Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIV, Number 7, 14 June 1939 — E Aneane Aku Anei Ke Komisina E Make? [ARTICLE]

E Aneane Aku Anei Ke Komisina E Make?

He mau mahina i Kala ae nei ua hookipa mai nupepa maloko o kona mau kolamu i kekahi hioilee mai ke Komisina o na Home Hawaii mai ame ka ha||:e ana mai e hoomau ia aku ana keia hana i kela ame keia le. Ua hana ia keia me lsa hoao ana e kokua ike komi- ( sina ma kana hana hoopulapula i ka lahui Hawaii a o ka : makou i hoomohala aku ai no ke kokua ana kaf ,ge ia mai | me ka hoihoi ma ka aoao o ke kakauolelo o ke komisina, ] Mr. E. Lang Akana, a oka hoi, mamua aku i kamailio mai i kekahi mea no ka nodnop ana e hoopuka i nupepa j ponoi iho na ke komisina. j Oke kukulu ana ame ka hoohana ana i kekahi nuIpepa he hana nui ia oka hoolilo. O kekahijb§ nui nohoi jka hana, a he hana hoi a na lunanui o ke kJiiistfsina, a o Ika oi loa aku o Mr. Akana, he mea i maa ole i ke ano o keia. Ua haawi aku nohoi makou ina olelo a'o no keia hana hoonui lilo, no ka mea ua maa makou i na ineaāfeia| ka hoohana ana i ka nupepa Hawaii hope loa e puka nei, oia hoi Kk Hoku O Hawaii, a i hoohana ia ma o ke i kokua ana mai a na poe o kekahi mau lahui e aku mawaho | ae o na Hawaii, eia nae hoi he mau hoaloha pumehama' no ka lahui Hawaii. Ina hoi makou i kaukai aku ina kakoo ana mai ka lahui Hawaii mai i na la ua make mua: 'keia nupepa no ka nele ika nī—n ma keknKi olelo ana «e i na ua make i kau a mea oka pololi. Ua hoomohala ia aku i ke komisina no ka hoohana ana i Ka Hoku, me keia kuleana e hoohana ia ka hapanui o ka aoao o mua i na he mea hiki, ME KA HOOLILOj ole ma ka aoao oke komisina. Ua ae ia maila nohoi ia koi i waihoia aku ai me ke hoailona o ka hauoli a' no ka pule mua a elua paha ua loaa maila na nuhou mai na aina hoopulapula like ole a puni ke teritori, no ka pono o ko makou mau makamaka heluhelu. Ua loaa koke maila nohoi na kope, a ua kakau maiau la ma ka olelo Hawaii. A mahope mai ua ulolohi maila ka puka ana no ka wa' e kupono e hoopuka ia aku ai maloko o 1?a mipepa ; —ame : ke kakau ia ana mai ma ka olelo Beretanīa, a o ka manao hoi na ko makou lunahooponoponp (Oiai no nae hoi ua nui mua no kana hana) e unuhi ma ka ojlelo Hawaii. ] 0 ka Akana kumupale no ka nui loa o kana hana i ke; kakau ana, ma ka olelo Hawaii. Aole no makou i nana! ae i ka hana ana i ka hana keu, i na aole nohoi i haule ka puka ana mai o ka Akana leka ma na pule, a mahope aku ua haule" loa ka hiki maoli ana mai, a mahope o ka holo leka mau ana, me ka īoaa ana mai o ka pane ame ke kumupale "Nui Loa ka Han», Ua koi ia aku e hoouna j mai i ka moolelo piha o na hana a ke komisina, me na kii o na lunanui, e keia wahaolelo no ka piha 33 makahiki o keia nupepa, ame ka auhau ole ia. Okā makou noi no keia hoolaha wale ana ua nana ole ia mai, me ka nui nohoi o na pepa e hoopuka kuloko »a ana ame ka hoouna" pu ia ana aku i Kapalakiko m;\ ke knhua o ka Hoikoi|;e nui, aofe mm hoi he mi>olelo i hooloaa ia mai ia makou. Ua waihoia aku he uwalo imua o ka perēsic!ena o ke Komisina» a pela pu nohoi nie kekahi mavi lunanui e ae t a aole no i paneia mai, a o ka" mea hoi nana t hoala mai i ko makou noonoo o lakou pakahi apau, a o ka oi aku o Mr. F Lang Akana, kai i hilahila no ka ae ana mai he uuku loa tia mea i hoohana ia e ke komisina Maha paha o ke kumu jho la i wa\ho mat m ke kamaluwahine Kawananakna i waiho mai ai i kona ku

lana he mnu mahina i af nM Vn maopopo in> | i na poe apau no ka walho koke ana akiw> ke Kan)d!n wahine i ka Mna, eia nae hoi he kaknikahi, kfti hoomao popo ika manao nui o kona waiho ana m&i Mal»]g o kana hookele ana he mnikai ka hooiiee ano a ke komlī'ino a ua īke ia aku na mea apau e muA asa-Meh«* mea laaohe he wahi mea i hano ia eka peresic!ena hou Aole nohoi i ioaa iaia ke kulana ano keoniman * no ka jmai i na leka e kakau in nleu nnA m& ke ,nno Mc (he mea ia ma ka nona akvt na e hoofv>na I kcio> Ihana a ua makau oia i ka hoike aku i kona !ahui \ mea e hana ana, a he meu m.vo|x»po loa no!jo!, acte <na t haiw ana i kekahi hana. i ote w m&Um* i|w nv L&iii iho ! kn wa keia 5 hoopukaia ae a;i m nuheu I maloko o keia nupep* ua koi maila 'oki e hoou 'naia akn keia ma kona t>ma mannm o kft hiH>una la {•n* no ke pa'i in aku, Ma oi» h m tnc fhe mea la aoie ona hiiinaii kona lahwi |x*noi Me he )a aia kekahi i!okc o ka . paiU waliine, 110 kā meu he n\au haneii kvjx o ko.! !vku kai hoounaia ak\i i na jx>e hoopu!apu!a. a r koi aku ana 'Ji ke o!a oka !akou mm eia n&e hvi he |ip«ne mai. He mt»nrtVta nuukai kva keia 110 ko« nwii ia aku j*i I» Komi«ina ona Home 1 lawmi, Ma !uo!ūcua aek ir

inA Mi c pane iiwui ilveui ulnoiu i iki e KlVi «n» WM. 1 Ake m«cM|ol«t)tt net hoi makou « hookumu ks f komwina i k« iakou pepa ponou i hiki »i i« n>akou k« nan» f aku me k» Hauoli i ko Ukou wa c heleki au a nohoi * me k« n*m «na m Mr. Akan» $ hao« «d\i» i keka&i Hana * «ne ka hooikmka ana am< ke kopekope vMv* i >* Ahi e loa* * mai «i k«r kaia no ka uku āim aku i m. Hm* hftiw «me km hooUlo o. &e |»ai ana i n«s mahma n- # p«u. A, nuūia paha hoi, e hoomaopopo Iho h<»i oia: ;* ke «iio o ka ana l k** he nupepa, i i-a, im> Ke wah» nupepa uuku wale ihe ne, a o dj>ow>! ;t isa makou Homniihak aku aK ka uku cW no ke koku»! |«aa i k«? komimna tm ka lakou ham ] i ke Kcmtii»ina o m Honn: I aIL kek&hl «h*W ole ma km p&mt& holookoa, e !lkc me ka raakcu ] !* a», i na « haaa U Wk4\l Wa I Vu|x-iu- l\ !ka hoike »m* ak«, e hauoli na ft\akw'a I k»i f\vK'i*ak« āaa ] <«*W —* « IlMluu lII* kekalu ane e ae, j m*nn»« k£ j kdia a koe nae Hvh I | na «Ma « a« i kaiwi \ koiia aiiu w ihm hikiwini maiUi L «iiw «t» I »«& ik%? k, Wi \km iae* i »A« la m ka Mmkliu? makctna!kt mikwu