Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 27, 2 July 1898 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati Ke Kaeaea o Pelekane. -:A ME KA:- Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane. -:A ME KA:- Ui Madelina.

Ke Kukui Uwila o Ainapo

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

Ao!« kfii* m&u 01010, he mea lioo. cu3n«i w«»k «ku »o makou, , b« ikemak* hoi ko m*koa, I k«nft Oiftu la « noho hoomalu nei i ka aina., O kekahi hoi> eia be koahaOā ns ka moi oplo e kaucta ana i na rr.e» a imu, ī ike a i !ob« paba i na ua niake kona mau roakaa. .A ina/hoi. aa.ike a ua lobe paha o« i kekahi m«a e I ili a»a oo kela kuahaua, ® pwio no ia m fce heJe aku e b{jikc imī>a o ka moi of>io, a «loia no »m be makaaa kieklr-,

mai kon» loko*»Biī*»' O kek ra»« olelo a keia poe ma~ kaain&aa i*ia nei, ua ulu koke io ae 3a ta noonoo iloko oaa, e hele aku e 'hoike imua o ke alii opio3"ā" ike oia i knhi i noho ai o kona oaau makua.

A oia k«aa i pane aka ai inaua o ua poe ne-i mts keia mau oleio: A«o,eo'u.mau hoalōha maikai, k® makaokaii nei au e help aku e hoike |aiuft o'k® &hi opio, ua ik« oia i kshi i noho ai o kona maa makua a me kona mau kupuna alii. Ao ka mea wale no nana 1 keakea mai laia» oia no na kanawai kiai maluoia oka Paaiii, oiai, ho mea hiki ole paha ke komo aku iloko o keia wa o ke aumoe. ♦ Ā oia koi k«'u -e minamina nui nei, mamuli oka hiki ole ia'u ke hookaulaa hou iho 110 ke kali ana a hiki i ka wehena kaiao. Aoie pela e ko makou hoaloha na rula o ka moi odīo. ua haaaama mau na ipuka o ka Paalii i na wa a pau, a ua hiki hoi ia kakeu na makaainaoa haabaa loa ke komo aku iloko nae ka hoopilikia ole ia. A ina he makemake kou e ike maka ina niea a pau, alaila pa ma-1 Jcou oe e lawe aku a hoea imua o ke ■ alii opio, ake ike pono mai cJia ike ; kuaiu o kou hoea ana aku, a me'k&u liana pu, aole i kana mai kona hauoli. ī ka pau ana ae o ka lakou kama- " iiio, ua haawi aku la oia i kona ae - no ke komo ana e ike kino ike alii op'o. hoi kana i pane hoohoihoi hou aku ai imua o ua poe nei, i ka i ana aku, ina e loaa ana ia'u ka pomaikai ma keia huakai a kakou e hele nei, e pu ia no ia mawaena o kakou, i wahi hoi e uku ia ai ka luhi nko kakou ala ana i keia po, ao ke kani wale mai no paha i koe o ka moa kuakahi, 1

H© mea oiaio puha ia mau oleīo *«, k® h.»!, aka boi, in» waa* rwi w»1« no iā mau olelo nu, aot o hoi h<> olelo isn » t»S», iu.!a!U * h»lo koi paha kako v. Ao ko lakou nel wa »3 h 1 bt-!a like aku ftt aoluko oka Paalii n e ka ike oie hoi o keia poe, o ka booj ilina moi no ktia 0 ke aupuni e | pu nei me iakot), a Lkou boi 1' n.a!nao ole a : . he 4 alii koia. Hoomau aku la lakou i ka b« lf : ana a hik! iko lakon hiki ana tn.i- -! waho o ka pukao ka kahi I hoi 0 ka lakou huakai o keia aumoo I e hele ne , Iko lakou wa i biki aku ai tnßwaho o ks pUkapa, ua hoomaka koke aku la kekahi o lakou e kikeke i ka pukapa. A o ka wa no boi ia i wehe koke ia oaai ai aie ki hoohakalia ole a | nioau mai la: Owai uiawaho'/ j O m«kou no, be pog makaainana | i no ka i makemake e bui s kina me ia, a e hoifre aku iaia i kekahi mea bou ano nui. Heaha ia mea hou, wahi a ke kiai pu':a hookolohe, e oluolu anei ookou « hoike ma', a na'u no hoi ia e hoike aku imua 0 ka moi opio. A oiai hoi, ua hala loa ka manawa no na kukai olelo ana, nolpila, h« mea pono ia oukon ke hoike mai i ke ano nui o keiā huakai a oukou i hele jaa\ la. Aoie! A'ole loa!! Wahi aka leo ipa - aku mai na leheiehe aku b ke,Keikialii Alabati No keaha ke kumu o ko oukou hoole ana mai, oiai, eia ia'u ka raana kiai 0 keia wahi, A o kfl mea e holke ole mai ana ■ * e pani no au 1 ka ipuka, meka nana ole i ka oukou mau olelo, 1 keia wa aumoe o ka po.

No keia pane bookoikoi a kuhi kiai puka ūi anokuemi hope mai la na hoa laele o ke Keikialii Aīaba ti, me ka pane aiia aku i ko lakou hoa, e pono e hoike aku i ke kuam 0 ko lalioa hoea ana aku m&laiīa. Aka, ua huH.koke ae la oia a pane aku la i kona mau hoa, i ka i ana aku: Aole ka kakou he huakai hoikeike. 1 ka kakou hana i heie mai nei. aka e inai ana kakou j ko kakeu pono ma ka loaa aqa ja kak >u u ka uku makana mai ke «upuui mai. Nolaila, me lee kanalua ole iho ua pane aku !a uft Alabati fiei uae ka wiwo ole, o ka makou hana i hele mai nei, aia no ia me ko kakou moi a o ka makou wale no e noi aku nei, o kou aft mai e komo aku makou iloko o ka paalii, a hoike aku i 1 a moi 1 ka nuhou hauoli ana i iim nui loa ai. A ina n<j hoi aole, oia iho la no» a j na lakou nei hei ia e hele inai e ho- j oiai au e hoi ana no ko'u eina .

hannUi mo ka ike 010 o kekah» Q ' • - i lakou uei i ko'u wabi i hele mai &!. f A0 na atjewa at>& & p«tti &la raof' no kou «6 010 nfia »ai ift nta~ \ \ » ' > ■' . | 1 kfi«, maluna iho rtu i« 6 ko i bokua , 1 fNritof. 1 ! No Va ikaika. loa o keift ru«u olelo > 1 i hoopaka ia aku imua ofia, ua ku - j | nana iho la oia i kana hana ponn e j ! hana a? ia nianawa, a lioeliolo ilm t I » 'is#f i ' li oia e po»o inia $ ae aku, 0 koiuo ] lilokooka Paalii. | Ok« loaa sna mal on\ la | mti ke koa kla; mai* no ko lukon { eei komo aku, ola ka kela poe i jiIhoihoi loa ai. me ka manao, ela lakou ke aiak*ti 1* aku nei *e ko Ukou j faoa iioko o'k'a pilikin. | A o keia no hoi ka wa i komo lik« aku ai iakou a pau iJoko 0 ka Pa alji, a mamuli hoi 0 na ru]a maa mau 0 ioko o ka Paalii, ua .losa na apona ia ia lakou, me ka mukm . ia oko lakou naaluhi.e, . . 1 A oiai lioi, mamuli o Ke Keikiaiii ! I paa ru]a, nolaila, o kana mau olelo j a pau, ua hik.s īa ke hooko ia me ke [ kue ole ia mai 0 kekahi kiai oloko 0

! ka Paalii. i Ua ālakai ia ftka la no hoi lakou i aei a biki i ka lanai o ta halealii, I a oiai no hoi na kaKui e aa mai ann I a e holoholo ana no hoi na kiai, Ia wa no i n'oau mai ai ke kiai, mamua iho o ka lanai o ka halealn, »e ka leo nui moakaka. Owai keia poe holoholo o ke au aheaha hoi ka ano nui i hiki fee 1110 na rui» £apu oioko nei o ka Paalii i mea ole? Oia no ka wa i pane koke aku ai o ke kiai puka me kft koohakalia ole. He po« kem i ake e ike i ka m.»i opīo, a e hoike aku hoi iaia l kekabi inea e hauoli ai o kona manao, a ina eia no ke alii opio ke ala nei, e oluolu oe e hoike aku, eia kekahi poemakaalnana ona ke makemake nei e ike iaia, a e hnlae aku hoi 'i ko lakou manao imua ona. Oiai keia mao kukai olelo e kamailio ia ana mawaena o ha k'oa kiai, ua lohe pono mai la o'a i ka lakou maa kamaiīio ana, a oia no hoi kona wa i Hei mai ai mailuna mi i 0 ka o ka halealii, a ike pouo Iho la 4>ja i keia pbe e kuku ana ma ke alapiī. Me ke kali hou ole aku i mau minute hou, ua haalele koke iho la oia 1 kana wahi e noho&na,. a iho polo, lei aku la oia no lalo o ka honea» kahi hoi ana i lohe mui ai 1 na kamakamaiho olelo ana mawaena o na kiai laia e jho,W£*i do mua iho o ka lanai, ua ike pono mai la oia i na he!ehelena o keia poe e ku aku nei mamua ona, a oia kana i mnau mai ai: Owai keia poe kaahele o ke aumoe, .a heaha hoi ke o\o oukou heokauwa ana i ko oukou | mau kino, me ka hoomaunauna ana j i'ko ou|s:ojl wa hian oe? ]

"""" 111 " 1 «3 — Oiai, tia hookaawAle ialea po 1 110 kakou e haawi ai i ko kakou maj; kioo, tpaiuna ona wahi, i kapono i ko kakpu potO ftnā, koii wa e bele ai el'ke niQ keia ke ano - .Ls