Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 32, 29 November 1944 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

IiOHE IA KR PA-HtT T na mokulele B-29 o Amelika i lele aku ai mai āaipan aku a [ Hoolei iho | na poka pa-hu mahma o ke kulnnakauhale " o Tokio, a ua wawalo hele aku la" k'e pa-hu o na poka pa-hu imloko o ua kulanākauhale ala. Aole nohoi i hoolei ia iho ka hua kaka maluna o ka hale alii o ka Emepera, a me he mea ala paha ua lohe pu aku no ua Emepera nei i ka wawalo o ke kani an-a o na poka pa-hu oiai oia e pee ana maloko o kona halealii lua i hoomakaukau ia ai nona.

He hookahi o keia maū mokulele i lele aku me ka aa loa, a ua hoohala he 46 minuke mahma ae • ka mokupuni o Honshu ina k-a la 1 o Novemaba iho nei—he 35 minuke maluna ae o Tokio—a 'ua pa'iia nohoi ke kii o ka kahua i hoopa-hu ia ai e na mokulele Amelika.

PEPEHI IA HE PAELE No ka pepehi ana o kekahi Paele opio i kekahi wahine opio, a make, ua lilo ia i mea nana e hoopii aku i ka inaina iloko o na makaainana e hoopuni ana i kekahi kula a'o Mahiai o na Paele ma Tenesi, a o ka hope Ua ki ia oia i ka pu a inake.

Ua lawe ia aku kela Paele opio no loko o ka halepaahao mahope iho o kona hana ana i kela kalaima. laia maloko o ka halepaahao, ua hoea aku la kekahi pōe e kii i ua Paele nei, me ke hoike ana aku ua makemake ia oia ma ke kvfla. Ua hookuu ia maila oia no k-a hoihoi ia āna akii no ke kula. Ia manawa nohoi ua nui loa maila na kanaka, a o kekahi o lakou e paa ana i ke ka kaula. Ua hoike ae na poe i ike maka, ua koi aku keia Paela e hoopakele ia kona ola, eia nae iioi xia ki ia mal oia i ka pu a make iho la.' Ua hoike pu ae nohoi ka oihana makai no ka hoao mua anano kela Paeia e hoopoino aku i ke ola o ka makuahine o kela wahine opio. > Lawe na makaainana o kela wahi i ke kan-awai ma ko lakou i lima, a hooko i ka lakou mea i liini ai..-

HAIIAU IA NA KAHUA lIANA Ma kela pule aku la, ua lohe ia aku ka lono mai lapana mai e hoike ana ua lele aku ma kahi he 70 mokulele nun'ul o ka mahele B-29 a hahaii i ke kulanakauhale poo o Tokio, me ka pa ana aku o na kahua hana lako kaua o ua kulanakauhale la. Ma na mea I hoike ia ae ua hiki aku maluna o ka 100 o kela mau mokulele nunui i lele aku no ka hahau anā ia Tokio. Ua pa iho la m> na kahua hana o Tokio i na poka pahu i hoolei ia iho, a ua hoomaka ae la ke ahi e holapu ma na hale i pa aku i na poka pa-hu. Ua hoomaka ae īiohoi ka punohu ana ae a ka wahi a kiekie, a ua hiki ole ke hoopio ia.

Ma ka hoike a kekahi kanaka kakau nupepa o ke kahua kaua, ua kau aku oia maluna o kekahl o kela man mokulele numii a ua ike maka 1 na mea apau i hooko ia e na mokulele Amelika. TTa iele ae rso he helutw nui o na mokulele Kopani me ka manao ana' e 1010 kaua mai i na mokulele Amelika, aka, aole nae he loaa ae o na mokulele Amelika. a jio ka mea he kiokie loa ka lele ana a keia mmi mokulelo e hiki 010 ae ai i na mokulole Kepani kc pii ao a loaa keia nwi mokulele. ! Ua hoomaka ae no na pu ki I nwkulele a na Kepani e ki i «āl mokulele Amelika aole nae ho! he loaa ae. Hui pu iho hol me ka'

pa anA a makanl o 120 mtU\ ua IHo in i mea kokua rt\it aku na mokuMo Amelika, a aku la mo ka pa ole ae 1 n a ka D ki\ m&ms\ o kola mokulolo aolo o hik! t n& aiokMWe ko nku nuihopo. Ho hoiko maowpo koin iia r>t pak<?lo !<w aku ko Aniol!ka ikaīkā kaua to\v>a mamna o na impnnī o ao. v ' TTs hoiko o noīu>l ka Tok ? .o m- 1 «310. TiO o na mokulelo' 1 hōohaulo T*a lcV' aku kda ri-,au mc>k\\loJo n\invi!

ko o na mahele like ole o umi o ka mahele hookahi, Ua ike ia mai nae he mau mokulele Ameiika eaee iele ae ana maluna o Tokio.

#V1 KA POINO . E like me .na lono i loaa maila, ua hoomau aku la no na mahele kaua Amelika i Ka h-ahau ana maluna o na Kepani ma ke kaua 0 Leyte. Ua hoomau aku no na mokulele Amelika ma ka lakou 1 huakai a hahau aku la i kekahi [Xaa,u moku halihali kpa o eha ka nui a ua hoopiholo ia ua'mau moku , ala a o kekahi ua a ia e ke ahi. O na koa o ua mau moku nei ija pau loa i ka piholo, a i hiki aku ma kahi o ka .4,500 poe i make, e like me na mea i hoikeia mai e .ke keena kaua o Kenelala MacArthur.

Ua hoomaopopo ia keia, no ka makemake ana - o na K'epani e hoomahuahua mai i na pualikoa ma Leyte i hiki ai lakou ke kaua mai i na mahele kaua AmeUka ma Leyte.

E. like me na mea, i hoike ia mai ua hiki aku ma kahi o ka 15,000 a oi aku o Kepani i lukuia ma ke kahua kaua ma ka akau aku o Leyte.

O ka mea wale no nana e houlolohi mai nei i kp kaua ma Leyte, no ka pahola ana o ka ino. Ua haule iho ua me ka ikaika loa a ua halama ia kekahi mau wahi e ka wai e hiki pono ai i na pualikoa Amelika ke nee aku me. ka maalahi,

: Ke nana ae kakou i ke kulana hooneēkaua a na i keia manawa, aole o I-akou nana ae i ke ola o ka a no.ka mea aole poe peke e- haawipio wale ana, aka, e palo ana no ka mak&-. O ka hana pono wale no e luku aku ia lakou. He poe maa j lea nohoi keia, i na e ku i k-a poka, e moe hoololo ana a i ka wa a na koa Amelika e hookokoke aku ai, e hana mai ana iakou i kekahi hana i wahi no na koa Amelika.e poino ai. He ano menemene nae" hol ka. luku wale ana aku i na poe i eha, aka, aole he waiwai o ka mayna wale ana i kou ola i na e hana maalea wale mai ana keia ano poe..

E like nae hoi ka lilo ana mai o kekahi o na kahua i na Amelika ua hoomaka koke aku no lakou e hooponopono hou i ua mau kahua ala no na mokulele.

O ke kahua mokulele ma na Mariana oia ke kahua mokulele nui loa ma ka Pakipika.

HAH4U HOU IA O MANILA E like me na lono 1 loaa mai, ua nee hou aku Ta na moku kaua Amelika ame na mokulele a hoo-pa-hu hou ia Manila. Ua loaa pu aku nohoi ka ēnemi ua nanea, a he mau .moku enemi kai pa aku i na poka a na moku Amelika.

Mā kekahi mau kahua e ae, ua lilo imia mal kekahl mokupuni uuku i n-a Ame.lika, a hoonoho ia he -mau puali kakaikahi no ka malama ana i «a wkhi mokupni ala, a iloko o kekahi ino, ua pae aku la na Kepani m a ua u-nhi mokūpuni hei, a i oi pakela aku lakou nui I ko nk Amelika.

Aole nae hoi i hoopoino ia kela imau pualikoa k&kaikahi, a no ka mea ua hoea e aku na mok\i AmHikw no ka hoopakele ariß ia lakou. I na moku Amelika nae hoi i hookokoke aku ai, ua iko aku lakou l na wakpa 1 piha me na koa Kepans, a hoonwka ak\i la

lakou e ki i ua mau waapa nei,

a ua hoopiholo ia he mau waapa iehulehu.

Mahope mai nae hoi, _ua hooniaka hou aku la iia Amelika e kii i ua mokupuni 'nei a o ka hopena ua lilo hou maila i na A,melika. O kekahi mea nana i kokua nui aku Lna mahele kaua aina Arrvelika, oia no na mukulele o na mahelu like Qle, e lele aku ana -a hoolei iho i na poka pa-hu maiuna o na kahua e hoomoana ia ana e na Kepani.

MALIA UA l'A PL AKU NO Ua pa aku na kahua hana. 0 Tokio i na poka pa-hu *a na mokulele Amelika -a .he makana hoomaikai hoi ia i panai ia aku ai i na Kepani.

Ua panai pu ia aku nohoi kela makana e na mokulele nunui ano fr° u . P Amelika mai na kaiiua.mokulele aku p na Marianas, e like me ia i hoike ia ae ai ma Wakinekona e Kenelala Amola, ke alakai nui o ka Mahele, Mokulele Amelika a i hookuu ia ae ai hoi e Lukanel-a Kenelala Hamono, kona hope aku. — " '

Qiai .no nae hoi p na mea i hoike ia ae,. ua lele aku kekahi mahele kaua lewa o ke ano nui maik-ai a hahau aku Ia i na kahua hana o Tokio, aka, ua manao ia ,P keia '.nahele kaiia lewa ka nui loa i hahau -aku ia lapana mai ka aina ame ke kai mai paha. Me he mea ala ma ia huakai nookahi no -a kela mau mokulele, ua hahau pu ia aku o Yokoyama ame Kobe.

Ma Saipan, ua hoike ae no Kenelala Haskell me ka m-aopopo Loa, aole i lilo aku ka Halealii o ka Emeperā~ame ka pa e hoo-

ppni ana i ua halealii nei aole i lilo aku i ma-ka na na mokulele, a ua kauoha paa. ia na pailaka aole e hoopa-hu i kela mau wahi a pela nohoi me na wahi hoomana. /

Iwaena o na ma-ka ano nui i hahau ia aku oia no na kahua hoohok) uwila ame na pale o. qa lua hooki'o wai, i hiki ke. hoolako aku i na . lako uwila ma kahi o ke 80 pa keneta o lapana holookoa. I na i hoopoino ia keia mau wahi, alaila o na wahi hana iako kaua o lapana a i huiia me koiia wahi hana mokulele, hapa|kue loa ana.. Aole e hiki ke hana

ia na mokulele, i na aole e loaa ka uwila.

Alaila hoi, o na lako pohonohono moku o na apau ma Yokohama e lilo ana ia i mau ma-ka.

Me he mea la o na ala huki moku ,apau ame na .k-ahua kaplli moku o Yokohama, i hele a piha ku'i i na moku poino ma ke kaua iho nei o Alanila, e po!no ana no ka mea aole he uwila e hoohana ai i na hana no ka hooponopono hou ana i keia mau moku.

Ma na lono i hoike ia mai, he elua mau mokulele Amelika i ptholo iloko o "ke kai. Aole nae i poino ke ola o na paīlaka.

ME ĪEE SIEA VT A TA KOPIKO IA

Ua hoike ae la kekahi nupepa o Suedana, ma ka mea i hoomaopopo ia o ke kiunu i piholo ai ka moku Suedana, Hans&, n>awalio aku o Gotlana, me ka poino ana o ke ola o 100 p<x>, i kopiko maoii ia.

Ma kekahi nianat> nae i nianao ia \ia pa aku kela moku i ka m&ina e iana ana iloko o ke keu i kamanawa ano poeleek no.