Ke Aloha Aina, Volume III, Number 7, 13 February 1897 — O KA OIAIO KO'U MAKEMAKE. Kakauia no KE ALOHA AINA. [ARTICLE]

O KA OIAIO KO'U MAKEMAKE.

Kakauia no KE ALOHA AINA.

I ka nana ana, a me ka noii pono ana i na manao pane o ka Lunahooponōpono o "Ke Aloha Aina Oiaio," a o lakou a pau 1 hui la, e like iho me keia: Puaku, ka mea kakau kuwaho, mawaho ae o ka Lunahooponopono, ota hoi o Kah'kina Kelekona, ua hoike mai ko lakou mau puniu ika pāpau o ka lepo o ko, lakou 1010, i hookahua ia ai ka lakou mau olelo pane, ma kalawe maoii ana ae, a hoike okoa mai Ia i ka inoa o S. P. Kanoa, i wabie maha ibo ai ka holoke ana o na a-u o ka Puuku 0 ua pepa la, iiuna a ilalo, īuka a i kai, me ka hookiaina maoli ana aku i kona mau paalalo, e pane koke mai i na ihe iaumeki e o'eo'e ana i ka iwiaoao o ka Lunahooponopono o *"Ke AIoHk Aina Oiaio," a me konp wahi paalalo A heaha ka ka lehulehu i ike ai aa na manao pane 1 waiho īa mai īmua o ke akea ? Hooieahi wale no mēa a ka lahui i ike, oia ka maa o ko iakou mau aieio i ka haihiii, ke kuamuamu a pela aku. A no ka iawa ele iho la o ka īnaina, ua hiki ole ke uami iho, ua hoopuka •aaoli ae la 1 ka inoa o S. P. Kanoa he mea 1 noho Lunahooponopono no kekahi mau nupepa, a ua pau wale no a pau i ka make. Ke helu nei ka Lunahooponopono © u Ke Aloha Ama Oiaio," Ika nui ona keiki moa iloko o 10 bua e hoomoe ta ana iloko o ka eheu o ka moa wahine, me ka maopepo o!e taia oka nui o na hua waiwai iloko o ka punana a ua moa wahine la e hoomoe ana. E hoike aku au me ka oiaio loa, he hookahi wale iho no nupepa a S. P. Kanoa i noho Lunahooponopono ai t oia hoi "Ka Leo o ka Lihui," a i kmai mkoli ia no e l.a Ona nona ua pepa la, 1 kona wa 1 puka ma» ai, mai Kawa mai, me keia m..u huaolelo hoonaikola a ka iahui e n»ata r Ha nei, a hiki 1 keia ia, oia hoi, '-Aohe uianaolana i koeno ka hoihoi hou ia o ka Moiwahme a me ke Aupuni Aiii o Hawaii."

O keia ka laau make a ka Ona nona ponoi "K? Leo o ka Lahui" a oiai hoi au, a me ko'u kokoolua e uwalo a'eu ana i ka oluolu o ka mea nona ka wiiwai a maua e hoomanawanui ana, e ka~ pae ae la mau huaoielo weliweU, a ki iahui i makpmake ole ai e ike, { non« hoi ka inoa o D. M. Punioi jr, a e ike pono no ou*©u ke ninau aku laia, aole e h«>obewahewa.) Heaha kana p.ne i» maua, eia th >, k, e hana aku olu» e like me ka mea a'u ! i kakau ai." Ua hooko maua, a ua pu~ i ka iloko o ka nupepa puka la "Ka Leo 0 ka Lahui,** iloko o ka malama o Marak(, o ka makahiki 1895, puka pule **Ka Oiaio," oia mansw* hookahi no. Heaht ka bua ō ko maua hooko ana 1 ka makemake o ka Ona nona ka nupepa, oia hoi o Ailuene Buki? Ua weluwelu ka nopepa iloko o na litaa o ka p»e nana o<a i mailam mai ka aialama mai o Augate 19, iSS9, a hiki iloko o Maraki, 1895, Na S, P. Kanoa anei \a t pepehi a make ? Aoie 1 Aole ioa ? 1 He hCK*la ka S. P Kanoa mea 1 mikemnke at e, ftar»a, aok hoi he pejiet)i. O ka lehu lehu ka mt'» i ike, a e pane kokv uial ;-,o t*k.u *a pau, ua pelolei 0 S. P, ■ Kanoa. j } k t wa 1 ioaa mua ios mai ai kela heiu, i hoopuka ia ai ket» mau ftuāolelo awaawa, • ku t ka hoowahawahi, o» j hoeimak* tnat ka Uhui e h**V>c »'UlK*p*, vue keia ni*.,. hw*o'e«o 1 pana; u na hik, t keu ;a "Ua b,v>hiki o Ni.uene Puki malalo Vnvc;. f» t-i," 4 ke p**ata. ne; kc*l* huaoV*o uu n» w*hi « p*,t. t }>««» k* Pae*ma» a »*+* hv%4 K IkUaiu kā ho«U i» an* , ka , i.. Kk Aloha Aika, u aU'o v ke kanaka koōkahi a ka UWi '• fe.uio4i a l , ,

oia hot o Joseph Nawahi, a na kona nawaiiwali a rae kona make ana, i kono aap.i ia'u e komo aku ma kekahi wahi hak«b»ka o kona makalua, no ka hoikeike mau ana aku imua o ka lahui, e feuoaa mau, a raai puni wale, e like rae leekahi !ala o na poe kakau o "Ke Aloha Aina Oiaio," ke kum?kaia i kona aina, kona lahui a me kona Moiwahine, a 1 keia la, ua pia kona ihu i k< uwea o ka Hoohui aina, maiiuna o ke poo a ka manea o kona mau wawae. Ua lilo nar keia kumakaia aui i ka Puuku a Ona o ua nupepa la, a me koaa Lunahooponopono, i heie na niho a lena, a e like boi me ka niho o ka puaa ka wili mawaho oka papalina, i mea punahele loa, oia hoi, e ai pu ana ka hipa me ka iliohae, a iiowa wa e ono iho ai ike koko oka hipa, nahu malu oia, omo i kona koko a pau, alaila, mahuka aku a nalowale loa. Aohe kumu eae nana i hoomoni i na 1010 o keia poe, hooleahi wale iho no, oia ka hoike ana aku o Ke Aloha Aina, aohe Hui i kukulu īa ma Honolulu, a me'kona mau Luna Nui, i kapa ia keia inoa "Ke Aloha Aina Oiaio," a o ke Kumukanawai a me na Rula i hooiaha ia aku ai } a me na Luna Nui, ua koho wale ia no ia maloko o ka opu makani, aohe he mea io, a no ia ka- ua anft aku a Ke Aloha Aina i ka lahui, ua nuha kane, a holo-pu-a-a mai ka -r wahihe i keia Keena e nuku ai, O ka oiaio, aole ia e heielei, a o ka hana a oukou i hana ai ma kahi malu, e hoike ia ae no ia i ke akea, e like me keia e hoĪKe mau la nei imua o ka tehulehu, Ke f. »elo mai nei ka Lunahoopenoronu, kona paalalo ma ka poopoe, a rae kona Puuku, "he wahi kaaka pakalaki maoli n© o S, P.'Kanoa,** pehea hoi o R. W. Wilikoki, ka Onā a Lunahoop )iiopono o ka nupepa L?berata; a Lunahooponopono o ka nupepa "Ke Aloha Ama Oiaio" i keia wa, a i hookau waie la aku no maluna S. K. Pua ?

Eia iho no hoi i ke alo o Kahikma Kelekona, kn Lunahooponopooo o ka ini|>epa Eiele Poakolu a me Hawaii Hulomu*, ke oia anct iaua i keia hor* 4 i wikiwik» ai ka waha i ka hoioo i ko bai, aole j puhī mua ae ika pula v na maka a kaawale, ak»ila, kē kiola do, aohe »ira e hala ai. HUahiU au > ke kaena o ka Lunahooponepono, ao'e nae oia i ike i kpna lua e poholo ai, me ke kapa mai, he tuau Lunahoooonopooo kamaīii, kai no ! hōi, o kamalii ia i jx>ba aku ia k* maa j ko lae. e hke me Go!m epu momon», a me Davida kahi ukuli), he īki 1* la» *ala»*la ka mei «ui, he hina pu waie mai no ke *t ol*to iik>, a ki īau o iun* nio O n« homo a |Mu, aīi ko'u moa pi>noi, ke auāmo nei au « m»u me# t»sluii* o ko'a hokua ponōi, roe ka hookuu aku la oukmi * |>«u ( t *w«ii?unfi£ i kt pon* iwi a Ki AlōM,\ Ain a i bi**l l«ku 4t u» oukeu e o«Ua*tL * »i ka j »o*o o ka lehulehu e n* mik»ftitk* ko*u hoike M* keia, ke hook'\ t*d tu 5 kā. mm h.-u «iu 4ka | "Ee AUsfct Aīm, «»*kw kuoiuMoa» em Ui k» vHfc;\3 m* ko k* hu soa.\ t Mkī āi le U, U me ke *at!'ikf, nir Ve ihm | S, T *U*o*. 1