Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 35, 20 December 1944 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

lIOOKAU AKU | KA MAKE No ka piha loa o kekahi koa Arnelika i ka inaina i ke Keley»anla ua huli āku oia a hookau i ka hoopai o ka make maluna, o u-a koa Kelemania nei. O keia na *nea i hoike ia maila mai na kab'ua kaua mai. E like me na mea i hoike ia

īTiaf; oiai kekahi koa Amelik-a e pee ana ihaloko o kona, lua. ua kiia mai oia e kekahi koa Kelemania, a ku m-aluna ae o kona pepeiao'akau, a kapoo aku la ka ; poka maloko o kona papale kila, I a holo puni -ae la ka poka maloko o ua papale kila nei a puka hou aku la maluna ae o kona pepeiao hema. No ka ike ana o kei-a koa AmeKka 1 keia mea a kokoke oia e poino, ua pii ae la kona inaina a lalau iho la i k-ana pu a ki aku la j ke koa Kelemania e kau ana maluna o ke kumulaau a haule iho la ua koa Kelemania pei iluna o ka honua, a make loa. E HOONEE ANA I KONA KAHUA Ma kela pule aku nei ua kukala ae la o Akimalal-a Nimitz, ke poonui o na mahele kaua moana e hoolulu nei ma Honolulu, e hoonee aku ana oia i kona kahua hoomoana ma kahi e kokoke loa aku ai i na kahua kau-a ma ke kaua ana aku ia lapana.

Ma kekahi mau pule ae nei ua loaa maila he lono mai Auseturalia mai e hoonee aku ana o Akimalala Nīmitz i kona mau aumoku kaua o ka Pakipika no kahi mokupuni o Guam, Aole nae hoi i hooiaio ia keia lono. a hiki wale matla no i ke 'kukala ana ae 1-a a Akimalala Nimitz.

Aole nae -hoi i hoike īa ae, ke kahua hou a na aumoku kaua o ka Pakipika e nee aku ai. Aole no paha e hoike ia ae ana, a no ka mea, he pepeiao no ko ka enemi e hoolohe mai ana.

; He hoike ana mai nae hoi keia, ua mamao loa 'aku ka enemi mai 0 kakou nei aku, a i na e kokoke āku ana na aumoku kaua Amelika i na wahi e kau-a ia mai nei, he maalahi hoi ia no kakou. 1 KAŪA KULOKO MA HELENE Ma kela pule aku hei i ala ae ai kekahi kaua- kūloko maloko o ke aupuni o Heleri§N. Ua komo akru na pualikaua Beretania maloko o ua wahi aupuni nei no kekahi kumu pāha i ku ole i ka makemake o Beretania.

TJa huli maila na poe kipi a Kaua kue i na Beretania, me ka hoopuni ana i na pualikoa Beretania maloko o ke kulanakauhale poo o Atena.

Aole no i maalahi na Beretanla ma keia komo aha aku maloko o ua wahi aupuni nei', he nui no na poe i poino ko lakou ola. He nui na poe kipi i make a paa pio, a ua hoihoi va aku malalo o ka mahele kaua o ke aupuni 110 ka hoomaluia ana.

Aole kela poe kipi i haawlpiō wale mai, ua kol mai l&kou i na lakou e hookuu laelao ia aku alaiia e ke kuik&hi mawaena o lakou me Beret&i\ia. Aole nohoi i komo aku na pu&iikaua Amelika a kokua i na Beretania aka, ua waiho aku no Beretaiūa e hooponopono.

KOIKOI KA POINO O XA KK3PAKI E like me, na lono i ho%o Ui maila ma ka hooili Kaua ua o aa Amelika aino na K«?pani t ua hiki aku ka nui 9 ka make nra ka aoao 0 ka on«?mi ma kalii 0 ke $2,534 a 0 ka nui 0 tv& plv> i ' paa aku e lielua haneri no a ol aku, a ma kaaoao hoi 0 na AmeUka, ua luki aku nia kahi o ka 10,000 a oi aku i poino & mai keia huiua mai iw 2,156 wale uo 1 make, a o ka hapanui ua hoeha ia a ho kakaikai lo& i lilopio aku. Kc k&ua nei r.a me ka hoop&kele ole iho i ka eneiui» a no ka mea aok e haawipio wale tuai aua kvi enomi, aka» 0 p«io niai ana no ka niake amo kti ola, I no „ e hookuu ia aku ana € hooiuau niai no i ka pAio aua» Hc hoakalu iio alaiiek* ola uo ka luku ana ia kikou aivvu> | HOO3kIAU NO KA UAllAl ANA i Ua. lohe ia aku ka lono e ku.kaia ia aiu nwii lapana mai u& !h«kh«ku Uou Btku k na moKukk

j B-29 no elua manuwa maluna o j Tokio, me ka hoolei an-a iho i na | poka popo ahi, a ua pahola loa aku ka hoop&-hu ia ana a hoea i Kobe ame Os-aka na kikowaeiia ano nui loa o lapana ma ka hana ana 1 na lako kaua.

Ua hoike ia -ae he ekolu o keia mau mokulele B-29 i hahau iho ia Tokio ma ka hora 3:30 A. M. o ka manawk o īapiha a he hookahi mokulele mahope aku me ka hahau pu ana iho ma ka hora 6:00 A. M.

"He uuku loa ka poino i loaa ia Kobe ame Osaka, wahi ka radio Tokio i hoike ae ai.

r O Kobe ma ka huina nui o 1,000,000 poe oia ke kahua kapili moku lapana, a Osaka hoi me 2,000,000 poe o kekahi kikowaena kaipili moku ia, a mawaho ae o keia, he kahua hana kila ia, kahua hana pulūpūlu ame na meaai.

Ua hoike pu maila o Tokio ua lele aku na mokulele B-29 maluna o kekahi apana okoa aku i maopopo ole ka inoa. 'Ua hoike ae na Kepani no ka lele ana aku o kela mau mokulele imahope iho o ka hōoko ana i ka laua misiona.

0 ka mua loa keia o ka.hoike ana ae- a Tokio- no ka lele ana aku o na mokulele B-29 mal'una ae: o Kobe ame Osaka, a malia paha 6 haawi aku i kekahi puupuu ikaika loa ma ua apana -ala, oiai aia kela 'wahi he 250 mile wale no ma ke ko'mohana-hema aku o ke kapikala, ' Ua hooko aku no kela mau mokulele nuhui i ka, lakou hahau an-a maluna o Nagoya. Aole nohoi o Tokio i hoike ae no ka hoohaulēia ana <o kekahi o keia mau mokulelē nunui. Aole nohoi i hooia tae ka oihana kaua Amelik-a i keia huakai hoo-pa-hu keia Imau ihokulele. 1 ka wa a na mokulele Amelika i lele aku ai no Nagoya, ua pai pu i-a ke kii o ūa wahi la mahope iho ,o ka hoopa-hu ia ana iho. E hoike ana k$ kii he 40 wahi i pa iho a i holapu ia ae e ke ahi.

HOXJTX)LOIJIIA X A KUKINL ] Mamuli o ka ikaika loa o ke; ku pale ana' a na Kelemania ka mea nana i hooulolohi aku ina pualikaua Kukini. no ka m-anawa mawaho aku o na pukapa o ke kulanakauhale o Budapest, eia nae hoi ua hoike kekahi Kelemania i hele a kau ka weli no ka pii mahuahua anā a4~c'ka onou ana a na Rukini i kela -aine keia hora [ a ua noi aku la i na Hunagaria |no ka hoolilo ana i ko lakou liai pikala o kekahi Stalingrad.

Ua hamau nae hoi o Moscow i na kulana o ka hoolele kaua ana ame ka nee niua aha ma'Budapest

HAHAU IA O KELEMANU O ka mahele hoopa-hu nui loa o ke ao nei kai haiiau aku ia Kelemania. O kekahi ia o n-a mahele o elua i Mkii aku maluna o k& 2.000 o na mokulele hoo-pa-hu mmui mal Beretania ame ke Ksa Waenahonua aku kai hanau «ku i kekahi o na puupuu mahanahana ; loa no ka hoonek l «aa i na kaiw Kei«tsania me ka aila ame kekahi mau lako kaua * ae. O kekahl māu tnol<:nlele kaua o 1.3W0 kai ukali aku i na mokulele nunui, a ua hiki akii lcv ka huina kahi o ka 8.300 no ka hah-.iu «aa ia Rtich. 1% mana.wa hookiahi nohoi ua *®h«u aku mokulele RAF i

I keHahi mau wahi o Kelemania. [Mai Beretania mai ua lele maila he 1,600 mau mokulele Amelika i lako me na kanaka i hiki aku ma kahi o ka 16,800j a o ka huina kiekie loa hoi ma ka miaiona hoo-pa-hu, no ka hoopa-hu ana i na kahua kaua o mua ma Frankfort, Hanau ame Kiessen.

;No hookahi hora me ka hapa 'ua )phe ia aku ka hu ana a 10,000 eneluni mai na mokulele hoopa-hu mai he 1,600 ame ko lakou mau ukali o ?jSd ka nui, ka mea ngma i ae i ka lewa maluna -ae o Enelani. Ua hiki |f|j kahi oka 4,000 tona poka a keia mau mokulele i halihali aku ai no ka hoopa-hu -ana ia Kelemania. O ke akea o ka lakou lele ana ua hiki aku ma kahi o ka 300 mile.

LUKU WALE AKU NA KEPANI

Ua kukala ae o Kenelala Pang Shien Chueh ka alihikaua nui o na puali kaua 10 a Chiang Kaishek, ,ri6 ka luku wale ana aku o na Kepani he mau tausani o na pio Pake mahope iho o ko lakou lawepio ajia mai i& Hengyeng. 0 Fang, ma Chungking i keia manawa mahope iho o kona mahuka ana mai ke kulanakauhale 1 haule ai i na Kepani maloko o ka mahele aina o Hunan, ao ke kulanakauhale hoi ana i kupale ai no 47 mau, la kai hoike ae, aole he. maliu m-ai o na Kepani i kana mau uwalo ana no ka hooko ana i na kanawai lahui no ka hoopau ana i na h-ana iuku wale.

HAIIAU lA. NA KULA-NAKAU-ILALE KELEMANIA Ua . hoomalamalama ia aku o Esscn e na poka pa-hu ahi a na mokulele RAF a i kakoo ia aku hoi e na mokulele Amelika i hiki aku ka huina nui ma kahi o ka 4,000, ma kekahi po o kela pule aku nei.

O Essen oia ke kahua hana mokulele o na Kelemania. He ewalu mau kauhale e ae i kahau ia aku e na mokulele o na aoao huiia i iawe aku ma kahi o ka 10,000 tona poka pa-hu.

O na poino ma ka aoao o na Beretania ame Amelika ua hiki aku xna kahi o ka 13 mokulele Beretania ame 20 mokulele Amelika iloko o eha manawa o ka hoopa-hu ana aku maluna, o ka enemi. . Ua lele ae no da mokulele Keleiiiania no ka pa;o ana mai i na mokulele o na aoao huiia a he , elinia o lakou kai lukuia. He eono mau mokuiele Kelemania kai |hoohauie ia ma ka lewa e na moikulele Beretania.

O na mokulele Ameiika i lukuāa ia mamuli no ia o k& nui o na poka i ki ia ae mai ka honua ae ma kahi e kokoke ana i Mersebug. ke kahua aila i pa iho 1 na poka pa-hu a na mokulele Amelika.

O na mokulele e hoolulu nei ma Belegiuma ame Palani kai komo pu mai ma na misiona hoopa-hu aku i »a kul&nakauhale o Kelemanīa. HOOPAKELE IA KEKAIH FOE I Ma kekahi la o kela puk> aku nei. ua hoopakole ae kekahi o na lawkukaua luku Amelika i kekahi [poe o kek&hi o na mokulele B-29 i haule iho iioko o k* kai oial mokulele nei « hnti hoi mai ana no kona kahua. He II ka o na ko-lu o ua raokulel<» ala.