Ke Aloha Aina, Volume III, Number 43, 23 October 1897 — NA ELELE HAWAII I AMERIKA A ME EUROPA. [ARTICLE]

NA ELELE HAWAII I AMERIKA A ME EUROPA.

I ka makahiki 1839, hoounaia o Haalilio i Elele he Alii Hawai kokopiha maoli, a o Likelike kana kakauolelo, no ke kii ana i ke Kuokoa o Hawaii a i Novemaba 28, 1843, kakauinoa ia ke kuikahi kuokoa e na Aupuni o Beritania a me Farani, o ka mua loa ia o na Elele mai Hawaii aku nei, a ua loaa na hopena pomaikai o ka aina ia Elele. 2---I ka makahiki 1893, hoounaia o Numana he haole Kelemania i ewe ole ia Hawaii me Kawananakoa i mau Elele i Amerika, no ke kii ana i pono no ka Aina, ka lahui, a me ke Alii, i hoohuliia ai e na enemi. He Elele o Numana i lawa ka hilinaiia no kona makaukau a me ka ike no kana hana i hoounaia aku ai, a malalo o kana alakai ana ke keiki Alii Kawananakoa, me he kakauolelo la ia na ka Elele Kele mania naauao. Aohe wahi pomaikai i loaa ma ka laua huakai. 3---I ka makahiki 1895, hoounaia o Wilimana he haole Kelemania i, mare i ke ewe Hawaii, Samuela Paka, he koko hapa Hawaii, Keoni Kamaki he koko hapa Hawaii.

Ma na mea i loheh mai, aole lakou'i huipu me |ca Peresideiia Kalsvalana no ka hkou olhana i hele_aku ai, i na ninau no a ke kuhina nui, owai kou makuakane ? Alaila no hoi mai na Elf;!e, i n i aole i ike na Ēlele i ka Peresidona Kalivalana, alaila, e ulu ana na ninau kopono ke hoōhuolia, n« "keaha ka ae ole mai o ka Pefesidena e ike i na Elele lehulehu a ka Moiwahine, aole anei malalo 0 kekahi mau kumu kwpono ke lawe mal kak«u a noonoo iho ? I—He Keleinania e Wilimana, a he ona mahiko, e hoeuluia ai na nooaoo aaa e imi ana oia no ka pon# o kona pakeke pOnei iho a e huikau pu an* me ka poe hookahuh Aupuni. 2—O Samue!a Paka kekahi Kuhina iwikuamoō i6le i kuli ai ke Aupuni 6ka Moiwahine; a he mea e pāa aha mālalo o na Hui o Hawaii. B—koko hapa i loaa malloko mai o ke ewe 0 na kanaKa ō naama e i kipl» mai ; Hawau nei, a e huikau pu ana me" ka poe h@okshuli aupuni. 4-—O Keoni Kamaki, tee koko hapa. a he ona mahiko e hu'ikau pu ana me na poe hookahuli Aupuni Moi. s—O lakou a pau e imi ana no ka pono o ko lakeu mau pakeke iho. Me he Ia e keia mau kumu a i ole o k«kahi paha o lakou i kookuakanaka ia mai ai keia majj Elele, mai ka ike a kuka pu ana nie ka Peresldena Kalivalana ma ko lakou ano Elele. Nolaila, eia na Ahahul ke hoo lalelale nei i m&u Elele, o ka makou ma ia wahi, e akahele ka wae ana, mai wae i kanaka e kuikau pu ana ma ka poe hoo kahuli Aupuni, aolehoi i ka poe e kioe pu ana na iima i ke pa kookahi me ua poe ia, o nanakee enai ka ia i ka maunu ekaeka, ho aku na na Alakai o' ka e kii he Hawaii piha i like no me ko Haalilio, i ole ai e wae ia mai e Amenka a komo ole -mai hoi na hookoi ni nau ana i na makua, e puka ak« ai ka haina, ma ka moku ok#hola mai ko'u makuakane, a ©hi kahi kaki \ Honolulu, noho iiaiia a mare aie ko'u| makuahin« ioaa mai au, ho aku| |ka lahui i ke ewe mai a Ku-| mulipo mai i heleia o ka haina | a hookui me Welaahilaninui, j |ka makua o na kanaka Hawaii.i

&ta ka hora 10 «. ». o ka la Sabati Oct. io, 1897, naa k«ibi o kaua huaona kane T. K.. R, Awialu, uia Hookena, Kona, Hawaii. Ua oluolu Ike Akua >a Tawe ānt aku i ka nhane o ka'u wahine i aloh« «una, Mrs, ©jz. Kaholo Kaelele, a waiho »ho !a i kona kino leP°« « peia i ko ai ka uieio a ka Paiapala Hensoleie. E hoi ka lepu Ika Upo. tTa loaa oia j ka nae a me ka ma'i ka puuwa», ur imi nui !a konā ola «t ra laoaau aaauao ana 0 Uīa au e «e* nei, aoie nae he loaa o ke «U, a hai* aku ia. Aloha waie īa.