Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 18, 30 April 1898 — KA BUKE MOOLELO HAWAII I HAKUIA E KA Moiwahine Liliuokalani, ma Wasinetona. Pai a hoopuka ia e Li a me Shepord o Bosetona, Amerika Huipuia. [ARTICLE]

KA BUKE MOOLELO HAWAII I HAKUIA E KA Moiwahine Liliuokalani, ma Wasinetona.

Pai a hoopuka ia e Li a me Shepord o Bosetona, Amerika Huipuia.

«o H pnmmlm nn pnr firfuh*H o KKALOHA AWA) MOKUNA IV. tEo*r MARE ava. Ua Loapal.iU au nie Mr. t>ominis art eba makaliifei, a o ka'a mea iioohoio ai e mare ia maaa roa ka !a elu» o Sppatemabft, 1862. Aku, mamuii o ke komu, aia kealoalii iloko okekaumahaa me ke kumakena, nolaīla. uft boopanee ia ko maua mare ana % iiiki r ka laumikumamaono oia aialiina, e like me ke noi a . ka Moi Kamehameha IV, n.i Rev. Kauke Damf>n» makuakane o Mr. S I 31. D4UiOn, ke aUkai maloko o kj b&nako iluko o na mokupuni i kda | wa, i aei&maui. .Ma kahj , noho o Mr. a me Mrs. B'shop i miiama ia ai ko maua mare ana. ke Uale hoi a ko'u makuakane i kuknlu ai, a i ikeia i keia wa ka hr tele Alieelone, a aia no hoi oia ke eu lai ke> kikowaena o ke kulaiiakauha!e me ba nani nūi. Malaila i hoea | mai ai na a'ii, ni poe o na lahui o na nina e a me nn "poo kuonoono a pan o ke kulana^aiihalo, I TJa boihoi aku ba f u leane mare I ia'u ia wa no, no kahi i ike ia o I Wa<unetofra Hale, i kukulu ia e konft maknakane, « oia no hoi ko'u hale e noho nei. He hale nui keia | i pena keokeo ia, iue na pou nunni, lie oluoīu kona nolio ar.a, a ua kaawale loa uiai ke alanui mai no k'e pale ana aku i na lepo pueīiu a me na halulu. O kona man paia e lioonaa'uia ana e ni kumnlaaU, a 0 kona malapua lioi ua hoopihaia ī'a 'me na j pua nani o kela & me Keia ano, i ike i uui oīe i.i hoi ma īa man aiokupuni' j mawaena o na hale o nft a!?i o kē ! kulanakauhale. Ma o raai o kona" mau jiuka e ku an& h»> hale ntn, i iks i), o ka luakini Centr«l Union | Church, a he hapanui hoi o na haj nauna a me kekahi ooe e ae. i O kauena Dojiun!S, ka makuakaI ne o ka'u kane mai*e, he uuku lon '• kona nianawa i J hoohr.la ai ma kon? ' home ī hoolala ?.i. Ua haalele iho oia i keia awa ma ka IB4G, i ka wa ! o ka hale e kok&ke ]oa ae anr» e p:vn, ! a o ka m- kn ank e nolin kftrenii ana ' aole he w»hi a i īohe hou !a nona ' 0 kana wahine'k.ine makē u.i upu , oja me ka manaolana a me ka pule I i • J aua e ike hou ana oia i kana kane | mnre, akn. aole nae he wahi i ! lohe ia eoai nonk, ua hoomaopopo ae | la oia U& komo'pu 1* o'a me |ktk,ihi mnu wāh'n"e" : a r.a luinA'e ['?utrakena ana; t»cf'ka lakou m ; .v .17

uu>a a!otm i n«lowafe »tu. fn I kumu uu huli ae la kon;i «loha ho kaill keikll aole fio p*hk *© kani»ka « aei līke ka pun&hele i kooa t»a-. kaahīue me Kenerala Dorainia. Oia wa}e no ke ke iki 1 koe, oiai nae he ma" kaifeattiahir\,e ■mamua, akn, i te»fca mkaaw* 'e ot)Ufh to& a'ui'ti>, v t»t make »Ifrt fft mft AmwHa hol'Y(fna ! hnnlele U *Itu af no naaoāō 'aW H' !''Mt& ua lta&au la ofa i Bo»etoua. Ho ka'u kane . oiare ia'u,. nae oia, e 1 kekahi mea e hoehaehā aku ān&]i ka manao o makuahine. ike maopopo atu no hoiiau i ka pili paa o ke aloha mawaena 0 ka ntakuahine a me ke keiki, a ua kokua ' aku hoi au i ka'u kans ma ka hi>oiuolu ana aku i kona makuahine, Mahope mai 0 na la liope 0 kona nlaaua, ua lawe aj£u au iau i makuahine no'u. - ,1* . i Mahope koke iho no 0 ko maua raare u& jtooo. uaai la ke £ejki, «1« Lotai ka'u kane a me f»'u pu % Jffr. a. nae,. Mrs, Robert Day]Bj mare ia wa hookahi no, no ka holo p« Ana aku me ia 1 Hawiaii, k<* kupuni loa hoi iloko o.k i Paemoku. 0a ae aku maua, a o ko'u huakai kaahele keia mahope o ko maua. mare ana. Oko ke keikialii L»ct i pii ana ae i ke, kalaunn ua kokoke ioft i&, ma ke ano q Kinuhameha V, , Ua hoauna pu ii aku hoi, ke kouo, ia Mt- a me jMre- t Sumner , Mr, H&&ielta, he hpa, e ljke me ka'" kane, he ukaii pilikino hoi no ka moi, a me kekahi poe healeha kakaikahi. He huakai keia i piha me ka hauoli no kekahi man pu!e. Oiai, aole hotele ma*na mokupuni a o na huaolelo e puiā sku &na i ke alī' a me kona mau hoa, fo!e lakou e nele 1 kahi e noho ai. V& kamaPio mau arf au īa mau la, he nui loa 'na wahi no ke Keikialii & i ole no kanak*/ *Ua hoouoho iā aku e ke olii he luna nana, ilo .ka nana ana i na makemake 0 na kanak», a o ka !akou hana e hoihoi mai iu' oia no ka hoepiha anft i na pakaukau ine na n-jei ai. Nolaila, ona aina ona Alii Kiekie e nohoana maHonolulu ua kukuln ia he mau hale no lakou, no ko lakou wa e kipa aku ai ē ike i ko lakou'mau kanaka. O fce Keikialii Lola he mau aina a 1119 na hale ma Hawaii a n>e kekahi mau wahi e m4>k >u i hele aku ai. Ua . h.iok;j>a aluha sku kona uia" kanaka ia mskou, me ka naua ole pehea la ka 1< - , ihi o kp makou noho au», a o ia manao oluolu a i ole a!oha 0 uaka Hawaii- »ol« loa ia e «alow* le aaai ia lakou aku: Tela na a pauo na ohana aiii kahike, e like uie Mrs. B.shop> ma kona mau ai»a « pau, ua loaa iaia he hou e> aole 110 hoi ia i pau ioa i keia wa i hoolilo

ia nei ena o»s lahni ons aiaa e. Ina \va o kēkahi mea o ktkoko alil « like mo a'u e lupa fttu al ma UnwaW i kem, me ka oui ole o ka poe i lobe i ko makou ltoe% gna liku i rti)o, a i ka wa e !oaft &l o ko jilakou hale nō ka noho ftnft iho, e i» m»i āiiA rm n>©ft *i » ko mokou liile, a e hewklpE aīnlm mai «na ko nmkou ro*u kannka :,i oiakou no n» pole, na mahina. a i o!e no n» t»akiifaifci ināmakou e Lfho an& no ka noho' hoamao fcmi māiāila. M* keia kioa ana aku * makou i Hilo i k& 1862, i hoomak* inaa mai ai o ka mokuna ano nui. oift hoi ke kolīo ia sria o kekahl kaikunane opio o'u i hooilma no ka noho kaUuiiii. O kekahi ona ukali o ke kama'liiwahine Rota iloko o keia huakai a iuako"u, a ua kokoKe lioi i kft *a oaa e iianau ai. ° Kālaikuaiwa, kekahi o n* ka»akft o Buta e makeukau ana no ka hoi ana i OahU) n* nifiau oiā i k© Keikialh hoU, heaha la ksna mm men i makeroake ai e hoihoi «ku ihope a haawi aku i ke Kama'hiwa-. iine Ituta, e pili a»a do ke kamaiki opio e makaukau ana e hoea mai i keia ao. O.ka'pane ake Keikialii i ka wahine lawelawe, aole oia e haawi i ke, keiki i kekahi mea okoa aku ma na ano a pau, a oia ka ka wahine i pane mai ai ua lUo mna ke keikiia Mrs. Bisbop, kona hoahaeau. Ua hoopuka hou aku ke Keikiaiii me ke kuio niii, rae kaolelo ana aiu e 'E hoi aku oe iiiope a hai aku i kuu kaikuahiiie ? aole loa oia e haawi i kela lieiki i kekahi raea okoa. Be keiki harxai no au, i hoonele ja hoi rm ke aloha o ko J u makuahine, ak», he malihini no nae au i ka hale o ko'u Kiau mokua hanai,'' Aoie he mau mea hou aku a ke Keikialii i hoakaka aku ai. aka, o kona hooikaika wale ana aku no i ka mea nana e lawe aku i ka lono, oia kana mea e hoike aku ai. I ko makou w$ i hoomaka ai no ke kaapuni ana i ka mekupuui o Hawaii, oia no ka wa 1 haalele ai o ua waliine la oo ka home o kona haku a me kona home hoi ma Honolulu. I ka wa i pau >ii o ka makou huakai kaapun : , ua hoi mai la makou no Honolulu, o ka la mua he la hoomaha ia, aka, i kekahi mau la maī, ua hoike ia mai la ka lohe i ke Keikialii Lota, Moiwahine Eoaa a me Mrg. Bishop e hiki aku i ka hanau o ke Kama'liiwahiae Ruta. Ua hanauia ka bebe ia auina la iio i ka hora 3 maloko o kekahi hale i 'o Halaniani, a mawaho o ka lapai o ua hale la i nolio ai o ke Keikialii no ke kali ana i ka nn hou hope e pili ana i ka makua a me ke kamaiki - I kahora 8 o keia po Poaono e hoomaka ai ke keaka lio ma ke kahua ma Waikiki iho o ka Makeke Kuai I'a,