Ke Aloha Aina, Volume III, Number 16, 17 April 1897 — O KA HOOKAUMAHA, KE KUMU O KA HAUNAELE. [ARTICLE]

O KA HOOKAUMAHA, KE KUMU O KA HAUNAELE.

1 kela mau la aku nei t ua ioaa mat la na Ton6 no ka haunaele ma ka mahiko o Lihue, Kauai, mawaena o "na Pake paahana a me na Luna Haole," aua hoouka ia he kaua pupanapana ma ka aoao o na Luna ame na kopala a me na kol iiilii ma ka aoao o na Pake, a ua hoopau koke ia ma ka hoea koke ana aku o na Kaiko kiai maluhia, a pela iho Ia i akakuu iki mai ai na manao hae o ka inaina iwaena o na paahana. Ma ke ku ana mai o "ka mokuahi Maki ike kakahiaka Poakolu nei, ua loaa hou mai ia no he lono hoū ( ua ulu hou ae la no he haunaele hou mai waena no ona P£ke a me na haole paahana, a me he mea la, ino ka hoohana palena ole ia o na Pake a oi aku mamua o fca mea kupono. O ka makōu no keia e olelo nei, ua ulu mai no keia haunaele. mamuli «o ia o ko na luna hoohana wale nkn no a oi wale aku no mamua oka mea knpono, a oia manawa oi aka paahana i-ike ai, oia ka lakou i koi mai ai i na haku hana e uku aku, a oia nae ka na haku i hoole ai, a ulu mai ia ka haunaele, a hiki i fca wa i hōomaaliH ia niai nei oia ooloku. O ka lua, ma na hana pailani no paha ia a nahaku i na Kmaj keokeo, a hoekaumaha hoi i ke!a poe, liolaila, ua ulu !tou mai he haunaele no ka lua o ka manawa.