Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIII, Number 49, 5 April 1939 — Ma Ke Kauoha KALANA O HAWAII – TERITORI O HAWAII, OLELO HOOHOLO HELU 137 [ARTICLE]

Ma Ke Kauoha

KALANA O HAWAII - TERITORI O HAWAII, OLELO HOOHOLO HELU 137

E HOOHOLO IA EKA PAPA ONA I,UNAKIAT iloko ano Kniana o īīawnii, k:i Bila Haawina oke Kalana o Hawail a 1 hooplli inii i liana ia i liapu na l?eia, a i kukala ia hoi ma k( j ia oka Bila tTaawina o ke Kalana o Ilawaii no ka manawa e lioomaka ana mai ka 1 o lanuaii, 1930 a e pau aua hoi ma ka la 31 o Dekemal>a. A.D. 1939. A E HOOHOLO HOU lX e kauohaia ke Kakauolelo Kalana no ka iioouna ana aku i kope o keia olelo hooholo a.me bila haawina i ka Pmiku o ke Teritori o īlawaii anie ka Luna Helu o ka "Malielo Auhau "Kkoln. ma o ke kauoha la a ka*Lunahoonmlu ame Lnnanui Mnna Hooko, i n i 010 miimua o ka la 31 «> iialakl, 1939. Ilanaip. ma Hilo. HaWail. Malaki 29, 1939. Hookomoia e: (Sgd.) SAMtTEL M. PPENOKIi. LUNAKIAI HOLO PUNI 1 KALANA O HAWAII WAIHONA KUMAU KALANA O HAWAII - BILA HAAWINA 1936 NA LOAA I KOHOKOHOIA lANUARi 1, 1939 a i Dckemaba 31, 1939 Auhau W'aiwai Kumau — Paa * 441.251.31 Auhau Waiwai Kino 280,000.0(1 Na Halemai $ 80.000.00 Home o Puumaile - 30.000.00 mooo.no Auhau Sua '4.000.00 Auhau Wai, Hilo JHema $ 75,000.00 Hilo Akau 1,000.00 Hamakua 3,206700 Kohala Akau 2,500.00 , Kohala Hema 2,600.00 ( Kau 80000 85.100.00 j Iloopai ame Tk\i - R0.000.00 j l'ihi me metala 1.000.00 HaukipHa Hoomanao Hilo 00,000.00 Haukipila o Kohala 15,000.00 HaukipHa o Kona 4,000.00 85,000.00 Na koina me pnlapala ae 13,000.00 Huahelu okaiuohile 8,000.00 Lnik,ini — Kumau - 000.00 Laikihi — Waiona 30.000.00 Kela me keia ™ 00 HŪINA $ 1,107,851.31

HOOLILO KOHOKOHOIA j IANUARI 1, 1939 A HIKI I DEKEMABA 31, 1939. LUNAKIAI •Uku na lunakiai me mlle $ 8,500.00 Lilo kaahele 1.000.00 Lako m, pono J 300.00 9.800.00 LUNAHOOMALU ME MANA HOOKO Uku Lunahoomalu 5,400.00 Uku Kakauolelo 2,700.00 Uku kakauolelo papa helu nie kokua 1.500.00 Uku kalaiwa kaa — 1,500.00 Lako oie pono 300.00 Llio kaaliele - -••••■ 000.00 ■ Malaiua otomohile 000.00 | Hooiaule» 1.00000 0000 LOiO KALANA Uku loio kfilav:i 4,800.00 Uku hope loio 4,200.00 Uku kakauolelo 1.50000 Lako me pono 000.00 Lilo kaahelo €WO.OO Kuai huke kanawa! ~ 12.00M0 LUNAHOOIA KALANA ] Uku lunahooia kalana 3,«00.00 j Uku hope lunahoola 3.000.00 j Uku liope lunahooia elua rae lunahoola moa : nana 2,700.00 j Uku kakmiolelo hoo pila 2.100.00 I Uku kakauolelo kokua 1,800.00 Uku kakauolelo kokua 7,500.00 Lako me pono —. 700.00 Lllo kaahele SOO.OO 15,700.00 PUUKU KALANA TTku Puuku &300.00 Uku o ka hope 2,520.00 Uku hope 1,98000 Uku poo 1,80000 t!ku kokua kaknuolelo 1,200.00 L«ko me ]M»m> - 800.00 Lilo kaahel*' 500.00 11,900.00 KAKAUOLELO KALANA Uku o kf knknuolelo J1,800.00 Uku o ka hape 2,700.00 Uku o ke knkauolelo 1,500.00 Uku Hopp kakau">ello 1.300.00 Laki» me pouo 4&.00 0.100.00 AOENA KUAt KALANA Uku o ko a«*na kual 5,000.00 Uku o ke kakauolelo 2400.00 T ? ku kakauolelo kokua 1,500.00 Lako me na pono : $S&GO L«o kfcflhelf 100.00 7.05000 ENEKINIA KALANA Uku «weklnia Kaiana 5.400.00 Uku kokua enekinla 8.000.00 Vku kokua «•neklnia 3,000.00 Ukn kokua «U**k!aU X,OOOOO Uku me»! kaha kil 4j00.00 Uku p»to kakauolelo a ka euekluia 5,000,00 * Uku kokua kaknuoU)k> a ka «o«ki(vla a . wea rm«a tatk> t,400,00 |tk» in** kah« ttaia|»al<t aluu aoie kakau »lelo tH»oahtt walwal UOO.OO i'hu nnm iaau i,S«XQO l'ku niM kolstt« pa4 iaau „ LBBO.OO Ukn nwi» kokiw |sa* lanu . . Ukn maa nan» hale, uwiia aune paipu . ... .. 1300.00 rko mf*B na»« jjalpu kaiana £.100.00 Uiko m* pouo HOOOO !410 mt* uunb luakiua «»u«uahUa, —..... \,mm i l ktt lHv»lHy Oiunao|iik Luuanana kukuiu »•** — —— mm m,mm 4 4- !

j LAWELAWE HANA O KA LEHULEHU . j l,ku kokua lunanui oiiuina wai 2,700.00 ! Uku o ka lunahoohana 1,800.00 l Kokua lunu}ioohaua - 1,200.00 , Uka kakauj>lelo poo, mea malaiua ame innanana :: : 2,100.00 Uku mea malama lunhookio wai 1,200.00 Uku niea malama.liookomo wal —1.500.00 , ī'ku kokuii mea hookomo anie mea malama , 1 „ , 840.00 riui kokua niaīiima waī unie Aiiii- .. * wai ... " 9fi0.0?» T T ku kanak:a mak'aukau r ... r . "UOBO.OO Uku kannka makau'kau : 900,00 .......... Hnnwina auto. mea nialama wai 180.00 Lako- me na pono, Hilo Hema 000.00 Mnlamn Auto ' ...u........ 1,200.00 Hooponopona me lako 10,000.00 Kuai i na Ana Wai v 1,Q00.00 ....... Mea laati 'wai * ; SJ,I©Q,OO Malama, Oihana wai Hilo Akau 000.00 Uku kakauolelo, Oihana wai Honokaa ...„ 000,00 Uku enekinia, Oiliana waji Honokaa 1,200.00 Maiama, oiliana wai Houokaa i 1 ;) 000..00 , , Uku mea malama. oihaau wai Koliala Akau 720.00 Maiama. oihana wai Kohala Akau L 1.600.00 Hooiimalima. oihana wai Kohala Akau .... 415.00 Malama, oihana wui Koimla Hema 300.00 Uku lunahooponopon'o. oihana wai o Kau - 360.00 Malama oihana wai o Kau 300.00 36,515.00 MAEMAE AME KA HOALA ANA NO NA MEA MAEMAE Uku enekioia pauma soa ......... 1,800.00 Uku kokua enekinīa paipu sua .» 1,200.00 Malama i na sua. pauma me iako 10,000.00 Na hooliio—walū hale kaa — Honokaa — Paauliau 100.00 Hopuhopu ina ilio ame na holoholooa make 100.00 13,200.00 ! NA AHA KAAPUNI ' Aha Kaapuni Ekolu— Uku o ke kakanolelo 2,400.00 ! Uku kokua kakauoieio 1,800.00 I • Uku kakauolelo pokole ! J ZTOO.OO ! Uku kahu maiama kaikamahine oo oie 1,200.00 Na iioolilo 300.00 Hoolilo i na keiki oo »Ie ~..j 500.00 Hoolilo. Aha Kaapuni Ekolu I I 5,000.00 ' Kuai ann i na huke kanawai i 750.00 ■; ■' 14,880.00 Aha Kaapunl Eha i Uku i ke Kakaunlolo 2,700.00 Uku kokua kakauolelo 2,400.00 Uku k&kauoleio pokole j 3,000.00 ' Uku makai o ka aha [ 1,800.00 ' Uku mea pulumi haie ' Uku kahu malama keikikane oo ole 1 1(100.00 I Uku kahu uiaiama kaikamahine oo ole Ij§JO.OO j Hoolilo—Kahu Malama Keiki 500.00 Hoolilo Aha o na keiki oo oie 750.00 Hooliio, Aha Kaapuni Eha 6,500.00 Kuai i na buke kanawai i 1,<X)0.00 Hoolilo o na Hoike ika Aha 2,500.00 MA .. _ I 25,®0.00 4030a00 NA AHA APANA Uku o na I.unakanawai 1 Uku o na Hope Lupakanawai $00.00 ! Uku Kakauo)plo—,\ha Apana Iliio Hema .... 1.aw.00 I*ku Hope Kakauolelo —Hilo Ilema L 1.500.00 Lako me na Pono-r-BUo Heiua 520,(X) i Uku o na Maheleolelo —Hiio Heuia 400.00 i Lako me na pono~|Hilo Akau .' ] rk uo na Maheleolelo—Hilo Akau 40.00 - | Lako me na pono— Homakua 130.00 i I'ku o na Maheleolplo—Hamakua 120.00 lj«ko me ua pono—Kohala Akau 00.00 T'ku o na Maheieoielo—Kohala Akau 40.00 Hooiilo kaahele —Kohala Akau i. :>OO,OO Lako me na pono—Kohala Heaia l. 10.00 Uku O na Maheleoielo—Kohala Hema .L 10.00 I.ako me na pono—Kona Akau 1 30.00 Uku onn Maheleoleio—Koaa Akau i 20.00 Lako me na pono—Kona Hema 10.00 rkn n na Muhelooielo—Koua Ileuia 10.00 Lako me na pono- Kuu L 30.00 Ukn o na Maheiooleio doi.oo | Lako me na pono-Puna l. 50.00 Uku o ua -Puua 50.00 i Hooiimalima—Halehookoiokolo o Olaa ._... 130.00 22,000.00

NA HALE KALANA rukui»a- I{auliaiiila Hoomanao o Hilo 1.500.00 Xa lako o na Half Kalaua u,... S.ooa<K> Uku Luaa lnH>haaa uui o wt hule i 2,700.00 Tku uialAUia Imle-linle EaLuua j_ 7iSXOO Fku aiaUiuiii Kulana 730.00 luiww iMUAIU lU«]U(M O u* lUk ... 1.2<>0100 i MALAMA OLA I Vku KmmU Kalau* JUBQIOO i Ko«l l«au K<»«« A|kau ... 100.00 j KuMi U«u - K<mm li*uut ... WHLOO j I ku Lunii mm l'* -BUo Uwua 1.3X100 , i Haawikua —Sdo.oo 1 lUwmlti*v 340.00 i r • ****** i i«i<» s n«hwhxv> mm &moo NA ALANUi AUPUNi ll<n»)m»UO|m*u> « (Ui &Soa.oo K«kut «iniiiU' o Ua\> ll.otid.oo Kukui «Ma«i li«* L AUii .. M\Oo K»kll - Ki«uji .ikau uk lli«u<a 5.000.00 *-ks nw« aaalamA t Vl«ttai «» WiWauw «4SMXJ kumau i ua pmi mH !la»k«ti4U .. Hs« VCW.OO HaukaplU lfonuLu*« a lUU <»<»A.OO « m pm Klmakui* T.fI(XMX> H«i« lnwwmlu t» m, KiPlkl - %&\ § i.iW.OO « Koi««u. . .. . u mam mmm HwUUo - o |Laa ...... S,oo@oo } m &o*> Wl* 4|*u* »*«»aV ».<WBO 13<UXKljQ0^ { IshA«WA PAANI j : - *.'*« miwA mm ; _ l k« «m* M» c*r M* . n< j K»ai<eN\ hMttUai*ima .... . | _ , omm Umimlm . . mjjm ... .:: > Mmmmma 14 IvSm* h» tul«l liiU< , , »| ■ I tteifcifcat .U 1» ,

----r. r —: —;j—=--r-? —: J Uakoakoa Ke--1 pani — 5000 Hoomamio La 11 « lune 150.QQ Ko»nto yjmū o ililu ,5.000.00 , . , . 20Ū,0p .. , r"ku iua niea malaiua paka uie na hoolilo s 4 , o na paka o Hilo Hema — 3 iS3 f OOO,Op ........ . \t T ku ona mea malama Hpnoiuu ... \ . . eoeunip. ' . , Hakalau , 720.0P , - - ... . l?aujj«ifcioelioe .. . 720.00 . Honoka a , 720.00 . , . , Paaaiiio-Kukui- s , 840.00 ( . JEapaau ■ mOO Kawaihae , T2GIOO . IKokua-Kawai- .. . ... . hae, — , aeaoo Waiuiea ?5J0.00 ... Kailua . 5 , 480.00 , Koaawaena me , - iw. kfthua kui- . , l# a Honauiaaunau , $4ftQo Honaunau —, 4J40.00 . __PaHala , 72G100 Kaimu .... 600.00 Kalapaun 600.00 ilalama o u;i paka—llonoiuu ..... _ 135.00 Hakalau ?JI3SJQQ Akaka . 73.00 v .LuoiMUioeluw. t 50i0Q H«iokaa ~ gQQ,QQ ♦ * Kapaau «naoo Waimea 300,00 £awaihae .300.00 Koaameua .88OLŌO Kailua SQJOQ Henaunau Waiohinu īue Kaalehu - - „ sQuūO, Kaiiuu 50.00 Kalapana ..: sqqq T;ka mea liwpakele Oia—Mokuola 48a00 5Q.006.00 OIHANA MAKAI ricn Makainui, na hopp. na lUkai» ua *■ T%HPfi l.una]>aahao me na kiai t lako uie iia ; .. j p«no, hoolilo kua uo uu makai o ua , . j apana mawaho, haliliali uua i ua koilrf «o ole, poe pupuK' me nu paahao, j iMlania nie ke kanu aua i ua poe ne- < i«, Uku ruakai-ket>ua hookolokolo. ! hoolllo kaa np ka , makai kuikawa f kela im keia laaiwiwi KĒENA KINAI AHI TFku Luna Kiaai Ūku liope luna —J 2AO&00 tTtu Kapena 1,650.00 tTku Lukanela , , 3^4fQtOO Uku o na kalaiwa kaa l'ku o na poe lliwai 9y808i.00 Fku o 2 kauaka paa iliwai keu r.ako me na iH>no Liio kaahele BWW ka&aka kiaal ahl—ūonokaa . i K« v pna Kinal ahl o Honokaa 250,00 HOOULO MOOHANA OLE IA N» metala a nie na pihi 300,00 P» helu otomobile iW Waihona kaulele 4306,60 KELA AME KEIA Wm Mea Malama—Pa HLua 0 Alae &4tM)O fku Hope Mea MaUiuia Fa lliua o Alao .... 7āi.00 Vku oka l*ai4 Kana Twila OOuOO l'ku o ka raipi >*aua Haoa Paipa »;*? rkn o na Kwi Kiai Lah«i ~ ■. . 100.00 ! t*ku Kial- Kaaua Mokulek> — jg>» | rko Klai KaMia Mokulele ! Hooiilo Pa'i 54M0.00 Luna Xaaa Hauako -

! īlooHlo Kolio lUlola /r ,.. ««Wi^ r*np*n«.H % y iul rya. I iloop** sji tt » Na Makunu tualuu& o ua uoua .., ntu niH>Qi«iu Kula&A uo xml El<sn*Xulv i Xa tktf I!<x>mau i K«umli4 U « ka, ifaKXi.s» m ka Oih«Adi Makai eie Waiiwiia l*ku 9S i jM > QQ Kaua»iii Xu Ka Utu Aua -_■- - 1: _ v . ~.

t"kn Kiaika n'» ua MxVu ia ». N» Hoatl<'nu no tu Alauui 440 rka aaa i ua Kol Haldb? r W<w««p »ita \ ka UiMlilAi Mt«rew«iuu l*h« I ~~_ ' t Wflf> * " IVna OHian.i ?ua rrr--— ——- iun< ra j e» Ukv Akiiiil ~„. -~n x. l&Vdi&od rk« © ka Moa i> H!or? , WM6 , IhnmK* Oihaua W*t * il<H>uk±* &m !*ae-<Hb»tt* W*i Q P«htWo4»<>HO 2 r*kft*si «WiW Wat a m^aĒ"—. -. ..-... ... . L . _ atvu%» * l&wil mm 1 iwt w*i O **« ' .! .. »>«» — H»« ..—,—,-- tttr , - T -i— •.. imm*. Wm% # KsW.fc*cir x _ 4^^^ *nmi mm I «ii U*«* K»U fa * t am», _ *** lf«% »tt* &«* r«t* HiiK _ vi x>« *, who . -; pmm, lUk M* lh*m ' . - ( " *Wk> ~"* " .. . , Waa 1 *W *»*«€» t*«n> Kifea.l XU &&* .. 3^4^ | n-*****-. « e «*mi -.pay --- •- ■ 1 ' ***»« r><«* jn«t^w'' I T%*»* .> W?,ky. K-«* ....... tjifflir f Ka» # K%-4R* Vkim v r | _ 4MNIl>_-MsW w r : _ *» s?*«* »* *« - w***r &.<^wsiUAiw.,,- i<gKM* ._ wm «*•&*** W&M tMm Wm * mimMm . Z'HirL fa«w»" W*l « EiWumī „.J„,, ... XillWi.mn i £** K "***** ? > % * * tt»>§Bfttti MiMt | _ i»» 11* Mfe #

Hooponopono aiia ī ka Paka o Onekahakalia 500.00 Hooponopono ana ī ka Taka o Piihonua .... 500,00 Hooponopono ana i ka Paka o Waiolama .... 500,00 Kuleuna ma ke ala—Hilo ............................. 10,000.00 Na Hooiiio—Ahāolelo 1939, Loina Hoomalu Waikahe-Hilo ..... 5.000.00 Kukulu—2 Hale Hooikaika "Kino 20.000.00 Luawai Auau o Honuapo 2,00000 Na Hana Auau —Hilo 250.00 Hale Hookolokoio o Kapaau 1.000.00 Mikini H<nomaemf&—Haiemai o Kohala 1,000.00 Pakui ika Hale ona Kahuma'i—Kohala .. 1,500.00 Hooponopono, Haiemai o Kohala ....... .... 750.00 Kuleana ma ke ala—Aianui Lihiwai ... ..... 6,000.00 Home Puumaile 30,000.00 Ukupanee—Na Bona Kalana o Hawaii—Pono Alanui ...— 4,752,61 Wahi Hoopaa Ilio—Hiio 5,000.W) Ukupanee ame Waihona Kaulele—Kula o Haiaula ame Makapala — Kanawai 228 S.L. 1937—Kuai Bona na ka Puuku Teritori 826.25 Waihona Ulia wale 10,797.45 355,451.81 HUINA— ....$1407,861.31 Wnihola me ka Ha&haa <S«d.) BAMUEL M. SPBNOER Lunahooniala ame Luim Mana Hooko. Teritori q Hawaii ) Kalana o Hawaii ) EIA AU KE HOOIA KEI o ka Oleio Hoohi»)r. s)ia!una ae ua aponoia ame ke kauohaia ana e pa'i ia e ka Papa o na Lunakial ma ka lakou halawai i malamaia raa ka ia 29 o Malaki, 1939. a na ae ame ka ole i koiio ia e ua Paj>a ln : NA AE—Messrs. Arioli, CoSLa, Qre«nwel!, Sakai, Yate.s aroe Mr. Laaahoonialu — 7. . Na Hoole — Aole. Kakauoieio Kalana, Kalana o Hawaii. (Sgd.) Aifred K. Kumaiae,

BILA HAAWINA NO KEIA MAKAHIKI ALEMANAKA O 1939. KALANA O HAWAII

1-NA RONA TH|{fTol:l I HOOPUKAIA NO Na I'ONO O KE 1 KOLAMU 2 j KOLAMTT S KALANA o HA\V.\II- Ukupanee uo ka wa auie ua I)una. Wai hona kiiuloU' kmuupaa o dh Pona e puu ana ī kekaM uiakahlkl ftku- o 15« Joau o!a mau na«>a ua a n hooīllo Ia aku kx\ū no na hana nmwuho ona ban« ulanui 5 314,756^30 2— X« Bon« T«*rUii!'i j lloopukala no na rono 0 Ke Kalana 0 Ha ♦ IHWMO wali--l T kup«nc»\mt ka wa autc ua t>ona. Waihouu kaulele awe na kumupun <» nn t- pau an?i I kekniii nmkuliikl aku—o na 1 loa» ola uinu nn>« m, a e hoolllo la aku ana no ua hana alaiiuī. ... 232.155.1i « aaa.i«li - 3— N'a Bodh Kal«nti Kumau- l'kupanoo n<> kji vv;> uiiU' na bona. "* * Walhoua KauU'U' no ku wa anje nu hon» auio ko kuiuuiwi o ua . bona o i»au ana i kekahl mnkuhik! uUa -«• na ioaa t- u t hoolllo la aku tum no n ! a hana c«e wnwaho m- « ua alaiiul 4—Na Bon« Kalanu Kumau rkupniu ( $,•> wa auie tia Boua. Waihona KauieU: no ka w« auie na i>omi amo kumuiiaa o na » ; ( hona e pau ana ma kekahl makahlkl aku o m u>ais *>\t\ ua « ♦ e Hnolllo i„ no na liana alanul «Jttf.ōo 4.m«i 6—■Na Kula — ... 290.00(100 1 malmaa $~AIe Kalana Inn Home . , n0,0(».00 Na llalemal 190,00000 HMW W Hoiue o Puuwaile 30,000.00 7--Manawalea Kalana I N'a Miuahann ,> ka Walhonn Walho Oiha n.a o ke UV»rltorl o HawaH .. . . . H,Ti&jK) ' " B—Kekahi noiiu li.imu Kalaim o uo 1 īī.um r Kp Knnawn! <QtOOQyW " Olhana Sua ?aO,tWOO *Vmm Ki»k«a <>ih«na FV<kraUi . SS.«WH>OO 9--Na Hana Honoomuu i>aa nmo na 1?oo1lV> n«na . «1,36135' ' ' I!I ' ISA " NA mMr 1 - ? - 7īmmn %mmn «, ™ " 10- Huln» nul o Aut>anla af e ka Auhau Watwat j\aa i i'-- ; ' rv^ 11 —Hui»a f makmuil-»- 1., •- k:i \\iha«i wnlw.it *M-.< . f UOAA t AE I HANAOtA ABhkti Wai a»ir *un WtUh.M;a K«ma« f W.IOOOO * **K" l * " " mmm , ; Auhau 1*»«r»3 Kna - Waih.%.-. , . UUOO.OO ' A«l»u i H»v>knu I* " " 1^9%a00 ;N« Anhau Hnlkan " - .. _ mmM ] ' i i | .■ * *j—Jik m ~ ,;/ ; - - ! r ; I' ' v - ;;