Ke Aloha Aina, Volume V, Number 12, 25 March 1899 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO:- ALANADELA Ka Wahine Hoopahaohao o ka Aahu Keokeo. -A I OLE-Ka Loea Hookani Pila Hapa o ke Kulu Aumoe. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO:ALANADELA

Ka Wahine Hoopahaohao o ka Aahu Keokeo. -A I OLEKa Loea Hookani Pila Hapa o ke Kulu Aumoe.

I keia wa no hoi i lohe ia aku ai ka leo o Hagirfta i ka puana ana jme ka leo hawanawana imua o kona mau hoaloha i ka 1 ana aku. E o'u mau hoahele e emi aku ano ibope a Eiei hoohakalii aku, no ka mea, o ke ala&ele keia a na powa e Bee naai nei, a ina lakou e hala aku ana me ka ike ole oaai is kakou, ua liiki loa ia'u ke k'aena.ua l'ilo ia kakou kahome kakela o na powa, me ke kulu ole e kekahi wahi lihikoko. I ka hooki ana ae o ka leo o Magarita oia kok« no ka wa o ka kakou mau eueu i kau koke ae ai maluna 0 ko lakou mau lio a emi aku la no kahi pouliuli. A malaila i kah ibo ai lakou no ka nana ana i na powa e nee naai anainiua me ka puahi nui, Ee hoopaiakuli ia nei ho; ka © ka leo kanioeoe o ka iakou mau meiala kila a me ko kahi pohapoha o na kapuai wawae lio me ko lakou hoonaUeue pu aku i ka honua. Aole i hoololi ae ke alakai o na powa i ka hoonee ana inai ma kahi a Wa!ata ma e ku neī, a ua hiii hoi k« ike ia aku ko iak<?u heluna aia noia maluna ako o ekolu haneri. I ka ike ana ae o Walala., aohe o : lakou wah'i e pakele ae ai, oiai, aia j ka puali o na powa ke nee pololei j mai nei ma ko lakou mau wahi e ku- j ku aku nei, nolaila, me ka hookau- : ]«a ole iho lohe ia aku la kona leo j Wiwo ole i ka puana ana ae« j Ano e kuu mau hoaloha ke ike nei au aohe o kakou wahi e alo ae ai mai keia puu make ae e nee papa mai nei. Kolaila, o ka'u e kauoha aku nei e unuhi ae i ka oukou pahikaua, a e ku makaukau no ka halawai ana aku me ka enemi 5 na no ka m&ke a ola paha. A ia manawa no i unuhi like ae ai lakou i ka lakou mau pahikaua me k.t ma&aukau n»i r.o k« lialawai stia aku me nj» enomi, a ke ike u «k u !a hoi lakou e ku ana me ka j pihoihoi nui. llok - o na ?ekonā poko'.e wale no | aia bo : na hiki pono mai Ia na po ■ niskc;i o na kiekiena a Walsta | m« o ku nei, a ia wa no i ike ia mai i »i ke alak«i o na powa i keia mau ! moa pouliuh o ku aku nei i mua o ! koiu alāhole. \ N \ i u'.o k;\ lu>ckauUia o'o iha. i uu ' ' k ke la oia i kana uiili j

kahea mai konapoli ae, a puhi ae la no ekolu manawa. A i keia jnanawanoi poha aKu ai ka leo o ka ulili oia koke no ka W£ i hoopuni koke ia ae ai ka mau ēueu. I ka hoōkuu ana iho o ka leo kahea o kana i'lili, oia no kona wa i unahi ae ai i kana pahikaua a hoopololei mai ai no kahi a na hololio o ke kulu aumoe e ku aku nei. iloko no hoi oia sekona hookahi ua lohe ia aku la kona leo okalaI kala i ka hooho ana ? e me ka weliweli nu!. "■ ' E hoike koke mai owai keia mau aeahaukae ī komo hewa mai nei iloko o kuu kapu, nok'i mea, ua makaukau kuu pahikaua e hookau aku i ka hopena awahia o ka make maluna o ka ooe e hoao ana e wawahi i ko'u laahia Aole makou he aeaiaaukae e ke kanaka ī loaa ole ka uhine alōha iloko ou, wahi a Walata i puana aku ai me ka wiwo ole, aka, he poe makou i hele mai nei no ka halawai ana me ke alii o nn powa. Owau keia o ka iiaku o na powa ka-mea nana e hoopih* nei ia Sekotia holookna me ka wf*liweli, a heaha kou makemake ia'u? He mauao anei kou e haUwai me a*ij maluna 0 na mea kaua, a ua mihi tnur> anei oe i kou mau ha'a mamua o koii bele ana mai nei? Oiai e hoihoi aiiu au ia oe no lalo o ka opu o ka j wa pauole j E ke ahi\ v o ha powa, ua oaa-j nao anei oe ma kou hoike aua mai ia'u i kou kulana he m;a īa j no'u e makau aku ai ia oe? O aole j loa ia mea iloko o kuu puuwai. ! Aka, i hoea mai la au ianei no ke j ana pahikaua ana me oe, ke kanaka j i kaulana no na hana puuwai eleelo, j A e hooojanao pu iho hoi, i hele : mai nei au e hookau aku i ka hoopai i maluna o ka mea nana au i hookaawale mai ka nohoalii mai o ke'u mau makua i luhi ai, a hool lo ia iho 'a he kanaka e auwana he!g maloko o na ululaau me loaa ole he wahi no ko'u poo e hoomoe iho ai, j Aole wale oia, aka, i hoea mai la au j «mua o kou alo no ka hookau ana aku i ka hoopai kupono no kau haua puuwai eleele i hanaaku ai maiuna o kekaiii mau ola uhaiie, no laua na kulu koko e ana malunao ka hokua o"na lio ahiu. I ka hoofi:i ana ae o ka leo witro ole o Walata. Oiano ka wa i pae hope loa mai ai ka leo o ka U&ku o na powa i ka i ana mai me ka piha inaiua, A, o oe anei i&'e Walat* kahi ilio f kawau o Sekotia a kuu mau kauaka j 1 iawe malu mai ai mai ke aloalii, a j i hoopakele la ai e kekahi laahine . nona ka inoa i loaa ole ia'u. 0 oe i ani?i!»? E pau« koke mai i keia wa ■ ano, A ua loaa anei iu ee oMftg»ritA j » kona kokoc!u*. Ano e hoike ; mai m&mua o ko'u hoihoi atia j Hfc,u ;g oe no lalo o ka lionu»? ,

Eke alii powa owau no o Walata, 'ka mea hoi nana, i hoopakele i ka ui Magarita a me kona "h,oa- j » ' -i- "i loha mai luna mai'o ka hokua o ka iioahiu: j A i ka hooki ana ae d Walati i j kona leo ola boke no ka wa i ikeia j ■1'- ' ■ i i aku ua aii! powa la i ka Mpai ana ' ae i kana pahi kaua no luna'. oJka lewa me ka wiliwili 'ana ae me ka īkaika nni a kuupau mai la i nui no ka ana me ke koa opioWalata: , Iloko o ka imo a ka maka, ua halawai koke ae ia ka maka o pa. pahikaua aua mau eueu nei i kahi ' hookahi. ' . , Akani oeo3 aela boi ua-mau p?ihikaua la i ko laua wa i haiawai ae ai me ka oiliili pu mai.o na huna abi i ka wa e koele ae ai o mau mekala fcila. * , ■[. ■; Aoh« hoouiea kaua hahana i ,ike ia ka weiiweli e lika me keia, a ap ua mau eueu la k« uhau la, ke pale la, ke alo la, me ka haaheo n^i. Me ka hookupinai pu ja ae hoi o luna o ua kiekiena nei ī ka leo huro i o na powa no ka lanakila o ko lakou hafeu »raluna o kona eiiemi. Aka, no Alanadela a me kona mau j hoaloha, aole he leo ekemu i 'oili mai mai ]io lakou maU waha mai, ' i 1 i ko lakou wa i ae ai, aia wale no ko lakou manaolana I malona o Walatake koa' wiwo oie. I No kekahi manawa loihi keia ha- i ! kaka ana a ua mau eneu nei, ua i ifeeia aku la ka emi ana mai o ka | ikaika o ke alii o na. powa, aka, ao- | le nae oia i haawipio mai, a i keia l wa no hoi ī loheia aku ai ka leo, ina sna o na kanaka powa ī ka hoohp ana mai. \ E ko makou haku e hookuu ma- j na makou e hael ae liilii aku i ka io o kela wahi keiki, a e hoemaha akiji oe. 4ole nae i ae aku ka haku o n» powa i ke noi a kona mau kanaka' j oiai, oo oia e hilinai kuhihewa ans j -ikaika o kona mau lala, aka', u$ ike ia aku la nae kona puana ana ae me ka hanu i hele a nae iki. E kuu mau kanaka mai hopohopo no u, no ka mea. ua kokoke loa mal ka manawa uo'u e Uoihoi aku ai i keia wahi keiki aeahaukae no luna ] 0 ka iepo. j A i ka hooku u ana iho o ka powa | 1 kona l«o, u« hoopuia koke ia ae la | ka Uwe »ō ieo hurj o kona mau r | kauaka. jj E ana he popo hinaīna ke k,uh o K&pu- j n:\uou mawasna o na kaīkamahine oia kula a me na kaikamalnue 0 ko kula Kamehameha ma ka auina la Poakahu jj Va hoopahaohāo ia ke kuUiiAkīuihale nei uiamulia kaui ek j nna mai o ka o ka hora. 1 ''0, ma ka Poalua uei, a ika wa i liuli pono ia aku ai ua ike ia ili® la ua poiao ke oeoe* l