Ke Aloha Aina, Volume V, Number 11, 18 March 1899 — PAA KA MANOWAI A KA UA I KA LANI. OLAPA KA UILA, KU-I KA HEKILI. Naue ka Hale, ka Halau Alii o ka I—E Kainlani Alii E! Hoi Ma i—Hoike ke Aloha Alii Oiaio o ka Lahui—He Mau Tausani Iloko o ka Huakai. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

PAA KA MANOWAI A KA UA I KA LANI.

OLAPA KA UILA, KU-I KA HEKILI.

Naue ka Hale, ka Halau Alii o ka I—E Kainlani Alii E! Hoi Ma i—Hoike ke Aloha Alii Oiaio o ka Lahui—He Mau Tausani Iloko o ka Huakai.

Aole la nui e ae i ike ia maloko nei o ke kulanakauhale o'Honolulu mai ka'wa mai o ka 'huakai hoolewa o ka Moi Kalakaua» ka Meiwahine Kailemake Emma a me kekahi mau Alii kiekie e ae 0 ka aina nei, 1 moe aku i kamoe kapu a Nīolopuā, elike iho la me ka hoolewa o ke KamaUiiwahine Wolii Opio o Hawaii, ka pua liookahi o na halau o ka I, ka Mahi a Lie ka Palēua, a o ka mea hoi notia ke kuleana ku kui a o Iwikanikaup, 1 malamaia 'ma ka auina la Siibāti nēi, Maraki 12, 1899, ka la hookahi hoi I a na pual! Anela i haawi mai ai i ko lakon aloha ma na hora 0 ke kakahiaka t ko lakou aloha puumako i ke Alii~'-ma o n& paka "a -eloelo Ia o a i u» hora hoi o ka auina la, i ka pohn 1 ka malin i a maloohaha o na alaoaia i ka pālnlulaana ae hoi onal kukuna mahanahāna o ka ]a e aaii ana. I * Mamua ae d fea lioea ana mai o na papa hoonohonoho o na hana ma ka huakai hoolewa, ua hoomaopopoia ka manawa e welie, a « hooko-o aku ai ka pili a ke Alii : Opio i kona home ponoi i luakaha ai ma Ainahan, a he mea oiaio i na hora aui o ka pUi o ke ao, i mai ai ke ktno, ka hile kapu ' o ua liani la i upu ia, Ā'i hooma- 1 kaleho ia hoi e " kekahi poe, na 1 kupono oia ke pAni i ka makaTtia haka!iika < ko Hawaii Paeaina/j ka mea hoi a na ue-u iike ole i \ «nol ai, iiana e hool.i ,vahiwa ia ' me ka hilinai a tte ke aio-1 ha ia. I kA hora 1: 30 a. m. o ka po Poalima nel, ua hoea lo mai la kek ino wailua o ke Alii Opio, kowo ae la īloko o ka loakini o ! Kawaiahao, ka luhi hoi a kona | miu kūpuna a me na makna 1 moe , aku ma kela aoao o ka mulīwai | ēleale .o ko ke kanaka ola ana,' f iloko o ke,aoo 4 ke kapn, a me ka ■ «ehia. iloko o na kulu waimakae 1 hiolo au% mai na onohl walohī«ku o kooa mau makaainana ku ' kiai ana o kona hea» ie nial i k«- • ti i haawl la I I k# w«hs aoa mai ō ke alnalu J o ke k&kahiaka Poaono ne), aia ■ boi, oa ike la akti la na koa k?»i ■ e ku uiHi «ma, ma ua puka knino , 0 ka la»kioi o lūwaiahao, 0 hoU|

ke mai ana, ua hoea kino mai o Maemae i ke kai ka 'pua o ka hala, a eia ke moe nei iioko o, ka hale o kona mau kupuna a me na makua i luhi ai. Ae! Ua j pono hoi paha! No ka mea, no-1 na hoi oa hoomailani *pa i opn ia e pap&hi aku maluna ona, kē hoea mai i kona wa kupono, ina hoi o ka pono nei. Aloha no, I ke koele ana ae o ka leo kaohi o ka uwati ī ka hora 8 o ua kakahiaka Poaono la, aui a neē ae i ka hora 9, aia hoi ua ike ia aku la kela a me keia o na lahui like ole me na po-ke pua, na owi|\,lei o kela a me keia ano, e hoike mai ana, he mohai keia, he kanaenae na ke'aloha e ike aka ' ai laia no ka wa hope loa. I ka ! hiki pono ana ae i ka hora 10, I aia hoi, ua ike ia aku la na mea a pau e komo ana, no ke kiei ho-'l ! " | i pe ana aku i ka holowaa alii, a me kana ukana nui lihUliha ē moe ana iloko o kona poii. i Elike no hoi me ka lahui Hawaii ano, he pulama, a he ma-. kee alii oiaio, pela no i ala lokahi mai ai lakou me na puuwai e j u ana, e hanim ana, na 010 wai- ! majta mai ko lakou maū lihilihi t ' T * y i mai me ko lakou mau leo 'kuma- ! kena e hoopaiaana i kalewa. Ae, j ua jjono no kau n aha, kao hooniponipo ana, a me kau pulama ] ana, no k'a men,, nau no ia aole na hai"e pa ai oe i ka leo. % *Mai Kakāhiaka mai ko na makaainana ike ana i ka holowaa ahi a lilki i ka po ao'a,āole ihooi pau na makaāinana 'i ko laVou v I i * \ hele ana e ike raia, a ns kahooki J 'ia ana mai i hoopau mai i ko lii-1 I • . j hou kipa an.- akn e ike iaia. A ! ■ Vi I k*a aku la na ana i malālo o ke ku kiai ana a ka t>u- ' ' alikoa o na kanakr» Hawail malalo o kela aupn'ni, a i hoowehiwehi' | ia hoi e" na poe ku kahili e kti| ' kiai apa ma ka aoao o ka pahu. | j Ao}e i hoouele mai' na maLo- | wai lani ī kona haawi ana mni i' | na pr,ka ua ia po a hiki ! ke ao j ana, a pela no hoi i na hora *kakahīaka o ka la, Sabah ns? t ua | owa mai la tia paka lampih o ; Kulanihakoi, e hoike mai ana i ka' lakou manewanewa toa at^ maluna o ke kmo o ke Alii, a ua ' h } oh [ o tba fa hot, aole paha « ! hoolewa ia ana kona kino.oiai ke hoike mai nei ka ino a ka ua i J koiia man waimaka he mea U 1 e kaohi aku ana iaia e nioe molio | mai oui ae, no "ka mea, he tuoe \ ■*"! | kapu na ka Wohi, aia no ke ala i ke awa«ea. * | ī ke kopono ana ao o ka la i 1 ka loīo h mamua iho, «a moW' 1a mai h n» ao opo<, ua ile la j aku ka w.\\ o na pao» puu : e nhf ana > ka ohn, a pa kolo- * whe mai !a ka malnm ke ' kni mai, e hooikalo.* ana \ na n?i- * kalila a ka na i r>a h. ' ■ii

iho,'a be mea oiaio, ua pau ka | liopohopo, a na hauoli ae la ka mānao o ka poe ia lakpu ke kuieana hoohanA no ka kau ana lo ka huakai. " I ke kani ana o ka,liora 12 po- f noi o ke awakea, ua pilia-u 'oloko ]| o ka pa o Kawaiahao I, na poe makaikai, a pela no oloko o ka halepule, a ua hoopiha pu ia ho| m? na kaa hapaumi na kaa pi-o na kaa ohana, e holomoku ana iiq ke komo kino ana akuiloko o ka huakai a ia makou i hakilo aku ai, ua like m,e ke kahe ana a kekahi waī ikaika, pela Ba nuī o na kanaka e uiomoku nei ma na wahi a pau e hiki ai ke ike aku i ke ano hana e lawelawe ia ,ana. KA AHAHUI POOLA FUUW4I MAKEE AUI. Ma ka hora 1 p. m. o ka auina la, ua hoea ae ia na lala a. pau o ka Ahahai Poola makai o ka.Uapo Mokuahi Pakipika. malalo o. na i ana a. kela a me k«ia mau un<», i koho ia, a penei ua htsopQnopono ana:, Uapo. Mokaahi Pakipika inala).oo D, Kaeo Keaiakai ka Luna Nui, Huka, Kanekoa, M»koIo, na Hope: Ua.po Oeianika: J. .Keopeq]a ka Luua Nui, 6reojrge Kapono, Ke-:, pniuna, Alapai, C. Aina. na Hope Uapo o Borna: \V. H. Nika fea 4 Lu«a Nai, a e komo Uoi ilo-. to o keia, ka Hui o na poe haqa o na Lookuahi o Poka ma, na poe, hana oloko o na pa papa, oloko 6, m halekuai kakaa, a peia aku,, no lakou ka huina o 235. Mahope īho o na liuliu ana.ua ! hoomaka mai Ja ka h,v.akai Poola 0 na iloko o ke.aloha oiaio, no ke kii ana i ke kaa . ma ke Alanui Papu, a ōlai lakou e 4 pii mai ana iloko o ea aahu like, ua bifci no i ka mea Wakaikai ke | īko aka, me he pohina ua"k<a W no ke- Koolau ko lakou mau aahu'i e kahiko ana, aohe m&a hpohala-! hala a *a maka ke ike oiai! lakou e taaki mai aua, me ki kaikoo la noka fcufcu o Maaaa- 1 la ka nehe o ko lakou mau kspti--ai w&wae. * !l ' Ia lakou ī kaalo iho ai ma ke aio o Hale Dute, ia wa i! hoea aku ai o James K. Kau>Ma me m wehi anuenuk 6 na kipuka Abn-1 ula, i tana maiau iā, i makana ; i* mai hoi « na Keikialii Kawa-! eanakioa a me Kalanianaole, (aole'; kIU he ahuula i&aeli, aka, he man lole na-u ia, i kipnka la me 11 ka pua hau ulaula a m* la elēek) 1 * iloko o keia makaua hiwahiwa' 1 1 llno iho ni u& po* hnki ' kauU la, me ka naui a u! no i ka m&k& ke iko aku. ! Aohe ho>h»Uh&U i k»' niNkh»». !' T ka IMi 3 i kJ - : li I -7

* - - ■, - — J - I ka iioeu piai o ke kaa kapapau alii a tu |namua ih.o o ke; anuu pohaku o Kawaiahao, 'e kupono ana i ka pilka nul mainua nēi o keJklo, alahō! ka'olōwaa alii 0 tnoe &ai ana iloko, oia no wa i Boea mai ai o ka Papa Hiiapni o Sāna iinam, na lealiunapule ēonō oia aoao hoomana, a me ka Haku Bihopa hoi o Honoluln, Alfrei Willis iloko o kona aahu piha; 'a mahope aku 6a Bihopa o Panopolia, a me koniinao ukall,' a i keia wa no lioi i komo mai ai ke kāa o ke Aliiwahine Aimoku o Hawaii Liliuokalani, ml ke anoano a ku i ke aloha. X. - ! " ' I keia wa, ara na alapii pohaku, na puka aniani, na pa pohakn o £awaianao, ua helo a Le-i KoLiala, i ka nuku na kanaka, ' i i . - - ua piiia pono i na ]sanaka, e hanai Qe ( 1 >a ike a kou ono,hi ma,ka ,na wahi a pau, jua hiki ia oe ke haawi ae i kon mau.huahelu ma k£ koho aole no ia i'emi iho malalo o ka 20,000, a o ka poe hoi iloko o ka 'uuakai i kj\ huioa. o 5,00Q. k» pau an&jg.Ba_liaiia haipule ftJk& BiUopa o Honolulu, a me ,ka haiolelo a "Kev. H. H. Pareka, oia no ka wa i hookou ia ae ai | na hana hope loa, oiai hoi ka Hui | <J?oola e li»liu ana. oie kosa mau ; fceiki wikani i hoonuh.oia mamua 0 ke kolo, qia Uoi p TT. H, Kealakai, D, H. li.elua, Eobe,rt ,Palau, J. Kalili, John & A. Kami nowai* | a o ka no hoi ia 1 ike ia aku ai kā olowaa alii we na kahili p puka mai ana neiailoko, mai o ka luakiui 1 me Va kukui o Iwikauikaua e a aea. " Aohe waimaka paa i ka wa a ka paliu e ilio mai aua e kouio iloko o ke kaa, a o keia no hoi k& wa i Laawi ae ai ua kauoha bo ka Dee ana o ka haakai, malalo o na kuhikuhi aua a tJames K, [ Kaulia, ka o na Aha--1 ti«i AlohaAiua o ko HawaiiPae- | aiuK, a Luna Nui hoi o ke kaa I e haki i* aua e 23S poe | Poola a me Davi<l KalauokaUui, i Peresidena o ka Hui Kalaiaina, a i Hope L»d« Nm. i ■ ! . Oiai ka holowaa e paki ana mailoko o ka luakiui, oia ka wa i kaui ke ae ai ka bole o Kaw.»iahao 4 a owa la ni leo kani namM* o ija pukunuhi inailuua uiai o P|Uowaiua e hoike ; mai an«, eia aujla ke uaue nei uo' ! k» liin» o Maemj»e. Pololei. , i ka ueo aua inai o ke kaa a i i oia k% wa i i ku īho kd h'iakai uq k» uvx 5 , ana o kela a ma kei« uie* nnAlal o ua kuhikuhi au& a ia V \ootaU u « ua | v'lA % o k-jt mea | hoT A a* u*J» uel*

lua i ike ia -a, o iia . kaoaka e, ku ana,a tae keia aoao o Ke alanni, a penel ilio ka lioonohonoho ana ~o kft liuakai: * ' •' •'' v ' • - j -i__ t . ILa Ilananka o ke Aupijnj a md Paali l£aksi Pnali Paliiohe o 3ana Lui Kula o Sa£a Lpi Kula q s Kap.un£>hou Kula o . Kula Kaikamahine o.Sana An^a B^ t Ahahui Fraternal i -9 --V» Ahahni St. Antonio Ahāhui Kalaiama Sui Kau Lei o na Wahine Ahahui i(lo)ia Aīna e aīa%af ia &ua e $. S! Kaanamano. * ' ' Ah&hui Aloha Aina o na Wahiua e alakki ?a ana eJ, M. Kafiev r Mekia Alakai a me na Ukali Piiali Pahlohe Conccrdia , Bataliona Eloa Koa Eneginia Na iuina o ka U. S. S, Bcindia | me £roquoiā . Puali Puhiohe Aapnni RegimanaEkahī o na Koa Hawaii Kahunapale Kalawina , KaUuaapule K»toli ka Ka Bihopa o Pa&opolia Papa Himeni _ Ka Bihopa o. Honolulu Ka AUahui Poola e huki i ke ka& kupapau j Ke KaWuuu o Kaiulani . .

! Kaa o Hoa. A. 8. Ckgliorn | ā ra« I Mrs. J. W. Rob*?rts<m » aae H&rs* I J. B\Boya I Kaa o ka sfoi-wabme Liliuolalūni I Keikialii KaWHiianakoa, KeikikUl I K*!anianaot? me 1» raMae. 1 Peresidenft me ka I Ab* * I Na LtmakM)6wM o la Aha Kiekia Afseik% K\uks>** 0 AmeriVa ! - fikiip«i«. ' Na Aiilkoa Aioa a Uōe Moaoa o j Aaenh Hoipm'* ! Fewsidena o ke ! £i«xifthoot»ala o lsa Hile ! N» Kimk^U ' Na Kaapiml 1 N« Aopnni I K« Leh«l«hiu «-■ ♦ + - * ' ' Usk »k>j k« kuU k-'! 1 o Kaeoehkmeha» m* > u* Uko ? pal* *bi » ka R«t K !!*o i I Ki* ' iia&ule *ku k4 uiolaka&a . \\ £««\lr£ 14 T*a«\cvu ra» U U$ o, * u* »;e U ao M&,aiU kc~a tLb<. v .4, i \ ■ * ;l ~ ; ; 7 / ' •"' >V