Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 6, 5 February 1898 — KA LETA A KEKAHI ELELE A KA LAHUI. [ARTICLE]

KA LETA A KEKAHI ELELE A KA LAHUI.

Tbe Ebbitt Hou#»6, WaKhingion, D. 0., Jau. 19. 1898. Mhk. E. A. Nawa-HI: Hauoii au iio ka biki i>Bko!a aoa mM o kau niau lela ia'n. a mn ia wbv Ieta au ia'a he hoike ana mai no ia i ka mau o kou hiliaai oui no noakoo na Ekle a ka Lahui Hawaii, Auhea ce, oluolu Kalaoi A]it a k& lahui, he aloh» ae no ia oukou a me ka ohana, ke ike aku i* Ealam pau ae la kem aloha ia hope, m&ēelē ka puuwai i ke kanaka aloha alll ke nana aku. he mohaha na hiona; r- e mau ana no ke auoano kflpu alii inaluna on(. aohe «bo e »e: pela no kona msu Ukah,. ke haawi aku nei ke Alii i kuna aloha i ka lahui mai Hawaii a Kauai, a c hoike aku, 1,-e oluolu loa ke Alil ma na ano a pau, «like one ka f « e hai nei ia oe. No ka Ninau Hoohui Aina : eia ke hoopaapaa nei na hoa o ka Aha Sen»te me na paio hahana ana ma ria aoao elua. a o Sent« Petligrew, ota ka Alihikaua noi nana e ulupa liilii nei i ka poe kakoo i ka hoohui aina. Pu-a ka uahi i ke Senate o Dakota Heiaa, a'u hoi e olelo ae nei : he aie m»i ko kakou ko ka lahui Hawaii nona ma na ano a pau, a wahi "Elike me ke kui i kakia ia ma ka puka o ka hale. pela auanei ke kuīkahi hoohui aina e make loa ai " Hauoli nuimakou no na olelo heolanaa keia hoaloho o Hawaii, a wahi a kuu «uau hoa Elele Haw&ii ? oia hoi o #J. K. Kaulia a me Keoni Ttf- ' kekini, o ke kuikahi hoohui aina. he i-a i paa i ka lawalu ia e na Elele Hawaii; wabi hoi aUiIama Olo, ka hee e kaiuh kauae ka alaala; pela ana ke kulkahi e noke ia nei i k a paiuku ia imua o ka Aha Senate. i Ua noho iho nei ka Aha Senat©j ma ka la 5 iho nei, a ma ka la 10 j iho nei, lawe ia mai ana ua kuikahii

»ei, aole i pau ka paio ana fc|na acteo a elua; he paniku ia ka puka i &a poe makaikai s ke hiki i ka ninau o Hawaii, e hele mau aoa makou ma« laila, a hiki i ka wa e kapu ai ; hele na mea a pau loa iwaho, ua pau no ka makou hana nui. o ke kiai wale aku do, no ka wa e hoea mai ai o na ninau, e noho koke aku ana no makou t aks, nae o ka makou hana ka aoho pu wale aku no, aka : o ke ki&i mu me ka makaala. He ahonui no ma&ou e noho nei, aka, aolē e hiki, ke nana ae iu anu, ke lana mau nei no ko makou manao i na manawa a pau, aia kapono ma ka aoao o ka lahui, ke hele keis poe ma ka oiaio. ■ Nolaila e lana mau k(t naanao, a na kahopena o na hana e hoike mai i ka mea e lanalrfla ana. Eia o Dole ma ke hele ajai nei| no \Vasmetona aei, naue ka lani a me ka honua,. ke hele oei ka pohā-

ku kihi uka Re{,iub likn o 15u \ :ti . ua lii īi, he!e mai, oko kumn o kh h'tantanx hnle ac iwaho, aphe hopahopo o na kukua m*a ko k «kou aoao nona. Eia a pau na Ēle'e me ke o}» kioo maikai, kē he!o »ei « u)«t kaikai fk» hale e* hana ia nei da!a pep* o Araerika nei, h- wahine ka hapanui o na poe h»na da!a o!o--ko o kaia ha!e. . Ekolo hale ke kiekie,*he 500 k» |nui o ka poe hana, īa nel'no e paiia ai na nooīeia o Anoenka nei, he nani a he ku i ka maemae: ua beie 'aku mskcu i ka ha!e o na hua mea ja ; ,- me* kanu, na manu o kela a me ! keia anry na %!»* na holōholona, na li-a, na kino kanake, na waa. h iiaila jmakou 1 ike ai ika waa a ke *Lij | Kapiol«ni i hooili mai ai, kau mai ! atia, j | Aioha ae la ka aina ika ike aku i na mea Hawaii, oia īlaila ka aha ula |me ke kii o ke 'Lii Kalakaua, na |ano mikini o na ano * pau oke ao :uei ; aia ma keia mau haleJhe mau hale nani, e hiki ole ai ke helu aku au i m mea a pau, nui ka poe makaikai raa keia mau hale, ua pii aku makou i ke kia hoomanao o Wailaila oe e ike ai ik a nani o ke kuīanakauhale o Wssinetona nei, e naoa aku aiia oe rna ka hema e waiho mai ana o Virigima ; e anaanapā mai ana fea wai o ka moliwai o PotomakB, ka mea nana i mahele keia mau mokuaina, ke huli ae Ja nana ma ke komoh&na, e ku ana o Merelana, Alekaiiagero. he mau kulanakauhale nui, Jke huli ae ma ka akau, he nani e hiki ai ke hoike ae» maioko o keia puoa, aia ilaila he pohaku luai Hawaii -nai, o na pohaku o kela aupuni keia aupuni a puni ke ao nei 5 pela i paa ai kela puoa 640 kapuai hiki iluna loa, ma ka

eleveta e pji ai, he hapalua hora ka pii ana a me ka'tooi ana s he 50 poe oloko o ka eleveta ke pii, ua helb aku makou na Elele nc ka Hale Keokeo, ka hale noho o ka Pereßidena e[noho nei. Aole makoui kipa aku e ike i ka Pereeidena, oiai ka ninau lahui aia imua o ka Al»a Senate, pela no makou i kipa ole aku ai e ike a J£akina'ma, a pau ka ninaa i ka hoopaapaa ia, alaila nana ca hoaloha, He nani uo keia hale, ano like me Wasinetona Hale,* ka hale noho o k*. 'Lii Liliuokalani, pela no oa pou nunui o mu» o Ka Jana'. a elua no hale ke kiekie, he nani n e liiki ole ai ke hoohalahala. Ma ka la pule iho nei, ua lieie aku makon aie ke 'Lii i ka pnle ma S.ana Arsaru, he pule Bihopa, He nui na poe e kipa mau ttiai ana e ike i ke 'Lii i kela po keia po, oa kane a nie na wahine pu, o na himenj Mawaii ka lakou mes makahehi loa^ O ke kulana o i keia hookahi wai o ka like. p&ewaa ke mālama nei i ka hanoha-

< o , ka oihnna , i m< h e iauoli ai oakou k- Inh' }, elike rnr* ke ?cufana a r£īs!cDu i haa'eleako ni, 110 makou i keia v?a. Ke kau pjpale fiva nei kau KauIm i na wa a pnu, aohe w« e ahi af o ka iiwen, na !awe no r)ift ! kutniii* Hawaii « l«wa pono, ahf nti? r>o hoi na !<m> inahalo ! maliaoa !a mal imuao maleou. * Aole e liiki ia'u ke boike po ako i >* fr« e pau ai kft ninau o r®Miraii, ka hana hoi ftW*kou i hele iaaai ai- I aui «bo, mai paupauhp. e «o alen no i ka lahni e kupas, !ft e hana i na hana e hiki ai ke pilikia ole ka oukou mau Elele, ua loaa mai no na m»kana a na Ahāhu |ia maua. Hauoli, nui ka manao [mahalo i ka hana a na Ahahui. ! Ena laia ona Ahahui a maua a jme ka Ifthqi holookea, e hana mai oukou i ka hana no/naua ka oukou -mau E'ele, i ol# no ka lahui. Pehea la na Peregidena a me na liuna Ntii o \ia Ahahui mai Hawaii a Kauai, ke loa» mai nei na' lono, aohe hana jr o ka hana no ka pono oka lahui ame naF Elele. E kuu moopuna, e haiia mai oe a me oukou a pau me kanoonoo nui. oiai 6oe a b oukou no a pau kai ike * ka nui a mekauuku, aia oukou no au e hillnai al, eia no ke ola o ka lahui iloko oka poho o ko maua Jima. pehe'a la. eI oi aki? anei maua, ke ahonui ole rnai ka lahui? Ke liooki nei ua ola kahi iiihune, ua a&hu ia kahi lo!e o Wasinetona nei i keia mau la, e haawi i ke aloha nui i >a Peresideona Wahine, n» Luna Nui o na Ahahui a pau, ame ka lahni holookoa no a pau. Owau no David Kalauokalani, Kekahi Elele a ka lahui.