Ke Aloha Aina, Volume V, Number 5, 4 February 1899 — KE KULANA MA SAMOA. [ARTICLE]

KE KULANA MA SAMOA.

Ma ke ku ana mai nei o ka mokuahi Moana ruai na Panalaau mai o ka Hema, i loaa hou mai ai na'leno e pili i kela haunaele kuloko i ulu ae iwaena o ka lahui Samoa. Ua kīpa ae ka mokuahi Moana/ ma ka Li 25 aku nei o lanuari 4 ma Apia, Samoa, he maluhia na aoao a elua, a me he mea la, no ke kali ana no paha ia i ka manao o na mana nui. * J Ma kela hakaka i malama ia ai ma kahi o 70 i make, he 70 mau alii i kaualako ia mai ko lakou mau home mai me ke kipaku ia «%e, he mau haneri o na hale i pau i ke ahi, me ka hoopoino ia o na mahiko, a ma kahi o 1,000 poe kanaka o Maiieioa Tanum» fili i hopu a hoopaahao ia ma ke kahua hooluia o Mataafa. E hoomanaoia, ua kukalaae ka Lunakanawai Kiekie ua kohoia o Malietoa i moi no Samoa. Ua hoopuka īa keia manao ma ka la 31 o Dekemaba. Ua malama Ia | ae he halawai mawaena o na Ka? nikeia o Bsritania Kni, Amenka Huipuīa a me Geremania, a maj laiia, i hoole aku ai ka mea hope j i ke kokua ana aku i keia manao. | A ua ikein, eia oia ke kokua nei | ia Mataafa. j 1 ka wa i hoomaopopoia ai, ua. | hoole aku ke Kanikeia Gerema- | nia i ke kakauinoaana aku i keia j mauao o ka Imnakanawai Kiekie» ( ua hooniaka mai la na kanaka o | Mataa£a e hoakoakoa a niaki j lanoApia. Ua nee &kuaa koa j oMahetoa no lakou ka huina o j 2,000 no ka halawai ana aku ms ' I iakou- Ma ka hoomaka ana o ke | kaua ua paa pio he elima haaeri» | a o ke koena o na koa aupuni, ua , auhee hiiii aku. I Ua holo mua aku o MaUeioA | ao k& Hotele Tivoli, aka, uahoqpuni ia ae ia e na poe kip; t nolaij ia, ua hoouiaopopo ia he ai&a paj uou* o imi aku i kahi t ai keua oia maiaio o k« hoo* [ waia & ke iiauikeU lkxii*aiik i U* uoi aka oia no iuu& o ka i mokuk«mß«ritauia Oiō i ka LuuAkauawai Kiekie & aie I kaUi o m Amoiika » «aa I M» po holo aku. n% kīhhi o 1,5100 Samo4 ; k«Uii o ka ao k* aiaU* wa &ua ©ni i ko Ukou aia ek, i Mm k«kaUi U ua ik«\ku ii* , auU «uio !»e aioi kaiUwA 4 UU i k**

wa e lohe ia mai ai ka mauao'o ua ; mana nui. la- wa na kauolia ae ke kamkela e p,am ia ka aha hookolokolo me ke hoho ana abn ia Eauka Raffel, ke poo o ka aha kuikawa, i Lunakanawai Kiekie. 3 kekahi la ae, ua malama ia he kuka āna mawaena o na Kanikela Amerika a me Beritania a ©e ke kapena o ka mokukaua Beritania. Oka hopena oia kuka ana, oia no ka hoopuka ana ae j o Kapena Sturdee o ka mokukaua Beritania, he hoolaha akea e olelo ana e wehe hou ia ana ka aha hookolokolo me ka Lunakanawai Kiekie ma kona nohoma ka hora 12 o ke awakea Poaono, a ina he j mau kue ana kekahi e īke ia ana,; e kipoka no oia no ka pono o na 'mana uui o Beritania Nai a me Amerika Huipuia. I ka hoea ana mai i ka hora i hoike ia ai. ua lele mai la na kanikela me ka Lunakanawai Kiekie mailuna mai o ka Porpoise, a hele aku la no ka hale aupuni. Aka, ma ka puka ua koakea ia %iai la lakou e ke Kauikela Geremania ame Kauka Rai3el. Ua hoopuka ia ae he mau olelo hahana mawaena o lakou, a o ka panina oia hoopaapaa ana, oia no ke kauoha ana o kaLunakanawai Kiekie i mau ilamuku elua e wawahi i ka puka o ka hale aupuni, i laka ia e Kauka llaJTel. Ua nee aku he mau koa mai-iua Beritania me na elelau i makaukau no ke kue ana aku i na poe e hoao ana e kue i ka hana a na ilamuku. I ka nahaha ana ae o na pani puka, ua kue mai la ke Kanikela Geremania no keia mau hana ina ka inoa o kona aupuni, a o Kauka Raflel, ua kukala mai la o!a i ke akea, o ka aha kiekie o Samoa aia no ia me īa, a o ka wehe ia ana o keia aha, aole i kulike me ke kanan ai. Aka, ua ano meha nae na uluaoa aua i ka wa a ka Moana i haalele akuai, —— :