Ke Aloha Aina, Volume II, Number 19, 9 May 1896 — NA MEA ULU ILOKO O KA LEPO A ME KE A A O KA HONUA. [ARTICLE]

NA MEA ULU ILOKO O KA LEPO A ME KE A A O KA HONUA.

He mea kupaianaha maoli no hoi, ina e ku oe ma kekahi wahi honua e ulu ana ka mauu, a mahope, e kalai aku oe a pau ka maau e ulu ana, alaila, he mau la no a ulu hou mai ka mauu mai loko mai o ka lepo. Aole loa oe e ike, e ulu ana ka palapalai maluna o ia wahi. Ina no he 10 20 a 100 au waele ana i ka mauu, e ike ana oe, e ulu

mai ana no he mauu, a pau ia. Ina hoi oe i waele hou i ua wahi la, a mahope oki iho oe wahi auwaha, 1, 2, a 3 paha kapuai ka hohonu, aia no ia i ke ano o ka loa a me ka laula o ka auwaha, alaila, aole e liuliu, a hoea mai ka palapalai, ka pala-pala-a a me ke ama'u. Aole no e ulu ae ka mauu iloko o ka lua aka, e ulu mau ana ka palapalai, ke ama'u a me ka pala-a. Ina hoi i ka wa e kahe ana ke a-a pele, a o ka pahoehoe pele paha, a mahope aku o ka pio ana o ke ahi pele, a no hookahi elua, ekolu, a elima paha, ma kahiki e ike auanei oe o ke a-a ma kahi o ka ululaau ohia, i pau i ka lukuia mamua e hoea mai ana no he ululaau ohia. A ina he ama'u a he hapuu paha, ma ia wahi mamua i kahe ia mai ai e ka pele, alaila, e hoea mai no auanei he ama'u, he hapuu a he mea paha i wili pu ia kona kino iloko o ke ahi pele i kahe mai ai. Aole e hiki ke koho i ka ma-| nawa o ke kahe ana o na pele like ole, mamuli o ka ulu ana o na laau a me na e ae. Ua nana pono makou me ke akahele loa i ke ano o ka ulu ana o na laau, a mea e ae, maluna o na wahi i kaheia ai e ka pele, penei no ia: O ke kahe ahi pele ana ma Hilo, iloko o ka 1853-55, he 13 mau makahiki ia mahope mai o ke kahe ahi pele ana o ka 1840, ma Nanawale, Puna, Hawaii. Eia nae, ina oe e pii iluna o ka pahoehoe pele o 1853, e ike ana oe, ua pakolu ka loloa o kona mau laau ohia i ko Nanawale laau liilii loa. A pela hoi ka ulu ana o na amaumau, a mea ulu e ae. He mea oiaio loa keia, aole e make ke ola ona mea ulu i pau i ka ai ia e ke ahi, aka, e oili hou mai no lakou, a e hoea hou mai i ke ao nei ma ia ano kino hookahi no.