Ke Aloha Aina, Volume III, Number 26, 26 June 1897 — HE MOOLELO KAILI PUUWAI. -:NO KA:- UI HAZELA. Ka Wahine i alo i na poino o keia ola ana. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAILI PUUWAI. -:NO KA:- UI HAZELA.

Ka Wahine i alo i na poino o keia ola ana.

MOKUNA I. 'KA MOKU POINO. No elua makahiki o ka liihi hoomaaawanui ana aka wahiae a Sade Mo- * 4ena i keia wahi kamaiki, ua kiko» *»ai - la Ra lima ana ole make a lawe aku la iaia ne ka ama 9 ka inaha mau, me ka haalele ana na kana kaoe aloha e luhi h«okahi i ka laua lei aloha. " Ua ta 0 Sade Modena i ka. wa i hala aku ai o kana wahine ma kela aoao o ka muliwai eleele o ka māke t aka, ua hoemamā mau ia ae no nae oia i kona wa .e ike aku ai i aa helehelena o ka luhi a laua o na la hāpau- • ea ' ■ Ikelā āmi keia makaliiki, ua pii mahuahua ae la ka oiwi leilakna 0 ua keiki nei me kona helehelena i haiamu ia « ka nani, a ua lilo b©i oia he mea punahele Toa t kona kupunakane i ka hiki ana o kona mau makahiki i ka umi. Ma tekahi po pouh 0 ka mahina 0 Ndvemaba, e ania ka elemakule Sad«ī Mo4f na me kana moopuna iloko oka rumi kuke me ka hoōhala āna r na hora loloā o ka po mā ka hetuheSu ana. Ē heluhelu ana ke keommāna eiemakule 1 nupepa puka pu!e, a o kana moopuna hoi e heluhelu ana oiā i kekahi buke kaahele a Livingston, ma kekahi knono o ua rumi la e noho ana o Mrs. Batala, ka wahinē kauwa e humuhumu ana hoi. I keia wa a ka meha e halii pū nei, maleko © na rumi la, aia hoi, me ka Pilanehe ae la ka puka a kom© mat lā kekahi kaiiaka opio, nona makahiki he 24, me kona mau helehelena i bel« a haikeā, © kona kin© e nalta Haaiulu ana ia me ka pilia weliweli. * Heaha keia e Klmo ? wahi aka e!emakule, me ke kauiono peno ana mai © kona mau maka maluna 0 ke kanaka opi«, Aia rca 9 aku nei kikahi Riea ano e wahi a ke kaiiaka opio rae ke kuhikuhi pu ana akn 0 kona lima i ka naoana, Ku koke ae la o Sade Mcdena iluna me n« heleheiena piho!h#i, a hele aku la no ka puka, a hoomanao keke ae la osa no kaoa keiki a me kana wahme i p©ino ai k« laua o!a mamua* aku no e kona mau ipuka ponoi. He po pouli keia, a 0 kikiio makam e heleuluu'u a«a ia m<t ka h >cpuehu liilii ana 1 ut Uu laau, ua h»*la ala īe fa oīa i na a!e ahiu « ka m#ana t a kani halulu mai h ia me b* maū pu kuhiahi !a me ka hoopaia kuli ana a« i ka lewa mc ko lakou !eo ināma. Ia Sade Modena e koolei pau ana i k* lena ike a k&na nm; maki no kxhi g ke kanaka opio e uulnkuhi ana, aia bot, tke *kti la Ukou i ka fv. nm ae 0 kekaiii popo ah nui k? V.ii ae, a \ * oo'. keU mea, e kuu kupiw.akane > & Pf;« { Bnau iku &i m? ke pihaohao Aii m#k« 0 UkaM ātio iīoko 0 %i a tii ke fc*fciva t

!a i kela ahi, he hoailona hoi e hoike mai «na aia lakou iloko o kfc kulana ku pilikii ® ka poino, waki a Sade i pane ih» ai i kaaa moopuna. A i ka hooki ana ae o kana kamailio ( ana i kana moopuna, poha aku !a kona leo kau*ha me ka moakaka i ka pane aoa aku penei: - 5 E hoio e Kiaio', a law« mai i ka »aapa, e koao kaua T e like me ka hiki ia , kaua. j Ke kaumaha nei au wahi a Kimo ' pane mai ai, oiai. aohe paha e hiki aai ia kaua ke hoopakele tnai i kekahi ola raakaraae i?oko o keia p» ino nui wale oiai ka pouli e °ajiki paa nei maluna o ka ilikai. E hoao kaua mamua o ka w&iho pu aaa, n« ka mea, aole be mea yono iā kaua ka nana maka ana aku i kekahi ma« j>la makamae e noho mai la iloko e ke kulana kupilikii. waki a Sade Modena i pane aku ai. Lalau ae la oia i k»na koloka helepo, n»e kona papale kapu a aahu ae ia, a i ka makaukau ana o kona mau hemahema, haalele iho la oia i kona h«me a ukali aku ia mahope o [ke kanaka opio. ne kahi • ka hale waapa. E hookuu raai e kuu kupuna kane e heie pu au me «e, wahi a Pese i noi aku ai, a puhki ae la ©ia i nauha o Sade M«dtna. Aole, aole e kuu mo:puna, aole e hiki ia'u ke ae >a oe e hele pu kaua i kekahi po ino ehke me keia. Ina paha be ao keia, ina ua ae au i kau noi, a nau U e heppololei ka holo ana w Wa waapa, e hoi no l«ko • ko.kaua home, a e haawi i na kokua ana ia Mrs. Balaia. . Me na hiiehelena kaumaha, nana hope aku la ua Pese nei iluna o ka ils o k.e kai, a ike aku ia hei oia i ka pii hou ana ae o ka popo ahi, a ea ta mea i hookomo mai ina manao ehaeha iloko ona a kulu ibo la kona waimaka no k« aioha i kela mau ola i!«k« o ka poiao, a hot aku la no loko © ka hale n« ke kokua ana i ke kauwa wahine. I ka wa 1 hoea aku ai « ka elemakule n® kahi o ka waaua e waiho ana, ua hookīumaha ia wai la kona noonoo i kona wa i ine aku «i, aole e biki ia laua ke hol# n« kalii o moku e ku ana, otai «a al« ahiu o k* m»ana"e poi mat ana ina pali pohall \t kā ik ata, rae na kikiao makani < heie uluulu ana, i hooi ioa ia aku hoi ka hiki ole o ka la~ ua h«akai mamuu o ka aaki paa o ka pouii. Aole e feiki la kaua e Kimo ke hoenahoa aku iioko o keia ino nui, he mea naopop* ioa • hlo ana kiua i, motpuu na «a aie kawahawa&a o i? moana, n e ko kana biki ole aku i kahl; • ka'mok i polno, Nolaila. e kili' inaiie kaua a feiki t kē kakahiaka bsī, ' Ae, ae, i puaha ae a| o Kimo, a rne; aa puuwai ī hookauuiaha lalie» akw !a laua bo ka lumi kuke no ka b«opumehana me kc ka'i ana oke iv v ha ua:| o alauU malanalama o ke k«kAbiakā., Aote l pHi o* ta elemakule, ma ia pe, aka, ke ekuu U i'uaa o kekaV,s wahi noko e n aks ata i* ke hiliii. U no kabi & tu l iy ihl bcAK«iu, nie be n\<?a !a t e mai ana» eia tic mau o-a maVa■ e V.U| Ka keia mm abi 1 ai i oa mi'nao iW f Va ?'«.v < V«le BO keU iva\i>A c ** w# 1

ku poieō, ku a« la ©is hele aku la ae ka puka, a i ka wa i hou'mai ai $ ka Tnalā"malama } aia hbi, ua hoafctiwaleia ae !a ka moku, a ike pono aku fa oia i kahi © ka moKu p«mo e wāiho ana. A ! aia ka lakou iluaa o kahi mokupuni pohaku o Ainsl« Crag. Ena lafti e aloha mai ta lakon, a e kui hoi ia' lakou a hiki 1 fca hoea ana aku o na kokua i ka wa e • taai ai • «a kukuna malamalama o ke kakahīaka: ; Nee malie ae la na hora 0 ka p<s, a 1 ka wa a na kukuna malamalama 0 ke i kakahiaka e h«Sehu liilii ana i ka paali, oia ho ka manawa a ka el6itoakule i hoala aku ai i ke kanaka opi«, a koeu aku la ne ka hete ana e feo®pakele i na ola o la»a 0 ka moku poino. A i ka wa a kc «lai'ia o ka malamalama e 0 mat ana i k«na mau kukuma, īa wa i ike pono aku ai oia aia io no ka moku p»ino tlu>a o ka mokupuni pohaku o Aisle Crag, he mile a oi ka mamao mai ka hale ipu kukui aku. Panee aku la laua i ka waap* ao loko o ke kai, a huliu ae la no ke kau aita aku iluna o ka waapa, a ia wa ao i hoopuiwa la ae ai iaua t ko iaua i©be ana aku 1 kekahi ieo i ka pae ataa maj, E hookuuia anei au e hele rne olua,. a na'a hei e hookele aku i ka waapa, a o oee kupuaa a ine Kimp ria olua 6 hoe ko kakou waapa ? Leoa ae Ia na maka 0 Sade Modetia no kahi a ka lee i pae ituj ai, a ike ae la, aols la he mea okoa aku, aka, o katxa muopuna no la. Kulou iho ta oia āie ka noonoo ana e lawe paha ia 1 kana moqpuna iloko 0 keia mo nui, ka mea hookahi naaa e hooluolu ?na ī.koaa noho'na ona la hapauea, a hala ae la he mau «ekona aea ae la ke poo 0 ua elemakule hei, a pane mai la me ka leo k.iuma.ha. ** Ke ae nei au s kau eoi e Pcse t aka» mai oi loa aku nae ko'u hauoli ma i bo ho aku la »e i ka hale. Na ka Haku no e i ko kakou mau ola a me nu poe o luna oka moku p«inq. . He miaule i kaahope ae, aia h»i, ua i>©£ nes maluna « ko kkou waapa. e aleoeia ana e na ale kawahawaha o ka aioana, • Mamuli « ka onou taai a ka makanl a me na ale ai&mua o ko Ukou alahele» na ia mea i houluloui mat i V.a hikī k#ke •lē ana aku o ka lakou huakai alo ehuehu 1 kahi 0 ka moku poino. Aia ka elemak»'? a t»e kona ko£ofiua ke paio la me ka ikaika, a k? haawi ta hoi ko laua maw olona iko ikaika a pau malana 0 ka laua wiau hte. . O, e k*p*Ba ! ua hemo ae U oia naai kpna *afai i i'i ai, wahi a Fe»e 1 ho»h« «e an buh iuu ae U o Sade Mo<Jeua, a ika aku hei he 0 ato na «ielo a kaua ī huopuna mai ai. 1 ? hoe, e hee a.e V hooki o-e. wahi a * 1 4 i«rt ae a> T w,i i \ e\m,tW.c ke \\' ke- 'o» li mAu, Ve Hi4 p'iH' IVO uī no oKi opu OVa moi»a, i -K h hc*chektiSi ! koaa »«a i tuu'pu Ai 'Ao-,- hoea *Vu ar i :'s U t ka wa Vck x or,t tv« V» Pi e v ASt"a 0 M t «w« »8«, ;<v. v ;m l vi h waxt Vo o ks * t* *swf t \s fVv»V*t " H4 lli* .*. i *

keia, n»aa le® iloko o ka ebaeba« » h#o a»*nao ae U pela paha ke anā, o £4 ma\ ke ana • kanakeiki, _ Hala ae la bp v nimute q keia hoe ikaika ana me ka heeipahA ole. aīa boi, ko. lakou wa&pa ke hoskekQke la 1 kahi 0 ka naoku poino» ike naaoj9fjpD aku la lakou i a» wahioe, na kane 4 a tne n|s op|o e bolo aiia i auei, a i k» lakou ike a.na mai ikawaapa* kianiaai nai la na kane ame na ,wahiß« = 'i k<p lakou ma« me ke pu mai e wikiwiki aku. I ke kokoke a«a aku o ka waapa i ka moku, ua kiola aku la • Sade M<?d«aa 1 k(S kaula.hoapaa 9 ka waapa .iluna 0 ka moku,,a fa ira kōke no i lohe aku ai ka elemakul» Sa4ena $iodena « kekahi halulu nui, a koomaka ae la ua moku nei e lu)i ino me ka emi ana mo no lalo 0k» papaku oka moana. E oki koke ikekaulp, wahi a ka elemakule i pane ai ia Kimo t $ hoo,kaawale koke aku kakou maikeia wahi aku ano» no ka raea, ua hala loa ka .wa kupon® »0 ka hoopakele aua i m ola, a ke ih© nei ka moku ao koea lua kupapau. Ikeia wa a ka moku e «mi hikiwawe aei, ua bo«puia ia ka lewa mt na leo ehaeha e »a poe ilokj» oka a pul« aaa kekahi poe, a o k&kahi pq« e uwe aaa malu«a 0 ka lakoū mau kamaiki, a na keia irau ~haawina wehweli i hoohiolo mai i na waimaka 0 ka ekmakule, ae la ke kaulj?, laUu ihp la 0 Kinao i ielia h«e 00 ka hoeke aoa "1 ke kauoha a kona haku 3 aia hci t aa ho*puiwala ae lakou : ka leo • kekahi kanaka i ke kahea a<ta mai, me ka leo e ke kaumaha, penei: E kela kanaka, bō hoekahi maaawa wale no, e hohola mai i kou ®iau e wiki! 6 wiki! Ike aku la laieou i kekaUi kanaka e kalefe ana maluna 0 ka ppleW, a ma kona hma e paa ana oia 1 kekahi puo!« i nwiliia me ke kihei, | j Hoomohala aku la na hnn • ka •'«-] naakule, a oia na ka wa i hoolei nui ai 0 ua kanaka !a i ua puolo a paa iho la i k»ua 4 r«au li'ma wikjani, i ka ike aaa mai o ke kanaka i lta paa aku eka ika puolo 4 kunewa ae ou ; heehee aku !a no lona 0 ka t>aj>*fct!«, a pau aku 'a k#«a ikeia *n.\

b ka hokilioki k&ula ka «ai e I#vl*ha «ehloko o *a Hmahana o leia faia&akatihata Aote e ktakla koke, *»u tu «rvoVu-1 kātt« Mad<*lapt» i ke awa o Hoa#!«iu» | a fciki» ka I* t o Okatobs. j I U«b«ret« ae k«k*hi Up«&« o luaa a ro k* UaUwaī uiamūa d kom hweim e hvKha :l Wkahi wahlue ;*'acte. ' | I Ua Uo«a mai o K««.k«'» Heneii,* TT,s\*,v3 t | Ana iaM »*'w»a tr>a? eki mot»aV' iAastr*Jja 1 ī | .- i . - ] | M«4 yU4«r* kft lU4ft|o ft.O -pt |AQOCltku«<« v> k<ia U t OjUi« hf |fNM «O (ft (Uft« *COO, *<J nOks> eia |aaft«i.M«*. | Mi k« ho;a u ok* tti i \*m <Mi U t«fo*lui%t * |«a w» «t kt t &ik U W»-* |f tt» «U ah<tht ilu II vHa se Ka |**Ukik*. !