Ka Hoku o Hawaii, Volume XLI, Number 4, 16 October 1946 — Na Meahou O Ke Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke Ao Nei

"e omt alh mo nohoi Mamuli o ka piha loa o kckahi aoao o kahi nupepa *a kukou , i kekahl hoolaha kalaiaina, ua I uuku mai na kolamu heluholu. !He OLA nohoi keia o k&hi ntJ|pepa. _ i Nolaila, e opu alii iho nohoi e Iko makou mau makamaka heluhelu, o kahi mea wale no keia e puka mau iaku ai kahi pepa. Mai ]poma nae hoi ikā heluhelu i na mea i hoakaka ia e Senatoa Hill. B heluhelu me ke akahele loa, !a e hoomaopopo i ka manao nui o kana haiolelo. Aia he heluna nui o na limahana i hoonele ia i na pomaikai' mamuli o ka p'au ana o ke ku ana o ka hui a lakou i noho hana aku ai no na makahiki loihi i hiki aku ma kahi 0 ke 40 a oi aku. HAALELE I KA HUI UNIONA Ua loaa mai kekahi lono mai Kauai mai e hoike ana no ka haalele ana aku o kekahi poe limahana i ka Hui Uniona i hoopaa ai ia lakou iho. , O ke kumupale & keia poe, oia no, ua nele lakou i kahi dala e hiki ai ke kuai i ai na lakou ame ko lakou mau ohana. IJa hoike &e kekahi. aole e hiki ia lakou ke noho wale a ike aku 1 ko lakou mau ohana e noho ana me ka nele i ka meaai. Ua hoike ae .kekahi, ua hiki ole ia lakou ke noho wale a haule ka uku ana i ko lakou mau inisua, kahi ola o na Ia palupīalu. . O ka lua keia oka mahina o ka jolohani ana a na; lim&hana mahij ko. Ua loaa mai na lono aia he j manaplana e pau koke ana ka j olohani. Eia na'e he oia mau no, "Noho mai e Lile, Ka Ua O Hilo."

HOAHEWA WALE IA Ua kukala a'e kek'ahi kanaka (Kepani) kalepa o Honolulu, o ke kumu o ka pilikia o Hawaii nei i na meaai, mamuli no ia oka hoole ana o ka Hui Moku o Matson i ka hooili ana i ka laiki ame na meaai e ae maluna o kona mau moku a lawe mai i Hlawaii nei. . Ua hoike ae keia kanaka, ua loaa ma,i iaia ka lono mai kek'ahi Hui mai o Kaleponi, ua ma kaukau lakou i ka fiobuna mai i ka laiki, aka, ua hoole aku ka hui o Matson. Ua lilo nae keia i mea piepiele bālota na keia kanaka a hooili aku i na ahewa ana i ka aoao Repubalika. Ua pane a'e na'e o Mr. H, Rolph, ka agena o ka Hui o Kakela {une Kuke i kela kanaUa kaiepa, "Aole i hoole ka hui moku i keia, aka, mamuli o ka oiohani ma Kapalakiko a ka Hui Uniona Poola, wa hiki ole i ko Matson mau moku ke holo mai me na mea ai. I hiki no ha moku ke holo mai i ka loaa o na kanaka nana e hooili i ka ukana. He wa keia o ka olohani. Ua oi loa aku ka pilikia o keia mamua o ka iho nel o ke kaua.

Ua loaa maila no nae ka lojio hope ua loaa ka aellke mawaena 0 kekahi mahele o ka hui Uniona e hoopiha i kek&lii mau inoku uie na meaai wale no a hoouna mai 1 Hawaii nei.

' malama ia xa il\x\ ! HOOMANAO Ma kela pule aku »ei i malama I» W na' hana hoomauao no ka plha kwi«?turtfi, o ka hoea mua |ana ihal o Charles Reed Bishop i |Hawaii nei. Ua hoea mai oia i !ka mfekahiki 1846. t Ua malama !a na hana hooImanao raa ke Kula o KaniehaImeha. He ehia mau !ti i malania ila ai na hana hoonianao. Ua maliaina ia ma ka PoalimH suwe ka i Poaoho mai. He nui na poe koiKoi !o HonoluUi i komo pu ma ia nmi ihana hoomanao, a ua rt\&ls.ma ia «a hana haiolelo Ivraena o iako« o ka Rev. Stephen t,. Desha, kekahl. Oia no kekahl o na haumana i puka mai kela kula mai. j O keia C*harle? Blshop oia i|o ko kane a Bernice Pauaho Bishop. 0 Jaua no na mea nana i haawi! aku i ke knla a no ke kukulu ana.! 1 ke K\ila o Kan;chanicha no iea l hoonaauao ana i na keiki e hoio] ana ke koko Hawaii iloko He nui ka \raivrai o Eiahopa aj puni keia mau Paemoku. ī

Kt: KI lANA Kl'PlLlllll - -Ua hoike ia aeia, kekahi iono ma Honoiulu, e pau' ana ka loaa ana o ka waiu mai kekahi mau Hui Uwi Waiu mai o Honolulu ma keia mua koke iho i na e mau ana ka olohani ana £ na poe oloh&ni: O ke kumu o' ka pilikia e ' hoonaaopopo ia akiu hei oia no ka i ioaa ole ana o na meaai a ka ; pipi e loaa ai k& waiu. I Ua hoike ae kek'ahi mau hui l uwl waiu, i na e mau ana keia I oiohani alaiia e p<au aha ko lakou [ hooiako ana mai i ke kulanakau- | hale o Honoluiu i ka waiu. I hiki jno ke loaa ka waiu i ka loaa o jna meaai a ka pipi. I Ina e paa ana keia mau hui uwi waiu, alaila, e ili" mai ana maiuna o ka lehulehu ka pilikia a o ka oi loa aku oia no na keiki ai waiu. O ka waiu oia kekahi o i na mea ano nui iloko o ko ke ka-l naka ola ana, e iike me , na me'a | i hoike ia mai e n'a kauka o keia mau la. ■ *' I na e loaa kekāhi kanaka i ka nawaliwali o ka mea mu'a a ke kauka e kauoha' miai i e inu

nui' i ka waiu, he mea hooikalka mai ia i ke kino. Nolaila, aia ka pilikia ma na wahi apau. Aole. na poe olohani i manao mua i keia pilikia e hoea mai ana. I na paha ō I'akou kekahi ma Hawaii nei a penei ka olohani, manao makou aole no e nele Swia ko lakou uwe i ka nele ana ia mau mea. Aka, o ko lakou kuleana no ia, aka, aole lakou e ike ana a ej auamo ana paha i ke koikoi o ia j mau mea, e like me kakou e! auamo nei i keia mau la. ! LOAA KA LAIKI I KEKAHI | 'V POE j Ma kela pule aku nei ua kolo-1 moku aela he heluna nui o ko ] Honoluiu mau kini no kekahi ha- j lekuai no ke ake e loaa ona wahi i iaiki. ' Ua hooia ka laiki iloko o na

puolo pepa o 5 paona pakahi, a ua hooiilo ia aku no 11 keneta o |ka paona. I Ua ku ke ahua ona puolo laiki, j a he mau haneri o na poe i loaa ka lakou laiki. Ma ka hoomaopopo ana aole no i pipii loa ke kumukuai. Ua like ia me $11.00 o ke eke hookahi o 100 paona, Eia keia mau mea malalo o ka mahele OPA. Ma na lono hope i hoike ia maila, ua ku maila kekahi moku i Honolulu me na meaai e ai kekahi manawa loihi. Mamua o ka olohani ana mai nei a na hui uniona o Kapalakiko, aole lakou i noonoo mua ia Hawaii nei. Ua hoopoina lakou, aia kekahi mau lala o ia hui Uniona ma Hawaii n<ei. Ua nana wale no lakou i ko lakou pono ponoi iho aole i nana mai i ko Hawaii nei poe. :

make ihkiwawe Oiai'ke keena hooleleleo KGMB i piha i na kan'aka, e hoolohe ana i na hana himeni maloko o ke keenu, ua himeni a'e ka mea hookani piano i kekahi, meie a hauie iho la a make loa, Ia wa koke no i kukala mai ai no ka lumeni pualu &o ke ana.ina, a ua hooauau ia ae no ka hoolele ia aua niai, o ia ma ka radio iOiBC mei ka maopopo ole a'e i oa poe e hooiohe aleu ana ua loaa k^kahi tTa kukala ia a'e ua'e u& nvake o Georg-e Ivreusliu£:, he mea hoo-

kani piano, mamuli o ka loaa ana i ka ma'i puuwai, maliope iho o konia halihali ia ana mai ka luml ahamele aku o ka Hui KGMB. POINO MAŪ WALE Ua kukala ia maila maloko, o ka radio kekahi lono no ka polno wale ana p ke ola o kekahi kanaka mamuli o ka hoohemahema. Ua kuk&la pu ia maila maloko o tia <radio Ia he mau olelo a'o, aole wale no i ka ohana. o ka mea i poino mau wale ke ola aka, i na poe no apau ma Hilo nei ame na wahi no apau. O ka olelo a'o i waiho ia mai na kela ame keia mea e hoomaopopo oia keia: E nana mua i kau mea e m&kemake ai e ninini, i nā paha he aila honua a i ple kakalina p&ha. I wahi e pau ai kou huhihewa, e hoopulu mua i kou lima me ka wai o loko o kekahi kini, I na I he (aila honua aole e maloo koke i ana, a 1 na he kakalina, e maloo koke ana ke pa i ko lima.

O ka aila honua he lohi kona % ana, aka. o ke kakalina, he pahu a he hoi hope kona ulo i na e ho'a ia ke ahi.

Ma ke Sabati iho nei i make ai kekahi kanaka o Perreira kona inoa mamuli o ka pa-hu ana a ke kakalina maloko o ka home. Ua hoopoino ia nohoi kekahi poe mamuli o ka wela ana i ke ahi. Ma Honokaa, Hamakua i loaa ai keia poino.

I4NAKILA MA AMELIKA : Ma kekahi mau pule i hala ae nei, ua haalele iho la kekaM mau hui kinipopo peku wawae o Honolulu a. lele aku la no ka hookuku ana me kekahi mau hui o kekahi mau Kula Nui o Amelika. Ma ka lakou hookuku ana, ua ahai ae no I&kou i na lanakila ma kekahi mau hookuku aaa a ua haule nohoi ma kekahi mau hookuku ana.

B IHo aku ana o Honolulu i kikowaena no kekahi m&u hui hooikaika kino e holo mai ai a hookuku me'ko Hawaii nei mau hui. Aole wale no ma keia «n» paani, teka, ma ke kinipopo hahau pu kekahi ame kekahi mau hana hooikaika kino e ae no

AHIAAMAU HOI KA MAKE Me he mea la aole he ike nui ia ka halawai ana o kekahi poe me niake ma na makahiki lehulehu i kaahope" aku i ko keia mau makahiki e nee nei. E lohe aku dna i kela ame keia la na lono no ka make ana o kekahi poe ma na ulia mokulele. A<de hoi i ka h.ookahi a i elua paiia. mau me& i make, aka, aia aku maluna o ka umi. O ka lono hope i loaa maila, ua halawai kekahi mokulele me ka Poino ma Morocco, a he 11 mau ohua ame 5 ko-lu i make mamuii o kona haule ana pa-hu. i U* hoike b mai ka . lohe ua , hookui aku kela mokulele me kei kahi puu oāai oia e lele ana i ka iwa a ka ohu i halii iho ai ma- | luma. o ka aina. I Iwaena ona poe i halawal me |k& make oia «o o Cferlin C. Treat, ! 26,- he kanikela Amelika hou no OaaaWanea, & me ka wahine a kaikamahine a hope k&nikela Howard Eltingr. Ua pakele wale no o Eltingmamuli o kona noho ana aku I hope ma Parisa no ka, hoopau pono aaa i kekahi mau hana ana l mak«nake ai e hoopau naiaua o kona huli hoi ana mai n<* Oasablanca.