • -H.% A i N A - . / ■ ■ i -1 • 1 • • . K eluul': rriai i.' 1 .. ka * i . • :<na !fltu -i ktia.-n./ Mie/o •• Mh- i h'i-im» i N»u!an». r h(M>-a»ia la ai a tna kekaln o k';i. msu k<; a»i:, i ,uita tu> ka . iehu.ee.u (.• ue |>i'" > n»a» ji l ke kuiana maoii o ktia opta; '* o la pakuikui<e mii atia maluna iho ta o ka mea kakaumooie o. O ka n.ea neea ktia mooleio e pahola Ja aku ne», oia kekahi o na opio o ka aoao palupalu, j puia me na hiona o ke kulana UWAi f.l)tehie hoi; a nona hoi na a>retelo«lu#, i noho hamau wale iloko o na m»kahtkt he aneane e piha ka elitna kaun», me ka/mohaia pono oie i kt akea, mamuii o ke kaomi ana a na manao hopehopo wale, i umii iho e ka makau a mt ka pt*pe waie. Ano, ua hik» oie i ua mau moolelo la etat nohea' ne», ki* 4ltu i ko laua noho hamau \na, a ke «ei mai nei laua me ke koi uai i ka mea kakau, e ae ia laua e hanu i ke e-i oiu ka hoi o ko laua aina hana.i, a e hoof)au loa la ae ai hoi na manio hopohopo » komikomi ia e na manao lili pihkino a ma.ka makau.Ptk. % M» Honolulu, Oahu, kona wahi i hanau ai, ma kabi o Mahuia. e kokoke ana i ka la 26 o ka malanfe o A. D. 1876. O kona makuahine ka eueu o Maui Hikina, a he aloaio kehau anu hoi no ke kuahiw» o Haieakala a me ka hau kololio o Kuia. Ma keia waki, e mahae ai ka moole-» .0 o ua Opio nei, a ioaa oa mooielo elua a e paio auanei kekahi i kekahi, hooie aku a hooie mai, kue >ku a kue mai, a pela aku. A pela iho la ke no-' ho hamau wale ai keia roau moilelo eiua o ua (»pio ne», a hiki niai la A keia wa. Ano, ke hoea aku nei k®ni mooleio oiaio lōa, nie ka ukalna e o»aio ike iii2ka la Malalo n ke kananai nure, he tnca maopopo o I.ee I.oy (j>ake), ka inakuakane o ua t pio nei nena ka niuolek), no ka mea, oia tce kane maie a ua eueu nei o Maui Hikma. <>ia ae la kekahi mahele o keia moolelo. Aka, ma kekah. mahele af hei, he okoa ioa ka

j makuakane mai o Christiriß ! Niaolani, a iftjra Koomaopepo ant ibo \ a kamea ua malaelae i ke al*nui eiifll|jti iaia ke hooho ae me ka hop) o)et - oia ka o>ca nana o N»i#ii' 'No ka mea, Nona ka w*i i *vtofyt&a puia, me ka wai o i kauhale kamaaina, kahi a ke Ali» » kipa ; aku ai i ka !a o ka makapooiunia, e hojOki iho ī ka anoai a ka maeuKi, a me ke ninkewa» o k ' zlahste bonaa Ma ia kttlara hci t oa hiki oluolu, a ua hii malaiilae loa ke olelo ae, na Kaiakaua ke kama,nona na inoa,Chri»ti na,Rosinehama, Niaulani a me Laakapuiani. A o keia mau inoa a pau eha, na ke 'Lii Kalakaua no i kahea, mahope ihu o ka piha ana o ka malama okoa mai ka banau ana raat. Ai meae maopopo loa ai na Kaiakaua keā opio ui, a< le hoi na'Lee Loy, eia na hooia an«: 1. Aole hehe eheiena hapa pake i btiuilaia maiwne t> Niaulani, e iike «e ka loina luau luli ole, inana ka pake m«i ka «rai o Niulii, e kohu ana aokeb kulaaa, he hapa pake. Aole loa peia keia opio o Niaulnni, he heleheleōa Hawaii koe« ke naoa aku, a o kona oho «Ba: i W«a nianaoio hookahi. Na ia »ea i boo|e leo oie mai, aole na I>ee Loy iā waiwai i waiho aku i kauhale, 2. Ua oleio no ke 'Lii KaiakAoa, (maaiuli no paha o kona-hoonohoaoho| | ka mana** oia kome kapha&e ana): Ina e hanau ana i k* Kovemabe, alaila, «a'u kfi Wjii» iea mamua aku a mahope ■* " ■•ME» 1 a4gra, alaila, aole na uia.. I ka hiki ana nae i ka wa e hanau ai iloko io no o ka malama e Ncv«mabe o ka £.. l). 1876. Pololei loa iho la e lik<; <ne ka oieio moa ana a ke 'Lii. oie boi ka pololei e ke koho ana oiai, na k»/oi*i ponoi no ka hoi 1 hookeie t ka moku i ke karksonō o Hukekona. 3. Ua nui ka |>oe a ke 'Lii Kalakaua 1 olelo penoi aku ai, nana kela kaikamahme. Kia no kekahi oia poe ke ola mai nei: a o kekahi poe ua make ■ aku lu i. 4 . Na 1 kapa 1 keia ■niau !iv>a ll.j, nu ke kaikama'nine aoie 1a mea e *e. A o na inoa hi'pee.u*. ii'n ii j>i i i<»a la iakou n« •Lii: ua kāi'ilna aku nae iluna o Rosihaaia, i,)*niuli no o ko Kal'<kautt hooia ana nana no' ke kaikamahine. 5. Ma ka la o laua i mare a», Mar.

16, 1896 nei, ua haawtt« aku makanaia iaua e ke 'Lii Mooheau, ai ®e he i»ea la, oia kekahi 0 na makana kieki«4o6, ajawacna o ka nai om ma>ktat. He. ipa * * * nena ke kjekie o 9 inihr r a o k« Uula, ua oi ae i iniha. Ua moHoa.k'iw kaekae "i kā<wfti go(a r »ai ka Ipu i ke poi. A maim» o ke ipu a me ka ipe, e k«fl ana k« karaunu • Hawaii Aupuoi ittifP4»ia me ka wai Rula, oie me na ia: mau ka ea o ka af«a iī» na H 0 keia kekahi hoiksake ko&m. ioa e owopopo ai, o NwuJc£|JMs |p~ kamahine io 00 oia na ke No ka mea, aoie toa e. aku kekahi makaaa 0» k mea he mea {»li aku Aka, no ke NWmn ana, nohuia, ua kohe, a ua kupooo m keia makana iaia. Mawah* ae • kei* ma« *e« ihstfc«j ia aela »atit|M,"h« nm *•» m : -9+ « no p fe k iosua ioa ndfbatī*i» mt*} fta *»fe» *% W iehu, «aoiWi hoea i&a «k« 0» n« kolaīiiu o Ke aloha A ima, < no ke kuupau ana i ke akea. wa|e «ku no ofsio maoli do, e hke no £ka mfa f hlheia w?kahi matu, a no ia e Wikeia aka tfti ma ke akea^ f E*ca poe aole kl>bMHk !?w> oukou e keeo mai dttkf kapa i ka mea kakau wOoleio, 00 keia mau i.oohepo ana ae aei i na 'Lii i a kakou, oia<, aoie no keia he; ae nei, ke kiop+aku kipa uĒf o eae 'U>| kane ina npkaainaaa wahine, 10 na i 'Lii wahlne hoi i na makaainana kanei ihono. ; He hana maa mau kahiko loa mai l no u e&ai o loa mai no, a hiki ia kakou 1 nei, aole akahi akahi wale ae nei no, nolaila, e ike a t hoomaopse ka lahui Hawaii. O Niaulani, Laakapulani, oia kekahi o na opio Hawaii i loaa ke kulana kiekie, ma o ke 'Lii Kaiakaua la, a he I makaainana ui hoi. ma o kona mea ! nana 1 hanau mai. Nolaila, elua koko i iloko o keia opio Hawau, a e haawi jaku kakou ina mahalo a me na. hoojmaikai ana iaia. ao kana mau haa> wina i loaa. A o na apono a me na ahewa ana no la mau mea i hana i«, na ka Met Mana

''Loa ia e hooholo, oia ttd ka nawai Nui Kiekie Loa, laia ia lokolo aiu mai i ko ke ao nei ma ka Pooo, i me ka hoopai mai i kaoaka me fca ewiewa ole. ' . / Aole i jjau.