Ke Aloha Aina, Volume III, Number 37, 11 September 1897 — KA OLELO HOOHOLO KUE I KA HOOHUI AINA. Na Komite a ka Lahui Aloha Aina Imua o ka Peresidena S. B. Dole, a me ka Aha Kuhina. [ARTICLE]

KA OLELO HOOHOLO KUE I KA HOOHUI AINA.

Na Komite a ka Lahui Aloha Aina Imua o ka Peresidena S. B. Dole, a me ka Aha Kuhina.

Ma ka auina la Poakahi nei hora 2 p.m., Sept. 7, 1897, ua hiki aku ke Komite o 15 lala imua o ka Peresidera S. B. Dole a me ka Aha Kuhina o ka Repubalika, ua hookipa ia ke Komite ma ka rumi o ka Peresidena, he mau minute i hala ae o ka hora 2, komo mai la ka Peresidena i alakai ia e ke Kuhina Kupa o ko na aina-e, i ka Peresidena i komo mai ai iloko o ka rumi, ua ku ae la na Komite iluna, ma ke ano rula o keia au naauao, i ka noho ana iho o ka Pperesidena Dole, ua ku mai la ka Peresidena Kaulia o ka Ahahui Aloha Aina, a Lunahoomalu hoi o ke Komite, a hoolauna mai la i ke Komite, wahi ana: E Mr. Peresidena, a me ke Kuhina o ko na aina-e o ka Repubalika o Hawali, e ae mai ia'u e hoolauna aku ia'u iho a me na Keonimana e noho nei imua o ko olua alo, o lakou na Komite he 15 i koho ponoia e ka halawal makaainana o ka lahui Hawaii ponoi, i malamaia ma ke ahiahi Poakahi nei, e lawe mai i ka Olelo Hooholo a ia Halawai i hooholo ai me ka manao lokahi, e kue ana i ka hoohuiia o Hawaii nei me Amerika, (kunou ka Peresidena.) No ka waiho ana aku i ka hana a ka lahui i haawi mai na makou e hooko, e ae mai ia'u e heluhelu aku i ka Olelo Hooholo, (kunou ka Peresidena), o ke poo o ka Olelo Hooholo, na ka Peresldena a me ka Aha Kuhina o ka Repubalika o Hawaii. Pane ka Peresidena, e kali iki ka heluhelu ana a hiki mai na hoa e ae o ka Aha Kuhina, hoouna ia o Kuhina Kupa e kii i na hoa i koe o ka Aha Kuhina, me ka hikiwawe i Ioaa, ua komo mai la o Kuhina King a me Damon, na ka Peresidena, ua hiki mai ka hapanui o ka Aha Kuhina, heluhelu ia ka Olelo Hooholo ma ka olelo Hawaii penei: "la Sanford B, Dote, Peresidena; Henry E. Cooper, Kuhina o na Aina E; James A. King,Kuhina Kalaiaina; Samuel M. Damon, Kuhina Waiwai; a me William O. Smith, Loio Kuhina o ka Repubalika o Hawaii. Me a Aloha:"NO KA MEA. Ua waiho ia aku i ka Aha Senate o Amerika Huipuia e ka Peresidena o Amerika Huipuia a me ke Ku-

hina Nui o ia Aupuni, kekahi kuikahi no ka hoohui ana ia Hawaii nei me Amerika Huipuia, a ke waiho la ia mea iloko o na Aha la no kona noonoo ia ma ke kau mau ae nei o ia Aha ma Dekemaba ae nei. "A NO KA MEA. Ua hoopuka ia ae he kuahaua e S. B. Dole, ka Peresidena o ka Repubalika o Hawaii, e kahea ana i na hoa a pau o ka Aha Senate o keia Repubalika e akoakoa ae ma kekehi Kau Kuikawa o ia Aha ma ka Hale Mana Hooko ma ka la 8 o keia mahina, no ka noonoo ana i ka ninau o ke apono ana i ke Kuikahi Hoohui Aina i manaoia no Hawaii nei me Amerika Huipuia "A NO KA MEA. O ka Lahui Hawaii ponoi a me ka hapanui o na kanaka o keia Pae Aina he kue loa lakou i ka hoohuiia ana aka o Hawaii me Amerika Huipuia. "A NO KA MEA HOI. Ua manao paa loa ka Lahui Hawaii a me ka hapanui o na kanaka o keia Pae Aina e noho kuokoa mau no keia mau Paemoku, a i Aupuni Kuokoa mau no hoi malalo o ka hoomalu ana a kona mau kanawai ponoi iho no, nolaila; "E HOOHOLOIA. O makou ka poe I akoakoa ma kekahi halawai makaainana nui i malamaia ma ka la 6 o Sepatemaba, A. D. 1897, ma ke kulanakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Ko Hawaii Pae Aina, no makou iho a no ka Lahui Kanaka Hawaii a me ka hapanui o ka poe e noho nei maloko o keia Pae Aina, ke kue loa aku nei i ka hoohuiia ana o Hawaii me Amerika Huipuia ma na ano a pau. "JAMES K. KAULIA, Luna Hoomalu, "DAVID KALAUOKALANI, "J, K. KAUNAMANO, "EDWARD K. LILIKALANI, "ABE. K. PALEKALUHI, "ENOCJH JOHNSON, "JOHN P. KUOHA, "W. C. POLIKAPA, "J. KANUI, "F. S. KEIKI, "J. MAHIAI KANEAKUA, "DAVID LOKANA KEKU, "J. P. KAHAHAWAI, "J. W. HOLOUA, "S. H. MEEKAPU, "Na Komite. "Honolulu, Sept. 6, 1897." Ku ka Peresidena Dole iluna a waiho aku la o Peresidena Kaulia i ka Olelo Hoohelp iloko o ka poho o ka lima o Peresidena Dole, me ka panai ana mai a ka Peresidena Mahalo. pane ka Peresidcna Dole, wahi ana. Minamina loa ia au i ka loaa mua ole ana mai o ka oukou Palapala Hoopii ia'u i na la i hale ae nei, no ka mea, ua kahea au i ka Aha Senate no keia Kumuhana a e noho ana i ka la apopo, nolaila, aole i loaa ia'u

he wa kupono e noonoo ai no keia mea, aka, e hoao ana au e like me ka hiki ia'u, e waiho aku i ka noonoo ana mai o ua Aha la. He mea nui ia kakou ke Kuokoa o ko kakou aina, ina he mea hiki i ka lahui ke kakoo me ka lokahi i ke Kuokoa o ko kakou aina, he mea hauoli nui ia no kakou. Ua ili iho maluna o makou ke koikoi o ke kiai ana i ka pono o ke Aupuni, a me ka lahui, me he la, ke ku nei makou ma kahi kiekie e nana ana i ka pono, ua manao au a me ka Aha Kuhina, o keia kekahi o na mea e pono ai kakou, aka, he mea no ia e noonoo a hooholo like ia e kakou, na poe kuleana nona ka aina, aka, e kali kakou no ka hopena e hiki mai ana. He nui na ninau koikoi i pili i ke Aupuni i keia wa, nolaila, ke noonoo nui nei ke Aupuni, no na mea e hana aku ai. E waiho aku ana au i ka'u pane i ka Palapala Hoopii a ka lahui ma ke kakau ma o Mr. Kaulia la, ka Lunahoomalu o ke Komite. I ka pau ana ae o na olelo hoolauna a ka Peresidena i ke Komite, ia wa i komo mai ai o Loio Kuhina W. O. Smith, me ke kunou ana mai i na Keonimana o ke Komite, a na Peresidena Dole i hoakaka pokole aku iaia i na mea i hana ia mamua iho, a nonoi aku Ia ina he manao ko ka Loio Kuhlna W. O. Smith, wahi ana: O kakou a pau, he mau makaainana, a he hana no keia na kakou a pau e noonoo like ai, me he la, aia makou maluna o kahi kiekie i oi aku ke akea o ka ike i na mea e pono ai ka lahui a me ke Aupuni, aka, ua like ole ko kakou mau manao, e kali no kakou no ka hopena, o ka makou paha ka pono, a i ole, o ka oukou paha. Konoia o Kuhina Daimana, wahi ana: He eha makahiki a oi o ka noonoo ia ana o keia ninau, he ninau nui keia, ka haawi ana aku ia kakou i ko waho, aole au i manao he mea pono ke komo ana mai o waho iloko o ko kakou aina, aka, aia ia kakou ke kuleana o ka noonoo ana e haawi aku i ko waho a no ka mea, ke nana mai nei ko waho ia kakou, nolaila, e noonoo kakou no ka pono ke haawi aku ia kakou iwaho, mamua ae o ke komo ana mai o ko waho iloko nei. Pane o Mr. Kaulia ma ka aoao o ke Komite, ke lawe mai nei ke Komite o ka lahui i na olelo hoolana mua a ka Peresidena a me ka Aha Kuhina, e noonooia me ka pane piha a ka Peresidena me ka Aha Kuhina a hookuu ia ke anaina me na kulana ulumahiehie o ke Komite. I ke Komite i huli hoi mai ai ma ko lakou Keena poo, ua

hoouna ia aku la o Enoch Johnson (Enoka) ke Kakauolelo Nui o ka Ahahui Aloha Aina he Elele imua o na Komisina o na aina e, e lawe ana i na Kope o ka Olelo Hooholo i na Komisina Amerika, Iapana, Pelekane, Farani a me Pukiki, a oiai ka Elele e hooko ana i kana hana me ka eleu, ua hookuu ia ke Komite.